Laboratoriya ishi №13. Mavzu: Tizim va qo’shimcha paketlarni o’rnatish va sozlash Ishdan maqsad

Serverning ip manzilini topish
Server IP manzilini bilmasangiz, buni topishni bir nechta yo’li bor. Odatda bu 
manzil SSH orqali serverga bog’langan manzil bilan mos keladi. Buyruq satri orqali 
ham aniqlashning yo’llari bor. Masalan: 
ip addr show eth0 | grep inet | awk '{ print $2; }' | sed 's/\/.*$//' 
Yuqoridagi buyruq sizga server IP manzilini javob satrida ko’rsatadi. 
Boshqa bir onlayn resurs quyidagi buyruq orqali sizga IP manzilingizni yuboradi: 
curl http://icanhazip.com 
MySQL ni o’rnatish 
Amaliy qism
: 
Web server o’rnatilgandan so’ng MySQL ni o’rnatishni boshlaymiz. MySQL 
– ma’lumotlar ombori boshqaruv tizimi. Albatta, MySQL ni saytdagi ma’lumotlarni 
saqlash va ularni boshqarish, foydalanish uchun qo’llaymiz. 
MySQL ni o’rnatishni yana apt menedjeridan boshlaymiz. Quyidagi buyruq 
bilan LAMP ning komponentlarini bir biriga bog’lashni ta’minlovchi yordamchi 
dasturlarni ham o’rnatamiz. 
sudo apt-get install mysql-server php5-mysql 
O’rnatish vaqtida server bizdan MySQL “root” foydalanuvchisi uchun parol 
kiritishingizni so’raydi. “root” foydalanuvchisi MySQL administratori huquqlariga 
ega. 
MySQL o’rnatilgandan so’ng MySQL to’g’ri ishlashi uchun bir qancha 
buyruqlarni kiritamiz. 
Birinchi, MySQL o’z ma’lumotlar ombori strukturasini hosil qilishi uchun 
quyidagi buyruqni yuboramiz. 
sudo mysql_install_db 
Keyin esa bir qancha havfsizlik parametlariga to’g’ri kelmaydigan 
sozlamalarni olib tashlaymiz: 
sudo mysql_secure_installation 
Sizdan MySQL root foydalanuvchisi paroli so’raladi. Keyin bizdan parolni 
o’zgartirishimiz so’raladi. Agar bu kerak bo’lsa “yes”, kerak bo’lmasa “no” ni 
kiritamiz va ENTER ni bosamiz. 
Ushbu qismda ma’lumotlar omborini sozlashni yakunladik. 
PHP ni o’rnatish
PHP LAMP ning komponenti bo’lib, dinamik kontentni qayta ishlashga 
yordam beradi. PHP skriptilarni ishlatish, MySQL ga ulanib ma’lumot almashish va 
qayta ishlangan ma’lumotni veb serverga yuborishni ta’minlaydi. 

---

PHP ni o’rnatish uchun ham apt tizimidan foydalanamiz: 
sudo apt-get install php5 libapache2-mod-php5 php5-mcrypt 
Buyruq PHP ni hech qanday muammosiz serverga o’rnatadi. 
Serverga veb sahifani ochish uchun so’rov kelganda Apache birinchi 
o’rinda index.html faylini yuborishga harakat qiladi. Agar biz PHP ni saytimizda 
ishlatsak odatda index.php faylini birinchi o’ringa o’tkazishimiz kerak. 
Buni amalga oshirish uchun root huquqi ostida dir.conf faylini matn muharririda 
tahrirlaymiz: 
sudo nano /etc/apache2/mods-enabled/dir.conf 
Fayl ochilganda quyidagi satrlarni izlang va ular quyidagi ko’rinishga ega: 
 
DirectoryIndex index.html index.cgi index.pl index.php index.xhtml index.htm 
 
DirectoryIndex sozlamasida index.php faylini quyidagicha ko’rsating: 
 
DirectoryIndex index.php index.html index.cgi index.pl index.xhtml index.htm 
 
Yuqoridagi holatga keltirganingizdan so’ng faylni saqlash uchun “CTRL+X” 
tugmasini bosing. Tasdiqlash uchun “Y” ni kiriting va “ENTER” ni bosing. 
Kiritilgan o’zgarishlar ishga tushushi uchun Apache veb serverini qayta ishga 
tushuramiz: 
sudo service apache2 restart