Lobaratoriya ishi №1 Mavzu: ms visio dasturini o’rnatish. Microsoft Visio

Laboratoriya ishi – 9
Mavzu: Kommunikatsiya diagrammasi (communication diagram)
Kommunikatsiya diagrammasi muayyan bir vazifani bajarilganda tizimning qaysi elementi ishga solinganligi va ularning o’zaro ta’siri qanday tashkil etilganligini yaqqol taqdim etishda ko’maklashadi.
Kommunikatsiya diagrammasi, shuningdek izchillik diagrammasi kabi, odatda, foydalanish variantiga bog’lanishda yaratiladi va uni izohlaydi.
Izchillik diagrammasidan farq shundaki, kommunikatsiya diagrammasi yuqori bosqichga qo’yilgan obyektlar orasidagi o’zaro aloqalarni ko’rsatishga mo’ljallangan, shu paytning o’zida, izchillik diagrammasi kabi sinflarning ish-faoliyati va strukturasini izohlaydi.
Kommunikatsiya diagrammasida obyektlarni aks ettirish uchun ishlatiladigan belgilar – shuningdek, sinf diagrammasidagi sunflar uchun ham ishlatiladi.
Hammasidan eng osoni kommunikatsiya diagrammasini misolda izohlanadi:

1-rasm. UMLda kommunikatsiya diagrammalarini grafik tasviri

Biroq, izchillik diagrammalardan farqli ravishda, xabarlarning kiritilishi vaqt shkalasi bilan aniqlanadi, kommunikatsiya diagrammalarida ushbu tartibni aniqlovchi assotsiyatsiyalarning raqamlangan tartibi ishlatiladi.
Kommunikatsiya diagrammasini “BEST SWEETS” korxonasi misolida ko‘rib chiqamiz:





Laboratoriya ishi – 10
Mavzu: Vaqt diagrammasi (timing diagram)
Diagrammalarning bu turi izchillik diagrammalaridan farqli boshqa bir diagramma hisoblanadi va bir necha rollar (sinflar, komponentlar) holatini o’zgarishini yaqqol tasviriga mo’ljallangan. Oxirgilari vertikal holda emas, balki gorizontal holda tasvirlanadi va asosiy kuch ularning holatini yaqqol tasviriga, aniqrog’i, ularni vaqtda o’zgarishlariga qaratiladi. Bunday imkoniyat foydalidir, misol uchun, built-in tizimlarni modellashda.
Vaqt diagrammasini BEST SWEETS korxonasi misolida ko‘rib chiqamiz: