Laboratoriya mashg’

Ishni bajarish tartibi:

1. 
   Nafas olishning ahamiyatini tushuntirib bering.?
   
2. 
   Nafas organlarining umumiy tuzilishini aytib bering.?
   
3. 
   Burun bo’shlig’i tuzilishini qo’lingizdagi darslik, atlas va ko’rgazmali rasmlardan yordamida o’rganing.
   
4. 
   Xiqildoq tog’aylarini atlasdan foydalanib, rasmini chizing.
   
5. 
   Kekirdak va bronxlar tuzilishini atlas yordamida tasvirlang.
   
6. 
   Traxeyaning umumiy ko’rinishini qo’lingizdagi darslik, atlas va ko’rgazmalar yordamida albomingizga chizing.?
   

Mustaxkamlash uchun savollar:

1. 
   YUqorigi nafas yo’liga qaysi organlar kiradi.?
   
2. 
   Burun bo’shlig’i anatomiyasi va vazifasini tushuntirib bering.?
   
3. 
   Xiqildoq tog’aylari va ularning tuzilishini aytib bering.?
   
4. 
   Kekirdak buferkasiyasi nima.?
   
5. 
   CHap va o’ng bronxlarning tuzilishidagi farq nimada.?
   

15- laboratoriya ishi. Mavzu: O’pkalar va plevra pardaning tuzilishini o’rganish.

Jihozlar: atlas, mulyaj, xo’l preparatlar, tablisa,darslik,, albom, tarqatma materiallar, ko’rgazmali slaydlar.

Maqsad:Talabalar ichki a’zolar haqidagi ta’limotni bilishi,nafas olish a’zolarini tuzilishini o’quv jihozlar yordamida o’rganish, talabalarning mustaqil ishlashini tashkil etish va baholash.

2. 
   Nazariy tushuncha. O’pkalar O’ng va chap o’pka (pulmones) ko’krak qafasining ⁴/₅ qismini egallab turadi. Har qaysi o’pka alohida seroz parda ichida joylashtan. O’pka konus shaklida bo’lib, uning uchta yuzasi farq qilinadi: pastki yuzasi asosiy yuza deyilib, diafragmaga tegib turadi; tashqi yuzasi qavariq bo’lib, ko’krak qafasi devoriga qaragan, unda qovurg’alarning izi ham seziladi; ichki yuzasi botiroq bo’ladi. O’pkaning yuqorigi uchi cho’qqisi deyiladi, u bo’yin sohasida ko’krak qafasi teshigidan bir oz chiqib turadi.Xar qaysi o’pkani chuqur egatlar bo’laklarga bo’ladi. O’ng o’pka uch bo’lakka: yuqori, o’rta, pastki; chap o’pka ikki bo’lakka: yuqori va pastki bo’lakka bo’linadi (15-rasm).
   
3. 
   Plevra. O’pkalar ustki tomondan seroz parda - plevra (pleura) bilan o’ralgan bo’ladi. Bu parda ikki qavatdan iborat bo’lib, ichkisi visseral, tashqisi parietal qavat deyiladi. Ichki visseral, ya’ni o’pka pardasi o’pkaga yopishgan bo’lib, uning bo’laklari orasiga kiradi Pardalar orasidagi bo’shliq plevraaro bo’shliq deyiladi. Bu bo’shliq ichidagi bosimning o’zgarishi nafas olish va nafas chiqarishga sabab bo’lad Ko’krak oralig’i.Tashqi va ichki plevra pardalar orasidagi organlar bilan to’lib turadigan qism — ko’krak oraligi (mediastinum) deb nomlanadi. Ko’krak oralig’i ikki yonidan plevra, oldindan to’sh suyagi, orqadan ko’krak umurtqalari, pastdan diafrag­ma bilan chegaradosh.Ko’krak oralig’ida ayrisimon bez (bolalarda), yurak, undan chiqadigan yirik qon tomirlari, traxeya, qizilo’ngach, ba’zi nervlar, ko’krak limfa oqimi va limfa tugunlari joylashgan.