Limfa tizimining tuzilishi va faoliyati

Ko’krak qafasi limfa tomirlari va tugunlari

Ko’krak qafasida uning oldingi, orqa va pastki devorlarida joylashgan parietal va ichki a’zolar limfa tomirlari yo’lida joylashgan vistseral limfa tugunlari tafovut qilinadi.
Ko’krak qafasining parietal limfa tugunlari. To’sh suyagining o’ng va chap tomirlarida joylashgan to’sh yoni limfa tugunlariga ko’krak qafasining oldingi devori, plevra, perikarddan, shuninigdek pastki qorin usti va ustki diafragma limfa tugunlari, sut bezlaridan kelayotgan limfa tomirlari qo’yiladi. O’ng to’sh yoni tugunlaridan chiqqan limfa tomirlari o’ng bo’yinturuq limfa tugunlariga qo’yiladi. Chap to’sh yoni tugunlaridan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlari esa aorta oldi: limfa tugunlariga, shuningdek ko’krak limfa yo’li chap bo’yinturuq poyalariga qo’yiladi.

Qovurg'alar orolig'ida umurtqa pog'onasi yaqinda joylashgan qovurg'alararo limfa tugunlariga ko’krak qafasining orqa devori limfa tomirlari qo’yiladi. Ulardan chiquvchi olib ketuvchi limfa tomirlari ko’krak limfa bo’liga, ustki tugunlardan esa bo’yining chuqur lateral tugunlariga qo’yiladi.

Diafragma ustida yotgan ustki diafragma tugunlariga diafragma, perikard, plevra va jigarning diafragma yuzasidan kelayotgan limfa tomirlar qo’yiladi. Ulardan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlari to’sh yoni, orqa ko’ks oralig'i, pastki traxeobronxial, bronxopulmonal limfa tugunlariga qo’yiladi.

Ko’krak qafasining visseral limfa tugunlari.

Oldingi ko’ks oralig'i limfa tugunlari yuqoriga kavak vena va aorta ravog'ining oldingi yuzasida joylashgan. bu tugunlarga yurak, perikard, ayrisimon bez limfa tomirlari va bronxopul’monal va traxeobronxial limfa tugunlarining olib ketuvchi limfa tomirlari qo’yiladi. Oldingi ko’ks oralig'i limfa tugunlaridan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlari o’ng va chap vena burchaklariga yo’naladi.
Orqa ko’ks oralig'i tugunlari ko’krak aortasi va qizilo’ngachning yonida joylashgan bo’lib, orqa ko’ks oralig'i a’zolaridan kelayotgan limfa tomirlarni qabul qiladi. Ulardan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlari ko’krak limfa yo’liga qo’yiladi. O’pka darvozasi sohasida joylashgan bronxopul’monal tugunlariga o’pka limfa tomirlari qo’yiladi. Bu tugunlardan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlari pastki va ustki traxeobronxial tugunlarga yo‘naladi.
Pastki traxeobronxial limfa tugunlari kekirdakni bosh bronxlarga bo’lingan joyda joylashsa, ustki traxeobronxial tugunlar kekirdakning yon tomonlarida joylashadi. Bu guruh tugunlarga bronxopulmonal va boshqa vistseral tugunlardan keluvchi limfa tomirlari qo’yiladi. O’ng ustki traxeobronxial tugunlardan chiqqan olib ketuvchi limfa tomirlar o’ng bronxomediastinal poyani hosil qiladi. chap ustki traxeobronxial tugunlarning olib ketuvchi limfa tomirlari ko’krak limfa yo’liga qo’yiladi.