Laboratoriya ishi №13. Mavzu: Tizim va qo’shimcha paketlarni o’rnatish va sozlash Ishdan maqsad

PHP modullarini o’rnatish
PHP funksiyalarini kengaytirish uchun uning bir qancha modullarini o’rnatamiz. 
PHP ning biz uchun mavjud bo’lgan hamma modullarini topish uchun quyidagi 
buyruqni kiritamiz: 
apt-cache search php5- 
Yuqoridagi buyruq quyidagi javobni terminalga chiqarib beradi: 
php5-cgi - server-side, HTML-embedded scripting language (CGI binary) 
php5-cli - command-line interpreter for the php5 scripting language 
php5-common - Common files for packages built from the php5 source 
php5-curl - CURL module for php5 
php5-dbg - Debug symbols for PHP5 
php5-dev - Files for PHP5 module development 
php5-gd - GD module for php5 
. . . 
Har bir paket haqida alohida ma’lumot olish uchun quyidagi buyruqdan 
foydalanamiz. package_name ni istalgan paket nomiga almashtiramiz: 
apt-cache show package_name 
Masalan, php5-cli moduli haqida ma’lumot olish: 
apt-cache show php5-cli 
Modul haqida ma’lumot olganimizdan so’ng uni quyidagi buyruq orqali osongina 
o’rnatish mumkin:
sudo apt-get install php5-cli 

---

Agar ikki va undan ko’p modullarni bitta buyruq bilan o’rnatish uchun quyidagi 
buyruqdan foydalanish kerak, har bitta paket nomini probel yordamida ajratamiz: 
sudo apt-get install package1 package2 ... 
Bu qismda LAMP ni o’rnatishni yakunladik. Endi esa PHP ni ishlashini tekshirib 
ko’ramiz. 
Web serverda PHP ni tekshirish 
Eng oddiy PHP skript bizga PHP ning ishlash jarayoni haqida to’liq ma’lumot 
beradi. 
Bu skriptni info.php deb nomlaymiz. Apache ushbu faylni topib, qayta ishlashi 
uchun bu fayl “web root” deb nomlanadigan katalogda saqlanishi kerak. 
Ubuntu 14.04 da ushbu katalog /var/www/html/ da joylashgan. Ushbu katalogda 
faylni hosil qilish va uni saqlash: 
sudo nano /var/www/html/info.php 
Ochilgan faylga quyidagi kodni kiriting: 
phpinfo(); 
?> 
Yakunlash uchun saqlash va faylni yopish kerak. 
Endi esa biz PHP ishlashini to’liq tekshira olamiz. Buning uchun brauzerda quyidagi 
manzilni kiritamiz. Albatta, server IP manzilini esdan chiqarmang. 
http://server_ip_manzili/info.php 
Sahifa quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi: 
Ushbu sahifa PHP ning hamma sozlamalari haqida end to’liq ma’lumotni 
beradi. Agar yuqoridagi sahifa ko’rinayotgan bo’lsa, LAMP to’g’ri o’rnatilgan. 
Yuqoridagi sahifani o’chirish: 
sudo rm /var/www/html/info.php 
Apache ixtiyoriy ravishda konfiguratsiya va o’zgartirish qilish mumkin 
bo’lgan qismlarga bo’linadi. Bu qismlar Virtual host deb yuritiladi. Virtual hostlar 
tizim boshqaruvchisiga bitta IP dan bir nechta domenlar foydalana olishi 
imkoniyatini beradi.Bu bir xil VPS da bir va undan ko’proq web sahifa yaratishni 
xohlaganlar uchun foydali.Bu jarayon chegaralanmagan,ya’ni bu serverning ishlash 
qobiliyatiga bog’liq. 
Virtual Host yaratishimizdan oldin bizda quyidagilar mavjud bo’lishi ya’ni 
o’rnagan bo’lishi kerak.Bular: 
Root foydalanuvchisi 
Apache o’rnatilgan bo’lishi lozim. 
Foydalanuvchi domeni nomi yaratilgan bo’lishi kerak. 
Masalan, biz virtual hostimiz uchun test1.com va test2.com deb nomlanuvchi domen 
yaratamiz. 
Katalog yaratish 
Root documenti shaxsiy ,ya’ni o’ziga tegishli papkalarni