Laboratoriya mashg’uloti №16 I,II,III guruh anionlari aralashmalari analizi

Laboratoriya mashg’uloti № 16


I,II,III guruh anionlari aralashmalari analizi.
Mashg‘ulotning maqsadi:
I, II, va III analitik guruh anionlarining aralashmasining analizi analitik reaksiyalarini bajarishni o‘rganish
Laboratoriya ishi uchun kerakli
Reaktivlar:
I, II, va III analitik guruh anionlarini ochishda qo`llanilgan reaktivlar


TO‘TI. NAZORAT ERITMADAGI ANIONLAR ARALASHMASINI TAHLILI

Anionlarni aniqlash noorganik birikmalarni to‘liq sifat analizining tarkibiy qismi hisoblanadi. O‘quv tadqiqot ishi sifatida berilgan nazorat eritmada qanaqa anionlar borligini aniqlash uchun avvalgi dasrlarda o‘tilgan anionlarni xususiy va guruh reagentlari ta’sirini mukammal bilmoq kerak. Kеyingi 14-laboratoriya mashg'ulotida talabalarga uch xil anionlar aralashmasi saqlagan nazorat eritmasi bеriladi. Ularning sifat reaksiyalari 10-11-12 mashg'ulotlarda o`rganilgan. Diqqat bilan quyida kеltirilgan noma'lum tarkibli I-III guruh anionlar aralashmasi analizini o`qing va 14-mashg'ulotda analiz bayonnomasini tuzing hamda laboratoriya daftariga aralashma analizini kimyoviy reaksiya tеnlamalarini yozing.

Dastlabki sinovlar
Tekshiriluvchi eritmani ayrim (2-3 tomchidan iborat) qismlaridan quyidagi sinovlar o‘tkaziladi:
1. Reaksiya muhitini aniqlash
Reaksiya muhitini universal indikator qog‘ozi yordamida aniqlaniladi. Agar muhit kislotali (pH ≤ 2) bo‘lsa, eritmada uchuvchan kislota anionlari (S^2-, SO₃^2-, S₂O₃^2-,CO₃^2-, NO₂^-) bo‘lmaydi. Shuningdek, kislotali muhitda oksidlovchi va qaytaruvchi anionlar birgalikda mavjud bo‘la olmaydi: I^- va NO₂^-, S^2- va SO₃^2-.
2. Tekshiriluvchi eritmada uchuvchan va beqaror kislota anionlari borligini tekshirish
pH > 2 bo‘lsa, eritmada uchuvchan kislota anionlari bo‘lishi mumkin – S^2-, S₂O₃^2-,CO₃^2-.
Probirkaga bir necha tomchi tekshiriluvchi eritmadan olib, 2-3 tomchi 2n H₂SO₄ solinadi va sekin chayqatiladi.
Gaz pufakchalari ajralib chiqishi, eritmada СO₃^2-, SO₃^2-, S₂O₃^2-,S^2-, NO₂ ^- – anionlar borligidan dalolat beradi.
Agar gazning ajralib chiqishi sezilarli bo‘lmasa, eritma isitiladi. Rangi va xidiga qarab, gazning tarkibi aniqlaniladi: H₂S – palag‘da tuxum xidiga ega rangsiz gaz, СO₂ –^– xidsiz rangsiz gaz, SO₂ – yonuvchi oltingugurt xidiga ega rangsiz gaz, NO₂ – o‘tkir xidli qizil-qo‘ng‘ir gaz.