Logopedik ritmika

«Qo‘ng‘iz»
 
mashqi.
 
Bolalar maydoncha bo‘ylab erkin holatda turadilar. Tarbiyachi «qo‘ng‘izlar 
uchdi», deb signal berishi bilan har tomonga qochadilar. So‘ngra «qo‘ng‘izlar 
chalqanchasiga yotibdilar va tura olmaydilar» degan signal aytilishi bilan bolalar bir 
zumda to‘xtab qoladilar va ular ham chalqanchasiga yotib qo‘l-oyoqlarini havoda 
o‘ynata boshlaydilar. Tarbiyachining signali bilan darrov o‘rinlaridan turadilar. 
6. SANOQ MAShQLARI 
Bu mashqlardan biror-bir topshiriq, harakatlar ketma-ketligi va ayniqsa, 
murakkab tuzilishlarni bajarishda, bolalar va kattalarda intizomli xulqni tashkil etish 
maqsadida logoritmik mashg‘ulotlar vaqtida foydalaniladi. 
Korreksion kursning boshlanishida sanoq mashqi mashg‘ulotning shakllanish 
lahzasiga kiritiladi: navbatchi mashg‘ulotga qancha bola (kattalar ham) kelganligini 

---

aytadi. So‘ngra shug‘ullanuvchilar ketma-ket tartib raqamini sanaydilar. Shuningdek, 
mashg‘ulotning maqsadidan kelib chiqib, shug‘ullanuvchilar birinchi va ikkinchiga 
yoki birinchi, ikkinchi va uchinchi raqamlar bilan qayta sanaladilar. 
Sanoq bolalarga juft-jufti bilan, ikki qatorga, ikki kolonna bo‘lib to‘g‘ri turib 
olishlariga yoki uchtadan hamda to‘rttadan turishlariga yordam beradi. 
Sanoq mashqlari badantarbiya mashg‘ulotiga ham kiritiladi. Masalan 
navbvatchi «bir» deyishi bilan hamma qo‘lini yuqoriga ko‘taradi («snop»), «ikki» 
deyilganda qo‘llar yon taraflarga ochiladi («archa»), «uch» deyilishi bilan tizzalar 
bukiladi – cho‘kkalab o‘tiriladi («to‘nka»). Shuningdek, navbatchi turli xil 
harakatlarni bildiruvchi raqam, yoki so‘zlar aytadi. 
Sanoq mashqlari navbatdagi mashqni bajarish uchun berilgan buyruq signali 
sifatidagi she’r shaklida ham o‘tkazilishi mumkin. Masalan o‘tin yorish mashqini 
nomlashda «Bir-o‘tin, ikki-o‘tin, chopildi xuddi metin! Bo‘lsa qars-qurs yog‘ochlar, 
bo‘lar bizga o‘tinlar». Yoki «raqslar tamom bo‘ldi, aylanamiz jam bo‘ldi. Bir, ikki, 
uchda hamma bolalar Alena atrofida.