Lim vazirligi

7

4

9

№184 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 208-209 betlar. Qiyinlik darajasi - 3

Qo’qon va Marg'ilon shevalarida unli fonemalar soni nechta?

№185 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 208-209 betlar.Qiyinlik darajasi - 2

Andijon, Shaxrixon shevalarida unli fonemalar nechta?

9-10

8-9

7-8

5-6

№186 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 208-209 betlar. Qiyinlik darajasi - 2

Toshkent viloyatining Ohangaron shevalarida unlilar sistemasi nechta?

Ш

1

_12

9

№ 187 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 208-209 betlar. Qiyinlik darajasi - 3

Qaysi shevalarda cho’ziq unli mustaqil fonema sifatida saqlanib qolgan?

Shimoliy Xorazm

Qorabuloq

Iqon

barchasi

№188 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Qorabuloq va Iqon shevalari qaysi unli fonema bilan farqlanadi?

e

_i

a

0. 
   
   

№189 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 1

Shevalardagi ikkilamchi cho’ziq unlini vujudga kelishining asosiy sababi nimada?

unlilar orasida yondosh tovushning ishtirok etishi

unlidan so’ng tutuq belgisi kelishi

unlidan keyin portlovchi undosh tovush kelishi

A vaB

№ 190 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent: O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 2

0. 
   va e tovushlarining almashinishi qaysi shevalarda kuzatiladi?
   

Toshkent va Namangan

Samarqand va Buxoro

Xorazm

Farg’ona

№191 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 3

Qaysi shevalarda cho’ziq unli mustaqil fonema sifatida saqlanib qolgan?

Shimoliy Xorazm

Qorabuloq

Iqon

barchasi

№ 192 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 1

Qanday so’zlarning paydo bo’lishi tilda salbiy hodisa hisoblanadi?

jargonlar

atamalar

Sheva so’zlari

Ko’p ma’noli so’zlar

№193 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Quyidagi hodisalarning qaysi biri asosan bir so’z turkumi doirasida ro’y beradi?

1) polisemiya 2) antonimiya 3) paronimiya 4) sinonimiya 5) omonimiya

1.2.4

5. 
   
   

2,3,4

_2z5

№194 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet.Qiyinlik darajasi - 1

Qaysi shevada affiks oxiridagi [ n] tovushi ko’pincha tushib qoladi?

Qorabuloq

Samarqand

Andijon

Toshkent

№195 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 100 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Toshkent tip shevalarida oxiri [o] bilan tugagan so’zlarga egalik affiksi qo’shilganida, birinchi va ikkinchi shaxsda(birlik va ko’plikda) turlangan shu so’z bilan egalik orasida qanday fonetik

hodisa ro’y beradi?

Tovush ortadi

Tovush tushadi

Tovush almashadi

kuzatilmaydi

№ 196 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 110 bet.Qiyinlik darajasi - 2

Konvergensiya qanday hodisa?

birlashish

ortish

O’zgarish

almashish

№197 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 110 bet. Qiyinlik darajasi -3

Qaysi sheva tipida singarmonizm aks etadi?

"dj"lovchi

"y"lovchi

"a"lovchi

"o"lovchi

№ 198. Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Berilgan lavhadagi shevaga xos so’zlarni ajrating. “taladan kelganimda shatta turgan edi-ya!”,

dedi kampir chiroqsiz xonaga gugurt chaqib, mayak va qimiz kadini qidirar ekan.

tala, shatta, mayak, kadi

kampir, gugurt, chiroq

xona, mayak, qimiz № 199. Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet.Qiyinlik darajasi - 2

Shevaga xos so’z berilmagan gapni toping.

Kitobdan to’g‘ri foydalanmoq lozim.

Bizning tomga ham o’ting,

Hamma shetta.

Ishga kitvattim.

№ 200. Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Atamalar berilgan qatorni aniqlang.

ibora, sifat, fe’l

gul, atirgul, daraxt

ishchan, ishchi, ishla

ot, kun, soat

№143 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent: O’qituvchi, 1978. - 139 bet.

Qiyinlik darajasi - 2

Quyidagi gaplarning qaysi birida atama mavjud?

Uvaysiy chiston janrida ijod qilib, shuhrat qozongan.

Navoiy 1441 yil 9 fevralda hirot shahrida tug‘ilgan.

Bizning tomga ham o’ting.

Kitobdan to’g‘ri foydalanmoq lozim.

№144 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet.Qiyinlik darajasi - 3

Berilgan lavha tarkibidagi atamalarni farqlang. Nozimbek cho’ntagidan fonedoskop olib, bemorga tomon dadil engashdi, trubkani kasalning ko’kragiga qo’yib diqqat bilan quloq soldi.

trubka, fonedoskop

cho’ntak, fonedoskop

diqqat, kasal

bemor, fonedoskop №145 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent: O’qituvchi, 1978. - 139 bet.

