Loyiha toshkent davlat yuridik universiteti

Axloq tuzatish ishi jazosining muddatini hisoblash. Ish joyida o’tash 
uchun  axloq  tuzatish  ishiga  hukm  qilinganlarning  jazo  muddati  korxona 
ma’muriyati  jazoni  ijro  etish  inspeksiyasidan  xabarnoma  olgan  kunidan 
boshlab,  ushbu  jazoni  boshqa  joylarda  o’tashga  hukm  qilinganlar  esa,  jazo 
muddatini o’tash uchun jo’natilib, korxonada ish boshlangan kundan boshlab 
hisoblanadi.  Sud  hukmi  nusxasi  (ajrimi)  korxonaga  yuborilgan  vaqtda, 
mahkum navbatdagi mehnat ta’tilida bo’lsa, axloq tuzatish jazosi muddatini 
o’tash  hisobi  ta’tildan  qaytib  kelib,  birinchi  ish  boshlagan  kunidan 
hisoblanadi. 
 
Axloq  tuzatish  ishining  muddatini  hisoblash  kalendar  hisobida  olib 
boriladi,  hisoblash  amaldagi  qonunchilik  tomonidan  jazo  uchun  muddatiga 
qo’shilishi  lozim  bo’lgan  kunlar  soni  asosida  olib  boriladi.  Ko’rsatilgan 
kunlar  hisobi  korxona  uchun  belgilangan  oylik  ish  jadvali  kunlaridan  kam 
bo’lmasligi  kerak.  Jazo  o’tash  muddatiga  qo’shilishi  kerak  bo’lgan  kunlar 
soni  jadvalda  belgilangan  oydagi  ish  kunlaridan  oshib  ketgan  taqdirda 
ortiqcha ishlagan kunlar hisobga olinmay, bir oy ishlagan deb hisoblanadi. 
 
Agar  mahkum  sud  tomonidan  belgilangan  jazo  muddati  davomida  ish 
kunlari sonini kerakligicha ishlab bermagan bo’lsa va ishlamagan ish kunlari 
sonini  axloq  tuzatish  ishi  muddatiga  qo’shishi  uchun  asos  bo’lmasa,  axloq 
tuzatish  ishlarini  o’tash  mahkum  belgilangan  ish  kunlari  miqdorini  to’liq 
ishlab bergunga qadar davom etadi. 
Axloq tuzatish ishlari jazosini o’tash muddatiga mahkumning ishlagan 
va uning ish haqidan ushlab qolingan vaqti (oylar, kunlar) qo’shiladi. 
Shuningdek, mahkumning axloq tuzatish ishi jazosini o’tash muddatiga 
quyidagilar ham qo’shiladi: 
a) mahkum uzrli sabablarga ko’ra ishlamagan va unga qonunga asosan 
ish haqi to’lanayotgan hamda qo’shimcha ta’tilda bo’lgan vaqti; 
b) kasallik hamda kasalga qarash uchun berilgan vaqtlar; 
v)  hukm  qilingan  qishloq  xo’jalik  a’zolariga  obyektiv  shart-sharoitlar 
tufayli ish berilmagan bo’lsa va agar ularning ishlagan jami kunlari xo’jalik 
bo’yicha xo’jalik a’zolari uchun belgilangan yillik minimumdan yoki yilning 
ayrim  davrlariga  oid  minimumlardan  kam  bo’lmasa,  shu  ishlamagan 
davrdagi vaqt; 
g)  sud  hukmi  (ajrimi)ga  asosan  mahkumning  shu  jinoyatni  sodir 
etganligi  munosabati  bilan  ehtiyot  chorasi  sifatida  dastlabki  qamoqda 

---

75 
 
bo’lgan  vaqtining  har  bir  kuni  axloq  tuzatish  ishi  jazosining  3  kuniga  teng 
holda jazo o’talgan hisoblanadi; 
d)  ozodlikdan  mahrum  qilish  jazosi  sudning  ajrimi  (qarori)  yoki 
O’zbekiston  Respublikasi  prezidentining  farmoniga  asosan  axloq  tuzatish 
ishi  jazosiga  almashtirilgan  bo’lsa,  farmon  yoki  ajrim  chiqqan  kundan 
boshlab,  uning  ozod  qilingunigacha  bo’lgan  vaqtining  har  bir  kuni  axloq 
tuzatish ishi jazosining 3 kuniga teng holda jazo o’talgan hisoblanadi. 
Jazo muddati hisoblanmaydigan hollar: 
a) ma’muriy jazo tariqasida hibsda bo’lgan vaqti; 
b) oylik ish haqi saqlanmagan ta’tilda bo’lgan vaqti; 
v)  vaqtincha  mehnat  qobiliyatini  yo’qotganligi  yuzasidan  nafaqa 
to’lanmaydigan kasallik vaqti; 
g)  kasalga  qarash  uchun  berilgan  vaqtdan  tashqari  mahkum 
ishlamaganligi  sababli  unga  oylik  ish  haqi  to’lanmagan  hamma  boshqa 
vaqtlar. 
Odatda,  axloq  tuzatish  ishini  o’tayotgan  shaxslarga  mehnat  ta’tili 
berilmaydi. Ammo ular o’z hisobidan qisqa muddatga ish joylaridan (albatta 
jazoning  ijrosini  nazorat  qiluvchi  organ  roziligini  olib)  ruxsat  olishlari 
mumkin.  
O’zbekiston  Respublikasining  Jinoyat  protsessual  kodeksining  545-
moddasiga muvofiq mahkumning jazoni o’tash vaqtida ishlagan vaqtni uning 
umumiy  ish  stajiga  kiritilishi  mumkin.  Bu  moddada  belgilanishiga  ko’ra, 
axloq  tuzatish  ishlari  o’talgan  vaqtni  mahkumning  umumiy  mehnat  stajiga 
qo’shish  to’g’risidagi  masala  jamoat  birlashmasi  yoki  jamoa  iltimosnomasi 
bo’yicha, jazoni o’tab chiqqan shaxs mehnatga qobiliyatsiz bo’lgan taqdirda 
esa, uning iltimosnomasi bo’yicha ham mazkur shaxs turgan joydagi tuman 
(shahar) sudining sudyasi tomonidan ko’rib chiqiladi. 
Axloq  tuzatish  ishlari  o’talgan  vaqtni  mahkumning  umumiy  mehnat 
stajiga  qo’shish  to’g’risidagi  iltimosnoma  yuzasidan  sudya  chiqargan  ajrim 
ustidan yuqori sudga shikoyat berish va protest bildirish mumkin.