55- раем. Ш афтолибарг торон баргининг ташк,и куриниши.
А — баргн и н г п астки эп и дерм и си ; Б — б аргн и н г ю кори эпидерм иси; В — б а р г кирраси. 1 — туп тук; 2 — д рузлар;
3 — б езл ар .
10 (12— 16) радиус буйича ж о й л аш га н
х у ж а й р а л и булиб, 2— 4 хужай-
рал и о ё к к а урнаш ган. Туп-туп тукл ар куп, у л ар б арг п ласти н каси
нинг ки ррас и д а ва устида ж о й л аш га н (аччик. торондан ф а р к и ) ,
смола сакловчи ж о й л ар булм айди (а ч ч и к т о р о н д а н ф а р к и ) . Баргнинг
ю мш ок кисмида — мезофилда кальций оксалатни йирик друзл ари
булади.
Кимёвий таркиби. М ахсулот тарк и б и да 1
% аскорбин кислота,
витамин К, 1,5 % танин,
г а л л а т кислота, ф л аб оф ен л ар, 0,05
% эфир
мойи, ф л ав он оид л ар (гиперозид, персикарин, авикулярин ва кверцит
рин), органик (сирка, ёг ва б ош ка ) кислоталар, п олисахаридлар
х ам д а б о ш ка бири км ал ар булади.
Ишлатилиши. М ахсулотнинг доривор п реп аратлари к а б зи я т
(атоник ва спастик к а б з и я т ) д а сурги дори
си ф ати д а х ам д а кон
тухтатувчи восита си ф ати д а б ач ад он д ан ва геморроидал кон
окишини тухтатиш учун ишлатилади.
Доривор препаратлари. Д а м л а м а .
О Н О Н И С У С И М Л И Г И Н И Н Г И Л Д И З И — R A D I C E S O N O N I D I S
Усимликнинг номи. Д а л а онониси — O nonis arv en s is L. (Ononis
hircina J a c q .) ; д у к к а к д о ш л а р — F a b a c e a e оиласига киради.
Куп йилик, буйи 30— 50 см, б а ъ з а н 100 см га етадиган ут усимлик.
И лдизи ук илдиз, илдизпояси кунгир ёки кора рангли, куп бошли.
483
Пояси
бир нечта, сертук, тик усувчи ёки кутарилувчи, шохланган
булиб, асос кисми ёгочланган. Поянинг пастки ва урта кисмидаги
б аргл ари уч пластинкали м ураккаб, юкори ки см идагилари эса оддий.
Б а р г ч а л а р и
тухумсимон-эллипссимон, уткир учли, уткир тишсимон
киррали булиб, безли ё п и ш ко к тукл ар билан копланган. К уш имча
б аргл ари йирик, тухумсимон, пояни у р аб
олувчи ва б арг банди билан
б ирлаш ган. Гуллари б ар г кул ти гига иккитадан ж ой лаш и б , поя ва ён
ш охларнинг учки кисмида бошоксимон тупгулни таш ки л этади. Гули
кийшик, пушти рангли, гулкосачаси кунгироксимон, 5 б у л а к к а
а ж р а л г а н , гултожисидан икки м арта калта.
Гултожиси капа-
л а к гу л д о ш л а р г а хос тузилган. О талиги 10 та, хаммаси бир-бири
билан б ирлаш ган , оналик тугуни бир хонали юкорига ж о й л аш га н .
М еваси сертук, эллипссимон ёки тухумсимон, 2 —4 уругли дуккак.
Уруги шарсимон,
гадир-будур, т у к ж и гарра н г.
Ию нь-август
ой лари да
гуллайди,
меваси
июль-сентябрда
пишади.
Do'stlaringiz bilan baham: