9-SINF
1-mavzu
Organik
olamning turli tumanligi
1. Biologiyaning kuzatish metodi xususiyatlariga mos keladigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan
A 1,2,4,5,7 B1,4,5,7 C1,3,4,5,6 D 2,3,6
2. Biologiyaning kuzatish metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan
A 1,2,4,5,6,7 B1,4,5,7 C 3,6 D 2,3,6
3. Biologiyaning taqqoslash metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)predmet va hodisalarning mohiyatini ochishga asoslangan 5)miqdor va sifat ko’rsatkichlarini ta’riflashda ko’p qo’llaniladi 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)Gekkel va Myuller juda katta muvaffaqayatlarga erishgan 8)biologiyada qo’llanilishi Ch.Darvinning nomi bilan bog’liq
A1,3,4,5,6,7,8 B1,3,5,6,8 C 1,3,4,5,6,8
D1,3,5,6,7,8
4. . Biologiyaning taqqoslash metodi xususiyatlariga mos keladigan javobni belgilang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)predmet va hodisalarning mohiyatini ochishga asoslangan 5)miqdor va sifat ko’rsatkichlarini ta’riflashda ko’p qo’llaniladi 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)Gekkel va Myuller juda katta muvaffaqayatlarga erishgan 8)biologiyada qo’llanilishi Ch.Darvinning nomi bilan bog’liq
A 2,3,5 B 2,5 C 2 D 2,4,7
5. Biologiyaning tarixiy metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,4,5,7,9,10,11 B1,4,5,7,10,11
C 3,6,8,12 D 2,3,6,8,9,12
6. Biologiyaning tarixiy metodi xususiyatlariga mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,4,5,7,9,10,11 B1,4,5,7,10,11
C 3,6,8,12 D 2,3,6,8,9,12
7. Biologiyaning eksperimental metodi xususiyatlariga mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,3,4,5,6,7,8 B 6,10,11
C 3,6,8,12 D 9,10,11
8. Bologiyaning eksperimental metodi xususiyatlariga mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1)organizmlar va ularning atrofidagi muhitda ro’y beradigan hodisalarni tasvirlash va tahlil qilish imkonini beradi 2)sistematika, morfologiya, anatomiya, paleontologiya, embriologiya fanlarida keng qo’llaniladi 3)hayotiy hodisalarning o’rganishning asosiga aylangan 4)har qanday biologik hodisani ta’riflash, tasvirlash mumkin 5)bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas 6)tirik tabiatning rivojlanish bosqichlarini aniqlash mumkin 7)biologiya fanining ilk rivojlanish davrida keng qo’llanilgan 8)chuqur sifatiy o`zgarishlarning vujudga kelishiga sabab bo`ladi 9) O`rta asrlarda boshlangan 10) fizika, kimyo fanlari ravnaqi bilan bog`liq 11) Abu Ali ibn Sino nomi bilan bog`liq 12) Darvin nomi bilan bog`liq
A 1,2,3,4,5,6,7,8 B 6,10,11
C 3,6,8,12 D 9,10,11
9. K.Linney qaysi biologik metod yordamida sistematikaga asos solgan?
A tarixiy B taqqoslash C kuzatish D eksprimental
10. Eng dastlabki usullardan biri?
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
11. Qaysi usul yordamida har qanday biologik hodisani tasvirlash tariflash mumkin?
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
12. Qaysi usullar turlarini aniqlashda keng foydalanadi?-
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
13.Liney katta muvofaqiyatga erishgan-.
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
14.Qaysi usul bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas
A.tarixiy B.taqqoslash
C.kuzatish D.tajriba
15. Kuzatish usuli nimada ko’p qo’llaniladi?
A. bir xil predmet hodisani boshqa predmet hodisa bilan o’xshashlik va farqini aniqlashda
B.tirik organizmlarni miqdor va sifat ko’rsakichini tasvirlashda
C.boshqa metodlarga nisbatan chuqur o’rganiladi
D.voqea hodisalarni oldindan bilish imkonini beradi
16. Taqqoslash usulining mohiyati nimada?
A. bir xil predmet hodisani boshqa predmet hodisa bilan o’xshashlik va farqini aniqlashda
B.tirik organizmlarni miqdor va sifat ko’rsakichini tasvirlashda
C.boshqa metodlarga nisbatan chuqur o’rganiladi
D.voqea hodisalarni oldindan bilish imkonini beradi
17. …. usulida turli hodisa uchun umumiy hisoblangan qonuniyatlarni ochishga imkon yaratilgan
A.taqqoslash B.kuzatish
C.eksperimental D.tarixiy
18.Qaysi usul yordamida sistematika va hujayra nazariyasiga asos solingan
A.taqqoslash B.kuzatish
C.eksperimental D.tarixiy
19..biologiya qollanishi Darvin nomi bilan bog’liq
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
20.Qaysi usul biologiyada chuqur sifatiy o’zgarishlar yuzaga kelishiga sabab bo’ldi
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
21.hozirgi kunda….usuli hayotiy hodisalarni o’rganishning asosiga aylangan
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
22.Qaysi usul yordamida hozirgi zamon olamini va uning o’tmishini ko’rsatuvchi malumotlar asosida tirik tabiatning rivojlanish jarayonlarini aniqlash mumkin
A.kuzatish B.taqqoslash
C.tarixiy D.eksperimental
23.U O’rta asrlar (Ibn sino) davrida ko’p qo’llanilgan-
A.ekperimental B.tarixiy
C.kuzatish D.taqqoslash
24. Uning haqiqiy ravnaqi fizika kimyo fanlarini qo’llash tufayli 19-20-asrda keng qo’llanilgan
A.ekperimental B.tarixiy
C.kuzatish D.taqqoslash
25. Tibbiyotda ishlatiladigan dori darmonlar olishda rangli metallar radioaktiv elementlari bo’lgan rudalarni boyitishda qaysi organizmlardan foydalaniladi
A.prokariotlar B.zamburug’lar
C.suvo’tlari D.mikroorganizmlar
26. Hozirgi kunda mikroorganizmlardan nima maqsadda foydalaniladi
1. atir-upa sanoatida 2. dori-darmon olishda 3.rangli metallar rudalarini boyitishda 4. radioaktiv metallar rudalarini boyitishda 5. to`qimachilikda 6. bo`yoq olishda 7. chorvachilikda 8. havoning ifloslanganlikning darajasini aniqlanshda
A 1,2,3,7 B 2,3,5,7 C 2,3,4,7 D 1,2,3,4,5,6,7,8
27.Qaysi suvo’tdan chorva ozuqalarini boyitishda keng qo’llaniladi
A.xlorella B.xlamidomanada
C.ultoriks D.spirogira
28. Jonli va jonsiz tabiatdagi umumiy bo’lgan xususiyatni belgilang.
A sifatiy va miqdoriy belgilarning ritmik o’zgarishi
B o’xshash kimyoviy elementlardan tuzilganligi
C rivojlanish davrida bir-biriga davriy aylanib turishi
D biogen migratsiyada qatnashishi
29.Jonsiz tabiatdagi jism tashqi muhit tasirida o’zining sifat ko’rsatgichlarini .....
A.tiklaydi B.yo’qotadi
C.oqsillari parchalanadi
D.qayta tiklab rivojlanadi
30. Tiriklikning asosiy omili –
A.oqsil tiklanadi
B.yangi sifat belgilarini hosil qiladi
C.oziq D.regeneratsiya
31. Jonsiz tabiatdagi jismlarga xos bo’lmagan xususiyatni belgilang
A tashqi muhit ta’sirida o’zining sifat ko’rsatkichlarini yo’qotadi
B oqsillar tiklanib turadi
C tashqi muhit bilan o’zaro ta’sir ularning yemirilishiga olib keladi
D o’zgarishlarga uchraydi, yangi sifat belgilarini hosil qiladi
32. Tiriklikning barcha xossalarini o`zida mujassamlashtirgan eng kichik zarracha-
A) atom B) molekula C) hujayra D) to`qima
33. Moddalar va energiya manbai -
A.oziq B.vitaminlar
C.gormonlar D.ko’payish
34.Tiriklikning eng muhim tomoni
A.oziq B.vitaminlar
C.gormonlar D.ko’payish
35.O’z-o’zini tiklash qanday jarayonlarda namoyon bo’ladi
Ajinssiz va jinsiy ko’payish
B.moddalar va energiya almashinuvi
C.axborot oqimi
D.moddalar energiya va axborot oqimi
36.O’z-o’zini tiklash asosida….kelib chiqadi
A.7DNKda joylashgan axborot asosida yangi molekula va tuzilmalar
B.regenerasiya
C.RNKda joylashgan axborot asosida yangi molekula va tuzilmalar
D.hammasi to’g’ri
37 Biologik tizimlar qanday darajalarga bo’linadi –
A hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz B.biogeosenoz,biosfera
C. atom, molekula, hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz, biosfera
D.molekula, hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, ekotizim, biosfera
38.Ekotizim —
Abiogeosenoz B.biosfera
C.molekula D.hujayra
39. Tizim deganda nima tushuniladi.
A.somatik hujayra xromosomasining miqdoriy sifatiy belgilari yigindisi
B. bir butunlikni tashkil etuvchi molekula, hujayra, organ, organizmlarning o`zaro bog`lanishlari va ta’siri
C.har xil komponentlarning tasiri va rivojlanishi
D.Bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma’lum izchilligidagi o’zaro bog’lanishlari va tasiri
40. Tuzilishning qanday daraja(lar)sida atrof-muhit bilan ya’ni moddalar, energiya va axborot almashinuvlar natijasida o’ziga xos muayyan tizimlar kelib chiqadi?
A molekula B biosfera C organizm D hammasi
41.Tizimning asosiy tarkibiy qismlarini aniqlang.
A.Komponentlar, bog’lanishlar, chegaralar
B.hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz
C.biogeosenoz, biosfera
D.molekula, hujayra, to’qima, organ, organism, populyatsiya, biogeosenoz
42.Bu bosqichda tirik tizim oqsil, nuklein kislota, uglevodlarning faoliyat ko’rsatishida namoyon bo’ladi
A.molekula B.hujayra
C.to’qima D.populasiya
43. Quyosh nuri energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi qaysi darajada kuzatiladi
A.molekula B.hujayra
C.to’qima D.populasiya
44. Qaysi darajada tuzilmalarning avlodlardagi barqarorligi kuzatiladi
A.molekula B.hujayra
C.to’qima D.populasiya
45.Qaysi darajada biologik moddalar bir butun tizim sifatida birlashadi
A.molekula B.hujayra
C.to’qima D.populasiya
46.Tiriklikning hujayra tuzilish darajasiga binoan barcha organizmlar qanday guruhlarga ajratiladi
A.hujayrali va hujayrasiz
B.prokariotlar va eukariotlar
C.bir va ko’p hujayrali
D.tuban va yuksak o’simliklar
47. Hujayra tuzilish darajasiga ko’ra barcha tirik organizmlar … bo’linadi
A virus va eukariotlarga Bvirus va prokariotlarga
C bir va ko’p hujayralilarga
D faglar va zamburug’larga
48.To’qima nima
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. ekotizim
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
49. juftlab yozing
a- hujayra b- molekula c-to`qima d- populyatsiya e-ekotizim
1. quyosh energiyasi kimyoviy energiyaga aylanadi 2.organizmlarning funksional birligi 3.Tiriklikning xususiyatlarini o`zida mujassamlashtirgan eng kichik zarracha 4. moddalar bir butun tizim sifatida birlashadi 5.hujayralar yig`indisidan iborat 6. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 7. organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 8. yerdagi turli tuman hayot ko`rinishlarini qamrab oladi
9. anorganik, organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi
A a-1,3; b-2,4; c-5; d-7; e-8,9;
B a-2,4; b-1,3; c-5,6; e-7;
C a-2,3,4; b-1; c-5,6; e-7,9;
D a-2,4; b-1,3; c-5,6; e-7;
50. Ekotizim tuzilish darajasi uchun mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 3.hayotning barcha ko`rinishlarini qamrab olgan tabiiy tizimdir 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. asosiy vazifasi energiyani to`plash va taqsimlash
A 1,2,3,5,8 B 2,5,8 C 4,6,7 D 1,3,4,6,7
50. Ekotizim tuzilish darajasi uchun mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 3.hayotning barcha ko`rinishlarini qamrab olgan tabiiy tizimdir 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. asosiy vazifasi energiyani to`plash va taqsimlash
A 1,2,3,5,8 B 2,5,8 C 4,6,7 D 1,3,4,6,7
51. populyatsiya tuzilish darajasi uchun mos keladigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2. kelib chiqishi, yashash sharoiti bir xil organizmlar yig`indisidan iborat 3.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. dastlabki evolyutsion o`zgarishlar kuzatiladi
A 1,2,8 B 1,3,8 C 1,8 D 3,4,5,6,7
52. populyatsiya tuzilish darajasi uchun mos kelmaydigan xususiyatlarni aniqlang
1.kelib chiqishi, yashash sharoiti o`xshash organizmlar yig`indisidan iborat 2. kelib chiqishi, yashash sharoiti bir xil organizmlar yig`indisidan iborat 3.xilma-xil organizmlarni yashash sharoiti bilan bog`liq holda birlashtiradi 4. moddalar va energiyaning davriy aylanishi kuzatiladi 5.anorganik , organic moddalar, avtotrof va geterotrof organizmlarni o`z ichiga oladi 6.hujayralar yig`indisidan iborat 7. hujayralararo moddalar yig`indisidan iborat 8. dastlabki evolyutsion o`zgarishlar kuzatiladi
A 2,3,4,5,6,7 B 1,3,8 C 1,8 D 3,4,5,6,7
53.Odam terisi qanday to’qimalardan
tuzilgan
A.epiteliy va.biriktiruvchi
B.muskul va nerv
C.hujayralararo modda to’plami
D.qo`shuvchi va biriktiruvchi
54.Organ nima
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
55.Organizm nima
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
56.Populyatsiya nima
A. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi
B. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim
C. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi
D.tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi
57.Qaysi bosqichda dastlabki evolyusion o’zgarishlar kuzatiladi
A.populyatsiya B.biosfera
C.biogeosenoz D.molekula
58.tiriklikning ancha yuqori darajadagi tuzilmasi bo’lib turlar tarkibi bo’yicha xilma xil organizmlarni ularning yashash sharoiti bilan bog’liq holda birlashtiradi
A.populyatsiya B.biosfera
C.biogeosenoz D.molekula
59. Biogeosenoz daraja qanday tarkibiy qismlarni o’z ichiga oladi
A. tirik o’lik oraliq modda
B.molekula,hujayra,to’qima,organ,organism,populyatsiya,biogeosenoz
C.avtotrof va geterotroflar,organic va anorganik modda
D. bir va ko’p hujayrali
60.Biogeosenozning asosiy vazifasi
A.energiyani to’plash va.energiyani taqsimlash
B.moddalarning davriy aylanishini taminlash
C.tiriklikning bir butunligini taminlash
D.irsiy belglarni o’tkazish
61. Hayotning barcha ko’rinishlarini qamrab olgan ancha yuqori darajadagi tabiiy tizimdir
A.populyatsiya B.biosfera
C.biogeosenoz D.molekula
62....yerdagi turli tuman hayotiy ko’rinmalarni qamrab oladi
A.populyatsiya B.biosfera
C.biogeosenoz D.molekula
63. Biosferaning tarkibiy qismlarini toping
A. tirik o’lik oraliq modda
B.molekula,hujayra,to’qima,organ,organism,populyatsiya,biogeosenoz
C.avtotrof va geterotroflar,organic va anorganik modda
D. bir va ko’p hujayrali
64.Qaysi darajada moddalarning katta doirada aylanishi kuzatiladi
A.populyatsiya B.biosfera
C.biogeosenoz D.molekula
65.Tirik mavjudotlar qachon kelib chiqqan
A.1-1,5mlrd yil B.2,5-3mlrd yil
C.7,5mlrd yil D.3,5mlrd yil
66. Dastlabki tirik organizmlar bir hujayrali bo’lib, juda sodda tuzilgan va hozirgi ... larga o’xshab ketgan.
A volvoks Bsianobakteriyalar C vibrionlar
D t.j.y
67.Dastlabki tirik organizmlar qaysi organizmlarga o’xshash bo’lgan
A.virus B.zamburug’
C.bakteriya D.suvo’tlari
68.Olimlar organic olamni nechta dunyoga ajratadilar-A.4(bakteriya,zamburug’,o’simlik,hayvon)
B.2(prokariot va eukariot)
C.3(bakteriya, o’simlik,hayvon)
D.to’gri javob yo’q
69. Juftlab yozing
a- de Errel b-Frosh c-Pavlov d- Sechenov e-Yanskiy
1. oqsil kasalligini aniqladi 2. qon guruhlarini aniqladi 3. proprioretseptorlarni o`rgandi 4.”Nutq bizni odam qildi” deb aytgan 5. Organizm hayotida tashqi muhitning ahamiyati beqiyos ekanligini aytib o`tgan 6.shartli reflekslarni o`rgangan 7. ovqat hazm qilish organlar vazifasini shartli reflekslar hosil qilish yo`li bilan o`rgangan 8.viruslarning bakteriali filtrda o`ta olishini aniqlagan 9.bakteriyani zararlovchi virusni kashf qilgan 10. rezus omilni aniqlagan
A a-1; b-8,9; c-4,5,6,7; d-3; e-2,10;
B a-9; b-1,8; c-4,6,7; d-3,5; e-2;
C a-9; b-1; c-4,6,7; d-3,5,6; e-2;
D a-1; b-9; c-3,4,6; d-5,7; e-2,10;
70.Kim tamakida uchraydigan tamaki mozaikasi kasalligini qo’zg’atuvchilarni bakteriali filtrdan o’ta olish xususiyatini aniqlagan
A.1892-yil Ivanovskiy B.1892-yil Leffler
C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov
71.Qaysi olimlar uy hayvonlarida uchraydigan oqsil kasaligini qo’zg’atuvchilari bakteriali filtrdan o’ta olishini aniqlagan
A.1892-yil Ivanovskiy B. Leffler va Frosh
C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov
72.Bakteriofag virusni kim kashf etgan
A.1892-yil Ivanovskiy B.1892-yil Leffler
C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov
73.Bakteriyalarni zararlovchi virus –
A.bakteriofag B.tamaki mozaikasi
C.gripp virusi D.gerpess virusi
74.Viruslarni o’rganuvchi fan –
A.mikrobiologiya B.parazitologiya
C.virusologiya D.algologiya
75. Viruslar qaysi kasalliklarni keltirib chiqaradi?
A.qizilcha,ensefalit,quturish,gripp,sariq
B. ensefalit,quturish,gripp,sil
C. qizilcha,ensefalit,quturish,gripp,tuberkulyoz
D.gripp,sil,gijja
76.Viruslarni aniqlang
A.tamaki mozaikasi,gripp,kox
B.tamaki mozaikasi,gripp,gerpes
C.kokk,gripp,sil
D.basilla,vibrion,spirilla
77.ular faqat hujayrada yashaydi,hujayra ichi parazitlari bo’lib,hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchramaydi,ko’payish xususiyatiga ham ega emas
A.virus B.bakteriya
C.zamburug’ D.basilla
78. a-virus b- bakteriyalar qo`zg`atuvchi kasalliklarni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A a-1,2,5,6,8,11; b-3,4,7,9,10
B a-3,4,6,7,9,10,11; b-1,2,5,8
C a-3,4,7,9,10; b-1,2,5,6,8,11
D a-3,4,7,8,9,10,11; b-1,2,5,6
79. Viruslar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos kelmaydigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
80. Viruslar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos keladigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
81.Viruslar qanday guruhlarga ajratiladi
A.oddiy va murakkab
B.bir va ko’p hujayrali
C.RNK va DNK saqlovchi
D.tuban va yuksak
82.Tamaki mozaikasi virusining tarkibini aniqlang-
A.oqsil qobig’I, DNK
B.oqsil qobig’I, RNK va DNK
C.oqsil qobig’I, RNK
D.sitoplazma,mag’iz,vakuol
83.virus hujayraga kirishi qanday amalga oshadi –
A.hujayra oralig’I muhitda hosil bo’lgan pinositoz vakuola orqali
B.hujayra sirtidagi maxsus oqsil reseptor bilan bog’lanish orqali
C.hujayra oralig’I muhitda hosil bo’lgan fagositoz vakuola orqali
D.A va B
84.Virusning hujayraga kirib borishi …..xususiyatini keltirib chiqaradi
A.kasallik B.yuqumlilik
C.halok bo’ladi D.portlash
85.Virusning hujayraga kirish ketma-ketligini ko’rsating
1)Sitoplazmatik membranadan tashkil topgan vakuola qobig’i boshqa vakuola yoki yadro bilan qo’shiladi 2)virus bilan bog’langan hujayraning qismi sitoplazmaga birlashib vakuolaga aylanadi 3)hujayra sirtidagi sezgir reseptorlarni tanish xusuiyatiga ega 4)bu bog’lanish virus yuzasidagi oqsillar orqali amalga oshadi 5)hujayra sirtidagi maxsus oqsil reseptor bilan bog’lanish sodir bo’ladi
A.5.4.3.2.1 B.5,4,2,3,1
C.1,2,3,4,5 D.5,3,4,1,2
86. Virusning hujayraga kirish ketma-ketligini ko’rsating
1. virus hujayraning barcha qismiga tarqaladi 2. hujayra sirtidagi sezgir retseptorlarni taniydi 3. virus bilan bog`langan sitoplazma qismi vakuolga aylanadi 4.vakuol sitoplazmasi boshqa vakuola bilan qo`shiladi 5.vakuol qobig`I boshqa vakuol bilan qo`shiladi 6. vakuol sitoplazmasi yadro bilan qo`shiladi 7. vakuol qobig`I yadro bilan qo`shiladi 8. virus yuzasidagi oqsillar bilan bog`lanish yuzaga keladi
A 2,8,3,4,6,1 B 2,8,3,5,7,1 C 2,8,3,4,5,1 D 2,8,3,1,4,7
87.Sariq kasaligini qaysi viruslar qo’zg’atadi.