Qiyinlik darajasi - 3

Keltirilgan atamalar qaysi sohaga oid? 1. qo’shuv 2. kelishik 3. sifat 4. kasr 5. quldorlik 6.

ijtimoiy tuzum 7. urg‘u

1,4-matematika, 2,3,7-tilshunoslik, 5,6-tarix

6. 
   tarix, 2,3,4-tilshunoslik, 7-tarix
   

1,2-tilshunoslik, 3,4-tarix, 5,6,7-matematika

7. 
   tilshunoslik, 5,6-tarix, 3,4-matematika
   

№146 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet.Qiyinlik darajasi - 3

Xalq shevalarining qanday shakli bor?

faqat og‘zaki shakli

faqat adabiy til shakli

faqat yozma shakli

umumxalq tili va adabiy til shakli

№147 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet. Qiyinlik darajasi - 3

Ma’lum hududdagina ishlatilib, faqat shu yerda yashovchi kishilarga tushunarli so’zlar qanday

nomlanadi?

shevaga xos so’zlar

atamalar

terminlar

paronimlar

№148 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet. Qiyinlik darajasi - 3

\shlar “besh”. “Til”nmg tili chiqdi, - dedi mayor salomatin quvnoq kulib. (Z.Fatxullin) Ushbu

parchada quyidagi noadabiy qatlamga xos hodisalarning qaysi biri mavjud?

jargon

argo

varvarizm

vulgarizm

№149 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet.Qiyinlik darajasi - 2

Kasb-hunarga oid so’zlar qaysi qatorda qo’llangan?

Shonlar, har xil siniq qoliplar, charm rezgisi, shirach kosa, mahsi ichiga yopishtirilgan eski

lattalar va hokazo do’konxona yuzini tutgan.

Tiniq ko’kda oq bulut ko’rindi.

Deraza tokchalarida kichik-kichik tuvaklarda gullar bor.

Yosh terak va tollarning barglari tebranmoqda.

№150 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 139 bet.Qiyinlik darajasi - 3

Ilm-fan, texnika va boshqa sohalarga oid tushunchalarni bildiruvchi so’zlar qanday nomlanadi?

terminlar

sinonimlar

omonimlar

antonimlar №151 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet.Qiyinlik darajasi - 3

Qaysi qatordagi ega so’zi termin hisoblanadi?

Gapda ega kesimdan avval joylashadi.

Bu yangilik fanda juda katta ahamiyatga ega.

Osh egasi bilan shirin.

Eshakka muguz bitsa, egasini suzadi.

№152 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Atama (termin)lar berilgan qatorni toping.

kub, kvadrat, integral.

o lpon, botmon, kuloh

narvon, shoti, zangi

qarindoshlik, ilg‘or, sarlavha

№153 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet. Qiyinlik darajasi - 2

Bilimlar hali svejiy... Sh.Xolmirzaevning “O’zbeklar” hikoyasidan olingan ushbu parchada

quyidagi noadabiy qatlamga xos hodisalarning qaysi biri mavjud?

jargon

argon

varvarizm

vulgarizm

№154 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet. Qiyinlik darajasi - 3

Patsan-ku bu, bo’sh kelish yo’q - dedi g'ilay mensimagan tarzda. (T.Malik)

Ushbu parchada quyidagi noadabiy qatlamga xos hodisalarning qaysi biri mavjud? G'ilay so’zi

o’z ma’nosidan qaysi yo’l bilan ko’chgan?

argo, metonimiya

jargon, metafora

professionalizm, sinekdoxa

vulgarizm, sinekdoxa

№155 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet. Qiyinlik darajasi - 3

Tarixiy so^cz qoTlangan gapni toping.

Qilich chopishda o’zini ko’rsatgan bahodirlarni birinchi marotaba bo’lsa, o’nboshi etib

tayinlasinlar.

Ko’kdagi qoramtir bulutlar asta-sekin tarqala boshladi.

Olqish olgan yomondir, qarg‘ish olgan yomondir.

Yaxshini yomon kunda sina

№156 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet.Qiyinlik darajasi - 3

“Yomg'ir, qor - paxtaning oldida kapeyka!” Sh.Xolmirzaevning “O’zbeklar” hikoyasidan

olingan ushbu parchada quyidagi noadabiy qatlamga xos hodisalarning qaysi biri mavjud?

argo

jargon

vulgarizm

varvarizm

№157 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet.Qiyinlik darajasi - 3

O’zbek tilida qanday so’zlar o’zlashgan so’zlar hisoblanadi?

qardosh bo’lmagan tillardan olingan so’zlar

turkiy tillar uchun umumiy bo’lgan so’zlar

shevalardan olingan so’zlar

boshqa tilda ishlatiladigan o’zbekcha so’zlar

№158 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet.Qiyinlik darajasi - 3

Tilshunoslikda lahja atamasi qanday tushunchani anglatadi?

bir-biriga yaqin bo’lgan shevalar yig‘indisi

ma’lum shevaning kichik bir qismi

xalq tilining ma’lum bir me’yorlarga keltirilgan shakli

sheva atamasining sinonimi sifatida ishlatiladi

№159 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet.Qiyinlik darajasi - 3

“Ana, yosh bolalar ham o’sha maxinatsiyalarni bilishardi”. Sh.Xolmirzayevning “O’zbeklar” hikoyasidan olingan ushbu parchada qo’llangan noadabiy qatlamga xos maxinatsiya so’zining

ozbekcha ma’nosi nima?

firibgarlik, ko’zboyamachilik

tamagirlik, poraxo’rlik

xudbinlik, manfaatparastlik

uddaburonlik

№160 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 146 bet.Qiyinlik darajasi - 3

Qaysi qatordagi jarayon chetdan so^cz o^czlashtirish hisoblanmaydi?

turli shevalardan so^cz o^czlashtirish

arab tilidan so’z o’zlashtirish

Rus tilidan so’z olish

o’zbek tiliga fors-tojik tillaridan so’z olish

№161 Manba - V.V.Reshetov, Sh.Shoabdurahmonov. O’zbek dialektologiyasi. Toshkent:

O’qituvchi, 1978. - 166 bet. Qiyinlik darajasi - 3

Bilib bu navo ilmi osmoniy