Лексияи 3 : Таърихи динњо дар сарзамини Њиндўстон. Наќша: 1

2.Ќонунњои динии шоњ Ману. 
Ин низоми каставї дар Њинд ба воситаи ќонунњои Ману ќонунї 
гардонида шуда буд. Ин маљмўаи ќонунњо таќрибан дар асри V то мелод 
пайдо гардида, баъдтар сабт гардидааст. Дар он, ќонун ба воситаи 
таълимоти динї муќаддас гардонида шудааст. 
Тибќи ќонунњои Ману кастаи њоким кастаи брањманњо мебошад. Дар 
он чунин омадааст: «Брањма ба хотири њифзи хазинаи дњарма (ќонуни 
муќаддас) тавлид ѐфта, дар рўи замин мавќеи аз њама олиро њамчун 
хўљаини њамаи мављудот ишѓол менамояд. Њамаи он чизе, ки дар дунѐ 
вуљуд дорад, њамаи он моли шахсии брањман мебошад. Ба хотири он, ки 
ў брањман зода шудааст, ў ба њамаи инњо њуќуќ дорад. Њамаи одамони 
дигар ба сабаби мењрубонии брањман вуљуд доранд». 
Вазифаи асосї ва фахрии брањман омўхтан ва омўзонидани ведањо 
мебошад. Брањмане, ки ведањоро намедонад, ба хиссии безурѐт монанд 
карда шудааст. 
Аз рўи ќонунњои Ману, њаѐти брањман ба чор давра таќсим мешавад: 
брањмани љавон ведањоро тањти роњбарии муаллим меомўзад; зан 
гирифта, хољагияшро ташкил ва кўдаконашро тарбия менамояд; давраи 
сеюми њаѐти брањман њамчун дарвеш дар љангал бояд гузарад. Дар 
давраи чоруми њаѐти худ брањман мебояд аз њама дороию сарваташ даст 
кашида, ба гадої рўз гузаронад. 
Тибќи ќонунњои Ману низоми каставиро гўѐ худи худо љорї 
кардааст. Ањли се варна њатман маросими динии «упанаяна»-ба дин 
тањвил карданро мегузарониданд. Ин маросимро брањманњо дар 7-
солагї, кшатрийњо дар 10-солагї, вайшњо дар 11-солагї гузаронида, ба 
њар кадоми онњо ресмонњои муќаддас дода мешуданд, ки онњоро аз 
болои китфи чап гузаронида, дар зери дасти рост мебастанд. Ин 
ресмонњо тамоми умр бояд боќї мемонданд. Ин амалияро «таваллуди 
дуюм» меномиданд, яъне инсон дар он рўз гўѐ бори дуввум таваллуд 
меѐфт. Шудрањо-бегона њисобида шуда ин маросим барои онњо 
гузаронида намешуд. 

---

Дар хусуси вазифањои подшоњ гуфта мешуд: «Подшоњ сањар аз хоб 
хеста, бигзор бар брањманњои доно эњтиром гузорад, зеро онњо чи тавр 
идора кардани (давлатро) медонанд ва подшоњ мутобиќи маслињати 
онњо бояд амал намояд. Бигзор ў брањманњои солхўрда, тоза ва 
донандагони ведањоро эњтиром намояд. Далерї дар љангњо, њифзи 
мардум, эњтиром гузоштан бар брањманњо барои кшатрийњо воситаи 
бењтарини расидан ба хушбахтию саодат мебошад. Бонї кардани 
њайвонот, додани садаќаву назру ниѐз, омўхтани ведањо, машѓул шудан 
ба тиљорату судхўрї ва коркарди замин-вазифаи вайшњост». 
Дар ин давра љои аввалро худои нав Брама ѐ Брањма, ки сохти 
каставї гўѐ аз он сар задааст, ишѓол намуд. Ў вазифањои њар як кастаро 
дар алоњидагї нишон дод. Ў барои шудрањо як вазифа- ботавозўъ ба 
њамаи он се варна хизмат карданро муайян намуд. 
Бо пайдо шудани худои нав-Брањма, худоњои дигари дар ведањо 
омада ањамияти худро гум мекунанд. Аз он худоњо Вишну ва Шива, ки 
акнун онњо вазифањои нав доштанд, ањамияте пайдо мекунанд. Ин 
худоњо љуфти занонаи худро пайдо менамоянд. Вишну љуфти худ худозан 
Лакшми, Шива – худозан Парватї, ки онро боз-Дурга ва Калї низ 
меноманд, пайдо карданд. 
Акнун ќурбонию назру ниѐзро фаќат сарватмандон меоварданд. 
Мардуми одї ин имкониятро надоштанд. Аз худоњои ќадима фаќат 
Индра ањамияти худро нигоњ дошта, ба худои кшатрийњо табдил ѐфт. 
Дар њамин давра яке аз идеяњои муњимтарини дини њиндуњо, ки 
баъдњо яке аз нуќтањои асосии дини њиндуиро ташкил дод,