A.Ava B virusi B.adenovirus
C.kox basillasi D.hammasi to’g’ri
88.Virusning hujayradan chiqishi qanday amalga oshadi
A.portlash B.kurtaklanish
C.kurtaklanish va pinositoz
D.A va B
89.Virus qanday ko’paysa hujayra nobud bo’ladi- A.portlash B.kurtaklanish
C.ekzositoz D.A va B
90.Virus qanday ko’paysa hujayra hayotchanligini ma’lum vaqtgacha saqlab qoladi
A.portlash B.kurtaklanish
C.endositoz D.A va B
91.bakteriyalarning hujayra qobig’I hayvonlarnikidan qanday farq qiladi
A.qalin bo’ladi va oqsil reseptorli
B.yupqa va reseptorli
C.yupqa va oqsil reseptorsiz
D.to’g’ri ajvob yo’q
92.Bakteriofag nima
A bakteriya virusi B.bakteriya kasalligi
C.zamburug’da parazitlik qiladigan bakteriya
D.odamda parazitlik qiladigan viruslar
93.Bakteriofaglarning hujayraga kirishi qanday ketma ketlikda kechadi
1)bakteriofag hujayrasiga ichi kovak tayoqcha yordamida uning boshchasida joylashgan DNK(RNK) itarib kiritiladi 2)bakteriofag genomi sitoplazmaga tushadi 3)kapsid tashqarida qoladi 4)bakteriya hujayra sitoplazmasida bakteriofag genomi reduplikasiyalanadi 5)oqsil sintezlanib uning kapsidi shakllanadi 6)oradan vaqt o’tgach bakteriya hujayrasi nobud bo’ladi 7)yetilgan fag zarralari tashqariga chiqariladi
A.1,3,5,6,4,7 B.1,2,3,5,6
C.1,2,3,4,5,6,7 D.3,4,5,1,6,7
94.T-2 bakteriofag modelini aniqlang(bakteriya hujayrasi bilan qo’shilishidan oldin)
1)DNK li boshcha 2)yoqachasi 3)g’ilof 4)dum qismidagi iplari
A.1,2,3 B.2,3,4 C.1,3 D.1,2,3,4
95…..avtonom genetic tuzilmalar bo’lib hujayradan tashqarida rivojlana olmaydi
A virus B.bakteriya
C.bakteriofag D.A va C
96.Virus va bakteriofag nimadan kelib chiqqan –
A.mitoxondriyadan kelib chiqqan
B.hujayraviy shakllar bilan birgalikda rivojlangan hujayraning maxsus irsiy elementi
C.yadro membranasidan kelib chiqqan
D.bakteriyadan kelib chiqqan
97 Hayotning hujayraviy shakllari bilan birgalikda rivojlangan hujayraning maxsus irsiy elementidan kelib chiqqan organizmlarni aniqlang
A viruslar B viruslar va bakteriyalar
C virus, bakteriya, mikroblar D virus va bakteriofag
98. Prokariotlar xususiyatlariga mos kelmaydigan javobni aniqlang
1. irsiy belgilari nukleotidlarda joylashgan 2. hujayra qobig`I mureindan iborat 3. hujayra qobig`I pektindan iborat 4. vakuolalar bo`lmaydi 5. mitoz yo`li bilan ko`payadi 6. paretnogenez yo`li bilan ko`payadi 7. erkin azotni o`zlashtirmaydi 8. bo`linish amitoz bilan boradi 9. mitotic ip bo`lmaydi 10. endoplazmatik to`r yaxshi rivojlangan 11. murakkab xivchinga ega
A 1,2,4,8,9,11 B 1,2,3,8,9 C 3,5,6,7,10 D 4,5,6,7,10,11
99. Qaysi organizmlar hujayrasida mitoxondriya uchramaydi
1. spirilla 2. jo`ka 3. semga 4.amblistoma 5.achitqi 6. gommoz 7. vilt
A 1,4,5,6,7 B barchasi C 1,5,6,7 1,6
100. Bakteriyalarga xos xususiyatlarni aniqlang
1. mikroblar orasida eng katta guruhni tashkil etadi 2.Yer sharidagi eng qadimgi sodda tuzilgan organizmlar 3. barchasida plastida bo`lmaydi 4. sporasi 2530 C issiqqa, 1400 C sovuqqa dosh beradi 5. sporasi 2530 C sovuqqa, 140 0 C issiqqa dosh beradi 6.oziqlanish shimish yo`li bilan avtotrof va geterotrof 7. tiriklik qismi yadro va boshqa organoidlarga ajralmagan
A 2,4,7 B 1,2,3,4,6,7 C 1,2,5,6,7 D 1,2,5,7
101.Prokariotlarning hujayra qobig’I nimadan tashkil topgan
A.murein B.pektin
C.sellyuloza D.A va B
102.Yadrosi to’liq shakllanmagan ya’ni haqiqiy yadroga ega emas
A. prokariotlar B. sianobakteriyalar
C. hammasi D.bakteriyalar
103.Hazm qiluvchi vakuolalar bo’lmaydi,bazan gazli vakuolalar uchraydi
A. prokariotlar B.zamburug’lar
C.virus D.bakteriyalar
104.Qaysi organizmlar prokariotlarga mansub
A.bakteriya va ko’k yashil suvo’tlar
B.virus va zamburug’lar
C.bakteriya va viruslar
D.zamburug’lar va bakteriofag
105.Prokariotlarning xususiyatlarini toping
1)irsiy belgilari nukleotidlarda joylashgan 2)DNKsi halqasimon 3)jinsiy ko’payish kuzatilmaydi 4)hujayra markazi va mitotic ip yo’q 5)amitoz ko’payadi 6)plastida va mitoxondriya uchramaydi 7)hujayra qobig’I murein 8)odatda xivchinsiz,ba’zilarida xivchin oddiy tuzilgan 9)erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega 10)hazm qiluvchi vakuolalar bo’lmaydi 11)gazli vakuolalar bo’ladi
A.1.2.3.4.5.7.8.9.11 B.1.3.5.7.9.11
C.1.2.3.4.5.6.7.8.9.10 D.1.2.3.4.5.6.7.8.9.10.11
106.Bakteriyalarning hujayra po’sti nimadan tashkil topgan.
A.murein B.pektin
C.sellyuloza D.xitin
107.Bakteriyalar shakl jihatdan nechta guruhga bo’linadi
A3 B.2 C.4 D.6
108.Bakteriyalar shakl jihatdan qanday guruhlarga bo`linadi
A anaerob, aerob, parazit B kok, batsilla, vibrion
C anaerob, aerob D foydali va parazit
109. Bakteriyalar 1)sharsimon 2)tayoqchasimon 3)buralgan vakillarini ko’rsating
a)kokk b)batsilla c)vibrion d)spirilla-
A.1a 2b 3cd B.1a 2b 3c
C.1b 2a 3d D.1cd 2b 3a
110.Bakteriya hujayrasining o’lchami
A.0,1mm B.0,1nm C.1mm D.200-300nm
111.Bakteriyalarda suv oziq yetishmasa yoki noqulay sharoitda nima kuzatiladi
A.halok bo’ladi B.yoriladi
C.spora hosil qiladi D.sista hosil qiladi
112 Bakteriyalarning sporalari qanday tarqaladi
A.sutemizuvchilar orqali B.qushlar orqali
C.shamol va suv orqali D.qanotchalari orqali
113.Bakteriyalarning erkin kislorodli muhitda yashovchi…,Kislorodsiz muhitda yashovchi….., kasallik qo’zg’atuvchi……bakteriya turlari bor
A.aerob;anaerob;parazit
B.anaerob,aerob,parazit
C.anaerob,anaerob,parazit
D.barchasi parazit
114.O’pka silini qaysi bakteriya qo’zg’atadi
A batsilla B.buralgan
C.kokk D.vibrion
115.Sekin rivojlanadigan kasallikni aniqlang
A.o’lat vabo kuydirgi
B. ichburug’,ko’kyo’tal
qoqshol
C.sil
D.qizilcha,qizamiq,tepki
116. Bakteriyalar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos keladigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
117. bakteriyalar qo`zg`atuvchi kasalliklarga mos kelmaydigan javobni aniqlang
1. o`lat 2.terlama 3.ensefalit 4. gepatit 5.bo`g`ma 6.kuydirgi 7. quturish 8.dizenteriya 9.qizilcha 10. miyelit 11. qizamiq
A 3,4,7,9,10 B 3,4,6,7,9,10,11 C 1,2,5,8 D 1,2,5,6,8,11
118.Bakteriyalar orqali tez tarqaladigan kasalliklar qaysilar
A.o’lat vabo kuydirgi
B. ichburug’,ko’kyo’tal qoqshol C.sil D.qizilcha,qizamiq,tepki
119.O’lat kasalligini keltirib chiqaradigan bakteriyalar qanday tarqaladi
A.tovushqon inidagi burgalar
Bsichqon va kalamushdagi burgalar
C.yumronqoziq tanasida
D.shamol orqali
120.Emlash orqali qaysi kasalliklarning oldi olinadi
A.o’lat vabo kuydirgi
B. ichburug’,ko’kyo’tal qoqshol
C.sil
D.qizilcha,qizamiq,tepki
121.Bakteriyalarning ahamiyatini aniqlang
1)moddalarning parchalanishi,chirish va achishini amalga oshiradi 2)organic moddalarni parchalab mineral moddalarga aylanadi 3) mineral moddalarni parchalab organic moddalarga aylantiradi 4) ularning faoliyatidan bodring karamni konservalashda foydalaniladi 5) pivo tayyorlashda ishlatiladi 6)ularning faoliyati natijasida tabiatda azot aylanishi yuz beradi 7) sut mahsulotlari tayyorlashda foydalaniladi 8)yem xashak o’simliklaridan silos bostirishda foydalaniladi 9)spirt, sirka olishda foydalaniladi 10)avtotrof bakteriyalar organik modda to’playdi 11)bazilari tuproqda yashab erkin azotni o’zlashtiradi 12) tuproq hosil bo`lishida ishtirok etadi
A.barchasi B.1,2,4,5,6,7,8,9,11
C.1,2,3,4,5,6,7,8,9,11,12 D.1,2,4,5,6,7,8,9,10,11,12
122.Tugunak bakteriyalar yiliga qancha azot to’playdi- A.200kg B.150-300kg
C.200-250kg D.400kg
123.Bakteriyalardan qanday amaliy maqsadlarda foydalanilmaydi
A.pivo tayyorlash,
B.bodring karam konservalash,yem xashak o’simliklaridan silos bostirish,
C.spirt,sirka olish,tolalarni ajratish
D.barchasi to’g’ri
124.Qaysi bakteriyalar organizmlarda turli kasalliklarni keltirib chiqaradi
A.parazit B.saprofit
C.bakteriya D.aerob
125.Ozuqa mahsulotlarini buzadigan bakteriyalarni aniqlang
A.parazit B.saprofit
C.bakteriya D.aerob
126. Kislorodsiz muhitda yashovchi bakteriyalarni aniqlang.
A aerob B anaerob C parazit
D chirituvchi
127.qaysi bo’limga kiruvchi suvo’tlar o’simliklar dunyosining eng qadimgi vakillari bo’lib o’zining juda sodda tuzilishi bilan boshqa suvo’tlardan farq qiladi
A.ko’k yashil suvo’tlar B.qizil suvo’tlar
C.yashil suvo’tlar D.qo’ng’ir suvo’tlar
128. Qaysi organizmlarda gazli vakuolalar bo’ladi?
A zamburug’larda B prokariotlarda
C eukariotlarda D viruslarda
129. Halqa shakldagi DNK zanjiriga ega bo’lgan organizmlarni belgilang.
1) meningokokk 2)xrokokk 3)spirogira 4)achitqi
5) tugunak bakteriya 6)Salmonella
A 1,2,5 B 1,2,5,6 C 2,4,5 D 1,2,4,5,6
130. Ko’k-yashil suvo’tlarining belgilarini aniqlang.
1.hujayra shakli yumaloq ,bochkasimon
2.hujayra shakli silindrsimon 3.bir hijayrali 4.ko’p hujayrali5.ko’kfikosian pigment bo’ladi. 6.yashil xlorofill pigment bo’ladi 7.hujayra po’sti pektindan iborat 8.hujayra po’sti mureindan iborat-
A.1,2,3,4,5,6,7 B.1,3,4,5,6
C.1,2,3,5,6 D.2,4,6,8
131. Ko’k yashil suvo’tlar bo’limiga mansub suvo’tlarni aniqlang?
a)ipsimon b)bir hujayrali c)koloniyali
1)xrokok 2)ossilotoriya 3)nostok
A. a-2,b-1,c-3 B.a-1,b-2,c-3
C.3-a,2-b,4-c D.c-1 2-a 3-b
132.Ko’k-yashil suvo’tlarda ko’k ….., yashil…. pigmentlari uchraydi
A fikosian;xlorofill B.xlorofill,fikosian
C.karotin,ksantofil D,karotin,xlorofill
133.Ko’k yashil suvo’tlarning hujayra po’sti nimadan iborat
Apektin B.xitin
C.murein D.sellyuloza
134.Kok yashil suvo’tlarda fotosintez mahsuli sifatida nima to’planadi
A.kraxmal B.lipid
C.oqsil D.yog’
135.Qaysi bo’limga mansub suvo’tlar o’simliklar dunyosining eng qadimgi vakillari bo’lib o’zining juda soda tuzilishi bilan boshqa suvo’tlardan farq qiladi –
A.ko’k yashil suvo’tlar B.qizil suvo’tlari
C.yashil suvo’tlari D.qo’ng’ir suvo’tlari
136. Fikotsian va xlorofill pigmentiga ega bo’lgan suvo’tlarni belgilang.
1)xrokokk 2)xlorella 3)ossilotoriya 4)nostok 5)makrotsissis
A 1,3,4 B 1,2,3 C 3,4,5 D 2,3,4
137. Quyida berilgan suvo’tlarini ko’k-yashil (a) va yashil (b) suvo’tlarga ajrating.
1) xrokokk; 2) xlorella; 3) ossillatotiya;
4) nitella; 5) nostok
A a-1,3,5; b-2,4 B a-1,2,3; b-4,5
C a-2,3,4; b-1,5 D a-1,3,4; b-2,5
138. Fikotsianga ega bo’lmagan organizm(lar)ni aniqlang.
1) xrokokk 2) ulva 3)nitella 4) ossillatoriya
5) nostok 6)spirogira 7)ulotriks
A 1,4,5 B 2,3,6,7 C 1,3,6 D 2,6,7
139. Fikotsianga ega bo’lgan ko’p hujayrali organizm(lar)ni aniqlang.
1) xrokokk 2) ulva 3)nitella 4) ossillatoriya
5) nostok 6)spirogira 7)ulotriks
A 1,4,5 B 2,3,6,7 C 4 D 4,5
140.ko’k yashil suvo’tlar qanday ko’payadi-
A.ikkiga bo’linish va gormogoniylar orqali
B.vegetativ jinsiy va jinssiz
C.jinsiy va jinssiz
D.gormogoniylar orqali
141.Ossilatoriyga xos bo`lgan belgilarni toping
1)oddiy ipsimon 2)colonial 3)shilimshiq pardasi yoq 4)shilimshiq po’st bilan o’ralgan 5)hujayrasining eni bo’yidan bir necha marta katta 6)tanasining bo`yi enidan bir necha marta katta 7) yong’oq olxo’ri donasidek kattalikda 8)tanasi bo’ylab bir xil tuzilgan hujayralardan iborat 9)marjonsimon, buralgan, ipsimon bo’ladi 10)sitoplazmada rangsiz xromatoplazma va uni o’ragan rangli sentroplazmaga bo’linadi 11) sitoplazmada rangsiz sentroplazma va uni o’ragan rangli xromatoplazmaga bo’linadi 12) gormogoniylar orqali ko’payadi 13)tog’li tumanlardagi buloq soy bo’yida uchraydi 14)sholipoya,ko’lmak suv hovuz ko’lda uchraydi
A. 1.3.5.6.8.11.12.14 B1.3.5.8.10.12
C 2.4.5.7.10 D.1.3.6.8.9.11.12.13
142. Ossilatoriyga xos bo`lmagan belgilarni toping
1)oddiy ipsimon 2)colonial 3)shilimshiq pardasi yoq 4)shilimshiq po’st bilan o’ralgan 5)hujayrasining eni bo’yidan bir necha marta katta 6)tanasining bo`yi enidan bir necha marta katta 7) yong’oq olxo’ri donasidek kattalikda 8)tanasi bo’ylab bir xil tuzilgan hujayralardan iborat 9)marjonsimon, buralgan, ipsimon bo’ladi 10)sitoplazmada rangsiz xromatoplazma va uni o’ragan rangli sentroplazmaga bo’linadi 11) sitoplazmada rangsiz sentroplazma va uni o’ragan rangli xromatoplazmaga bo’linadi 12) gormogoniylar orqali ko’payadi 13)tog’li tumanlardagi buloq soy bo’yida uchraydi 14)sholipoya,ko’lmak suv hovuz ko’lda uchraydi
A. 1.3.5.8.11.12.13 B 2.4.7.9.10.13
C 2.4.5.7.10 D.1.3.6.8.9.11.12.13
143.Gormogoniylar yordamida ko’payish qanday boradi –
A.iplarining bir necha qismlarga ajralishi
B.kurtaklanish
C.tallomining bo’laklarga ajralishi
D.konyugasiya
144Nostokka xos xususiyatlarni toping
1)oddiy ipsimon 2)colonial 3)shilimshiq pardasi yoq 4)shilimshiq po’st bilan o’ralgan5)eni bo’yidan bir necha marta katta 6)yong’oq olxo’ri donasidek kattalikda 7)tanasi bo’ylab bir xil tuzilgan hujayralardaniborat 8)marjonsimon,buralgan,ipsimon bo’ladi 9)sitoplazmada rangsiz sentroplazma va uni o’ragan rangli xromatoplazmaga bo’linadi 10)gormogoniylar orqali ko’payadi 11)tog’li tumanlardagi buloq soy bo’yida uchraydi 12)sholipoya,ko’lmak suv hovuz ko’lda uchraydi
A.1.2.3.5.7.8 B1.3.5.7.9.10.12
C.2.4.6.8.11 D.1.3.5.7.9.10.11.12
145. Volvoks va nostok uchun umumiy bo’lgan xususiyat(lar)ni belgilang.
1) hujayraviy tuzilishga ega 2)hujayra shakli sharsimon 3)xlorofill pigmentiga ega 4)o’xshash kimyoviy elementlardan tashkil topgan 5) irsiy moddasi sitoplazmada joylashgan 6) koloniyada hujayralar bir xil shaklda bo’ladi (o’lchovda emas!) 7) faqat avtotrof oziqlanadi
A 1,3,4 B 1,2,3,6,7 C 1,2,3,4,7 D 1,3
146.Ko’k yashil suvo’tlarni qayerlarda uchratish mumkin
A. chuchuk va sho’r suvlarda
B. tuproq uning yuzasida
C qoya va qaynar buloqlarda
D.hammasi to’g’ri
147.Ko’k yashil suvo’tlarning ipsimon vakili…., bir hujayrali vakili…,koloniali holdagi vakili….
A.xrokokk, ossilatoriy, nostok
B.ossilatoriy, xrokkokk, nostok
C.xrokok, ossilatoriy, nemalion
D.nostok, ossilatoriy, nitella
148.Yaponiya va Xitoyda ……bazi turlari ozuqa sifatida foydalaniladi
A.nostok B.nitella
C.xrokokk D.ossilatoriya
149.Ularning faoliyati natijasida tabiatda azot aylanishi ro’y beradi
Abakteriya B.suvo’tlar
C.zamburug’lar D.A va B
150.Eukariotlarga xos xususiyatlarni aniqlang
1)yadrodagi irsiy material xromosomada joylashgan 2)jinsiy yo’l bilan ko’payadi,ba’zan partenogenez uchraydi 3)hujayra markazi va mitotik ip mavjud 4)mitoz boradi 5)plastida mitoxondriya va endoplazmatik to’r mavjud 6)xivchinlari murakkab tuzilgan 7)erkin azotni o’zlashtiradi 8)erkin azotni o’zlashtirmaydi 9)asosan aerob ba’zilari ikkilamchi anaerob 10)oziqlanish shimish yo’li bilan avtotrof va golozoy 11)hazm qiluvchi vakuolalarga ega
A.1.2.3.4.5.6.7.8.9 B.1.2.3.4.5.6.7.8.9.10
C.2.4.5.6.7.8.9.11 D.1.2.3.4.5.6.8.9.10.11
151.Haqiqiy yadroga ega bo’lgan yadroli organizmlar – A.eukariotlar B.prokariot
C.hayvonlar D,viruslar
152 Hozirgi vaqtda o’simliklar qanaqa kenja guruhlarga bo’lib o’rganiladi?
1.bakteriyalar 2.qizil suv o’tlari 3.haqiqiy suv o’tlari 4.ko’k yashil suv o’tlar 5.yuksak o’simlilar.
A.1.2.3 B.2.3.5 C.2.3.4 D.2.4
153.Tuban o’simliklarni ko’rsating
A.ulotriks, spirogyra, ulva, nitella
B.ulotriks, laminariya, nitella, mox
C.xrokokk, ossilatoriy, torf
D.nitella, nostok, ulva, sfagnum
154. ko’p hujayrali yashil suvo’tlarni aniqlang
A.ulotriks,spirogyra,ulva,nitella
B.ulotriks,laminariya,nitella,mox
C.xrokokk,ossilatoriy,torf
D.nitella,nostok,ulva,sfagnum
155. Bir va ko’p hujayralilar orasida turuvchi organizmni toping?
A.koloniya holda yashovchi o’simlilar
B.xivchinlilar
C.lansetnik D.mox
156. Quyidagi qaysi xususiyat tuban o`simlikalrga xos emas
A koloniya hosil qiladi B 1 hujayradan iborat
C ko`p hujayradan iborat D barchasi xos
157. 2-3 karra shoxlangan tallomga ega o`simlikni aniqlang
A Ulva B spirogyra C nitella D laminariya
158. Bargsimon tallomga ega organizmlarni ko`rsating
1. nitella 2. ulva 3. batsidiya 4. parmeliya 5. bug`u lishaynigi
A 4 B 1,4 C 2,4 D 3,4,5
159. Bargsimon tallomga ega avtotrof organizmni aniqlang
1. nitella 2. ulva 3. batsidiya 4. parmeliya 5. bug`u lishaynigi
A 4 B 1,4 C 2,4 D 3,4,5
160.Evolyusion jihatdan ancha yosh organizmlarni aniqlang
A.tuban o’simliklar B.yuksak o’simliklar
C.yo’sinlar D.suvo’tlari
161 Gullamaydigan yuksak o’simliklarni aniqlang?
A.ulotriks,spirogyra,ulva,nitella
B.ulotriks,laminariya,nitella,mox
C.xrokokk,ossilatoriy,torf
D.Mamont darxti,plaun va yo’sin, qirqquloq
162.Poyabargli o’simliklar
A.gullamaydigan yuksak o’simliklar
B.tuban o’simliklar
C.zamburug’lar
D.ochiq urug’lilar
163.Zamburug’larning a-suvo’tlardan va b-bakteriyalardan farqini aniqlang?
1. plastidalari bor 2.xlorofillning yo’qligi 3.yadroga ega bo’lishi 4.plastidalari yo’q 5. geterotrofligi 6.mitoz bilan ko`payishi 7. mitotic ipining mavjudligi
A.a-1,2,3,6,7,b-3 B.a-2,b-3
C.a-2,3,4,5,6,7,b-3,6,7 D.a-3,b-4
164. bakteriyalarning zamburug`lardan farqli bo`lgan xususiyatlarini aniqlang
1. geterotroflik 2. yadroning bo`lishi 3.mitoz bilan ko`payish 4. tallomga egalik 5.mitotik ipning mavjud emasligi 6. azotni to`plashi
A 2,3,4 B 1,2,3,4,5,6 C 4,5,6 D 5,6
165. bakteriyalardan zamburug`larning farqli bo`lgan xususiyatlarini aniqlang
1. geterotroflik 2. yadroning bo`lishi 3.mitoz bilan ko`payish 4. tallomga egalik 5.mitotik ipning mavjud emasligi 6. azotni to`plashi
A 2,3,4 B 1,2,3,4,5,6 C 4,5,6 D 5,6
166. bakteriyalarning zamburug`lardan farqli bo`lmagan xususiyatlarini aniqlang
1. geterotroflik 2. yadroning bo`lishi 3.mitoz bilan ko`payish 4. tallomga egalik 5.mitotik ipning mavjud emasligi 6. azotni to`plashi 7. vino tayyorlashda ishlatiladi
A 2,3,4 B 1,7 C 1,4 D 5,6
167.Zamburug’larning qancha turi bor(yer yuzida)- A.100 000 B.3 000
C.300 000 D.26 000
168.Miseliy nima
A. zamburug’ning vegetativ tanasi
B.tuban o’simliklar tanasi
C.moxning vegetativ tanasi
D.zamburug’ning mevatanasi
169.Miseliy nimadan tashkil topgan
A. gifalar yig’indisidan B.sporalardan
C.sporangiydan D.sporangiybanddan
170.Zamburug’larning ko’payishi qanday boradi – A.vegetativ,jinsiy,jinssiz
B.ikkiga bo’linib va gormogoniylar orqali
C.vegetativ kurtaklanib
D. mitseliyning bo’laklarga ajralishi
171.Zamburug’larning vegetativ ko’payishi qanday amalga oshadi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
172.Zamburug’larning jinssiz ko’payishi qanday boradi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
173.Jinsiy ko’payish tuban zamburug’larda qanday boradi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
174.Jinsiy ko’payish yuksak zamburuglarda qanday boradi
A.kurtaklanish,mitseliyning bo’laklarga ajralishi
B. har xil spora hosil qilish
C. suvo’tlarga o’xshash
D. maxsus jinsiy a’zolar hosil qilish,bir hujayra mahsulotining ikkinchisiga ko’chishi,yadrolarning juft juft bo’lib qo’shilishi
175. Tuban zamburug`larning suvo`tlariga o`xshash tomonlarini belgilang
1. plastidaning mavjudligi 2. avtotrof yashashi 3.azotni o`zlashtirishi 4. tuproq hosil qilishda ishtirok etadi 5. ko`payishi
A barchasi B 1,2,3,5 C 3,4,5 D 5
176.Zamburug’lar nimaga qarab tuban va yuksak zamburug’larga bo’linadi
A.mitseliysining tuzilishi va ko’payish usuliga qarab
B.ko’payish va rivojlanish xususiyatiga ko’ra
C.hujayrasi shakliga ko’ra
D.ajratilmaydi
177.Penisillin (1) va oq po’panak(2) zamburug’lari va pichan tayoqchalari(3) nechta hujayradan tuzilgan –
A.bir hujayrali
B. 1-ko’p hujayrali 2-bir hujayrali, 3- ko`p hujayrali
C.1-ko’p hujayrali 2-bir hujayrali, 3- 1 hujayrali
D.2-ko’p hujayrali 1-bir hujayrali, 3- ko`p hujayrali
178.Qaysi zamburug’ning miseliysida to’siqlar bo’lmaydi,ko’payishi suv o’tlarnikidek boradi
A.tuban zamburug’lar B.yuksak zamburug’lar
C.achitqi zamburug’lari D.ulotriks
179.Uning haqiqiy mitseliysi yo’q,hujayrasi bir yadroli, oval,tanasi alohida alohida hujayralardan tuzilgan
A.achitqi B.mog’or
C.penisilin D.qo’ziqorin
180.Achitqi zamburug’I qanday ko’payadi
A.kurtaklanish B.jinsiy
C.vegetativ D. A,B va C
181. To’g’risini belgilang
Qo’ziqorinlarning (1)___tanasida ___(2) faslida oziq moddalar to`planadi va ___(3) boshlab
mevatanacha hosil bo`ladi
A 1- mitselliy 2-yoz 3- kuz
B 1- ko’p yillik vegetativ 3-yoz 2-kuz
C 1-tuproq ustidagi ko’p yillik mitselliy 2-yoz 3- kuz
D 1-tuproq ostidagi bir yillik vegetativ 2-yoz 3- kuz
182. Achitqi zamburug`iga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.haqiqiy mitseliyga ega 2. haqiqiy mitseliyga ega emas 3. ko`p yadroli 4. 1 yadroli 5. hujayrasi yumaloq 6.hujayrasi ovalsimon 7.shakarli muhitda yashaydi 8. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`izdan iborat 9. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`iz, vakuoldan iborat 10. vino tayyorlashda ishlatiladi 11. pivo tayyorlashda ishlatiladi 12. shakarni spirtgacha parchalaydi 13. shakarni karbonad angidridgacha parchalaydi 14. sirka kislotali achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur 15. spirtli achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur
A 2,4,6,7,8,11,13,15 B 2,4,6,7,9,10,11,12,13,15
C 1,3,5,9,10,12,14 D 1,3,5,8,14
183. Achitqi zamburug`iga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.haqiqiy mitseliyga ega 2. haqiqiy mitseliyga ega emas 3. ko`p yadroli 4. 1 yadroli 5. hujayrasi yumaloq 6.hujayrasi ovalsimon 7.shakarli muhitda yashaydi 8. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`izdan iborat 9. hujayrasi qobiq, sitoplazma, mag`iz, vakuoldan iborat 10. vino tayyorlashda ishlatiladi 11. pivo tayyorlashda ishlatiladi 12. shakarni spirtgacha parchalaydi 13. shakarni karbonad angidridgacha parchalaydi 14. sirka kislotali achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur 15. spirtli achish jarayonidagi energiya hayoti uchun zarur
A 2,4,6,7,8,11,13,15 B 2,4,6,7,9,10,11,12,13,15
C 1,3,5,9,10,12,14 D 1,3,5,8,14
184.Qo’ziqorin zamburug’ining balandligi qancha?
A.10-12sm B.10-25sm
C.10-14sm D.20-30sm
185.Qo’ziqorinning mevatanasi nimadan iborat
A.ichi bo’sh mevatana bo’lib oyoqcha va qalpoqchadan tuzilgan
B.gifalar yig’indisi
C.mevatanadan
D.sporalar yig’indisidan
186.Qo’ziqorin sporalari qayerda hosil bo’ladi?-A.burmalardagi katakchalarda
B.qalpoqchaning burishgan tashqi yuzasida
C.gifalar uchida
D.A va B
187. Qo`ziqorin zamburug`I uchun xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. ichi bo`sh, mevatanasi 10-12 sm 2. ichi bo`sh, mevatanasi 10-20 sm 3. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashgan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 4. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashmagan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 5. mitseliysi har yili yangidan hosil bo`ladi 6. mitseliysi ko`p yillik 7. kuzda oziq modda to`playdi 8. yozda oziq modda to`playdi 9. kuzda mevatanacha hosil qiladi 10. bahorda mevatanacha hosil qiladi 11. sporalari qalpoqchasining tashqi qismida yetiladi 12. sporalari qalpoqchasining ichki qismida yetiladi 13. shartli iste’mol qilinadigan zamburug` 14. 40 kunda yetiladi
A 1,2,3,6,8,9,11,13 B 1,2,3,6,7,10,12,13,14
C 4,5,7,10,12,14 D 4,5,8,9,11
188. Qo`ziqorin zamburug`I uchun xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. ichi bo`sh, mevatanasi 10-12 sm 2. ichi bo`sh, mevatanasi 10-20 sm 3. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashgan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 4. tanasi katakchalarga bo`lingan, oyoqchaga birlashmagan qalpoqcha va oyoqchadan iborat 5. mitseliysi har yili yangidan hosil bo`ladi 6. mitseliysi ko`p yillik 7. kuzda oziq modda to`playdi 8. yozda oziq modda to`playdi 9. kuzda mevatanacha hosil qiladi 10. bahorda mevatanacha hosil qiladi 11. sporalari qalpoqchasining tashqi qismida yetiladi 12. sporalari qalpoqchasining ichki qismida yetiladi 13. shartli iste’mol qilinadigan zamburug` 14. 40 kunda yetiladi
A 1,2,3,6,8,9,11,13 B 1,2,3,6,7,10,12,13,14
C 4,5,7,10,12,14 D 4,5,8,9,11
189 Qaysi zamburug’ shartli iste’mol qilinadigan zamburug’lar guruhiga kiradi?
A.Qo’ziqorin B. Oq zamburug’
C. oq qayin bilan birga o’sadigan zamburug’
D. B va C
190.Qo’ziqorin istemol qilishdan necha daqiqa qaynatiladi-
A.5-7 B.3-4 C.5-10 D.10-15
191.Istemol qilinadigan zamburug’larning tarkibiga xos bo`lmagan xususiyat
A.oqsilga boy,
B.moy mineral moddaga boy
C.mikroelementlardan temir, kaliy, rux mavjud
D.hammasi to’g’ri
192.Eng yaxshi istemol qilinadigan zamburug’lar qaysilar?
A.Qo’ziqorin B. Oq zamburug’
C. oq qayin bilan birga o’sadigan zamburug’
D. B va C
193 Qo’ziqorin… da tuproq ostidagi mitseliysida zahira oziq modda to’playdi …..mevatanachalar
shakllanadi ….yetilib tuproq yuzasiga chiqadi.
1.kuzda 2.bahorda 3.yozda
A.3,1,2 B.1,2,3
C.3,2,1 D.2,1,3
194. Vino tayyorlashda qaysi jarayondan va qaysi organizmlardan foydalaniladi
a- sut kislotali achish b- sirka kislotali achish c- spirtli achish
1. zamburug`lar 2. bakteriyalar
A b-2 B c-1 C b-2, c-1 D a,b-2, c-1
195. Quyidagi achish reaksiyalarini qaysi organizmlar ishtirokida o`tishini aniqlang
a- sut kislotali achish b- sirka kislotali achish c- spirtli achish
1. zamburug`lar 2. bakteriyalar
A b-2, a,c-3 B c-1, b-2 C a,b-1, c-2 D a,b-2, c-1
196 Achitqi zamburug’larining hayoti uchun zarur bo’lgan energiya qanday hosil bo’ladi
A.spirtli achishda B.big’jish
C.chirish D.sut kislotali achish
197.Zang zamburug’I qorakuyadan nimasi bilan farq qiladi
A.har xil sporalar hosil qilishi va oraliq xo’jayinga ega bo’lishi
B.murakkab taraqqiyot davri
C.ko’payish xususiyati
D.A va B
198.Bahorda zang zamburug’I oraliq xo’jayini…..da rivojlanishni boshlaydi
A.zirk o’simligi B.bug’doy
C.g’o’za D.makkajo’xori
199.Zang zamburug’ini oraliq xo’jayin o’simligi va keyinchalik qaysi o’simlikda davom ettirishini aniqlang?
A.Zirk, bug’doy B.bug’doy;zirk
C.g’o’za;tamaki D.zirk;g’o’za
200.Zang zamburug’I o’simliklarning qaysi organlarini zararlaydi.
A.o’tkazuvchi to’qima B. Poya bargini
C.ildizini D.gulini
201.Poya bargdagi dog’lar nimaga bo’gliq
A.sporadagi pigmentlarga
B.karotinga
C.poyadagi pigmentga
D.to’g’ri javob yo’q
202.Zang zamburug’iga qarshi kurash usuli
A.chidamli yangi bug’doy navlarini yaratish
B.yoqib yuborish
C.yirtqich hasharotlardan foydalanish
D.almashlab ekish
203. Zang zamburug’ining rivojlanish davrlarida xususiyatlari va xo’jayinlari bilan moslang.
1) asosiy xo’jayini 2)oraliq xo’jayin
a) bahorda rivojlanadi b)butun yoz davomida rivojlanadi c) sporalar hosil qiladi d)poya va bargini zararlaydi e)gullarini zararlaydi f)zararlangan o’simlik boshoq hosil qilmaydi g)poyaning o’zagini zararlaydi
A 1-a,c,e,g; 2-b,d,f; B 1-a,e,f; 2-b,c,d,g;
C 1-b,c,d,f; 2-a,g; D 1-b,c,d,f; 2-a;
204. Zang zamburug`iga kurash usullarini belgilang
1. almashlab ekishni yo`lga qo`yish 2. kasallikka chidamli navlarni yaratish 3.yerni chuqur va sifatli shudgor qilish 4. mahalliy o`gitlar solish 5. urug`ni ekishdan oldin kimyoviy dorilar bilan dorilash 6. urug`ni ertaroq ekish
A barchasi B 1,2,3,4 C 2 D 5,6
204. Qaysi organizmning spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan
A qorakuya B zang zamburug`i C vilt D kladoniya
205. Vilt zamburug`iga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. spora hosil qiluvchi bandlari ketma-ket joylashgan 2. spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan 3. poyaning yog`ochligini zararlaydi 4. poyaning o`zagini zararlaydi 5. o`tkazuvchi to`qimani zararlaydi 6. kasallangan o`simlikning donlari puch bo`ladi 7.asosiy belgisi barglarda taranglik yo`qoladi 8.dastlab sarg`ish-qizil, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi 9. dastlab sarg`ish-jigarrang, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi
A 2,3,5,7,8 B 2,4,5,7,9 C 2,4,5,7,8 D 2,3,4,5,7,9
206. Vilt zamburug`iga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. spora hosil qiluvchi bandlari ketma-ket joylashgan 2. spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan 3. poyaning yog`ochligini zararlaydi 4. poyaning o`zagini zararlaydi 5. o`tkazuvchi to`qimani zararlaydi 6. kasallangan o`simlikning donlari puch bo`ladi 7.asosiy belgisi barglarda taranglik yo`qoladi 8.dastlab qizg’ish-sariq, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi 9. dastlab sarg`ish-jigarrang, so`ngra qo`ng`ir rang hosil bo`ladi
A 1,3,6,8 B 1,6,8 C 2,4,5,7,9 D 2,3,4,5,7,9
207. Viltga qarshi kurash usullarini aniqlang
1. almashlab ekishni yo`lga qo`yish 2. kasallikka chidamli navlarni yaratish 3.yerni chuqur va sifatli shudgor qilish 4. mahalliy o`gitlar solish 5. urug`ni ekishdan oldin kimyoviy dorilar bilan dorilash 6. urug`ni ertaroq ekish
A barchasi B 1,2,3,4 C 2 D 1,2,3,4,6
208. Vertitsill-oq palak o’simlikning qaysi to’qimasida parazit holda yashaydi?
A.O’tkazuvchi B.qoplovchi C.asosiy D.mexanik
209.uning spora hosil qiluvchi bandlari halqasimon shoxlangan
A.vilt B.qorakuya C.zang D.mog’or
210. So’lish kasalligining asosiy belgisi
A.Barg xujayrasining taranglik holatini yo’qligi
B.boshog’ining qorayishi
C.o’smay qolishi
D.o’simlikning yog’och qismi chirishi
211. Vilt bilan kasalangan o’simlik bargida dastlab … qiyinchalik …. dog’lar paydo bo’ladi.
1) Sarg’ish – qizil 3) qo’ng’ir
2) Sarg’ish – jigarrang 4) qoramtir-
A.2,3 B.1,2 C.3,4 D.1,3
212.Markaziy osiyo sharoitida g’o’zaning ofati
A.vilt B.qorakuya
C.zang D.mog’or
213.Vilt g’o’zaning…..orqali o’tib poya o’zagini zararlaydi
A.ildizi B.tugunchasi
C.guli D.poyasi
214.Qaysi organizmlar bakteriyalar bilan birga organik moddalarning parchalanishida ishtirok etadi
A.suvo’tlar B.zamburug’lar
C.viruslar D.hayvonlar
215. Mikoriza nima?
A.Yuksak o’simlilar ildizi bilan zamburug’larning simbioz yashashi
B. somatik hujayra xromosomasining miqdoriy sifatiy belgilari yigindisi
C.har xil komponentlarning tasiri va rivojlanishi
D.Bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma’lum izchilligidagi o’zaro bog’lanishlari.va tasiri
216.Mikoriza tuzulishiga ko’ra nechta turga ajratiladi?-
A.2(tashqi-ektotrof va ichki-endotrof)
B.2-bir va ko’p hujayrali
C.2-gomogen ve geterogen
D.tuban va yuksak
217.Ektotrof mikoriza qanday tuzilgan
A.ildizning ichki to’qimalarigacha kirib boradi
B.o;simlik ildizining uchki qismini zich g’ilof shaklida o’rab oladi
C.poyaning o’zagigacha yetib boradi
D.o’simlikning gulida joylashadi
218.Endotrof mikoriza qanday tuzilgan
A.ildizning ichki to’qimalarigacha kirib boradi
B.o;simlik ildizining uchki qismini zich g’ilof shaklida o’rab oladi
C.poyaning o’zagigacha yetib boradi
D.o’simlikning gulida joylashadi
219.Yog’ochni chirituvchi zamburug’lar uning necha %ini yaroqsiz holga keltiradi
A.30 B.40 C.50 D.60
220.Tashqi mikoriza qaysi o’simlilarda uchraydi?
A.Qayin ,eman
B. O’t o’simlilarda
C. Eman,nina bargli daraxtlarda
D.A va C
221.Ichki mikoriza qaysi o’simlilarda uchraydi?
A.Qayin ,eman B. O’t o’simlilarda
C. Eman,nina bargli daraxtlarda D.A va C
222. Tashqi mikorizaning o’simlik (a) va zamburug’(b) uchun ahamiyati qanday
1) karbonsuv va vitaminlarni o’zlashtiradi 2) gumus tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi. 3) ildizning shimish yuzasini oshiradi.
A a-2,3; b-1; B a-1; b-2,3; C 1-a,c; 2-b,d; D 1-b,a 2-c,d;
223.Tashqi mikorizada zamburug’ daraxt ildiziga qanday tasir ko’rsatadi?
A.karbon suv va vitaminlarni.
B.tuproqning gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi.
C.daraxt ildizining shimish yuzasini oshiradi
D.hamma javoblar to’g’ri
224.Qaysi organizmlar tuproqning gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi
A.o’simlik B.zamburug’
C.lishaynik D.tugunak bakteriya
225. Ularning bazi turlari antibiotik va vitaminlar olishda ishlatiladi
A. zamburug’lar B.suvo’tlar
C.bakteriyalar D.mikroorganizmlar
226. Lishayniklarning qancha turi ma’lium?
A.20000 B.26000
C.30000 D A va B
227. Lishayniklarga xos xususiyatlarni aniqlang
1) tuban o’simliklarning o’ziga xos guruhi 2)zamburug’ va suvo’tlarning simbioz yashashidan yuzaga keladi 3)zamburug’ va bir hujayrali yashil suvo’tlarning simbioz yashashidan yuzaga keladi 4)unumsiz joyda yashab boshqa o’simlik hamjamoalarini shakllanishiga imkon yaratadi 5)substratdan va atrof muhitdan turli kimyoviy elementlarni radioaktiv elementlarni to’playdi 6)atmosfera havosining tozaligini aniqlashda indikator sifatida foydalaniladi 7)to’qimachilik bo’yoq sifatida tibbiyotda va atir upa tayyorlashda ishlatiladi
A.1,2,3,4,5 B.1,3,5,6,7
C.2,3,4,5,6 D.1,2,3,4,5,6,7
228. Hozirgi kunda lishayniklardan nima maqsadda foydalaniladi
1. atir-upa sanoatida 2. dori-darmon olishda 3.rangli metallar rudalarini to`plashda 4. radioaktiv metallar rudalarini to`plashda 5. to`qimachilikda 6. bo`yoq olishda 7. chorvachilikda 8. havoning ifloslanganlikning darajasini aniqlanshda
A 1,2,3,8 B 1,2,4,5,6,8 C 2,3,4,7 D 1,2,3,4,5,6,8
229. O’rmonlarda qarag’ayzorlarda daraxt kesilgan maydonda qaysi organizmlar yaxlit qoplam hosil qiladi
A.zamburug’ B.suvo’tlar
C.tashqi mikoriza D.lishayniklar
230. Lishayniklar tashqi ko’rinishiga ko’ra necha turga bo’linadi?
A.3 yopishqoq,bargsimon,butasimon
B.3 sharsimon,buralgan,tayoqchasimonn
C.4 organik anorganik oddiy va murakkab
D.2 gomogen geterogen
231. Lishaynikning vegetativ ko’payishi qanday boradi A. lishaynik tallomida hosil bo’ladigan o’simtalar va ularning qulay sharoitga tushishi
B.miseliyning bo’laklarga ajralishi
C.kurtaklanish
D.har xil sporalar hosil qilish
232 .Quyidagilarga mos keladigan lishayniklarni belgilang?
1)yopishqoq 2)butasimon 3)bargsimon
a)kladoniya b)parmeliya v)batsidiya
A.1-a 2-b 3-v B.1-v,2-a,3-b
C.1-b,2-a 3-v D.1-v,2-v,3-a
233.Lishayniklar qayerda keng tarqalgan
A.tundrada B.o’rmon tundrada
C.ekvator zonasida D.A va B
234. lishayniklarni xususiyatlarini juftlab yozing
a. batsidiya b. parmeliya c. kladoniya
1. daraxt kesilgan maydonlarda yaxlit qoplam hosil qiladi 2.ko`pincha tog` va cho`llarda o`sadi 3.tanasi shoxlangan, jismdan ko`tarilib yoki osilib turadi 4. tanasi yassi, pastki tomonining o`rtasi bilan jismga yopishgan bo`ladi 5. kulrang lishaynik deb ham ataladi 6. bug`ularning asosiy ozuqasi 7.toshlar ustiga yopishib o’sadi
A a-5,7; b-4; c-1,2,3,6; B a-2,7; b-4; c-1,3,5,6;
C a-7; b-4; c-1,2,3,5,6; D a-7; b-3; c-1,2,4,6;
235. Qaysi lishaynik shimol bug’ulari uchun ozuqa sifatida foydalanadi
A.kladoniya B.manna
C.basidiya D.parmeliya
236.O’rmonlarda,qarag’ayzorlarda daraxt kesilgan maydonlarda qaysi lishaynik turlari yaxlit qoplam hosil qiladi
A.kladoniya B.manna
C.basidiya D.parmeliya
237. jismdan butun tanasi bilan osilib turuvchi lishaynikni belgilang.
A kladoniya B usneya C everniya D parmeliya
238.Daraxt po’stlog’ida soqoldor….,tasmasimon…,
tillarang…..-
A. xantoriya parientina; everniya; usneya
B. everniya; xantoriya parientina; usneya
C.usneya;everniya;xantoriya parientina
D.kladoniya
239. Daraxt po’stlog’ida qaysi lishayniklar yashil sarg’ish qoplam hosil qiladi.
A.Soqoldor usneya (usneya barbata)
B.tasmasimon everniya (everniya prunastri)
C.xantoriya parientina
D.A va B
240. yopishqoq lishaynikni aniqlang
A batsidiya B parmeliya C manna D kladoniya
241. Toshlar ustiga yopishib o’sadigan lishaynikni belgilang.
A. parmeliya B ksantoriya C manna D batsidiya
242.Tillarang lishaynikni aniqlang?
A.Xantoria parientina B. tasmasimon everniya
C. Soqoldor usneya D. kladoniya
243. Lishaynikning kimyoviy tarkibiga xos bo`lmagan xususiyatni aniqlang
A.xitin moddasi, lishaynik kraxmali-lixenin
B.disaxaridlardan saxaroza va fermentlardan amilaza
C. aminokislotalar, vitaminlar C, N, B2, B12
D.barchasi xos
244 Daraxt po’stlog’ida qaysi lishaynik sariq qoplam hosil qiladi?
A.Xantoria parientina B. tasmasimon everniya
C. Soqoldor usneya D. kladoniya
245.Amilaza fermenti manbalarini aniqlang.
1) me’dada 2)og’iz bo’shlig’ida 3)o’n ikki barmoq ichakda 4)ksantoriya 5)unayogan donda 6)qand lavlagida
A 1,5 B 4,5 C 2,3,5 D 2,3,4,5
246.Qaysi organizmlardan to’qimachilikda bo’yoq olinadi va radioaktiv elementlar to’playdi
A.Lishaynik B.zamburug’lar
C.suvo’tlari D.mox
247.Lishayniklar qayerlarda o’sadi?
A.Tosh va qoyalarda B.cho’lda,dashtda
C.daraxt va buta po’stlog’ida D.barchasi to’g’ri
248.Lishaynik kraxmali
A.fitoaleksin B.lixenin C.amilaza D.manna
249.Qaysi lishaynik istemol qilinadi
A.manna B.kladoniya C.parmeliya D.everniya
250.Manna qayerda o’sadi
A.cho’l B.ekvator C.tog’ D.tundrada
251.Lishayniklar qanday maqsadda foydalaniladi
A.shimol bug’ulari uchun yem xashak sifatida
B.lishaynikdan ajratib olingan ekstrektlar atir upa va kosmetika mahsulotlariga hid berish uchun ishlatiladi
C.Ayrim turlari istemol qilinadi
D.barchasi to’g’ri
252.Qaysi organizmlar unumsiz cho’llarda qoya toshlarda paydo bo’lib tog’ jinslarining yemirilishiga olib keladi.chirigach chirindi hosil qiladi. Yemirilgan tog’ jinslari va shu chirindidan yupqa tuproq qatlami hosil bo’ladi
A.Lishaynik B.zamburug’lar C.suvo’tlari D.mox
253.taksis nima
A. Yuksak o’simlilar ildizi bilan zamburug’larning simbioz yashashi
B.sodda hayvonlarning tashqi ta’sirga javob reaksiyasi
C.o’simliklarning tashqi ta’sirga javob reaksiyasi
D.zamburug’lar va suvo’tlarining simbiozi
254 ….radioktiv elementlarni to’playdi
A.Lishaynik B. zamburug’lar C.suvo’tlari D mikroorganizmlar
255. Biofiltrlar nima?
A.Suvni tozalovchi hayvonlar B.sodda hayvonlar
C.detritofag D.suv
256. Spora (1) va sista(2) ga xos bo’lgan xususiyatlarni juftlab yozing.
a) faqat hayvonlarda uchrovchi anabioz holat b)faqat o’simliklarning tuban va ba’zi yuksak vakillarida uchrovchi anabioz holat c)xromosomalar to’plami n –gaploid holatda bo’ladi d) xromosomalar to’plami 2n –diploid holatda bo’ladi e)ichidagi hujayralar bo’linish xususiyatiga ega, bo’linib turadi
A 1-a, c; 2-b,d,e; B 1-a,c,e; 2-b,d;
C 1-b,d,e; 2-a,c; D 1-d,e; 2-a,d;
257. Anabioz holati yaltiroq ovalsimon tanachalar shaklida bo’ladigan organizm(lar)ni aniqlang
A kox tayoqchasi B tamaki mazaikasi virusi
C pichan bakteriyasi D ko’pchilik tuban o’simliklar
1. Tirik organizmlarning tabiatning jonsiz vakillaridan asosiy
farqini toping.
A) hujayralardan tuzilganligi B) harakatlanishi C) tashqi muhitdan ozuqa o’zlashtirishi
D) tashqi muhit tasirida yemirilgan qismlarining oqsil hisobiga tiklanishi
2. Tirik organizmlarning o’zini o’zi tiklash hususiyati qaysi jarayonga asoslangan holda amalga oshadi? A) oziqlanish B) ko’payish C) moddalar almashinuvi D) gameostaz
3. Biologiya fanining kuzatish usuliga oid to’g’ri fikr va mulo hazalarni ko’rsating.
1) XIX-XX asrlardan qo’llanila boshlangan, 2) har qanday biologik hodisani tariflash va tasvirlash mumkin, 3) turli hodisalar uchun umumiy qonuniyatlar yaratiladi, 4) hayotiy hodisalarni o’rganishning asosiga aylangan, 5) tirik organizmlarning miqdor va sifat ko’rsatkichlarini ta’riflashda qo’llani ladi, 6) Karl Linney sistematikaga asos solishda foydalangan, 7) M. Shleyden va T. Shvan hujayra
nazariyasiga asos solgan, 8) biologiyada chuqur sifatiy o’zgarishlarni yuzaga keltirgan, 9) ilk bor ibn Sino tomonidan qo’llangan, 10) ilk bor qo’llanishi Ch. Darvinning nomi bilan bog’liq
A) 2, 5 B) 3, 6, 7 C) 4, 8, 10 D) 1, 9
4. Organizmlarni o’z- o’zini tiklash xususiyati qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan ? A) organizm tomonidan ozuqa moddalarni o’zlashtirish B) zaxarli moddalarni organizmdan chiqarib yuborish C) organizmlarni jinsiz yoki jinsiy usulda ko’payishi
D) organizm extiyojidan ortiqcha moddalarni zaxira sifatida to’plash va ayrim moddalar yetishmaganda o’z ichki imkoniyatlaridan foydalanishi
5. Biologiyada chuqur sifatiy o’zgarishlarni vujudga kelishiga sabab
bo’lgan, hayotiy hodisalarni o’rganishni asosig aylangan usulni aniqlang.
A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksprimental
6. Qaysi organizmlardan rangli metallar va boshqa rudalarni boyitishda foydalanilmoqda ? A) xlorelladan B) lishayniklardan C) mikroorganizmlardan D) dengiz suvo’tlaridan
7. Irsiyat va o’zgaruvchanlik xususiyatlari qaysi jarayon orqali omalga oshadi ?
A) ko’payish B) harakatlanish
C) gomeostaz D) oziqlanish
8. Qaysi javobda tirik organizmlarning darajalari quyidan yuqori tomon tog’ri ketma ketlikda berilgan ?
1) hujayra; 2) biosfera; 3) molekula; 4) to’qima 5) organ 7) populyatsiya- tur; 8) organizm; 9) biogeotsenoz. A) 1, 4, 5, 7, 8, 9, 2 B) 3, 1, 5, 4, 8, 9
C) 3, 1, 4, 5, 8, 7, 9, 2 D) 3, 4, 5, 7, 8, 9, 2
9. Kelib chiqishi, yashash sharoiti va hayot tarsi bir xil bo’lgan organizm larning yeg’indisi nima deb ataladi ?
A) populyatsiya B) biogeotsenoz
C) biosfera D) toqima
10. Quyidagilarning qaysi biri bakteriyali filtirdan o’tgan suyuqlik tarkibida uchraydi
A) zamburug’ B) bakteriya C) xlorella D) virus
11. Organizmni o’z-o’zini idora qilish hususiyatiga mos keluvch fikrni qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan ? A) organizm tomonidan ozuqa moddalarni o’zlashtirish
B) zaxarli moddalarni organizmdan chiqarib yuborish C) organizmlarni jinsiz yoki jinsiy usulda ko’payishi D) organizm extiyojidan ortiqcha moddalarni zaxira sifatida to’plash va ayrim moddalar yetishmaganda o’z ichki imkoniyatlaridan foydalanishi
12. Biologiyada qo’llaniladigan qaysi usul tirik organizmlarning miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda keng qo’llaniladi ? A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksprimental
13. Tamaki mozaikasi virusiga xos bo’lgan ma’lumotlar… 1) hujayrasi membrana va nuklein kislotalardan iborat; 2) DNK molekulasi oqsil bilan o’ralgan; 3) 1892-yil Ivanovskiy tomonidan aniqlanan; 4) 1917-y D. Errel tomonidan kashf etilgan; 5) tarkibi oqsil kapsid va RNK dan tashkil topgan; 6) bakteriyali filtirdan o’ta olmaydi A) 1, 3, 6 B) 2, 3 C) 1, 5 D) 3, 5
14. Bir biri va atrof muhit bilan o’zaro munosabatda bo’lgan populyatsiya lar yig’indisi nima deb ataladi ? A) populyatsiya B) biogeotsenoz C) biosfera D) toqima
15. Gepatit viruslarini faqat jigar hujayralariga kirishi qanday amalga oshadi ? A) pinositoz vakuolalar orqali tasodifan amalga oshadi;
B) virusning maxsus oqsillari jigar hujayralar retseptorlarini tanib bog’lanadi C) fagotsitoz vakuolalar orqali tasodifan kirib boradi
D) virus retseptorlari jigar hujayrasi oqsilllarini tanib bog’lanadi
16. Bakteriofagga xos bo’lgan ma’lumotlar qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan? 1) DNK va RNK molekulalariga ega; 2) bosh qismida nuklein kislotasi mavjud; 3) bakteriya hujayrasiga kapsidi bilan kirib boradi; 4) 1917-y D. Errel tomonidan kashf etilgan; 5) bakteriya sitoplazmasiga bakteriofagning faqat genomi kira oladi; 6) ichi kovak tayoqcha orqali DNK (yoki RNK ) bakteriya hujayrasiga kiritiladi
A) 1, 4, 6 B) 2, 5, 6 C) 3, 4, 5 D) 1, 5
17. Viruslarni hujayraga tasodifan kirib borishi nima orqali amalga oshadi? A) faqotsitoz donachalar orqali;
B) oqsil-retseptor bog’lanish orqali;
C) pinositoz vakuolalar orqali;
D) kislarod gazi orqali
18. Biologiyaning qaysi uslubidan foydalnib hayvon o’simliklar sistematika siga asos solingan A) kuzatish B) taqqoslash C) tarixiy D) eksprimental
19. Biogeotsenozga mos keluvchi fikrlarni ko’rsating. 1) faqat bir xil populyatsiyadan iborat; 2) bir biriga va atrof muhitga tasir etib turuvchi populyatsiyalar yeg’indisidan iborat; 3) o’z-o’zini boshqaradigan sistema xisoblanadi, 4) yashash tariz, hayot kechirishi va tuzulishi bir xil bo’lgan organizmlar yeg’indisidan iborat 5) asosiy vazifasi energiya to’plash va taqsimlash, 6) ushbu darajadan boshlab evolutsion o’zgarishlar boshlanadi. A) 2, 3, 5 B) 4, 6 C) 1, 3 D) 1, 6
20. Qaysi javobda tizimga tog’ri tarif berilgan ? A) kamponentlarning tarqoq holda joylashishi
B) ikkita organizm komponentlarining o’zaro qo’shilishi C) bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma’lum izchillikda bog’lanishlari va tasiri D) tirik organizmlarning tuzulishi, rivojlanish va funksional birligi
21. Tirik organizmlarning molekula bosqichi qaysi moddalar faoliyati bilan bo’g’liq ? A) oqsil, yog’ va suv B) mineral tuz, suv C) nuklein kislotalar, oqsil va uglevod D) vitamin, fermentlar, mineral tuzlar
22. Populyatsiya biosqichiga xos bo’lgan ma’lumotlar… 1) xar xil turdagi organizmlardan iborat; 2) bir biriga va atrof muhit ga tasir etib turuvchi populyatsiyalar yeg’indisidan iborat; 3) o’z-o’zini boshqaradigan sistema xisoblanadi 4) yashash tariz, hayot kechirishi va tuzulishi bir xil bo’lgan organizmlar yeg’indisidan iborat, 5) asosiy vazifasi energiya to’plash va taqsimlash 6) ushbu darajadan boshlab evolutsion o’zgarishlar boshlanadi.
A) 2, 3, 5 B) 1, 6 C) 1, 3 D) 4, 6
23. Qaysi jarayon o’z-o’zini idora etishga mos keladi ? A) ko’payish B) qo’zg’alish C) gomeostaz D) nafas olish
24. Biologiyani o’rganishning kuzatish usuliga xos bo’lgan ma’lumotlar qaysi javobda tog’ri ko’rsatilgan 1) bu usul yordamidahar qanday hodisani tasvirlash, tariflash mumkin; 2) bu usul asosida hujayra nazariyasiga asos solingan; 3) miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda ko’p qo’llaniladi; 4) bu usul yordamida turli hodisalar uchun umumiy bo’lgan qonuni yatlarni ochiladi; 5) turlarni aniqlashda bu usuldan keng foydalaniladi, 6) Ch Darvin nomi bilan bog’liq usul hisoblanadi A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 3 D) 4, 5, 6
25. Hujayra ichiga kirib borgan virus molekulasining hujayraning barcha qismiga tarqalishi qanday amalga oshadi ? A) vakuolalar yoki yadro bilan qo’shilish orqali B) hujayraning tashqi yuzasiga birikgan holatda C) hujayraning endoplazmatik to’riga birikish bilan D) hujayraning mitoxondriyasiga yopishgan holda
26. Virusning hujayra ichiga “tanib olish” hususiyati orqali kirib borishi ga xos bo’lmagan ma’lumotni aniqlang
A) virus yuzasidagi oqsillar hujayra yuzasidagi retseptorlarga bog’lanadi;
B) virus zarrachalari hujayralar oralig’idagi susuqlikdan hosil bo’lgan pinositoz vakuolalar orqali hujayraga kirib boradi; C) hujayraning virus bilan bog’langan qismi sitoplazmga botib vakuola ga aylanadi D) gepatit viruslari faqatgina jigar hujayuralariga kira oladi
27. Avtanom genetik tuzulmalar qaysi kasalliklarga sabab bo’lishi
mumkin ? 1) gripp 2) terlama; 3) vabo; 4) ensefalit; 5) o’lat 6) quturish; 7) bo’gma; 8) qizilcha 9) ko’k yo’tal. A) 1, 2, 4, 6 B) 1, 4, 6, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 2, 7
28. Taqqoslash usuliga tegishli fikrlarni aniqlang. 1) bu usul yordamida har qanday hodisani tasvirlash, tariflash mumkin; 2) bu usul asosida hujayra nazariyasiga asos solingan; 3) miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda ko’p qo’llaniladi; 4) bu usul yordamida turli hodisalar uchun umumiy bo’lgan qonunyatlarni ochiladi; 5) turlarni aniqlashda bu usuldan keng
foydalaniladi, 6) Ch Darvin nomi bilan bog’liq usul hisoblanadi A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 3 D) 4, 5, 6
29. Viruslarni tirik organizmlarga xos bo’lgan hususiyatlari tog’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang. 1) irsiy axborotga ega; 2) membran va sitoplazmasi mavjud; 3) oqsil va nuklein kislotalarga ega; 4) mustaqil oqsil sintezlash hususiyatiga ega; 5) o’zida tarkibida oqsillarining axborotini saqlaydi;
A) 1, 2 B) 3, 4 C) 1, 3, 5 D) 2, 3
30. Chorva mollari ozuqasini boyitishda qaysi organizmlardan foydalanil
moqda A) achitqi zamburug’laridan B) xlorella suv o’tidan C) sodda hayvonlardan D) ko’k yashil suvo’tlardan
31. Sayyoramizda hayotning davom etishi tirik organizmlarning qaysi hususiyatibilan bog’liq ? A) oziqlanish B) harakatlanish C) ko’payish D) ayirish
32. Tarixiy usulga xos bo’lgan ma’lumotlarni belgilang
1) bu usul yordamidahar qanday hodisani tasvirlash, tariflash mumkin; 2) hayotiy hodisalarni o’rganishni asosiga aylangan; 3) miqdor va sifat ko’rsatgichlarini tariflashda ko’p qo’llaniladi; 4) bu usul yordamida turli hodisalar uchun umumiy bo’lgan qonunyatlarni ochiladi; 5) turlarni aniqlashda bu usuldan keng
foydalaniladi, 6) Ch Darvin nomi bilan bog’liq usul hisoblanadi
7) hozirgi zamon va uning o’tmishini ko’rsatuvchi ma’lumotlarni olish usuli hisoblanadi
A) 1, 3, 5 B) 2, 4 C) 1, 2, 3 D) 2, 6, 7
33. Tiriklikning asosiy omilini ko’rsating. A) suv B) oqsil C) ugleviod D) lipid
34. Biologik moddalar qaysi darajadan boshlab bir butun tizim sifatida birlashadi ?
A) to’qima B) molekula C) hujayra D) populyatsiya
35. Qaysi darajani ochiq va o’z o’zini boshqara oladigan sistema deyish mumkin ? A) hujayra B) organizm C) biogeotsenoz D) populyatsiya
36. Hujayra ichida virus zarrachalarining to’planishi…
A) pinositzoz vakuolalar hosil bo’lishiga sabab bo’ladi B) hujayra bo’ylab keng tarqalishiga olib keladi
C) portash yoki kurtaklanish yo’li nilan chiqib ketishiga sabab bo’ladi D) kapsidining yo’qolib ketishiga olib keladi
37. Tog’ri fikrni aniqlang A) uy hayvonlarida uchraydigan oqsil kasalligi viruslari bakteriyali filtrdan o’ta olmaydi B) mozaika virusining DNK molekulasi qo’sh spiral zanjirdan iborat; C) bakteriyofaglarda ham DNK ham RNK moddalari mavjud D) viruslar faqat hujayra ichida rivojlana oladi
38. Organizmdan zararli moddalarning chiqarib yuborilishi jarayoni nima deb ataladi A) oziqlanish B) o’z-o’zini tiklash C) ajratish D) qo’zg’aluvchanlik
39. Sayyoramizdagi hayotning barcha ko’rinishlarini qamrab olgan tiriklik darajasini aniqlang
A) populyatsiya-tur B) biosfera C) biogeotsenoz D) molekula
40. ………….. dagi hayot jarayonlarini tashqaridan keladigan energiya t taminlagani uchun uni ochiq sistema deyiladi.
A) populyatsiya-tur B) biosfera C) biogeotsenoz D) molekula
2-mavzu
Hujayra haqidagi ta’limot
1.1665-yil Robert Guk o’simlikning qaysi qismidan preparat tayyorlab mikroskop yordamida kuzatdi?
A.po’stlog’idagi po’kak B.barg
C.gul qismlaridan D.o’tkazuvchi to’qimasidan
2.Hujayra atamasini kim fanga kiritgan?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye D. 1665-yil Robert Guk
3.Eritrositlarni kim o’rgangan?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
4.Uzoq vaqt davomida hujayraning asosiy qismi….hisoblangan?
A.tashqi qobig’I B.sitoplazmasi
C.yadrosi D.vakuolalar
5.Hujayra yadrosini kim kashf etgan?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
6.Hujayra ichidagi suyuqlikni protoplazma deb atadi?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
7.Qaysi olimlar hujayra nazariyasining asosini yaratdi?
A. 1831-yil R.Broun B.1680-yil Levenguk
C. 1839-yil Purkinye
D.1838-39-yil M.Shleyden va T.Shvann
8.R.Virxov nimani isbotlandi?
1)hujayrasiz hayot yo’qligini 2)hujayraning tarkibiy qismi yadro 3)hujayra faqat hujayradan ko’payishi4)hujayra nazariyasining asosini
A.1,2,3,4 B.1,2,4 C.1,2,3 D.1,2
9. juftlab yozing
a- Levenguk b- Robert Guk c- Shleyden d-Pavlov e- Sechenov f-Purkine
1.po`kakdagi hujayralarni aniqlagan 2.po`stloqdagi hujayralarni aniqlagan 3. eritrositlarni o`rgangan 4.Dastlab mikroskopda mikroblarni o`rgangan 5. hujayra ichidagi suyuqlikni sitoplazma deb atagan 6. hujayra ichidagi suyuqlikni protoplazma deb atagan 7.hujayra faqat hujayradan ko`payishini isbotlab berdi 8. kichik me’da usulini kashf qildi 9. odamlarni xarakter bo`yicha 4 ta temperamentga ajratdi 10.shartsiz tormoshlanishni o`rgangan 11.muskuldagi sezuvchanlikni qorong`u sezgi deb atagan
A a-3; b-1; c-7; d-8,9,10; e-11; f-5
B a-4; b-2; d-8,9; e-10,11; f-6
C a-3,4; b-1,2; d-8,9,10; e-11; f-6
D a-3,4; b-1,2; c-7; d-8,9; e-10,11; f-6
10.Bugungi kunda hujayra nazariyasining asosiy qoidalari qaysilar?
1)barcha tirik organizmlar hujayralardan tuzilgan 2)yangi hujayralar faqat avval mavjud bo’lgan hujayralarning bo’linishi natijasida hosil bo’ladi 3)organizmlarning hujayradan tashkil topishi ularning kelib chiqishi bir xil ekanligini bildiradi 4)hujayra tirik organizmlarning tuzilish va funksional birligidir 5)har bir hujayra mustaqil ravishda hayot kechirish xususiyatiga ega
A.1,2,3 B.2,3,4 C.1,2,3,4,5 D.2,3,4,5
11.Nima tufayli barcha organizmlar bir xil morfologik asosga ega ekanligi isbotlandi va hayotiy hodisalarni umumbiologik nuqtai nazardan tushuntirishga imkon yaratildi?
A.evolyusion talimot B.hujayra nazariyasi
C.biogenetik qonun D.biosfera
12.Hujayra biologiyasini qaysi olimlar o’rgangan?
A.Zufarov,Hamidov B.Shleyden va Shvann
C.To’raqulov va Toshmuhammedov
D.Q.Z.Zokirov va Hamidov
13 Yorug’lik mikroskopning asosiy qismi ….; eng muhim qismi?
A.obyektiv, okulyar ; okulyar
B. obyektiv, okulyar ; obyektiv
C. okulyar,makrovint ; obyektiv
D.obyektiv
14. Yorug’lik mikroskopi tasvirni qanchagacha kattalashtiradi ?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
15.Mikroskop ko’rish kuchining chegarasi nimaga teng?
A.yorug’lik to’lqin uzunligi yarmiga
B. yorug’lik to’lqin uzunligiga
C.elektronlar oqimiga
D.moddalarning kimyoviy xususiyatlariga
16.Dastlabki mikroskoplar necha marta kattalashtirgan?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
17. Mikroskop ko’rish kuchining chegarasi qancha?
A.200-300mμ B. 500-600mμ
C.150-250 mμ D.100-120 mμ
18.Mikroskopning eng muhim tomoni nimada?
A.obyektiv B.okulyar
C.ko’rish kuchi D.linza
19.Elektron mikroskop necha marta kattalashtiradi ?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
20. Yorug`lik mikroskopiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. okulyar va obyektivdan iborat 2.eng muhim qismi okulyar 3. eng muhim qismi obyektiv 4.obyektiv kattalashtirib beradi 5. okulyar kattalashtirib beradi 6.okulyar linzalar tizimidan iborat 7. obyektiv linzalar tizimidan iborat 8.tasvirni 10-40 marta kattalashtiradi 9.tasvirni 10-2000 marta kattalashtiradi 10. muhim tomoni kattalashtirish 11. muhim tomoni ko`rish kuchi 12.ko`rish kuchining chegarasi yorug`lik to`lqin uzunligining yarmiga teng 13. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 mkm 14. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 millimikron 15.yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan kichik obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi 16. yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan katta obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi
A 1,2,4,6,8,9,11,12,13,15 B1,2,5,6,8,9,11,12,13,16 C 1,3,4,6,9,11,12,14,16 D 1,3,4,5,6,7,9,11,12,14,15
21. Yorug`lik mikroskopiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. okulyar va obyektivdan iborat 2.eng muhim qismi okulyar 3. eng muhim qismi obyektiv 4.obyektiv kattalashtirib beradi 5. okulyar kattalashtirib beradi 6.okulyar linzalar tizimidan iborat 7. obyektiv linzalar tizimidan iborat 8.tasvirni 10-40 marta kattalashtiradi 9.tasvirni 10-2000 marta kattalashtiradi 10. muhim tomoni kattalashtirish 11. muhim tomoni ko`rish kuchi 12.ko`rish kuchining chegarasi yorug`lik to`lqin uzunligining yarmiga teng 13. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 mkm 14. ko`rish kuchi chegarasi 200-300 millimikron 15.yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan kichik obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi 16. yorug`lik to`lqini uzunligining yarmidan katta obyektlarni bu mikroskopda ko`rib bo`lmaydi
A 2,8,10,13,16 B 2,5,7,8,10,13,15
C 1,3,4,6,9,11,12,14,16 D 1,3,4,5,6,9,11,12,14,15
22.Elektron mikroskop yordamida qaysi organoidlar kashf etilgan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 1,3,6 B 1,2,3 C 1,4,5,6 D 1,2,3,7
23. Elektron mikroskop yordamida qaysi organoidlar kashf etilmagan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 1,2,3 B 1,2,3,6 C 1,4,5,6 D 4,5,6
24. Elektron mikroskop yordamida qaysi tuzilmalar kashf etildi.
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha 4)yadro 5)vakuol 6)mitaxondriya 7) kiprikcha
A 3,4,5 B 5,6,7 C 2,4,6 D 1,2,3
25.Yorug’lik mikroskopi necha marta kattalashtiradi?
A.10-2000 B.10-40 C.200 000 D.10-25
26……takomillashishi natijasida uch o’lchamli tasvirlar ya’ni strukturalarning fazoviy tasvirlarini olishga muvaffaq bo’lindi?
A.elektron mikroskop B.yorug’lik mikroskopi
C.hujayra nazariyasi D.biotexnologiya
27.Sitokimyoviy usulda hujayra qanday o’rganiladi?
A organ va to’qimalar maydalab, bir xil massa hosil bo’lguncha .organoidlar ayrim ayrim holda ajratib olinadi
B.kimyoviy moddalar aniqlanadi va bo’yoqlar ishlatiladi
C.hujayradagi oqsil, nuklein kislota, yog’, uglevodlar o’rganiladi
D.B va C
28.Hujayra tarkibidagi turli tuman kimyoviy moddalar qaysi usulda aniqlanadi?
A. Sentrofugalash B. Sitokimyoviy
C.mikrurgiya D.avtoradiografiya
29.Sentrofugalash usulida qanday o’rganiladi?
A organ va to’qimalar maydalab, bir xil massa hosil bo’lguncha .organoidlar ayrim ayrim holda ajratib olinadi
B.kimyoviy moddalar aniqlanadi va bo’yoqlar ishlatiladi
C.hujayradagi oqsil,nuklein kislota,yog’,uglevodlar o’rganiladi
D.B va C
30. Sentrofugalash usuli yordamida qaysi organoidlar ajratib olingan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 2,3,4,5 B 1,2,3 C 1,4,5,6 D 1,2,3,7
31. Sentrofugalash usuli yordamida qaysi organoidlar ajratib olinmagan?
1)ribosoma 2)endoplazmatik to’r 3)mikronaycha
4) yadro 5) xloroplast 6)mitoxondriya 7) o’ta nozik tuzilmalar
A 1,2,3 B 2,3,7 C 1,4,5,6 D 2,3,4,5
32.Sianobakteriya –
A.avtotrof bakteriya B.ko’k yashil suvo’ti
C.yashil suvo’t D.bakteriofag
33. Bakteriya(I) va sianobakteriyalar(II)ga xos xususiyatlarni aniqlang
1-gormogoniyalar orqali ko’payadi, 2-ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi, 3-sentroplazma va xromotoplazmaga ega, 4- organoidlarga ega, 5-erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega, 6-geterotrof oziqlanadi, 7-avtotrof oziqlanadi, 8-genlari to’xtovsiz ishlaydi, 9-halqasimon DNK ga ega, 10-tuproq hosil qilishda qatnashadi, 11-tashqi tomondan oqsilli qobiq bilan o’ralgan, 12-gametalar hosil qiladi, 13-hujayra po’sti murein, 14-hujayra po’sti pektindan iborat
A I-2,4,6,7,9,11,13; II- 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,14
B I-2,5,7,8,9,10,11,13; II- 1,3,5,7,8,9,10,14;
C I-2,5,6,7,8,9,10,13; II- 1,2,3,5,7,8,9,10,14;
D I-2,4,5,7,8,9,13; II- 1,3,5,6,7,9,10,14;
34. Bakteriya(I) va sianobakteriyalar(II)ga xos bo’lmagan xususiyatlarni aniqlang
1-gormogoniyalar orqali ko’payadi, 2-ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi, 3-sentroplazma va xromotoplazmaga ega, 4- organoidlarga ega, 5-erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega, 6-geterotrof oziqlanadi, 7-avtotrof oziqlanadi, 8-genlari to’xtovsiz ishlaydi, 9-halqasimon DNK ga ega, 10-tuproq hosil qilishda qatnashadi, 11-tashqi tomondan oqsilli qobiq bilan o’ralgan, 12-gametalar hosil qiladi, 13-hujayra po’sti murein, 14-hujayra po’sti pektindan iborat
A I- 1.3.7.10.12.14; II- 2,4.6.8.11.13
B I-1.3.11.12.14; II-6.11.12.13;
C I- 1.3.6.10.11.12.14; II- 2,4.6.11.12.13
D I- 1.3.5.8.10.12.14; II- 6,11,12,13
35. Bakteriya va sianobakteriyalarning o’xshash(I) va farqli (II) xususiyatlari:
1-gormogoniyalar orqali ko’payadi, 2-ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi, 3-sentroplazma va xromotoplazmaga ega, 4- organoidlarga ega, 5-erkin azotni o’zlashtirish xususiyatiga ega, 6-geterotrof oziqlanadi, 7-avtotrof oziqlanadi, 8-genlari to’xtovsiz ishlaydi, 9-halqasimon DNK ga ega, 10-tuproq hosil qilishda qatnashadi, 11-tashqi tomondan oqsilli qobiq bilan o’ralgan, 12-gametalar hosil qiladi, 13-hujayra po’sti murein, 14-hujayra po’sti pektindan iborat
A I-5,7,9; II-1,2,3,6,8,10,11,12,13,14
B I- 2,5,9; II- 1,3,4,6,7,8,10,11,12,13,14
C I-2,5,7,8,9,10; II-1,3,6,13,14;
D I-2,5,7,9; II- 1,3,6,7,8,12,13,14
36.Nima uchun yadroli organizmlar ko’p miqdorda energiya ishlab chiqarishi mumkin?
A.fotosintez qiladi B.kislorod bilan nafas oladi
C.kislorod ajratadi D.hammasi to’g’ri
37. Bakteriya DNK si qayerda joylashgan?
A.yadroda B.Sitoplazmada
C.vakuolada D.mavjud emas
38. Bakteriya hujayrasini kattaligi qancha?
A. 1-10-15mkm B.15-20 millimikron
C.1-15-20mkm D. 1-10-15millimikron
39.Bakteriya tuzilishida asosiy xususiyat?
A.DNK yo’q B.qobig’i yo’q
C.yadrosi yo’q D.membranasiz
40.Bakteriyaga xos bo`lgan xususiyatlar?
1)yadrosiz 2)irsiy informasiyasi bitta aylanma shakldagi DNK molekulasida joylashgan 3)DNKsi sitoplazmada joylashgan 4)DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qiladi 5) DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qilmaydi 6) xromosoma tarkibiga kiruvchi barcha genlar ishlab turadi 7) xromosoma tarkibidagi genlar navbatma-navbat ishlaydi 8)hujayrasi membrana bilan o’ralgan bo’lib sitoplazmani hujayra devoridan ajratib turadi 9) membranalar fotosintezni amalga oshirish vazifasini bajaradi 10)sitoplazmada membranalar kam 11) sitoplazmasida membranalar yo`q 12)ribosomalari mavjud emas 13) ribosomalar membrana ustida donador bo`lib joylashgan 14)ribosomalar sitoplazmada joylashgan 15)ribosomalar bo’lib oqsil sintez qiladi
A.1,2,3,4,7,8,10,11,12 B.1,2,3,5,6,8,10,13,15
C.1,2,3,4,6,8,9,10,12 D.1,2,3,5,6,8,9,10,14,15
41. Bakteriyaga xos bo`lmagan xususiyatlar?
1)yadrosiz 2)irsiy informasiyasi bitta aylanma shakldagi DNK molekulasida joylashgan 3)DNKsi sitoplazmada joylashgan 4)DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qiladi 5) DNKsi oqsillar bilan komplekslar hosil qilmaydi 6) xromosoma tarkibiga kiruvchi barcha genlar ishlab turadi 7) xromosoma tarkibidagi genlar navbatma-navbat ishlaydi 8)hujayrasi membrana bilan o’ralgan bo’lib sitoplazmani hujayra devoridan ajratib turadi 9) membranalar fotosintezni amalga oshirish vazifasini bajaradi 10)sitoplazmada membranalar kam 11) sitoplazmasida membranalar yo`q 12)ribosomalari mavjud emas 13) ribosomalar membrana ustida donador bo`lib joylashgan 14)ribosomalar sitoplazmada joylashgan 15)ribosomalar bo’lib oqsil sintez qiladi
A.1,2,3,5,6,8,10,13,15 B.4,7,9,11,12,14
C. 4,7,11,12,13 D.1,2,3,5,6,8,9,10,14,15
42.Nima uchun bakteriyalarda xromosoma tarkibiga kiruvchi barcha genlar ishlab turadi?
A.DNK sitoplazmada joylashgan
B.DNKsi oqsillar bilan kompleks hosil qilmaydi
C.yadrosi yo’q
D.hujayrasi membrana bilan o’ralgan
43.Bakteriyalar hayot faoliyati bilan bog’liq fermentlar ……….joylashgan bo’ladi?
1.sitoplazma bo’ylab tarqalib ketgan 2.membrananing tashqi tomoniga biriktirilgan 3.membrananing ichki tomoniga biriktirilgan 4.lipid qatlamlarida suzib yuradi
A 3 B 2 C 1,3 D 1,2,3,4
44.Mezosoma nima?
A.tashqi membrana zaxirasi
B.DNKning halqa molekulasi
C.fotosintezni amalga oshiruvchi membranalar tizimi
D.hazm qiluvchi organoid
45.Mezosoma qaysi organizmlarga xos?
1. sianobakteriyalar 2. ossilatoriya 3. volvoks 4.meningokok 5.achitqi 6.semga 8.suzamchi 9.amblistoma 10 gommoz
A barchasi B 1,2,4,5,10 C 1,2,4,10 D 1,2,3,5,10
46. Mezosoma qaysi organizmlarga xos emas?
1. sianobakteriyalar 2. ossilatoriya 3. volvoks 4.meningokok 5.achitqi 6.semga 8.suzamchi 9.amblistoma 10 gommoz
A 1,3,6,8,9 B 3,6,7,8,9 C 3,5,6,7,8,9 D 4,6,7,8,9
47.Mikroorganizmlarda to’planadigan qanday zaxira moddalar energiyaning tashqi manbalari to’xtab qolgan vaqtda moddalar almashinuvida ishtirok etadi,hujayar hayotining davom etishiga imkon beradi?
A.oqsil,yog’,uglevod
B.lipidlar,steroidlar,polisaxaridlar
C.polisaxarid,yog,polifosfat
D.lipoprotein,fosfolipid,yog’
48. Mikroorganizm hujayrasidagi qaysi zaxira moddalar energiyaning tashqi manbalari to’xtab
qolganda almashinuv jarayonlarida ishtirok etib, hujayra hayotining davom etishida imkon beradi?
A monosaxaridlar, vitaminlar, gormonlar
B yog’lar, polisaxaridlar, polifosfatlar
C disaxaridlar, fikatsian pigmenti, oqsillar
D ayrim fermentlar, steroidlar, gormonlar
49.Odatda bakteriya hujayrasi qanday ko’payadi?
A.konyugatsiya B.kopulyasiya
C.gormogoniy orqali D.ikkiga bo’linish
50.Bakteriya sporalari qachon hosil bo’ladi?
1.ozuqa moddalar yetishmaganda 2.moddalar almashinuvi mahsulotlari ko’p to’planganda 3.ko’payish jarayonida
A 1 B 2 C 1,2 D 1,2,3
51. Spora hosil bo`lishi qaysi jarayon bilan boshlanadi
A yadroning bir qismi ajralishi B sitoplazmaning bir qismi ajralishi C qalin hujayra qobig`ining hosil bo`lishi D A,B,C
52.Spora hosil qilishda bakteriya hujayrasidan ajralgan qism …….ega bo’ladi?
1.xromosomaga ega 2. membranaga ega 3.qalin hujayra qobig’I bilan o’ralgan
A 1,3 B 1,2 C 1,2,3 D 2,3
53.Uning sporalari juda hayotchan,hayotiylik xususiyatini yuz,ming yil saqlaydi?
A.bakteriya B.zamburug’ C.suvo’tlari D.virus
54.Qaysi organism sporalariga haroratning keskin o’zgarishi ham tasir qilmaydi?
A.bakteriya B.zamburug’ C.suvo’tlari D.virus
55.Yumaloq hujayralarni toping?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
56.yulduzsimon hujayrani toping?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
57.O’simtasimon hujayrani toping?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
58.Amyobasimon hujayralar qaysilar ?
A.tuxum,yog’ B. biriktiruvchi to’qima
C. nerv hujayralari
D.leykositlar,ayrim biriktiruvchi to’qima
59. juftlab yozing
1- amyobasimon 2- yulduzsimon 3-o`simtasimon 4-yumaloq
a-nerv hujayralari b- biriktiruvchi to`qima turlari c-leykotsitlar d- tuxum hujayra e- yog` hujayralar
A 1-b,c; 2-b; 3-a; 4-d,e B1-b,c; 2-a; 3-a; 4-d,e
C 1-c, d; 2-b; 3-a; 4-b D 1-b,c,d; 2-a,b; 3-a; 4-d,e
60.Eukariot hujayraning kattaligini aniqlang?
A.10-100mkm B.20-300mkm C.1-10-15mkm D.150mkm
61.Qaysi hujayrani oddiy ko’z bilan ko’rish mumkin?
A.sichqonning tuxum hujayrasi
B.tarvuz hujayrasi
C.nok behi etidagi hujayralar
D.bakteriya hujayrasi
62.eng katta hujayralarga misol?
A. sichqonning tuxum hujayrasi
B.tuyaqush tuxum hujayrasi
C. bakteriya hujayrasi D.tarvuzning hujayrasi
63.Tuyaqush tuxumining og’irligi qancha?
A100gr B.1,5kg C1409gr D.hammasi
64.Eritrositlarning og’irligi qanchaga teng?
A. 10-8 g B.1-9g C.1,5kg D. 10-12kg
65.Barcha hujayralarda uchraydigan organoidlar?
1.mitoxondriya 2.hujayra markazi 3.golji majmui 4.ribosoma 5. miofibrilla 6.lizosoma 7.xivchin 8.endoplazmatik to’r 9.kiprikcha
A 1,3,4,8 B 1,2,3,4,8 C 1,2,3,4,6,8 D 5,7
66.Barcha hujayralarda uchramaydigan organoidlar
1.mitoxondriya 2.hujayra markazi 3.golji majmui 4.ribosoma 5. miofibrilla 6.lizosoma 7.xivchin 8.endoplazmatik to’r 9.kiprikcha
A 1,3,4,8 B 2,5,6,7 C 1,2,3,4,6,8 D 5,7.9
67. Faqatgina eukariot(1)da, prokariot(2)da, eukariot va prokariot(3)da uchrovchi hujayra organoidlarini belgilang
a)yadro b)tashqi sitoplazmatik membrana c)ribosoma d)mezosoma e)endoplazmatik to’r f)mitoxondriya g)sitoskelet i)sentriola j)plastida
A 1-a; 2-d; 3-b;c;e;f;g;i;j; B1-a;f;i;j; 2-d; 3-b;c;e;g;
C 1-a;e;f;g;i;j; 2-d; 3-b;c; D 1-a;e;f;i;j; 2-d; 3-b;c;g;
68.Faqat ma’lum bir turdagi hujayralarda mavjud organoidlarni belgilang?
A.ribosoma,sentriola
B.mitoxonriya,xloroplast
C.miofibrilla,kiprikcha
D.xivchinlar,ribosoma
69.Har bir eukariot hujayra nechta tarkibiy qismdan iborat?
A.sitoplazmatik membrana,sitoplazma,yadro
B.sitoplazmatik membrana, sitoplazma, yadro, plastida, vakuola
C.yadro,xromatin,yadrocha
D.lizosoma,vakuola,sitoplazma
70.Sitoplazmada turli moddalar to’planadi Bular….deyiladi?
A.granula B.kiritma
C.lizosoma D.sentriola
71.Bular sitoplazmaning ba’zan yadroning doimiy bo’lmagan tuzilishi bo’lib organoidlardan farqli ravishda hayot faoliyati jarayonida goh paydo bo’lib goh yo’qolib turadi?
A.kiritmalar B.yadro shirasi
C.ribosoma D.sentriola
72.Granulalar –
A.qattiq kiritmalar B. suyuq kiritmalar
C.pigment kiritmalar D.trofik
73.Vakuolalar –
A.qattiq kiritmalar B. suyuq kiritmalar
C.pigment kiritmalar D.trofik
74.Sekresiya qiluvchi hujayralarda qanday mahsulotlar uchraydi?
A.oqsil granulalar,pigmentlar
B.glikogen donachalari
C. yog’ tomchilari D.barcha javoblar to’g’ri
75. Sekretsiya qiluvchi hujayralarda kiritmalar sifatida nimalar uchraydi?
1 oqsil donachalari 2. yog` tomchilari 3. gormonlar 4. pigmentlar 5 glikogen donachalari 6. fermentlar
A) 1,2,3,4 B) 1,2,3,5,6 C) 2,3,4,6 D) 1,2,4,5
76. Kiritmalarga xos xususiyatlarni aniqlang
1. sitoplazmaning doimiy bo`lmagan tuzilishi 2.yadroning doimiy bo`lmagan tuzilishi 3.goh paydo bo`lib, goh yo`qolib turadi 4. qattiq holda uchraydi 5. suyuq holda uchraydi 6. qattiq holdagi oqsil sifatida uchrashi mumkin( sekretsiya hujayralarida) 7.suyuq holdagi oqsil sifatida uchrashi mumkin( sekretsiya hujayralarida) 8.pigmentlar sifatida uchraydi 9. glikogen, yog` tomchilari sifatida uchraydi
A 1,3,4,5,7,8,9 B barchasi C 1,2,3,4,5,6,8,9 D 1,2,3,4,7,9
77.Hujayra qanday tuzilishga asoslangan?
A.membranali.
B. ikki qavat lipid va ularning ichki va tashqi tomonida oqsil molekulalari har xil chuqurlikda joylashgan
C.A,B va D
D.bir xil tuzilishga ega bo’lgan membranalardan tuzilgan
78. Eukariot hujayra membranasi qayday tuzilishda ega
A 2 qavatdan oqsil va lipid qavatlaridan iborat
B 2 qavat lipiddan iborat, uning tashqi tomonidan oqsil molekulalari bir xil chuqurlikda botib turadi
C 2 qavat lipiddan iborat, uning tashqi va ichki tomonidan oqsil molekulalari bir xil chuqurlikda botib turadi
D 2 qavat lipiddan iborat, uning tashqi va ichki tomonidan oqsil molekulalari har xil chuqurlikda botib turadi
79.Tirik hujayraning yuza qismi to’xtovsiz harakatda,ya’ni—
A.unda qavariq va botiqliklar paydo bo’ladi B.to’lqinsimon tebranma harakat yuzaga keladi
C.barchasi to’g’ri
D.u orqali makromolekulalar ko’chib turadi
80.Hujayra sitoplazmasini tashqi muhitdan ajratib turadi?
A.qobiq B.sitoplazmatik membrana
C.yadro qobig’i D.reseptorlar
81. Tashqi sitoplazmatik membranaga xos xususiyatlarni aniqlang
1. barcha hujayralarga xos 2. eukariot hujayralarga xos 3. yuza qismi to`xtovsiz harakatda 4. yuza qismida qavariq va botiqlar paydo bo`lib turadi 5.yuza qismida to`lqinsimon tebranma harakat vujudga keladi 6.yuksak pishiqlikka ega 7. yuksak elastiklikka ega 8. bir tekis chiziqdan iborat 9.juda ko`p teshikchalari bor 10. g`ovaklari bor 11.poralardan ion va kichik molekulali moddalar o`tadi 12. g`ovaklardan ion va kichik molekulali moddalar o`tadi
A 1,3,4,5,6,7,9,10,11,12 B 2,3,4,5,7,8,9,11
C 1,3,4,5,6,7,8,9,11 D 2,3,4,5,6,7,9,10,11
82….yuksak pishiqlikka va elastiklikka ega bo’lib ozgina shikastlangan vaqtda ham o’zining bir butunligini tez va oson tiklay oladi?
A.sitoplazma B.yadro membranasi
C. sitoplazmatik membrana D.granulalar
83.Hujayraning ichki qismiga fermentlar yordamida ionlar va kichik molekulali moddalar qanday yo’l bilan o’tadi?
A.poralar orqali B.g`ovaklar orqali
C.pinositoz va fagositoz D.A va B
84.Energiya sarflanishini talab qiladigan jarayonni aniqlang?
A.diffuziya B.osmos C.faol tanlab o’tkazish D.nofaol tanlab o’tkazish
85. Yarim o’tkazuvchanlik nima?
A. hujayra membranasining tanlab o’tkazish xususiyati
B.hujayra ichki muhitining mo’tadil saqlanishi
C.hujayraning tarang holati
D.sitoplazmaning hujayra po’stidan ajralishi
86.Kimyoviy birikmalar va qattiq zarrachalar hujayraning ichki qismiga qanday yo’l bilan o’tadi?
A.poralar orqali
B.to’g’ridan to’gri membranadan
C.pinositoz va fagositoz D.barchasi to’g’ri
87.Hujayra membranasida botiq joy paydo bo’lib u hujayralararo suyuqlikni qamrab olsa……, qattiq moddani qamrab olsa….. deyiladi?
A.pinositoz;fagositoz B.fagositoz,pinositoz
C.plazmoliz,deplazmoliz D.t.j.y
88.Sitoplazmatik membrana ko’p hujayrali organism to’qimasida hujayralar orasidagi aloqani ta’minlaydi.Buni qanday amalga oshiradi?
A.burma va o’simtalar hosil qilish
B.hujayralararo bo’shliqni to’ldiruvchi zich biriktiruvchi moddalar ajratish
C.to’qimalar hosil qilish
D. Ava B
89….ko’p hujayrali organism to’qimasida hujayralar o’rtasidagi aloqani taminlaydi?
A.endoplazmatik to’r B.golji apparati
C.sitoplazmatik membrana D.sitoplazma
90. sitoplazmatik membrana to’qimada hujayralar o’rtasida aloqani qanday ta’minlaydi?
A yopishqoq modda ajratib chiqaradi
B burma va o’simtalar hosil qiladi
C to’g’ri javob yo’q
D hujayralar o’rtasida tortish kuchini hosil qiladi
91. Sitoplazmatik membrana ko’p hujayrali organizmlarda hujayralararo aloqani qanday tarzda ta’minlaydi?
1) juda ko’p burmalar va o’simtalar hosil qilish bilan 2)juda ko’p qavariq va botiqliklar hosil qilish bilan 3) qo’shni hujayraning endoplazmatik to’rlari bilan qo’shilib ketgan kanallar hosil qilish bilan
4) hujayralararo bo’shliqni to’ldiruvchi juda zich epitelial hujayralar ajratish bilan 5) hujayralararo bo’shliqni to’ldiruvchi juda zich biriktiruvchi moddalar ajratish bilan
A 1,2,3,4 B 2,3,5 C 1,3,5 D 1,5
92.O’simlik hujayrasining qobig’ida maxsus teshikchalar bo’lib qo’shni hujayraning,….. bilan tutashgan?
A.golji apparati B.mitoxondriya
C.endoplazmatik to’r D.yadro qobig’i
93.Zamburug’larning hujayrasi ham …dek hujayra qobig’i bilan o’ralgan?
A.hayvon B.o’simlik C.suvo’t D.bakteriya
94.Zamburug’larning hujayra qobig’i qanday moddadan tuzilgan ?
A.murein B.pektin C.xitin D.sellyuloza
95.O’simlik hujayrasi qobig’i hayvonlarnikidan qanday farq qiladi?
A.sellyulozadan iborat membranaga ega
B.sellyulozadan iborat qalin hujayra qobig’iga ega
C.sitoskelet mavjud
D.xitinsimon moddadan iborat
96……murakkab membranalar tizimidan iborat bo’lib barcha eukariot hujayralar sitoplazmasini qamrab oladi?
A.endoplazmatik to’r B. ribosoma
C. golji apparati D.mitoxondriya
97.Ular ayniqsa moddalar almashinuvi jadal boradigan hujayralarda yaxshi rivojlangan?
A.endoplazmatik to’r B. ribosoma
C. golji apparati D.mitoxondriya
98. Endoplazmatik to’rning hajmi hujayra umumiy hajmining necha foizini egallaydi?
A.20dan -30%gacha B. 30%dan 50%gacha
C.10-30% D.40dan 50% gacha
99.Endoplazmatik to’r necha xil?
A.2 B.3 C.4 D.5
100. Endoplazmatik to`rga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. oddiy membranalar tizimidan iborat 2.murakkab membranalar tizimidan iborat 3. barcha hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 4.barcha eukariot hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 5. moddalar almashinuvi jadal boradigan hujayralarda yaxshi rivojlangan bo`ladi 6.ularning hujayradagi soni hujayraning funksional faolligiga bog`liq 7. hajmi sitoplazmaning 30-50 % ini tashkil qiladi 8. hajmi hujayra umumiy hajmining 30-50 % ini tashkil qiladi 9. 2 xil bo`ladi
A 2,3,5,6,7,9 B 1,3,5,6,8,9 C 2,4,5,8,9 D 2,4,5,7,9
101. Endoplazmatik to`rga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. oddiy membranalar tizimidan iborat 2.murakkab membranalar tizimidan iborat 3. barcha hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 4.barcha eukariot hujayralarning sitoplazmasini qamrab olgan 5. moddalar almashinuvi jadal boradigan hujayralarda yaxshi rivojlangan bo`ladi 6.ularning hujayradagi soni hujayraning funksional faolligiga bog`liq 7. hajmi sitoplazmaning 30-50 % ini tashkil qiladi 8. hajmi hujayra umumiy hajmining 30-50 % ini tashkil qiladi 9. 2 xil bo`ladi
A 1,3,6,8 B 1,3,6,7 C 2,4,5,8,9 D 2,4,5,7,9
102.Silliq endoplazmatik to’rning vazifasi ?
A. lipidlar va uglevodlar sintezi
B.oqsil sintezi
C.ATF sintezi D.tayanch
103.U ayniqsa yog’lar sintezida(yog’ bezlarida),glikogen sintezida(jigar hujayralari),zaxira modda to’planadigan hujayra(o’simlik urug’ida) yaxshi rivojlangan?
A.silliq endoplazmatik to’r
B. Donador endoplazmatik to’r
C.mitoxondriya D.ribosoma
104.Donador endoplazmatik to’rning vazifasi ?
A. lipidlar va uglevodlar sintezi
B.oqsil sintezi va uni tashish
C.ATF sintezi D.tayanch
105.Uning asosiy vazifasi oqsil sintezi va uni tashish bo’lib ribosoma yordamida amalga oshiradi?
A.silliq endoplazmatik to’r
B. Donador endoplazmatik to’r
C.mitoxondriya D.lizosoma
106…..hujayraning umumiy ichki aylanma tizimi bo’lib uning kanallari orqali moddalar tashiladi ?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
107 endoplazmatik to’rning qaysi qismida ko’p sonli fermentlar joylashgan ular hujayraning hayot faoliyatni taminlaydi?
A.silliq membranasi B.kanallarning membranasi
C.sisternalari D.kristallari
108. Donador endoplazmatik to`rga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. muhim vazifasi oqsil sintezi 2. muhim vazifasi oqsilni tashish 3. silliq endoplazmatik to`r bilan hamkorlikda ishlaydi 4.ribosoma bilan hamkorlikda ishlaydi 5.zichlashgan membrana qopchalaridan iborat 6.silliq membrana bilan chegaralangan bo`shliqlardan iborat 7.membranasining ustida ribosomalar joylashgan 8.membranasining ustida lizosomalar joylashgan 9.kanallari orqali moddalar tashiladi 10.kanallarning ichki qismida fermentlar joylashgan 11.kanallarning membranasida
fermentlar joylashgan
A 2,3,5,7,8,9,10 B 1,2,4,5,7,9,11 C 1,4,5,7,9,10 D 1,2,4,5,6,7,8,9,11
109. Donador endoplazmatik to`rga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. muhim vazifasi oqsil sintezi 2. muhim vazifasi oqsilni tashish 3. silliq endoplazmatik to`r bilan hamkorlikda ishlaydi 4.ribosoma bilan hamkorlikda ishlaydi 5.zichlashgan membrana qopchalaridan iborat 6.silliq membrana bilan chegaralangan bo`shliqlardan iborat 7.membranasining ustida ribosomalar joylashgan 8.membranasining ustida lizosomalar joylashgan 9.kanallari orqali moddalar tashiladi 10.kanallarning ichki qismida fermentlar joylashgan 11.kanallarning membranasida fermentlar joylashgan
A 3,6,8,10 B 1,2,4,5,7,9,11 C 1,4,5,7,9,10 D 3,6,8,11
110. Ribosomaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. diametri 15-35 mkm 2. diametri 15-35 nm 3.2 ta teng bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 4. 2 ta katta va kichik bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 5. tarkibida asosan oqsil, kamroq RNK bo`ladi 6.asosan RNK, kamroq oqsil bo`ladi 7.taxminan teng miqdorda oqsil va RNK dan iborat 8.sitoplazmada shakllanadi 9.yadroda shakllanadi 10. sitoplazmada erkin holda uchraydi 11.endoplazmatik to`rning tashqi yuzasiga birikkan holda uchraydi 12. barcha hujayralarda uchraydi 13.faqat eukariot hujayralarda uchraydi 14. barcha prokariot hujayralarda uchramaydi 15. yadroda uchraydi
A 1,3,6,8,9,10,11,13 B 2,3,5,8,9,11,12,14,15
C 2,4,7,9,10,11,12,15 D 2,4,7,8,9,10,11,13
111. Ribosomaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. diametri 15-35 mkm 2. diametri 15-35 nm 3.2 ta teng bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 4. 2 ta katta va kichik bo`lakchalardan iborat yassi tanachalardan tashkil topgan 5. tarkibida asosan oqsil, kamroq RNK bo`ladi 6.asosan RNK, kamroq oqsil bo`ladi 7.taxminan teng miqdorda oqsil va RNK dan iborat 8.sitoplazmada shakllanadi 9.yadroda shakllanadi 10. sitoplazmada erkin holda uchraydi 11.endoplazmatik to`rning tashqi yuzasiga birikkan holda uchraydi 12. barcha hujayralarda uchraydi 13.faqat eukariot hujayralarda uchraydi 14. barcha prokariot hujayralarda uchramaydi 15. yadroda uchraydi
A 1,3,5,6,8,13,14 B 1,3,5,6,12,14,15
C 2,4,7,9,10,11,12,15 D 2,4,7,8,9,10,11,13
112. Ribosoma tarkibida RNK va oqsil miqdori qanday nisbatda bo’ladi?
A asosan oqsil, kam miqdorda RNK
B asosan RNK, kam miqdorda oqsil
C oqsil deyarli bo’lmaydi
D taxminan teng miqdorda RNK va oqsil
113…..endoplazmatik to’rning zichlangan membrana qopchalari ustida dona-dona bo’lib joylashgan bo’ladi?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
114.Ikki katta va kichik bo’lakdan iborat yassi tanachalar?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
115.Ribosomaning diametri qancha?
A.0,4mkm B.15,0-35,0nm
C.0,2-15-20mkm D.15-20mkm
116.Ularda teng miqdorda oqsil va nuklein kislota mavjud?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C.endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
117.Ribosoma RNKsi…….yordamida hosil bo’ladi?
A.yadrodagi DNK B.yadrodagi RNK
C.sitoplazmada D.golji apparatida
118.Ribosoma qayerda shakllanadi?
A.sitoplazmada B.yadrochada
C.golji apparati D.endoplazmatik to’r
119.Sitoplazmada ribosomalar qanday joylashadi?
A.erkin va endoplazmatik to’r tashqi yuzasida
B. erkin va endoplazmatik to’r tashqi yuzasida va yadro membranasida
C.yadro membranasida D.t..j.y
120.Ribosoma qaysi organizmlarda uchraydi?
A.prokariotlarda B.eukariotlarda
C.yuksak o’simliklar D.A va B
121.Golji(majmui) apparatining asosiy qurilma elementi?
A.silliq membrana
B.zich joylashgan qopchalar(sisterna) tizimi
C.vakuola va kichik pufakchalar
D.barchasi to’g’ri
122.Golji apparatining silliq membranalarida nima hosil bo’ladi?
A. kichik pufakchalar
B.zich joylashgan qopchalar(sisterna) tizimi
C.vakuola va kichik pufakchalar
D.barchasi to’g’ri
123. Endoplazmatik to’r membranalarida hosil bo’lgan oqsil yog’ polisaxaridlar qayerga tashiladi?
A.sitoplazma B.golji majmuasi
C.mitoxondriya D.lizosoma
124. Qaysi organoidda organik birikmalar o’zgarishlarga uchraydi va ajralishga tayyor shira sifatida o’ralib kerakli joyga uzatiladi yoki hujayraning hayot faoliyati uchun sarflanadi ?
A.ribosoma B.golji majmuasi
C. endoplazmatik to’r D.mitoxondriya
125. Hujayraning qaysi organoid(lar)ida oqsil, polisaxaridlar o’zgarishga uchraydi?
A golji majmuasi B lizosoma va golji majmuasi
C lizosoma D golji majmuasi va endoplazmatik to’r
126. Golji majmuasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. asosiy qurilma elementi membrana bilan chegaralangan bo`shliqlar 2.asosiy qurilma elementi sisternalar 3. asosiy qurilma elementi vakuolalar 4.asosiy qurilma elementi kichik pufakchalar 5.polisaxaridlar, yog`, polifosfatlar tashiladi 6.polisaxaridlar, yog`lar, oqsillar tashiladi 7.organik moddalar bu yerda o`zgarishga uchraydi 8.organik moddalar bu yerda ajralishda tayyor shira sifatida to`planadi
A 1,2,3,4,5,6,7,8 B 1,2,6,8 C 1,2,3,4,6,7,8 D 1,2,6,7,8
127. Golji majmuasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. asosiy qurilma elementi membrana bilan chegaralangan bo`shliqlar 2.asosiy qurilma elementi sisternalar 3. asosiy qurilma elementi vakuolalar 4.asosiy qurilma elementi kichik pufakchalar 5.polisaxaridlar, yog`, polifosfatlar tashiladi 6.polisaxaridlar, yog`lar, oqsillar tashiladi 7.organik moddalar bu yerda o`zgarishga uchraydi 8.organik moddalar bu yerda ajralishda tayyor shira sifatida to`planadi
A 5 B 3,4,5 C 1,2,3,4,6,7,8 D 1,2,6,7,8
128.Lizosomaning diametri qancha?
A.0,4mkm B.15,0-35,0nm
C.0,2-15-20mkm D.15-20mkm
129. Qaysi organoidning shakli uncha katta bo’lmagan yassi tanachalardan iborat?
A.ribosoma B.lizosoma
C.mezosoma D.sentriola
130.Lizosoma necha qavat membrana bilan o’ralgan?
A.1 B.2 C.3 D.bir necha
131.Uning ichki qismi ozuqani parchalovchi fermentlar bilan to’lgan bo’lib bu fermentlar oqsil,karbon suv,nuklein kislota,yo’glarni parchalashi mumkin?
A.ribosoma B.lizosoma
C.mezosoma D.sentriola
132Lizosomalar qayerda hosil bo’ladi?
A.golji apparatida va to’g’ridan to’g’ri endoplazmatik to’rda
B.endoplazmatik to’rda va yadro membranasida
C. golji apparatida yadro membranasida
D.yadrochada
133.Lizosoma so’zining manosi?
A.eritaman B to’rsimon ip-
C. mitos-ip,xondros-donador D.qo’shilish
134. Lizosomaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. yirik ovalsimon yassi yanachadan iborat 2.uncha katta bo`lmagan ovalsimon tanachadan iborat 3.diametri 0,4 nm 4. diametri 0,4 mkm 5. ichki qismida fermentlar bo`ladi 6. ichki qismi va membranasida fermentlar bo`ladi 7. fermentlari oqsil, yog`larni parchalaydi 8. fermentlari nuklein kislota va yog`larni parchalaydi 9. Golji majmuasidan va endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 10. tog`ridan to`g`ri endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 11.tog`ridan to`g`ri Golji majmuasidan hosil bo`ladi
A 1,3,6,7,8,9,11 B 2,3,6,7,9,10
C 1,4,5,7,9,11 D 2,4,5,7,8,9,10
135. Lizosomaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. yirik ovalsimon yassi yanachadan iborat 2.uncha katta bo`lmagan ovalsimon tanachadan iborat 3.diametri 0,4 nm 4. diametri 0,4 mkm 5. ichki qismida fermentlar bo`ladi 6. ichki qismi va membranasida fermentlar bo`ladi 7. fermentlari oqsil, yog`larni parchalaydi 8. fermentlari nuklein kislota va yog`larni parchalaydi 9. Golji majmuasidan va endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 10. tog`ridan to`g`ri endoplazmatik to`rdan hosil bo`ladi 11.tog`ridan to`g`ri Golji majmuasidan hosil bo`ladi
A 1,3,6,11 B 2,3,6,7,9,10
C 1,4,6,8,11 D 2,4,5,7,8,9,10
136.Bir va ko’p hujayrali organizmlarning barcha eukariot hujayralarida mavjud ?
A. mitoxondriya B.endoplazmatik to’r
C.golji majmuasi D.ribosoma
137.Uning hayvon va o’simlik olamida keng tarqalishi hujayrada muhim ahamiyatga ega ekanligini ko’rsatadi?
A. mitoxondriya B.endoplazmatik to’r
C.golji majmuasi D.ribosoma
138.Mitoxondriya so’zining manosi?
A.eritaman B.mitos-ip,xondros-to’rsimon
C. mitos-ip,xondros-donador D.qo’shilish
139.Mitoxondriyaning kattaligi qancha?
A.0,4mkm B.15,0-35,0nm
C.0,2-15-20mkm D.15-20mkm
140 Mitoxondriyaning ipsimon shaklining uzunligi qancha ?
A.0,4mkm B.15,0-35,0nm
C.0,2-15-20mkm D.15-20mkm
141.Ular sintez jarayonlari jadal boradigan (jigar) hujayralarda yaxshi rivojlangan?
A.mitoxondriya B.endoplazmatik to’r
C.golji majmuasi D.ribosoma
142. Uchadigan qushlarda uchmaydigan qushlarga nisbatan qayerida mitoxondriyalar soni ko’p?
A.ko’krak mushaklarida B.bo’yinda
C.oyoqlarida D.o’mrov mushaklarida
143 Mitoxondriyaning shaklini aniqlang?
A yumaloq va yassi
B. silindrsimon,ipsimon
C.yassi va ipsimon D.hammasi to’g’ri
144.Ularning tarkibida DNK molekulasi borligi bo’linish yo’li bilan tezda ko’payishiga imkon beradi?
A. golji majmuasi B. endoplazmatik to’r
C.yadro D. mitoxondriya
145 Mitoxondriyaning tashqi va ichki membranasi qanday tuzilgan?
A..silliq ; kristal B.kristal;silliq
C.tilakoid;stroma D.krista;stroma
146…..membranasida juda ko’p fermentlar joylashgan?
A.kristal B.silliq C.sisterna D.vakula
147.Mitoxondriyaning asosiy vazifasi ?
A. lipidlar va uglevodlar sintezi
B.oqsil sintezi va uni tashish
C.ATF sintezi D.tayanch
148.Ularda DNK borligi tufayli ikkiga bo’linib ko’payadi?
A.plastida,sentriola B.mitoxondriya xloroplast
C.lizosoma,vakuola D.golji apparati,xloroplast
149. Mitoxondriyaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. mitos-ip, xondro- dona degan ma’noni bildiradi 2.mitos-ip, xondro-to`rsimon degan ma’noni bildiradi 3.bir hujayrali va ko`p hujayrali barcha organizmlarda uchraydi 4. barcha eukariotlarda uchraydi 5. yumaloq va silindrsimon shaklda bo`ladi 6.yassi va ipsimon ko`rinishda bo`ladi 7.kattaligi 0,2dan 15-20 nm gacha 8. kattaligi 0,2 dan 15-20 mkm gacha 9. soni turli to`qimalarda har xil 10. soni turli to`qimalarda bir xil 11. soni sintez jarayonini jadal amalga oshirayotgan hujayralarda ko`p bo`ladi 12. soni ko`p energiya sarflanadigan hujayralarda ko`p bo`ladi 13.tarkibida DNK mavjud 14.tashqi burmali membranasi kristalar deyiladi 15. ichki burmali membranasi kristalar deyiladi 16. tashqi membranasi silliq 17. ichki membranasi silliq 18.fermentlar tashqi membranada joylashgan 19.fermentlar ichki membranada joylashgan 20. asosiy vazifasi ATF sintez qilish
A 1,4,5,6,8,9,12,13,15,16,18,19,20
B 2,3,5,6,7,9,11,13,14,17,18,19,20
C 1,4,5,6,8,9,11,12,13,15,16,19,20
D 2,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,17,18,20
150. Mitoxondriyaga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. mitos-ip, xondro- dona degan ma’noni bildiradi 2.mitos-ip, xondro-to`rsimon degan ma’noni bildiradi 3.bir hujayrali va ko`p hujayrali barcha organizmlarda uchraydi 4. barcha eukariotlarda uchraydi 5. yumaloq va silindrsimon shaklda bo`ladi 6.yassi va ipsimon ko`rinishda bo`ladi 7.kattaligi 0,2dan 15-20 nm gacha 8. kattaligi 0,2 dan 15-20 mkm gacha 9. soni turli to`qimalarda har xil 10. soni turli to`qimalarda bir xil 11. soni sintez jarayonini jadal amalga oshirayotgan hujayralarda ko`p bo`ladi 12. soni ko`p energiya sarflanadigan hujayralarda ko`p bo`ladi 13.tarkibida DNK mavjud 14.tashqi burmali membranasi kristalar deyiladi 15. ichki burmali membranasi kristalar deyiladi 16. tashqi membranasi silliq 17. ichki membranasi silliq 18.fermentlar tashqi membranada joylashgan 19.fermentlar ichki membranada joylashgan 20. asosiy vazifasi ATF sintez qilish
A 1,3,6,8,9,11,15,16,19 B 2,3,7,10,14,17,18
C 1,4,5,6,8,9,11,12,13,15,16,19,20
D 2,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,17,18,20
151.Ularning soni hujayraning funksional faolligiga bog’liq
A endoplazmatik to’r B mitoxondriya
C vakuola Dsitoskelet
152.ikkita silindr shaklidagi kichik tanacha bir-biriga nisbatan to’g’ri burchak hosil qilib joylashadi?
A.sentriola B.ribosoma
C.sitoskelet D.sentromera
153.To’qqiz boylamdan iborat sentriola devorining har biri nechta mikronaychani o’z ichiga oladi?
A.6 B.9 C.3 D.12
154.Sitoplazmaning o’zidan o’zi ko’payadigan organoidi qaysi?
A.sentriola B.ribosoma
C.sitoskelet D.sentromera
155.Ularning ko’payishi oqsil kichik bo’laklarining o’zini o’zi yig’ish jarayonida amalga oshadi ?
A.sentriola B.ribosoma
C.sitoskelet D.sentromera
156.Qaysi organoiddan bo’linish bilan urug’larning o’sishi boshlanadi?
A.sentriola B.ribosoma
C.sitoskelet D.sentromera
157.Ko’pchilik o’simlik va suvo’tlarda hujayra markazi yo’q shuning uchun bo’linish urug’lari…da hosil boladi?
A.hujayra markazi B.sitoskelet
C.ferment markazi D.yadrocha
158. Hujayra markaziga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. 2 ta silindr shaklidagi kichik tanachadan tashkil topgan 2. tanachalar 900 burchak hosil qilib joylashadi 3. bu 2 tanacha birgalikda sentriola ham deyiladi 4.har bir tanacha sentriola deb yuritiladi 5.sentriola devori 3 bog`lamdan iborat 6. sentriola devori 9 bog`lamdan iborat 7.har sentriola devori 3 mikronaychadan iborat 8. har sentriola devori 9 mikronaychadan iborat 9.o`zidan-o`zi ko`payadigan organoid 10.ko`payishi oqsil bo`lakchalarini yig`ish jarayonida amalgam oshiriladi 11.bo`linishda muhim ahamiyatga ega 12.u bo`linishi bilan o`simlik o`sa boshlaydi
A 1,2,3,5,8,9,11,12 B 1,2,4,6,7,9,10,11,12
C 1,2,3,6,7,8,10,11,12 D 1,2,3,5,8,9,10,11,12
159. Hujayra markaziga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. 2 ta silindr shaklidagi kichik tanachadan tashkil topgan 2. tanachalar 900 burchak hosil qilib joylashadi 3. bu 2 tanacha birgalikda sentriola ham deyiladi 4.har bir tanacha sentriola deb yuritiladi 5.sentriola devori 3 bog`lamdan iborat 6. sentriola devori 9 bog`lamdan iborat 7.har sentriola devori 3 mikronaychadan iborat 8. har sentriola devori 9 mikronaychadan iborat 9.o`zidan-o`zi ko`payadigan organoid 10.ko`payishi oqsil bo`lakchalarini yig`ish jarayonida amalgam oshiriladi 11.bo`linishda muhim ahamiyatga ega 12.u bo`linishi bilan o`simlik o`sa boshlaydi
A 3,5,8 B 1,2,4,6,7,9,10,11,12
C 4,6,7,12 D 1,2,3,5,8,9,10,11,12
160. hujayra markazi nechta mikronaychani o’z ichiga oladi?
A 3 B9 C27 D54
161. Sentriola nechta mikronaychani o’z ichiga oladi?
A 3 B9 C27 D54
162.……….hujayra ichki tizimlarining harakati va butun hujayraning joyini o’zgarishini ta’minlaydi?-A.Sitoplazmaning tayanch elementlari
B.sentromera C.sentriola
D.sentriola
163.Eukariot hujayra sitoplazmasidagi tayanch skelet tuzilmalari nimadan tashkil topgan?
A.mikronaycha va miofibril
B. mikronaycha va oqsil tolalari
C. miofibril va oqsil kanopcha
D. miofibril va oqsil tuzilma
164.Uning elementlari yaro qobig’i va tashqi sitoplazmatik membrana bilan zich birikkan bo’lib sitoplazmada murakkab bog’lamlarni hosil qiladi?
A.sitoskelet elementlari
B.endoplazmatik to’r elementlari
C.sentriola tayanch elementlari D.sentromera
165.Yadro qaysi organizm hujayrasining muhim tarkibiy qismi hisoblanadi?
1)zamburug’ 2)o’simlik 3)hayvon 4)virus 5)bakteriya
A.1,2,3 B.2,3,4 C.1,2,3,4,5 D.2,3
166. Sitoskeletga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. barcha hujayralarda uchraydi 2. faqat eukariot hujayralarda uchraydi 3. mikronaychalardan iborat 4.oqsil tolalardan iborat 5. yadro va hujayra qobig`iga zich birikkan 6.yadro qobig`i va plazmatik membranaga zich birikkan 7.sitoplazmatik membranada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 8.sitoplazmada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 9.u hujayra shaklini belgilaydi 10. u hujayra tashqi tizimlari harakatini belgilaydi 11. u hujayraning joyini o`zgartirishini ta’minlaydi
A 2,3,4,6,7,8,9,10,11 B 1,3,5,6,7,8,9,10
C 1,5,7,10 D 2,3,4,6,8,9,11
167. Sitoskeletga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. barcha hujayralarda uchraydi 2. faqat eukariot hujayralarda uchraydi 3. mikronaychalardan iborat 4.oqsil tolalardan iborat 5. yadro va hujayra qobig`iga zich birikkan 6.yadro qobig`i va plazmatik membranaga zich birikkan 7.sitoplazmatik membranada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 8.sitoplazmada murakkab bog`lamlar hosil qiladi 9.u hujayra shaklini belgilaydi 10. u hujayra tashqi tizimlari harakatini belgilaydi 11. u hujayraning joyini o`zgartirishini ta’minlaydi
A 2,3,4,6,7,8,9,10,11 B 1,3,5,6,7,8,9,10
C 1,5,7,10 D 2,3,4,6,8,9,11
168.Hujayra yadrosidagi genlar qanday vazifani bajaradi?
A.genetic axborotni saqlaydi
B.genetic axborotni ko’paytiradi
C.hujayrada moddalar almashinuvini boshqaradi
D.barchasi to’g’ri
169.Yadroning shakli ko’pincha nimaga o’xshaydi?
A.sitoplazma B.hujayra shakli C.yadrocha D.ribosoma
170.Yadro necha qavat membrana bilan o’ralgan?
A.1 B.2 C.3 D.4
171. Yadroga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. 1 qavat membrane bilan o`ralgan 2. 2 qavat membrane bilan o`ralgan 3. odatda hujayrada 1 ta bo`ladi 4. 2-3 ta ham bo`lishi mumkin 5. odatda shakli ko`pincha dumaloq bo`ladi 6.shakli hujayra shakliga o`xshash bo`ladi 7.tashqi membranasida ribosomalar bo`ladi 8. ichki membranasiga ribosomalar yopishgan bo`ladi 9. yadro membranasining o`simtalari Golji majmuasi bilan tutashib ketgan 10. yadro membranasining o`simtalari endoplazmatik to`r bilan tutashib ketgan
A 1,3,4,5,8,9 B 2,3,4,6,8,9 C 2,3,4,6,7,10 D 2,3,4,5,6,7,8,10
172. Yadroga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. 1 qavat membrane bilan o`ralgan 2. 2 qavat membrane bilan o`ralgan 3. odatda hujayrada 1 ta bo`ladi 4. 2-3 ta ham bo`lishi mumkin 5. odatda shakli ko`pincha dumaloq bo`ladi 6.shakli hujayra shakliga o`xshash bo`ladi 7.tashqi membranasida ribosomalar bo`ladi 8. ichki membranasiga ribosomalar yopishgan bo`ladi 9. yadro membranasining o`simtalari Golji majmuasi bilan tutashib ketgan 10. yadro membranasining o`simtalari endoplazmatik to`r bilan tutashib ketgan
A 1,5,8,9 B 2,3,4,6,8,9 C 2,3,4,6,7,10 D 2,3,4,5,6,7,8,10
173………yadro tuzilishidagi oraliqlarni to’ldiruvchi gelsimon massadan iborat?
A.yadro shirasi B.hujayra shirasi
C.yadrocha D.xromatin
174.Yadro membranasi qanday tuzilgan?
A. qo’sh qavat ; tashqi sitoplazma bilan tutashgan yadro membranasida ribosoma bor,ichki tomon silliq
B. qo’sh qavat ; ichki membranasida ribosoma bor,tashqi tomon silliq
C.endoplazmatik to’r kanallari bilan tutashgan
D.bir qavat membrana bilan o’ralgan
175.Tashqi yadro membranasining o’simtalari …bilan ulanib qo’shilib ketgan?
A.ribosoma B.endoplazmatik to’r kanallari C.golji majmuasi D.sitoplazma
176.Yadro shirasi tarkibida qanday moddalar uchraydi?
A.oqsil,yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
B.steroid, yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
C.lipid,oqsil,uglevod
D.oqsil,yog’,nukleoprotein,aminokislotalar
177. Yadro va sitoplazma o’rtasida moddalar necha xil yo’l bilan almashinadi?
A.2 B.1 C.4 D.3
178.Yadro va sitoplazma o`rtasida moddalar qanday yo’l bilan almashinadi?
A.yadro qobig’idagi teshikchalar bo’lib u orqali sitoplazma va yadro o’rtasida molekulalar almashinadi
B.yadro qobig’ining o’simtalarini ajratish
C.yadro qobig;ining botib kirgan qismini ajratish
D.hammasi to’g’ri
179.Yadroning tarkibi ?
A.steroid, yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
B.quyuq yadro shirasi, xromatin va bir yoki bir necha yadrocha
C. oqsil, yadrodan sitoplazmaga chiqarilgan mahsulotlar fermentlar nukleotid,aminokislotalar
D.barchasi to’g’ri
180.Yadro va sitoplazma o’rtasida qanday moddalar almashinuvi mavjud?
A.nofaol B.faol C.osmos D.passiv diffuziya
181.Nima yadroning ichki qismini sitoplazmadan ajratib ularning kimyoviy tarkibidagi farqni saqlab turadi?
A.hujayra qobig’i B.yadro qobig’i
C.ribosoma D.endoplazmatik to’r
182.Yadro tizimining meyorda ishlab turishi uchun zarur?
A.faol moddalar almashinuvi
B.sitoplazma va yadro o’rtasidagi kimyoviy farqni saqlanishi
C. sitoplazma va yadro o’rtasidagi endoplazmatik to’r kanallari
D.turgor
183. Xromatin nimadan iborat?
A.DNK va oqsil B.DNK RNK ribosoma va ferment
C.RNK va ferment D.yadrochadan
184.Genetik axborotni nasldan naslga o’tkazishni xromosomaning qaysi qismlari bajaradi?
A.spirallashgan B.chala spirallashgan
C.yoyilgan D.yadrocha
185.Xromatin nima ?
A. yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi bazi bo’yoqlar yordamida bo’yaladigan donador va to’rsimon shakli
B. yadro tuzilishidagi oraliqlarni to’ldiruvchi gelsimon massa
C.xromosomaning interfaza holati
D.A va C
186. Xromatinga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.yadroning shaklan yadroga o`xshash qismi 2.yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi qismi 3.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan donador tuzilishda 4.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan to`rsimon tuzilishda 5.oqsil va RNK dan iborat 6.oqsil va DNK dan iborat 7.xromosomaning spirallashmagan, zichlashmagan qismi 8.xromosomaning spirallashgan va zichlashgan qismi 9.genetik nuqtai nazardan nofaol 10. genetik nuqtai nazardan faol 11.uni yorug`lik mikroskopida ko`rsa bo`ladi 12.uni yorug`lik mikroskopida ko`rib bo`lmaydi
A 1,3,5,6,7,9,11 B 2,4,6,8,10,11
C 1,3,4,6,8,9,12 D 2,3,4,6,7,10,12
187. Xromatinga xos bo`lmagan xususiyatlarni
aniqlang
1.yadroning shaklan yadroga o`xshash qismi 2.yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi qismi 3.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan donador tuzilishda 4.bo`yoqlar bilan bo`yaladigan to`rsimon tuzilishda 5.oqsil va RNK dan iborat 6.oqsil va DNK dan iborat 7.xromosomaning spirallashmagan, zichlashmagan qismi 8.xromosomaning spirallashgan va zichlashgan qismi 9.genetik nuqtai nazardan nofaol 10. genetik nuqtai nazardan faol 11.uni yorug`lik mikroskopida ko`rsa bo`ladi 12.uni yorug`lik mikroskopida ko`rib bo`lmaydi
A 1,5,8,9,11 B 2,5,7,10,12
C 1,3,4,6,8,9,12 D 2,3,4,6,7,10,12
188.Xromosoma so’zining manosi?
