Logistika

Reja:

1. 
   Logistikada servis tushunchasi va uning obyektlari.
   
2. 
   Logistik xizmat ko'rsatish darajasini baholash usullari.
   
3. 
   Logistika servis tizimi.
   

1. 
   Logistikada servis tushunchasi va uning obyektlari
   

Xizmat ko'rsatish, ya’ni ehtiyojlami qondirish bo'yicha ishlar yig'indisiga servis deyiladi. Logistika servis taqsimot jarayoni bilan uzluksiz bog'liq va tovarlarni itse’molchigacha yetkazib berish jarayonida ko'rsatiladigan xizmatlar majmuasini (kompleksini) tashkil etadi.

Xaridor bozori hisoblangan madaniylashgan zamonaviy bozor sharoitida tovar moddiy tarkibiy qismi tarzida ifodalanish bilan bir qatorda mahsulotning o'rami, rangi, gabaritlari, dizayni, narxi singari omillardan hamda ishlab chiqaruvchi va savdo vositachisi nufuzini o'zida aks ettiradigan ma’lum bir harakatlar yig'indisi tarzidagi xizmatlardan iborat bo'lgan yaqqol ko'zga tashlanadigan hamda ko'zga tashlanmaydigan omillar majmuyini o'zida ifo- dalaydi. Xaridor qayd etilganlarning ba’rini ma’lum bir ma’noda o'zining mavjud ehtiyojlari hamda kutishlarining qanoatlantirili- shini ta’minlaydigan moddiylik hamda mavhumlik majmuyi tarzida qabul qiladi.

Tovarga bo'lgan zamonaviy shakldagi munosabat keng miqyosda ko'rib chiqiladigan bo'Isa, ushbu munosabatni yaqqol ko'zga tashlanadigan hamda ko'zga tashlanmaydigan xususiyatlar majmuyi tarzida qabul qilinishini e’tirof etish mumkin. Xizmat umumlashgan tushuncha sifatida o'zida iste’molchiga foyda keltiruvchi ma’lum bir harakatni aks ettiradi.

Logistika marketing atamalari iborasi bilan ifodalanadigan bo‘lsa, xaridorlarga «amaliy ijrodagi» tovar bilan bog'liq bo'lgan holda «madad bilan quwatlangan tovar»ga ega bo'lgan hamda ma’lum bir tovar (material) oqimini hosil qiladigan moddiy shakl- dagi mahsulotlarga ega bo‘lish imkoniyatini beradigan iste’­molchilarga xizmat ko'rsatish tarmoqlarining katta qismini qamrab oladi. Umumiy taklifning («tovar-xizmat») moddiy qismi nisbiy ahamiyatining doimiy tarzda qisqarib borishi mazkur taklifning sanoatda (asosiy ishlab chiqarishda) ishlab chiqarilgan qo‘shilgan qiymat qismining qisqarib borishi bilan bir vaqtda (parallel ravishda) yuz beradi. Demak tegishli xizmatlaming belgilangan majmuyi logistik servis predmeti bo‘lib hisoblanadi. Tarkibiy qismlar bo'yicha logistik servisning umumiy sxemasini quyidagi tartibda ko'rib chiqamiz (11.1-rasm):