Лаборатория машғулоти №

9.2.3-тажриба: Пульсни санаш
Ишнинг мақсади: Одамда пульсини аниқлаш усулларини ўрганиш.
Иш учун зарур жихозлар: Секундомер.
Назарий тушунча: Рни ўлчаш: Пульсни аниқлаш учун билак артерияси устига 3 та бармоқни қўйиб бир дақиқада (60 сония) давомида саналади. Пулюс сони ёшга қараб ўзгаради. Янги туғилган болада 120-140. марта 1 дақиқада, 1 ёшда 110-120 марта, 7 ёшда 92 марта, 8 ёшда 90 марта, 9 ёшда 88 марта, 10-11 ёшда 86-84 марта, 12-13 ёшда 82-80 марта. 15-17 ёшда 76-72 марта пульс аниқланади.
Мускулли иш бажарганда юрак иши ўзгаради ва пульс хам ўзгаради. Юракнинг бир дақиқадаги қисқариш сони ўғил болаларга нисбатан қиз болаларда бир оз ортиқ.
Ишни бажариш тартиби: Синалувчи талабанинг билак артерияси пульсидан бир дақиқадаги қисқариш сони қуйидаги холатларда саналади.
1.Ўтирган ҳолатда. 2.Тик турган ҳолатда.
Хар гал пульс саналувчи ҳолатини ўзгартиргандан кейин бир дақиқа ўтказиб саналади. Юрак ишига мускул иши таъсирини кузатиш учун синалувчи талабага жисмоний иш бажариш 20 марта ўтириб туриш ёки турган жойида бир дақиқа давомида югуриш таклиф этилади. Иш тугаши билан юракнинг бир дақиқадаги қисқариш сони саналади. Синалувчи 5 минут дам олганидан кейин юракнинг қисқариши сони қайта текширилади. Нормада. катта кишиларнинг юраги бир дақиқада 60-80 марта қисқаради.
Машғулотдан олинган натижаларни қуйидаги тарзда дафтарга ёзиб, хулоса чиқарилади.
Жадвал № 9.1

Тажрибадаги киши холати	Юракнинг бир дақиқадаги қисқариш сони
Ўтирган холатда
Тик турган холатда
Жисмоний иш тугаши билан
Жисмоний ишдан сўнг 5 дақиқадан кейин

Дарс охирида талабаларнинг ўзлаштирганликларини синаб кўриб бахоланади.


Ишни расмийлаштиришга доир тавсиялар. Дафтарингизга ишни мақсади ва бажарилиш тартибини расмийлаштириб ишни хулосаланг.