A.xroma – dona B.xroma-rang
C.xroma – to’rsimon D.xroma-tayoqcha
189.Xromosomaning spirallashmagan va zichlashmagan qismi ?
A.xromatin B.yadrocha C.gen D.DNK
190. xromosomaning qaysi qismi genetic nuqtai nazarda faolsiz ?
A.spirallashgan B.chala spirallashgan
C.yoyilgan D.yadrocha
191.Xromosomaning shakli nimaga bog’liq?
A.birlamchi belbog’ga B.sentromeraga
C.sentriolaga yoki birlamchi belbog’
D.A va B
192.Xromosomani ikki yelkaga bo’ladi ?
A. sentromera B.sentriola
C.sitoskelet D.yadrocha
193.Xromosomalar qanday shakllarda bo’ladi ?
A.teng yelkali,noteng yelkali,yelkasiz
B, teng yelkali,noteng yelkali,har xil uzunlikdagi
C. teng yelkali,noteng yelkali vibrion
D.tayoqchasimon va teng yelkali
194.Xromosomalarni o’rganish nimani aniqlash imkonini beradi?
A.har qanday o;simlik yoki hayvon organizmida somatik hujayrasida xromosomasi soni bir xil
B.har qanday organizmning jinsiy hujayrasida somatik hujayraga nisbatan ikki barobar kam xromosoma mavjud
C.bir turga mansub barcha organizmlarning hujayrasidagi xromosomalar soni bir xil
D.hamma javoblar to’g’ri
195.Hujayradagi xromosomalar soni nimani ko’rsatadi?
A.turning tuzilish darajasiga bo’g’liq emas
B.hamma vaqt ham tur o’rtasidagi qarindoshlikni ko’rsatmaydi
C.organizmlarning faqat bitta turiga xos
D.hammasi to’g’ri
196.Somatik hujayradagi xromosomalar jinsiy hujayradagi xromosomalardan miqdor jihatdan qanday farq qiladi ?
A.somatik hujayrada ikki barobar ko’p bo’ladi
B. somatik hujayrada ikki barobar kam bo’ladi
C. somatik hujayrada to’rt barobar ko’p bo’ladi
D.farq qilmaydi
197.Har bir somatik hujayrada nechta shakli, o’lchami va iplari bir xil bo’lgan xromosoma bor?
A.2ta B.1ta C.3ta D.4ta
198.Suvarak, qalampir va zog’ora baliqda xromosomalarning diploid sonini aniqlang?
A.48,46,104 B.48, 48, 104
C.48,104,104 D.46,46,104
199.Kariotip nima?
A. somatik hujayraning xromosomalar to’plamining miqdoriy va sifatiy belgilari yig’indisi
B. yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi bazi bo’yoqlar yordamida bo’yaladigan donador va to’rsimon shakli
C. yadro tuzilishidagi oraliqlarni to’ldiruvchi gelsimon massa
D. xromosomaning interfaza holati
200.Kariotipda xromosomalar soni qanday bo’ladi?
A.juft B.toq C.poliploid D.2n+1
201.Gomologik xromosoma nima ?
A.bir xil shakl o’lcham va iplarga ega bo’lgan xromosomalar
B.xromosomalarning yonma yon joylashishi
C.xromosomalarning o’xshash qismlari bilab almashinishi
D.meyoz jarayonida konyugatsiyalanuvchi ikki xromosoma
202.Diploid to’plam qanday belgilanadi ?
A.2n B.n C.4n D.2n+1
203.Somatik hujayradagi xromosomalar qanday bo’ladi? A.har bir xromosoma o’z juftiga ega diploid deyiladi
B.gaploid bo’ladi
C.xromosomalar karra oshgan bo’ladi
D.triploid holda uchraydi
204.Nima uchun gametalarda xromosoma to’plami toq (gaploid) bo’ladi ?
A. jinsiy hujayralarga juft gomologik xromosomolardan faqat bittasi o’tadi
B. jinsiy hujayralarga juft gomologik xromosomolardan faqat ikkitasi o’tadi
C. juft gomologik xromosomolardan biri nobud bo’ladi
D.t.j.y
205.Hujayra yadrosiga xos bo’lgan 3-xususiyat?
A. yadrocha B.xromatin
C.yadro shirasi D.DNK
206.U Yadro shirasiga botib kirgan zich tanacha?
A. yadrocha B.xromatin
C.yadro qobig’i D.DNK
207. Yadrochaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.yadroning mustaqil tuzilishi 2.yadroning mustaqil tuzilishi emas 3. xromosomaning zichlashmagan qismidan hosil bo`ladi 4. xromosomaning RNK hosil bo`lishiga javob beruvchi qismi atrofida vujudga keladi 5.uning tarkibida ozroq r-RNK uchraydi 6. uning tarkibida juda ko`p sonli r-RNK uchraydi 7.unda ribosoma shakllanadi 8.ribosoma va r-RNK to`plamidan iborat
A 1,3,5 B 1,4,6 C 2,4,6,7,8 D 2,3,5,7,8
208. Yadrochaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.yadroning mustaqil tuzilishi 2.yadroning mustaqil tuzilishi emas 3. xromosomaning zichlashmagan qismidan hosil bo`ladi 4. xromosomaning RNK hosil bo`lishiga javob beruvchi qismi atrofida vujudga keladi 5.uning tarkibida ozroq r-RNK uchraydi 6. uning tarkibida juda ko`p sonli r-RNK uchraydi 7.unda ribosoma shakllanadi 8.ribosoma va r-RNK to`plamidan iborat
A 1,3,5 B 1,4,6 C 2,4,6,7,8 D 2,3,5,7,8
209.Hujayraning qaysi organoidi faqat bo’linmaydigan hujayralarda bo’ladi?
A ribosoma B yadrocha C vakuol Dsitoskelet
210. U xromosomaning rRNK hosil qilishga javob beruvchi qismi atrofida vujudga keladi.Uning tarkibida juda ko’p sonli r-RNK molekulalari uchraydi?
A.xromatin B.yadrocha
C.DNK D.ribosoma
211Yadrocha qanday holda kuzatiladi?
A.bo’linmaydigan hujayralarda
B.mitoz paytida
C.meyoz paytida
D.profaza 1da
212.Yadrocha nimadan iborat ?
1)shakllanish darajasidagi ribosomalar 2)r-RNK to’plami 3)i-RNK to’plami 4)xromatin
A.1,2,3 B.1,2 C.1,2,3,4 D.1
213.U yadroning mustaqil tuzilishi emas?
A.xromatin B.yadrocha
C.DNK D.ribosoma
214.O’simlik hujayrasi hayvon hujayrasidan qanday farq qiladi? 1)qalin hujayra qobig’I 2)plastida bor 3)vakuola tizimi bor u hujayraning osmotic xususiyatlari bilan bo’gliq
A.1,2,3 B.1,2 C.2,3 D.3
215.O’simlik hujayra qobig’i nimadan tuzilgan?
A.lipid B.polisaxarid C.fosfolipid Dxromoprotein
216.Tilakoid qaysi organoidning tarkibiy qismi?
A.mitoxondriya B.plastida C.lizosoma D.ribosoma
217 Leykoplastlar monosaxarid va disaxaridlardan nima hosil qiladi va nima to’planadi?
A.kraxmal; oqsil va moy B. kraxmal;lipid
C.oqsil; yog’ va uglevod D.barchasi to’g’ri
218. Anorganik moddalardan birlamchi uglevodlarni hosil qilishda ishtirok etadi?
A.ribosoma B.lizosoma
C.golji majmuasi D.plastidalar
219 …. Kraxmal , oqsil , moy zahira holda to’planadi?
A.xloroplast B.xromoplast C.leykoplast D.A,B,C
220.Rangsiz plastidalar qayerda ko’p uchraydi? A.ildiz,tugunak,gul B.ildiz,tugunak,urug’
C.tugunak,urug’,meva D.gul,meva,barg
221.Qaysi organoid bir biriga aylanib turadi ?
A.ribosoma B.lizosoma
C.golji majmuasi D.plastidalar
222.Plastida tarkibini aniqlang?
A. DNK va RNK
B.DNK yoki RNK va oqsil qobiq
C.xloroplast, xromoplast, leykoplast D.tilakoid
223....har xil rangga ega bo’lib gul va mevalarga rang beruvchi karotinoidlardan iborat?
A.leykoplast B.xloroplast
C.xromoplast D.hammasi to’g’ri
224.Vakuola tarkibida nima uchraydi?
A.oqsil,yog’,uglevod
B.organik birikma va tuzlar
C.mineral tuz va suv
D.lipoprotein,fosfolipid
225 Vakuola shirasi hosil qiladigan osmotic bosim nimani vujudga keltiradi?
A.turgor B. suv o’tishini ta’minlaydi
C.taranglikni ta’minlaydi D.barchasi to’g’ri
226.O’simlikning mexanik tasirlarga nisbatan mustahkamligini nima taminlaydi?
A.osmos B.turgor C.plazmoliz D.diffuziya
227.Vakuola nimaning hisobiga hosil bo’ladi? A.endoplazmatik to’rning g’ovak membranalari
B.golji apparatida C.yadroda D.yadrochada
228. Vakuolaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. faqat o`simliklarda uchraydi 2. faqat eukariotlarda uchraydi 3. endoplazmatik to`rning g`ovak membranalari hisobida hosil bo`ladi 4.Golji majmuasidan hosil bo`ladi 5. tarkibida organic moddalar uchraydi 6. tarkibida tuzlar uchraydi 7. vakuola qobig`I hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi 8.vakuola shirasi hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi
A 1,3,6,7 B 1,3,5,6,8 C 2,3,4,5,7 D 2,4,7
229. Vakuolaga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. faqat o`simliklarda uchraydi 2. faqat eukariotlarda uchraydi 3. endoplazmatik to`rning g`ovak membranalari hisobida hosil bo`ladi 4.Golji majmuasidan hosil bo`ladi 5. tarkibida organic moddalar uchraydi 6. tarkibida tuzlar uchraydi 7. vakuola qobig`I hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi 8.vakuola shirasi hosil qiladigan osmotic bosim turgor holatini ta’minlaydi
A 1,3,6,7 B 1,3,5,6,8 C 2,3,4,5,7 D 2,4,7
230.Xlorella qaysi organizm bilan simbioz yashaydi?
A.evglena B.nozema C.leyshmaniya D.tufelka
231.Simbioz gipotezasiga ko’ra eukaroit hujayralar qanday hosil bo’lgan ?
A. bir biri bilan simbiont yashovchi har xil tipga mansub ko’p hujayralardan
B. bir biri bilan simbiont yashovchi har xil tipga mansub bir hujayradan
C. eukariot hujayra genomning ayrim elementlarini to’planishi tufayli paydo bo’lgan
D. hujayraning bazi organellalari hujayraning tashqi membranasiga botib kirishi natijasida
232.Simbioz gipotezasiga ko’ra qaysi organoidlar mustaqil kelib chiqishga ega va prokaroit hujayra sifatida paydo bo’lgan ?
A. lizosoma va vakuola B.mitoxondriya va xloroplast
C. endoplazmatik to’r va golji apparati D.yadro
233. Simbioz gipotezasiga ko’ra mitoxondriya nimadan kelib chiqqan ?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’;rdan
234. Simbioz gipotezasiga ko’ra yadro qanday paydo bo’lgan ?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’;rdan
235.Simbioz gipotezasiga ko’ra endoplazmatik to’r va golji apparati nimadan paydo bo’lgan ?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’rdan
236.lizosoma va vakuola nimadan paydo bo’lgan?
A. aerob prokariotlardan
B. xo’jayin hujayra DNK si bilan bog’liq
C. yadro membranalaridan
D. golji apparatidan va endoplazmatik to’rdan
237.Qaysi gipoteza bilan mitoxondriya xloroplastda DNK RNK mavjudligi,ularning bo’linishi prokariotlarga o’xshashligini isbotlasa bo’ladi?
A.simbioz B.invaginatsiya
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
238.Invaginasiya gipotezasiga ko’ra eukariot hujayra qanday paydo bo’lgan ?
A. bir biri bilan simbiont yashovchi har xil tipga mansub ko’p hujayralardan
B. yerga ongli ravishda keltirilgan
C.eukariot hujayra genomning ayrim elementlarini to’planishi tufayli paydo bo’lgan
D.hujayraning bazi organellalari hujayraning tashqi membranasini sitoplazmaga botib kirishi natijasida
239.Invaginasiya nima?
A.membranaga botib kirish
B.yadro qobig’ining botib kirishi
C.sitoplazmaga botib kirishi
D.moddalarning ko’chishi
240.Qaysi gipoteza eukariot hujayra ko’p emas balki bitta hujayradan kelib chiqqan deb tushuntiradi ?
A.simbioz B.invaginatsiya
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
241.Qaysi gipotezaga ko’ra eukariot hujayra genomning ayrim elementlarini to’planishi tufayli paydo bo’lgan
A.simbioz B.invaginatsiya
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
242.bu gipotezaning asosida qandaydir prokariot hujayra bo’lib uning genomlari pufakchalarga aylanib hosil bo’lgan qismi malum funksiyani bajarishga moslashgan?
A.simbioz B.invaginatsiya
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
243.Qaysi gipoteza bilan mitoxondriya xloroplast yadroning qo’sh membranalarining kelib chiqishini oson tushuntirish mumkin?
A.simbioz B.invaginatsiya
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
244.Yadro va sitoplazmaning plastik jarayonlarining o’xshashligini qaysi taxmin isbotladi ?
A.simbioz B.invaginatsiya
C.ko’p genomli taxmin D.panspermiya
245.Qaysi taxmin haqiqatga yaqin ?
A.simbioz B.ko’p genomli taxmin
C.invaginatsiya D.panspermiya
246. Simbioz gepotezasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. eukariot hujayra har xil tipga mansub simbioz yashovchi ko`p hujayralardan hosil bo`lgan 2.eukariot hujayra bir xil tipga mansub, o`zaro o`xshash, simbioz yashovchi bir hujayralardan hosil bo`lgan 3. mitoxondriya mustaqil kelib chiqishga ega 4. xloroplast mustaqil kelib chiqishga ega 5.dastlab prokariot hujayra hosil bo`lgan 6.yadro mitoxondriyadan kelib chiqqan 7. yadro DNKdan kelib chiqqan 8. endoplazmatik to`r va Golji
majmuasi mitoxondriya membranasidan kelib chiqqan 9. endoplazmatik to`r va Golji majmuasi yadro membranasidan kelib chiqqan 10. lizosoma va vakuola endoplazmatik to`rdan kelib chiqqan 11. lizosoma va vakuola Golji majmuasidan kelib chiqqan 12.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 13. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 14.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 15.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 1,3,4,5,7,9,10,11,12,14
B 2,3,4,5,7,9,10,11,12,13
C 1,6,8,14,15 D 2,6,8,13,15
247 Simbioz gepotezasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. eukariot hujayra har xil tipga mansub simbioz yashovchi ko`p hujayralardan hosil bo`lgan 2.eukariot hujayra bir xil tipga mansub, o`zaro o`xshash, simbioz yashovchi bir hujayralardan hosil bo`lgan 3. mitoxondriya mustaqil kelib chiqishga ega 4. xloroplast mustaqil kelib chiqishga ega 5.dastlab prokariot hujayra hosil bo`lgan 6.yadro mitoxondriyadan kelib chiqqan 7. yadro DNKdan kelib chiqqan 8. endoplazmatik to`r va Golji
majmuasi mitoxondriya membranasidan kelib chiqqan 9. endoplazmatik to`r va Golji majmuasi yadro membranasidan kelib chiqqan 10. lizosoma va vakuola endoplazmatik to`rdan kelib chiqqan 11. lizosoma va vakuola Golji majmuasidan kelib chiqqan 12.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 13. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 14.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 15.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 1,3,4,5,7,9,10,11,12,14
B 2,3,4,5,7,9,10,11,12,13
C 1,6,8,14,15 D 2,6,8,13,15
248. Invaginatsiya gepotezasiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 2,5,8,9 B 1,5,8 C 1,3,4,6,7,10 D 2,3,4,6,7,9,10
249. Invaginatsiya gepotezasiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 2,5,8,9 B 1,5,8 C 1,3,4,6,7,10 D 2,3,4,6,7,9,10
250. Ko`p genomli taxminga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 3,6,8,10 B 3,5,6,10 C 1,2,4,5,7,9 D 1,2,4,7,8,9
251. Ko`p genomli taxminga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.eukariot hujayra tashqi membrananing sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 2. eukariot hujayra yadro tashqi membranasining sitoplazmaga botib kirishi natijasida hosil bo`lgan 3.unga ko`ra pufakchalar paydo bo`lib, keyin ular ma’lum funksiyalarni bajarishga moslashgan 4.eukariot hujayra ko`p hujayradan kelib chiqqan 5. eukariot hujayra bir hujayradan kelib chiqqan 6. eukariot hujayra genomning ayrim elementlari to`planishi tufayli paydo bo`lgan 7.mitoxondriya va xloroplastlarda DNK ning bo`lishi bilan isbotlanadi 8. xloroplast, mitoxondriya va yadroning qo`sh membranaligi bilan isbotlanadi 9.mitoxondriya va xloroplastning bo`linishi prakariot hujayra bo`linishiga o`xshashligi bilan isbotlanadi 10.yadro va sitoplazmaning plastic jarayonlari o`xshashligi bilan isbotlanadi
A 3,6,8,10 B 3,5,6,10 C 1,2,4,5,7,9 D 1,2,4,7,8,9
252.Plazmoliz nima ?
A.hujayra ichidagi suvning tashqariga chiqib hujayra pardasining burishishi(tuzli eritmada)
B. hujayra toza suvga botirilsa tarang holiga kelishi
C.hujayra ichki muhit doimiyligi
D.organellalar hujayraning tashqi membranasiga botib kirishi
253.Deplazmoliz nima?
A.hujayra ichidagi suvning tashqariga chiqib hujayra pardasining burishishi(tuzli eritmada)
B.hujayra toza suvga botirilsa tarang holiga kelishi
C.hujayra ichki muhit doimiyligi
D.organellalar hujayraning tashqi membranasiga botib kirishi
3-MAVZU
Hayotiy jarayonlarning kimyoviy asoslari
1.Hujayraning kimyoviy tarkibi unda kechadigan jarayonlarni o’rganishga hissa qo’shgan olimlar-
A.Zuparov va Hamidov B.To’raqulov,Toshmuhammedov
C.Shleyden va Shvann D.F.Misher
2.Hujayarada uchraydigan biogen elementlar nechta
A.70 B.80 C.90 D.20
3.Tirik va jonsiz tabiatning umumiyligini takidlovchi dalillardan biri –
A.biogen elementlar B.hujayra nazariyasi
C.biogenetik qonun D.makroelementlar
4.Hujayra massasining 98%ini qaysi elementlar tashkil etadi –
A.fosfor va oltingugurt
B.natriy,kaliy,xlor
C.vodorod,kislorod,karbon,azot
D. vodorod,kislorod, azot
5.Barcha organik birikmalarning asosiy tarkibiy qismi?
A.fosfor va oltingugurt
B.natriy,kaliy,xlor
C.vodorod,kislorod,karbon,azot
D. vodorod,kislorod, azot
6.Hujayrada makroelementlar necha %
A. 98 B.89 C.70 D.50
7.Eng muhim biopolimerlar qaysilar
A.oqsil,nuklein kislota B.oqsil,yog’,uglevod
C.polisaxarid,lipid D.kraxmal,sellyuloza
8.Biopolimerlar tarkibida qaysi elementlar uchraydi
A.P,S B.H2,O2,C,N2 C. Na,K,Cl D. A va B
9.Hujayra tarkibida birmuncha kam miqdorda nechta element mavjud
A.6 B.4 C.7 D.8
10.Qaysi elementlar hujayra membranasi orqali turli moddalarni o’tkazishni ta’minlaydi
A.P,S B.H2,O2,C,N2 C. Na,K,Cl D. Na,K,Ca
11. Nerv hujayralarida hosil bo’lgan qo’zg’alishning o’tishi qaysi elementlarga bog’liq
A.P,S B.H2,O2,C,N2 C. Na,K,Cl D. Na,K,Ca
12.Qaysi elementlar suyak to’qimalarini hosil qilishda,uning mustahkamligini ta’minlashda ishtirok etadi-
A.P,S B.H2,O2,C,N2 C. Na,K,Cl D. Ca,P
13.Qonning normal ivishini ta’minlovchi omil
A. Ca B.Mg C.Fe D.Zn
14.Eritrosit oqsili ?
A.Fe B.gemoglabin C.mioglobin D.ferritin
15.Qaysi element Gemoglabin tarkibiga kiradi va kislorodni o’pkadan to’qimalarga olib brishda ishtirok etadi
A. Ca B.Mg C.Fe D.Zn
16.Qaysi element xlorofill tarkibiga kiradi
A. Ca B.Mg C.Fe D.Zn
17.Qaysi element hayvonlarda biologik katalizatorlar tarkibida biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtirishni ta’minlaydi?
A. Ca B.Mg C.Fe D.Zn
18.Hujayrada necha %mikroelementlar bor
A.0,02% B.0,04%
C.95% D.16%
19.Ular biologic faolligi yuqori moddalar—gormon,ferment,vitamin tarkibiga kiradi
A.makroelementlar B. mikroelementlar
C.Zn D.biomolekulalar
20.U bir qator fermentlar tarkibiga kiradi.Jinsiy gormon faolligini oshiradi
A.Zn B.Co C.Fe D.Mg
21. Quyidagi kimyoviy elementlarni ularni bajaradigan vazifalari bilan juflab bering:
1) Ca 2) Fe 3)Mg 4) Zn 5) Co
a) qonning normal ivishini ta’minlaydi
b) suyak to’qimalarini hosil qiladi va ularning mustahkamligini ta’minlaydi
c) gazlarni tashiydi
d) biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtiradi
e) xlorofill tarkibiga kiradi
f) jinsiy gormonlarning faolligini oshiradi
j) qon hosil qilishda ishtirok etuvchi B12 vitamin tarkibida bo’ladi.
A 1-a,b;2-c; 3-d,e; 4-f; 5-j;
B 1-a;b; 2-c, 3-d,e; 4-j; 5-f;
C 1-a,b; 2-c,d; 3-j; 4-e; 5-f;
D 1-b; 2-a,c; 3-d,e; 4-j; 5-f;
22. Qaysi kimyoviy element ioni hujayralararo suyuqlikni tarkibiga kiradi va nerv impulsini o’tishida ishtirok etadi?
A Fe B Na C Ca D Co
23. Hujayrada o’tayotgan biokimyoviy reaksiyalarning katalizatori hisoblanadi.
A mineral birikmalar B barchasi C Mg D fermentlar
24.Qaysi element insulin tarkibiga kiradi?
A.Zn B.Co C.Fe D.Mg
25.B12 vitaminning zarur tarkibiy qismi—
A.Zn B.Co C.Fe D.Mg
26.Qaysi vitamin qon hosil bo’lishida muhim ahamiyatga ega
A.B1 B.B12 C.C D.Ca
27.Uning miqdori keng doirada o’zgarib turadi
A.tuz B.oqsil va yog’
C.yog’ va suv D.mikroelementlar
28.Tish emalida necha % suv bor-
A.10 B.0,02 C.70 D.20-30
29.O’simlik hujayrasining necha % suv-
A.90 B.80 C.95 D.60
30.Ko’p hujayrali organismda o’rtacha suv miqdori
A.90 B.80 C.95 D.60
31.Suvning vazifalari ko’p jihatdan nima bilan aniqlanadi
A.qutblanishi B.molekulasining kichikligi
C.fizikaviy va kimyoviy xususiyatlari
D.vodorod bog’lanishi
32.Suv dipollari qanday bog’ hosil qilib birikadi
A.ion B.vodorod C.gidrofob D.metall
33. suvning kimyoviy va fizikaviy xossalari nima orqali amalga oshiriladi?
