М. Ф. Хакимова н. Х. Лутфуллаева

 
2. Ахборотли маъруза- 
талабаларга ўқув маълумотларни тизимли баѐн 
этиш ва тушунтирш учун хизмат қилади. Ҳар бир бундай маъруза аниқ бир 
мавзуга бағишланади ва у тугалланган бўлади, лекин бошқалар билан (аввалги 
ва келгусидаги мавзулар билан) аниқ яхлит тизимни ташкил этади. Бунда 
талабаларни тушуниши ва эслаб қолиши таъминланади. 
3.
Умумлаштирувчи маъруза
– бу юқори даражада илмий билимларни 
тизимлаштириш бўлиб, бир турдаги аниқ дастурий саволлар тўғрисида қисқа ва 
умумий маълумотларни бериш назарда тутилади. Бу маърузалардан ўқишнинг 
якуний босқичларида фойдаланилади (давлат имтиҳонлари). 
4.
Муаммоли маъруза – 
бу маърузада янги билимлар савол, вазифанинг 
муаммолиги ѐки вазият орқали етказиб берилади. Бунда талабаларни ўқитувчи 
билан ҳамкорликда ва суҳбатда билиш жараѐни изланувчилик фаолиятига 
яқинлаштирилади. 
5. Кўргазмали-маъруза
- маъруза материалини техник воситалар ѐки 
аудиовидеотехникалар ѐрдамида кўргазмали шаклда етказиб беришни назарда 
тутади.бундай маърузани ўқилиши кўрилаѐтган кўргазмали материалларни 
(слайд, расмлар, жадвал, чизма, графиклар ва б.) очиқ ѐки қисқа шарҳлашга 
олиб келинади. 
6.
Бинарли маъруза
– бу икки ўқитувчини (илмий мактаб вакиллари, 
олим ва амалиѐтчи, ўқитувчи ва талаба) суҳбат шаклидаги маърузани ўқиш 
тури. 
7. Олдиндан режалаштирилган хатолар билан маъруза – 
таклиф 
этилаѐтган ахборотни (хатоларни излаш: мазмунда, услубийда, орфографик 
хатоларни) 
доимий 
назорат 
қилишда 
талабаларни 
қизиқтиришга
йўналтирилган. Маъруза якунида тингловчилар ташхиси ўтказилади ва 
қилинган хатолар таҳлили ўтказилади. 
8. Анжуман-маъруза
олдиндан қўйилган муаммо ва маърузалар тизими, 
давомийлиги 5-10 дақиқалик бўлган, илмий-амалий машғулот сифатида 
ўтказилади. Ҳар бир маъруза қилиш, ўқитувчи томонидан олдиндан таклиф 
этилган дастур доирасида мантиқан тугалланган матнни акс эттиради. Тақдим 
этилган матнлар йиғиндиси муаммони ҳар томонлама ѐритиб беришга имкон 
беради. Маъруза якунида ўқитувчи талабаларнинг мустақил ишларини ва 
маъруза билан чиқишларини хулосасини қилади, таклиф этилган 
маълумотларни тўлдиради ва аниқлик киритади ва асосий хулосаларни 
шакллантиради. 

---

102