М еханика грунтов, вклю чает в себе вопросы, касаю щ иеся видам и классиф икациям грунтов, их

К
/*
/Z
fO
в ,о  
6.0 
<о
г ,a 
о
6 .6 -ra sm . V. V . S o k o lo v sk iy u su lig a oid x iso b la sh c h iz m asi
81
m u m s m т
я
s -H? >5 го zs 30 JF r
f,s
10
‘£ z
1 0 m 3t0 4.0
i
f

---

Grunt qatlamining yotiq yuzasida joylashgan 
О
nuqta uchun tik bosimning 
eng yuqori miqdori quyidagi ifoda yordamida aniqlanadi (6.4-rasm).
b unda
p z
- yuqori bosim qiymati (o'lchovsiz miqdor, 
6.1
- jadvaldan olinadi); 
p c
= с • ctg 
a
- bog’lanish bosimi;
Y-
nisbiy koordinataning (6.1- jadval) haqiqiy qiymati:
6.1 
- jadvaldan qiyalikning yotiq sirtiga nisbatan bosimning yuqori qiymati
a,tp,c
va у laming miqdoriga qarab topiladi.
Ikkinchi m asala. Tik bosim ta ’siridan yuqori muvozanat holatida bo'lgan 
turg'un qiyalikning shakli hozirgi kunda faqat sof bog'lanishli gruntlar (cp=
0
) uchun 
mavjud .
V. 
V. Sokolovskiyning ta’kidlashicha, mazkur masala b o ’yicha qiyalik 
qa’ridagi gruntda o’zaro yonma-yon joylashgan uchta yuqori muvozanatli maydon 
hosil bo'ladi (6.4-rasm).
Birinchi maydon - 
OMgMi
- o ’zaro ortogonal tik yo'nalgan ikkita chiziqdan 
tashkil topgan, ikkinchi maydon 
OM/M
2
konsentrik aylanalar va ulaming 
radiuslaridan va nihoyat, uchinchi maydon 
OM
2
M
3
to 'g 'ri chiziqlar va ularga 
ortogonal bo'lgan chiziqlardan tashkil topgan.
Bunday hoi uchun 
OMj
egri chiziqning tenglamasi quyidagicha yoziladi:
Qiyadagi har qanday nuqtaning holati uning koordinatalari 
у
va z yordamida