Ligi fаrg’оnа dаvlат univеrsiтетi o’zbekiston tarixi kafedrasi

Mavzuning o’rganilish darajasi. Buyuk ipak yo’li mavzusining dolzarbligi jahon miqyosida ko’p kitoblarning chop etilishi va ayrim asarlarning qayta nashr etilishiga olib keldi. Ular orqali aksariyat qiziqarli ma’lumotlar ilmiy muomalaga kiritildi va keng doiradagi kitobxonlarga taqdim etilgan. Ammo nashr etilgan asarlarning ko’pchiligi xorijiy tillarda, xususan, xitoy tilida yozilgan. Birgina xitoy tilida nashr etilgan kitoblarni tilga oladigan bo’lsak, kamida 50-60 ta asarni sanab o’tish mumkin. Ulardagi ma’lumotlar ayniqsa, bizga yetib kelmagan ilmiy faktlar juda noyobdir. Albatta, bu Xitoy Xalq Respublikasining Markaziy Osiyo hududiga va Buyuk Ipak Yo’liga bo’lgan qiziqishi bilan bevosita bog’liq.
Mavzuni o’rganish masalasida ayniqsa, A. Xo’jayevning “Buyuk ipak yo’li: Munosabatlar va taqdirlar” asari¹alohida o’rin tutadi. Asarda qadimgi Xitoylar tarixi, Xitoy, Markaziy Osiyo va Yevropalararo o’tgan karvon yo’li hamda Xitoyda o’troqlashib qolgan turkistonliklar haqida atroflicha fikr mulohazalar bildirilgan.
Yana shuni ta’kidlash joizki, O’zbekiston hududidan o’tgan Buyuk ipak yo’lining tarixiy manzilgohlari- ko’hna shaharlari haqida ozmi ko’pmi adabiyotlar xususan, taniqli arxeolog olim I. Ritveladzening “Buyuk ipak yo’li” asarini ham misol keltirishimiz mumkin².
Bundan tashqari ushbu mavzu bo’yicha Abduholiq Abdurasul o’g’li, T.Kamolov, N,Karimov, A.O’rinboyev, O.Bo’riyevlarning ham olib borgan tadqiqotlari diqqatga sazovordir³.
Tadqiqotning yuqoridagi bosh maqsadidan kelib chiqib quyidagilarni hal etish asosiy vazifa etib qo’yiladi.

• 
  Quruqlik orqali o’tgan katta karvon yo’llari va uning bugungi kundagi ahvolini yoritib berish,
  
• 
  Dengiz yo’llarini rivojlanishi va ularning buyuk ipak yo’liga ta’siri masalalarini qiyosiy tahlil asosida ochib berish,
  
• 
  Tadqiqot natijalariga ko’ra yangi ilmiy xulosalar qilish hamda mavzu yuzasidan qator amaliy tavsiyalar ishlab chiqish.