М авж уда қам идовл н и го ра с у л а й м о н о в а эски ўзбек ёзуви

Бобо бозор борур. Бозорда нон ва анор бор. Улар арзондур. Опада 
бутун нон бор. Нодир доно ва Ботир нодондур. Анвар адрда ўт ўродур.
4- 
топширик. Қуйидаги қайси сўзлар таркибида «н» ундош харфи 
бор ва улар сўзларнинг қаерида келган:
1. -^д 
5.д>' 
9.^чЬ'
2
. Ьде 
б.-^Ь 
10
. Сгго
1
3. Ь^;. 
7 . ^ ў у  
11.о'-Ьд
12
. _*Ь
5- 
топшириқ. Қуйидаги матнни эски ўзбек ёзувига ўгириб, машқ 
дафтарингизга кўчиринг:
Бу анорзордур. Нодир нарвонда анор узодур. Бобо бозорда тарозуда 
анор тортадур. Бозорда анор арзондур. У нордондур ва даводур. Бу 
омбордур. Анварун тортадур. Донодаун ва патир нон бордур.
Йой ҳарфи
Йой ҳарфи ўзбек тилидаги «й» товушини ифодалайди. Сўз ўртаси ва 
сўз охирида «й», «и», «е», «ий» товушларини бериши ҳам мумкин. Йой 
ҳарфи тўрт хил ёзилиш шаклига эга, унинг алоҳида ва сўз охиридаги 
шакллари сатр чизиғидан юқорида бошланиб, йўл чизиғининг остида 
тугалланади. Сўз боши ва сўз ўртасидаги шакллари эса бе, пе, те, се, нун 
ҳарфларининг худди ўша ҳолатлардаги кўринишларига ўхшаш. Фақат 
нуқгаларининг июсита экани ва пастга қўйилиши билан фарқланади. Йой 
ҳарфининг уланиши:
Йой ҳарфининг хусусиятлари
1
. Йой ҳарфи сўз бошида асосан «й» ундошини ифодалаб келади.
Л*
2
. Йой ҳарфи ўзидан кейин алиф ҳарфиии олиб «ё» товушини 
ифодалайди.
3. Йой ҳарфи ўзидан кейин вовҳарфини олиб «ю» товушини ифодалаш 
учун хизмат қилади.
З Л
^ Л
22
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

4. Йой ҳарфи ўзидан кейин фатҳа ҳаракатини олиб «я» товушини 
бериши мумкин.
<_У-)Л  
Сй'
5. Йой ҳарфи сўз охирида «й», «и», «е», «йи» ҳарфий бирикмасини ҳам 
ифодалайди.
еҒйЬ сҒ-и
*7
^
с?!
6
. Йой ҳарфи ўзидан олдин алиф ҳарфини олиб, «ай», «эй», «ий» 
шаклида ҳам ўқилиши мумкин.
и* и
1
й* й !и ' '-ч* 1
2
3
4
5
6
7
8
1
-