M. A. Yusupova San’atshunoslik iti direktori, Arxitektura doktori

3
— m o n astirli; 
4
— birikkan; 5 — o 'q sim o n
y o k i n a y z a s im o n c h o 'q q il i ;
6 —
z e rk a ln iy ; 7 — 
gum bazli; 
8 —
gotikli (yulduzsim on); 
9 —
parusli; 
10—
v iz a n tiy a li; 
11
— k re stsim o n va h .k . (T .K ilp e va 
Y a.S tankova b o 'y ich a ).
109

---

---

83-rasm.
T em ir-beton k o ‘ Iamli konstruksiyalar: 
a)
gumbazlar-qoplam alar; 
b)
katta 
hajmdagi ko'lam li konstruksiyalar; 
c!)
zam onaviy m e'm orchilik konstruksiyalar, 
(N .G ulyaniskiy b o ‘ yicha).
84-rasm.
Zam onaviy egri chiziqli 
konstruksiyalar: silindrli, 
t o ‘ lqinsim on-yig‘ iluvchan, giperboloidli, 
parashutsimon va h.k.

---

IV BOB
B IN O L A R N IN G T U R L A R I V A TA R K IB IY  
Q I S M L A R I
Binolarning funksional vazifasi. 
Yurtimizda shaharsozlik rejalashtirish 
asosida shaharlar, qishloqlar va boshqalar, tizimlari barcha vazifa va unsur 
larni hisobga olgan holda tuzilgan, aholi joylarida hayot: mehnat, 
turmush 
madaniy xizmat dam olish uchun shakllangan. M e’ moriy inshootlar va 
binolarning asosiy turlari funksional vazifa b o ‘yicha jamoat (uy-joy, jamoat) 
va ishlab chiqarish (sanoat, qishloq) binolariga ajratiladi.
Turar-joy uylari xonadonli va mehmonxona turidagi, zamonaviy uylar 
yanada o ‘sib borayotgan talablarini qoniqtiradigan yotoqxonalar loyihalash- 
tiriladi. Xonadonli uylar seksiyali, koridorli va galereyali qilib qurilmoqda. 
Seksiya xonadonlar guruhini tashkil etib, bitta zinaga chiqadigan va yoki 
keng, yoki meridianalli (bino uzunasiga joylashgan) deb nom olgan.
Shaharlarda, asosan, seksiyali ko‘p xonadonli turar-joy uylari qator 
tipli loyihalar bo‘yicha qurilmoqda, bu qurilishning muddatlarini kamaytirib 
sifatini oshiradi, bunda loyihalar maksimal sanoatlashtirishga va to'liq- 
yig'ilganlikka moijallangan. Qator tipli loyihalar kompleks tarzda madaniy 
turmush inshootlari bilan birgalikda yaratiladi, shu bilan bosqichli xizmat 
qilish tizimini (birlamchi, kundalik, davriylik, umumshahar ahamiyatga 
ega) mikrorayon qurilishlari tashkil etilmoqda.
Jamoat binolari (m a’ muriy, bolalar muassasalari, o ‘ quv, madaniy- 
ma’ rifiy, savdo, maishiy, sog‘ liqni saqlash muassasalari va boshqalar), max- 
sus texnologik va sanitariya-texnik jihozlari belgilangan talablarga muvofiq.
85-rasm.
Xalqlar D o'stligi Saroyining konsert zali interyeri.

---

87-rasm.
Istirohat b o g ‘ lari pavilyonlari. 
Z. Dosmetova
113

---

Z1§a Xos tarxli, fazoviy- hajmiy va konstruktorlik