М а р к е т и н г асосий маркетинг тушунчалари ва замонавий сўзларининг қисқача изоҳли луғати

РИВОЖЛАНИШ СТРАТЕГИЯСИ ҲАҚИДА
Стратегия бу сизнинг мақсадли бозор учун қиммат бўйича таклифларин-гизнинг алоҳида элементларини гармоник ва такрор­лан­мас ягона бирликка бирлаштирувчи елимдир. Рақобатчилар стратегиси би­лан мос келадиган стратегия стратегия эмас, ундан фарқ қиладиган, енгил нусха олиш мумкин бўлгани кучсиз стратегиядир. Кучли ва мустаҳкам стратегия эса ноёб ва қийин ўзлаштириладиган бўлиши керак. Ноёб стратегияли корхона, биринчидан, ўзининг мақсадли бозо­ри­ни ва унинг эҳтиёжларини аниқ белгилаб олганлигини, иккинчидан, бу бозор учун ноёб ва ютуқли қиммат таклифини яратганлигини ва, учинчидан, ўзининг қиммат таклифларини мақсадли бозорга етказиб бериш учун шахсий ҳамкорлик тизимини яратганлигини билдиради. Корхоналар рентабелли бўлиши камлик қилади, улар доимий равишда ривожланиши керак. Ҳақиқатда ривожланмаётган корхона, узоқ вақт рентабелли бўлиб қолмайди. Ўзгармас мижозлар, маҳсулотлар ва бозорлар мағлубиятнинг аниқ йўлидир. Тўлиқ қамраб олинган бозорларнинг амалиётда деярли учрамаслигини камдан-кам маркето­лог­лар биладилар. Чунки, ҳар қандай бозор сегментлар ва бўшлиқлардан ибо­рат­дир. Қўшимча сегментларни эгаллаб олиш ҳисобига ривожла­ниш­нинг мумкин бўлган тўрт вариантини келтирамиз:

1. 
   Бир-бирига яқин сегментларга чиқиш. Nike компанияси ўз бизнесини профессионал югирувчиларга кроссовка ишлаб чиқаришдан бошлаган. Кейинчалик эса, у баскетбол, теннис ва футбол спортчилари учун спорт пойафзаллари ишлаб чиқара бошлади.
   
2. 
   Жудаям тор сегментларга ажратиш. Nike баскетбол ўйинчилари пойафзал бозорини яна бир неча сегментларга ажратишни пайқаб қолди, яъни кўп югурадиган ва баландга сакрайдиган ўйинчиларга ва ҳоказо.
   
3. 
   Янги сегментларни ўзлаштириш. Nike компанияси турли-туман спорт кийимларини ишлаб чиқаришни ва савдосини ўзлаштирди.
   
4. 
   Жами бозорни қайта қуриш. Nikeнинг рақобатчиси Reebok –компанияси спорт пойафзали бозорини қайтадан сегментлаштирди, яъни спорт билан шуғулланмайдиган фаол дам олувчи кишиларнинг кундалик ҳаёти учун стил пойафзалини ишлаб чиқишни йўлга қўйди. Ривожланиш учун имкониятларни қидиришда қуйидаги келтири­ла­ёт­­ганларга амал қилиш мумкин:
   

•