M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva

Hamshiralik  tashxislari.  Nafas  olishning  to‘xtab  qolishi, 
qo‘l-oyoqlarning  tirishib  tortishishi,  kloniko-tonik  talvasalar, 
yurakning to‘xtab qolishi va boshqalar.
 

---

 
122 
Qo‘shimcha  tekshiruvlar.  Umumiy  qon,  siydik  va  axlat 
tahlillari,  qondagi  kalsiy  miqdorini  aniqlash,  rentgenologik 
tekshiruvlar  o‘tkazish.  Q
оnni  biоximik  tеkshiruvdа  gipоkаl-
si
еmiya, gipоfоsfаtеmiya аlkаlоz аniqlаnаdi.
 
Davolash.  Spazmofiliya  xurujlari  boshlanib  qolgan  mahal-
larda  shoshilinch  choralar  ko‘rilishi  kerak.  Buning  uchun 
birinchi  navbatda  tinch  shar
оit  yaratish,  bolaning  boshini  sal 
yonga burgan holda yotqizib qo‘yish, lat yemasligi uchun boshi 
bilan  qo‘l-oyoqlarini  ehtiyotlik  bilan  ushlab  turish  kerak. 
Statsionar  shar
оtida  laringospazm  xurujlari  tutganda  bolaning 
til  ildizini  shpatel  bilan  ta’sirlantirish,  kislorodga  bo‘lgan 
ehtiyojni  qondirish  maqsadida  kislorodoterapiya  o‘tkazish 
lozim.
 
Talvasa xurujlarini to‘xtatish uchun quyidagilar ishlatiladi:
 
1)  20-30  ml  miqdoridagi  harorati  38-40°C  bo‘lgan  2%  li 
xloralgidrat  eritmasi  (tozalov  klizmasidan  keyin)  bilan  klizma 
qilish (talvasalar to‘xtamasa, 20-30 daqiqadan keyin muolajani 
takrorlash kerak).
 
2) 0,2 ml/kg hisobidan olingan 25% li magneziy sulfatni 2 
ml  0,5-1%  li  novokain  eritmasiga  qo‘shib  muskul  orasiga 
yuborish.
 
3) Fenobarbital tabletkasidan ichirish va shamlar ko‘rinishida 
har  safar  0,005-0,01-0,015  g  miqdorda,  klizma  yoki  shamlar 
ko‘rinishida har safar 0,01-0,015 g dan ishlatish uchun barbamil 
qo‘llash.
 
4)  Talvasa  xurujlari  tana  harorati  ko‘tarilishi  bilan  birga 
davom etayotgan bo‘lsa, 1 kg tana vazniga 1 mg hisobidan 2,5% 
li  aminazin  eritmasini  muskullar  orasiga  yuborish  ham 
maqsadga muvofiq hisoblanadi.
 
5)  Kloniko-tonik  talvasalar  tez-tez  tutib  turgan,  katta 
liqildoq  bo‘rtib  chiqib  qolgan  hollarda  kalla  ichi  bosimini 
pasaytirish uchun orqa miyani punksiya qilib, 8-10 ml suyuqlik 
olib tashlash tavsiya etiladi.
 
Talvasalar bartaraf etilganidan keyin bir necha kun davomida 
kuniga  2  mahaldan  fenobarbital,  difenin  va  bromidlar  berib 
turiladi. Kuniga 4-6 mahal bir choy yoki desert qoshiqdan 5% 
li  kalsiy  glyukonat    3-4  mahal  2-3  g  dan    ichirib  turish 
tayinlanadi.