1) suv molekulasining kichikligi 2) suv molekulasining qutblanishi 3)erituvchanligi va buferligi 4)molekulalarining bir-biri bilan vodorod bog’lar orqali bog’lanishi 5)buferligi va molekulyar massasining yirikligi 6)katta issiqlik sig’imiga ega ekanligi 7)issiqlikni yaxshi o’tkazishi
A 2,3,5 B 1,2,3,4,6,7 C 1,2,4 D 2,3,4,5
34. Suvning fizik kimyoviy xususiyatlari nimaga bog’liq-
A.qutbligi
B.suv molekulasining kichikligiga
C.vadorod bog’lanishga egaligiga
D.hammasi to’g’ri
35.Suv .....moddalar uchun yaxshi erituvchi?
A.qutbli B.qutbsiz
C.ion bog’lanishli D.lipid
36.Qutblanish deganda nima tushuniladi?
A.Molekulasida zaryadlarning notekis taqsimlanishi
B. Hujayraning ichki muhitini mo’tadil darajada kuchsiz ishqoriy holatda saqlab turish qobiliyati
C.sitoplazmaning hujayra po’stiadn ajralishi
D.ichki muhitning nisbiy doimiyligi
37.Suv molekulasining bir chekkasi musbat zaryadga ega bo’lsa,ikkinchisi manfiy bo’ladi.Bu nima deb ataladi?
A.turgor B.gomeostaz
C.Dipol D.qutblanish
38. Nima sababdan hujayra ichidagi harorat deyarli o’zgarmaydi?
A suv katta issiqlik sig’imiga va issiqlikni yomon o’tkazish xususiyatiga ega bo’lganligi uchun
B suv katta issiqlik sig’imiga va issiqlikni yaxshi o’tkazish xususiyatiga ega bo’lganligi uchun
C suv katta issiqlik sig’imiga va elektr tokini yaxshi o’tkazish xususiyatiga ega bo’lganligi uchun
D suv katta issiqlik sig’imiga va elektr tokini yomon o’tkazish xususiyatiga ega bo’lganligi uchun
39.Hujayradagi anorganik moddalarning katta qismi...sifatida uchraydi
A.suv B.mineral tuz C.oqsil D.lipid
40.Hujayrada uchraydigan mineral tuzlar qanday ko’rinishda bo’ladi
A.ion holida B.suyuq holda
C.ion holda va qattiq erimaydigan tuz holda
D.erimaydigan tuz holda
41.Ion holida uchraydigan tuzlarni ko’rsating –
A. Na,K,Cl B.Na,K,Ca
C. Ca,P D. P,S
42.Qaysi ionlar tirik organizmga xos xususiyat qo’zg’atuvchanlikni amalga oshiradi
A. Na,K,Cl B.Na,K,Ca C. Ca,P D. P,S
43. Buferlik nima?
A. . Hujayraning ichki muhitini ishqoriy holatda saqlab turish qobiliyati
B. Hujayraning ichki muhitini kuchsiz ishqoriy holatda saqlab turish qobiliyati
C. Hujayraning ichki muhitini kuchsiz kislotali holatda saqlab turish qobiliyati
D Hujayraning ichki muhitini kislotali holatda saqlab turish qobiliyati
44.Hujayra ichki muhit buferligini qaysi anionlar ta’minlaydi
A. H2CO3, HCO3 B. Na,K,Cl
C. P,S D.H2PO4,HPO4
45.Hujayra tashqarisidagi suyuqlik va qondagi buferlikni nima bajaradi-
A. H2CO3, HCO3 B. Na,K,Cl
C. P,S D.H2PO4,HPO4
46.Ca va P elementlari organizmda qanday ko’rinishda bo’ladi?
A.kalsiy fosfat B.kalsiy karbonat
C.kalsiy gidrokarbonat D.A va B
47. Hujayraning buferlik xususiyatlari nimaga bog’lik
A.osmotik xususiyatlariga B.ichki muhitga
C. tuzlar aralashmasiga D.H2PO4 va HPO4.
48.Tirik organizmlarning hujayrasining o’rtacha 20-30% nima tashkil etadi?
A.Organik birikmalar B.biomolekulalar
C.biopolimerlar D.A va B
49.Monomer nima?
A. kichik molekulali oddiy organik molekulalar
B. Molekulasida zaryadlarning notekis taqsimlanishi
C. Hujayraning ichki muhitini mo’tadil darajada kuchsiz ishqoriy holatda saqlab turish qobiliyati
D.oqsillar va nuklein kislotalar
50.Biopolimerlarni toping?
A oqsil,nuklein kislota,lipid
B..oqsil,nuklein kislota,uglevod
C.nuklein kislota,lipid
D.steroid,kletchatka,xolesterin
51.Biopolimerlar nechta guruhga ajratiladi?
A.3 B.2 C.4 D.6
52.Katalizatorlik yoki transport vazifasini bajaruvchi biopolimerlarni belgilang.
A oqsillar B polisaxaridlar C lipidlar D nuklein kislota
53.Biopolimerlarning birinchi guruhiga nimalar kiradi?
A.tuzilmalar hosil qiluvchi biopolimerlar ya’ni polisaxarid ayrim oqsil
B. biologik funksiyalarni bajaruvchi biopolimerlar ya’ni oqsil
C.axborot saqlovchi informasion polimerlar ya’ni,nuklein kislota
D.energiya bilan ta’minlovchi biopolimerlar ya’ni lipidlar
54.Biopolimerlarning ikkinchi guruhiga nimalar kiradi?
A.tuzilmalar hosil qiluvchi biopolimerlar ya’ni polisaxarid ayrim oqsil
B. biologik funksiyalarni bajaruvchi biopolimerlar ya’ni oqsil
C.axborot saqlovchi informasion polimerlar ya’ni,nuklein kislota
D.energiya bilan ta’minlovchi biopolimerlar ya’ni lipidlar
55.Biopolimerlarning uchinchi guruhiga nimalar kiradi?
A.tuzilmalar hosil qiluvchi biopolimerlar ya’ni polisaxarid ayrim oqsil
B. biologik funksiyalarni bajaruvchi biopolimerlar ya’ni oqsil
C.axborot saqlovchi informasion polimerlar ya’ni,nuklein kislota
D.energiya bilan ta’minlovchi biopolimerlar ya’ni lipidlar
56.Hujayrani energiya bilan taminlovchi biomolekular? A.uglevod,lipid B.oqsil,uglevod
C.lipid,oqsil D.oqsil,nuklein kislota
57.Hujayrada uchraydigan kichik molekulali organik moddalar?
A.gormon,pigment B.shakar,aminokislota
C. gormon,nukleotid D.hammasi to’g’ri
58. Hujayradagi kichik molekulali birikmalarni belgilang.
1)gormon 2)pigment 3)ATF 4)shakar 5) ferment 6)aminokislota 7)DNK
A 2,6,7 B 1,2,4,6 C 2,3,4,5,6 D 1,2,3,4,6
59. Hujayradagi kichik molekulali birikmalar qatoriga kirmaydigan birikma(lar)ni belgilang.
1)gormon 2)pigment 3)ATF 4)shakar 5) ferment 6)aminokislota 7)DNK
A 5,7 B 1,3,5 C 7 D 3,5,7
60. Oqsillarga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. hujayradagi organic moddalar ichida miqdor jihatidan 1-o`rinda turadi 2. hujayradagi organic moddalar ichida ahamiyati jihatidan 1-o`rinda turadi 3. tarkibida karbon, kislorod, azot, vodorod bor 4. tarkibida kislorod, azot, vodorod, oltingugurt bor 5. tarkibida fosfor uchraydi 6.tarkibida fosfor uchramaydi 7. tarkibida fosfor miqdori doimiy 8.tarkibida azot miqdori doimiy 9. tarkibida azot miqdori 14 % 10. tarkibida azot miqdori 16 % 11.yuqori molekulali murakkab efir 12.yuqori molekulali kolloid birikma
13. ipsimon bo`ladi 14. yumaloq bo`ladi
A 1,3,4,5,7,8,9,11,13 B 2,4,5,8,10,12,13,14
C 1,2,3,4,5,8,10,12,13,14 D 2,3,4,5,7,8,9,11,12,14
61. Oqsillarga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. hujayradagi organic moddalar ichida miqdor jihatidan 1-o`rinda turadi 2. hujayradagi organic moddalar ichida ahamiyati jihatidan 1-o`rinda turadi 3. tarkibida karbon, kislorod, azot, vodorod bor 4. tarkibida kislorod, azot, vodorod, oltingugurt bor 5. tarkibida fosfor uchraydi 6.tarkibida fosfor uchramaydi 7. tarkibida fosfor miqdori doimiy 8.tarkibida azot miqdori doimiy 9. tarkibida azot miqdori 14 % 10. tarkibida azot miqdori 16 % 10. tarkibida azot miqdori 16 % 11.yuqori molekulali murakkab efir 12.yuqori molekulali kolloid birikma 13. ipsimon bo`ladi 14. yumaloq bo`ladi
A 3,6,7,9,11 B 2,4,5,8,10,11,12,14
C 1,2,3,4,5,8,10,12,13,14 D 6,7,9,11
62.Hujayradagi organik moddalar ichida miqdor va ahamiyat jihatdan birinchi o’rinda turadi ?
A.yog’ B.uglevod C.oqsil D.nuklein kislota
63.Oqsillar qanday birikmalar ?
A.yuqori molekulali kolloid birikmalar
B.aminokislotalardan tuzilgan
C.gidroliz qilinganda aminokislotalarga parchalanadi D.hammasi to’g’ri
64.Oqsillarning elementar tarkibi – A.karbon,vodorod,kislorod,azot
B.oltingugurt,fosfor
C.kalsiy,natriy,kaliy D.A va B
65.Oqsil tarkibida necha % azot bor?
A.14 B.18 C.16 D.50-80
66.Tabiiy oqsillar tarkibida bir biridan farqlanuvchi necha xil aminokislota uchraydi
A.30 B.300 C. 20 D.40
67.Ular anorganik katalizatorlardan farqli ravishda kimyoviy reaksiya tezligini o’n ming hatto yuz ming marotaba oshiradi
A.uglevod B.steroid C.ferment D.xolistirol
68.Tirik organizmning harakat qilish xususiyati qaysi oqsillar ishtirokida sodir bo’ladi
A.yumaloq B.tolasimon C.cho’ziluvchan D.xromoprotein
69.Aminokislota qanday bog’ orqali o’zaro birikadi?
A.peptid B.vodorod C.disulfid D.ion
70.Oqsil molekulasi qanday shakllarga ega bo’ladi– A.spiralsimon bo’lib yaqin joylashgan
B.oddiy va murakkab
C.zich globula shaklida va to’rsimon
D.yumaloq va ipsimon
71. Asiklik aminokislotalarni belgilang
A metionin,treonin B triptofan valin
C lizin gistidin D fenilalanin,tirozin
72.Halqasiz (asiklik)aminokislotalar ?
A.glisin,alanin,serin,sistein,sistin,metionin,valin,leysin,izoleysin
B.treonin,lizin,arginin,asparagin kislota,glutamin kislota
C.fenilalanin,tirozin, triptofan,gistidin,prolin,oksiprolin
D. A va B
73.Halqali(siklik)aminokislotalar ?
A.glisin,alanin,serin,sistein,sistin,metionin,valin,leysin,izoleysin
B.treonin,lizin,arginin,asparagin kislota,glutamin kislota
C.fenilalanin,tirozin, triptofan,gistidin,prolin,oksiprolin
D. A va B
74.Fermentlar …tabiatiga ega-
A.oqsil B.lipid C.katalizator D.vitamin
75.Oqsillarning eng muhim vazifasi –
A.katalizatorlik B. himoya
C.struktura(tuzilish) D. A va C
76.Oqsillar qanday vazifalarni bajaradi – A.struktura,katalizatorlik B.harakat,tashish
C.hammasi to’gri D.himoya,gormon
77.Antigen nima –
A.begona modda B.zid jism
C.ferment D.irsiy axborot tashuvchi
78.Organizmga begona modda kirsa leykositlar qanday modda ajratadilar
A.antigen B.antitana C.toksin D.gem
79.Antitanachalar qanday vazifani bajaradi
A.begona moddani bog’lab zararsizlantiradi
B.antigenni bog’lab zararsizlantiradi
C.antitelani bog’lab zararsizlantiradi D.A va B
80.Tolasimon oqsillarga misol keltiring
1)hayvon juni 2)odam sochi 3)muskuli 4)ipak qurti ipagi 5) gemoglabin
A.1,2,3,5 B.2,3,5 C.1,2,3,4 D.5
81. Oqsillarning vazifalariga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.eng muhim vazifasi strukturalar hosil qilish 2.eng mihim vazifasi katalizatorlik 3.ferment sifatida reaksiyalarni 10 ming martagacha tezlashtiradi 4.ferment sifatida reaksiyalarni 100 ming martagacha tezlashtiradi 5.tirik organizmlarning harakat qilish xususiyati oqsillar bilan bog`liq 6.eng muhim xususiyatlaridan biri transport 7.tirik organizmlarga xos barcha vazifalarni oqsillar bajaradi
A barchasi B 1,3,5,6 C 2,4,5,6,7 D 1,4,5,6
82.Oqsillarning himoya funksiyasi qanday amalga oshadi?
A.fermentativ reaksiya orqali B.toksinlar tasirida
C.antitanachalar orqlai D.retseptorlar orqali
83.Qaysi oqsillar katalizatorlik vazifasini bajaradi?
1)pepsin 2)aktin 3)miozin 4)gemoglabin 5)lipaza 6)giston 7)insulin 8)amilaza 9)globulin
A 1,5,8 B 4,7,9 C 2,3,9 D 5,6,9
84.Yumaloq oqsillarga misol
A.eruvchan oqsil
B.katalizatorlik vazifasini bajaruvchi
C.gemoglabin D.hammasi to’g’ri
85.Tuxum qaynatilganda …-
A. oqsil denaturasiyaga uchraydi B. oqsil ivib qoladi
C.oqsil renaturasiyaga uchraydi D.A va B
86.Denaturasiya –
A.oqsilning tabiiy xususiyatining tiklanishi
B. oqsillarning turli tasirlar natijasida tabiiy xususiyatini yo’qotishi
C.sitoplazmaning hujayra po’stidan ajralishi
D.jarohatlangan organning qayta tiklanishi
87.Organizm qarishi nima bilan bog’liq –
A.undagi oqsillarning asta sekin denaturasiyaga uchrashi bilan
B .undagi oqsillarning asta sekin renaturasiyaga uchrashi bilan
C.hujayralarning funksional holati o’zgarishi bilan
D.moddalar almashinuvi buzilishi bilan
88.Oqsillar nechta katta guruhga bo’liadi –
A.oddiy va murakkab oqsillar
B.yumaloq va ipsimon oqsillar
C.gidrofob va gidrofil oqsillar
D.almashinadigan va almashinmaydigan
89.Oddiy oqsil tarkibi ?
A.aminokislotadan tashqari oddiy metal atomi yoki oqsil bo’lmagan murakkab modda
B.faqat oqsil bo’lmagan murakkab modda
C.faqat aminokislotalardan tuzilgan
D.20xil nukleotidlarning hammasi uchraydi
90.Murakkab oqsillar tarkibi –
A.aminokislotadan tashqari oddiy metal atomi yoki oqsil bo’lmagan murakkab modda
B.faqat oqsil bo’lmagan murakkab modda
C.faqat aminokislotalardan tuzilgan
D.20xil nukleotidlarning hammasi uchraydi
91.Oddiy oqsillar qanday farq qiladi
A.aminokislotalarning joylashishiga qarab
B.yog’da erish xususiyatiga qarab
C.suvda yoki boshqa eritmada erish xususiyatiga qarab
D.to’yingan va to’yinmagan
92.Oddiy oqsillarning guruhlari
A.albuminlar,globulinlar
B. nukleoprotein,xromoprotein, lipoprotein
C.albumin, nukleoprotein,xromoprotein
D.globulin,lipoprotein,albumin
93. Albumin nima?
A.Toza distillangan suvda eriydigan oqsil
B. Osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydigan oqsil
C.suvda erimaydigan oqsil
D. Osh tuzining kuchsiz eritmasida erimaydigan oqsil
94.Albuminlarga misol?
A. qondagi va o’simlik oqsillari
B. tuxum,bug’doy,no’xat oqsili
C. Gemoglabin
D. zein,ferritin,albumin
95.Globulin nima
A.Toza distillangan suvda eriydigan oqsil
B. Osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydigan oqsil
C.suvda erimaydigan oqsil
D. Osh tuzining kuchsiz eritmasida erimaydigan oqsil
96.Globulinlarga misol keltring
A. qondagi va o’simlik oqsillari
B. tuxum,bug’doy,no’xat oqsili
C. Gemoglabin
D. zein,ferritin,albumin
97.Gemoglabin qanday oqsilga misol bo’ladi
A.tolasimon B.yumaloq C.fibrilyar D.B va C
98. Ipak qurti ipagidagi(1) va katalizatorlik vazifasini bajaruvchi(2) oqsillarga xos belgilarni aniqlang.
A 1-tolasimon; 2-albumin; B 1-tolasimon; 2-fibrillyar;
C 1-tolasimon; 2-tuxumsimon; D t.j.y
99. Hujayradagi eruvchan oqsillar shakli jihatdan qanday oqsillarga misol bo’ladi?
A yulduzsimon B tolasimon C donador D yumaloq 100.Rangli oqsilni belgilang?
A.Globulin B. nukleoprotein
C. lipoprotein D.Xromoprotein
101.Gemoglabin qanday oqsilga misol bo’ladi- A.Globulin B. nukleoprotein
C. lipoprotein D.Xromoprotein
102.Murakkab oqsillar qaysi belgisiga qarab guruhlarga bo’linadi?
A.aminokislotalarning joylashishiga qarab
B.yog’da erish xususiyatiga qarab
C.suvda yoki boshqa eritmada erish xususiyatiga qarab
D.oqsil bo’lmagan birikmalarning xarakteriga qarab
103.Murakkab oqsillarning guruhlari – A.albuminlar,globulinlar
B. nukleoprotein,xromoprotein, lipoprotein
C.albumin, nukleoprotein,xromoprotein
D.globulin,lipoprotein,albumin
104. Qaysi modda barcha tirik organizmlarning tarkibida uchraydi va yadro hamda sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi?
A.Nukleoprotein B. globulin
C. lipoprotein D.Xromoprotein
105.Nukleoprotein qanday hosil bo’lgan
A.oqsil va fosfat kislota qo’shilishidan
B.oqsil va gemoglabin qo’shilishidan
C. oqsil va nuklein kislotalarning birikishidan
D.oqsil va aminokislotalarning qo’shilishidan.
106.Qaysi murakkab oqsil yadro hamda sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi?
A nukleoprotein B lipoprotein
C glikoprotein D xromoprotein
107. Osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydigan oqsillar qanday ataladi va ularga nima misol bo’ladi?
A globulin; tuxum oqsili
B albumin; bug’doy no’xat oqsillari
C albumin; qon tarkibidagi oqsil
D globulin; qon tarkibidagi oqsil
108. Qaysi javobda albumin(1), globulin(2), xromoprotein(3) oqsillarga mos ta’riflar berilgan
a) rangli murakkab oqsil b) rangli oddiy oqsil
c) toza distillangan suvda eriydigan oddiy oqsil
d) kuchsiz osh tuzi eritmasida eriydigan oddiy oqsil
e) oqsil va nuklein kislotalarning birikishidan hosil bo’lgan murakkab oqsil
A 1-b,2-c,3-d B 1-c,2-e,3-a
C 1-a,2-e,3-c D 1-c,2-d,3-a
109. oqsillar, nuklein kislotalar va yog’larni hosil
bo’lishida alohida ahamiyatga ega bo’lgan organik birikma qanday ataladi?
A fermentlar B uglevodlar
C monopolimerlar D irsiy axborot
110. Uglevodlarga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.umumiy formulasi Cn(H2O)5 2.umumiy formulasi Cn(H2O)m 3.uglevod atamasi energiya beruvchi so`zidan olingan 4. uglevod atamasining kelib chiqishi vodorod va kislorodning nisbatiga asoslanadi 5. ular oqsil va yog`larning hosil bo`lishida muhim ahamiyatga ega 6.ular oqsil, yog` va nuklein kislotalarning hosil bo`lishida muhim ahamiyatga ega 7.hayvonlarda zahira holda to`planadi 8. o`simliklarda zahira holda saqlanadi 9.paxta tolasini, kanop o`simligi yog`ochligini polisaxarid tashkil qiladi 10. paxta tolasini, kanop o`simligi po`stlog`ini polisaxarid tashkil qiladi 11.hayvon hujayrasida 1-2-5% bo`ladi 12.hayvon hujayrasida 5-15 % bo`ladi 13.17,6 kJ energiya hosil qiladi 14. 4,1 kkal energiya hosil qiladi
A 1,3,5,7,9,12 B 2,3,6,7,8,9,11,13
C 2,4,6,8,10,11,13,14 D 1,4,5,7,10,12,14
111. Uglevodlarga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.umumiy formulasi Cn(H2O)5 2.umumiy formulasi Cn(H2O)m 3.uglevod atamasi energiya beruvchi so`zidan olingan 4. uglevod atamasining kelib chiqishi vodorod va kislorodning nisbatiga asoslanadi 5. ular oqsil va yog`larning hosil bo`lishida muhim ahamiyatga ega 6.ular oqsil, yog` va nuklein kislotalarning hosil bo`lishida muhim ahamiyatga ega 7.hayvonlarda zahira holda to`planadi 8. o`simliklarda zahira holda saqlanadi 9.paxta tolasini, kanop o`simligi yog`ochligini polisaxarid tashkil qiladi 10. paxta tolasini, kanop o`simligi po`stlog`ini polisaxarid tashkil qiladi 11.hayvon hujayrasida 1-2-5% bo`ladi 12.hayvon hujayrasida 5-15 % bo`ladi 13.17,6 kJ energiya hosil qiladi 14. 4,1 kkal energiya hosil qiladi
A 1,3,5,7,9,12 B 2,3,6,7,8,9,11,13
C 2,4,6,8,10,11,13,14 D 1,4,5,7,10,12,14
112.hayvon hujayrasida uglevod miqdori
A.1-2% B.5% C.95% D.A va B
113.Kraxmal qaysi o’simliklarda zaxira sifatida to’planadi
A. ildizmevali B.tugunakli
C.donli o’simliklar urug’lari
D.hamma javoblar to’g’ri
114.paxta tolasining necha %i uglevodlardan iborat –
A.1-2% B.5% C.95% D.90%
115.Uzum shakari
A. glyukoza B. fruktoza C.saxaroza D.laktoza.
116.Uglevodlar necha xil
A.monosaxarid va disaxarid
B.monosaxarid va polisaxarid C.oddiy va murakkab
D.to’yingan va to’yinmagan
117.Monosaxaridlarning eng muhimlarini aniqlang?
A.saxaroza,maltoza B.laktoza,maltoza
C.glyukoza,fruktoza D.xitin,kletchatka
118.Monosaxaridlarni toping
A. glyukoza, fruktoza ,riboza ,dezoksiriboza
B. glyukoza, fruktoza ,riboza ,xitin
C. riboza ,dezoksiriboza,sellyuloza
D. kraxmal,sellyuloza, xitin, glikogen
119.Glyukozaning qondagi miqdori(%) qancha
A.0,1-0,12 B.1-2-5 C.0,012 D.150-250mg%
120.Disaxaridlarni toping
A.glyukoza, fruktoza ,riboza ,dezoksiriboza
B. saxaroza,maltoza,laktoza
C. kraxmal,sellyuloza, xitin, glikogen
D. riboza ,dezoksiriboza,sellyuloza
121.Qand lavlagi shakari
A.glyukoza B. fruktoza C.saxaroza D.laktoza
122 .sut shakari ?
A. glyukoza B. fruktoza C.saxaroza D.laktoza
123.Polisaxaridlarni toping
A.glyukoza, fruktoza ,riboza ,dezoksiriboza
B. saxaroza,maltoza,laktoza
C. kraxmal,sellyuloza, xitin, glikogen
D. riboza ,dezoksiriboza,sellyuloza
124.Paxta tolasi nimadan iborat –
A.sellyuloza B.glikogen C.xitin D.kraxmal
125. Polisaxaridlarning organizmdagi vazifasini aniqlang?
A.transport va qurilish B.Qurilish va energetik
C.himoya va tayanch D.transport, qurilish va energetik
126.O’simlik hujayra qobig’ini hosil qiladi –
A.sellyuloza B.glikogen C.xitin D.kraxmal
127.Hasharotlarning tashqi skeleti tarkibiga kiradi
A.sellyuloza B.glikogen C.xitin D.kraxmal
128. Sellyulozaning monomerini belgilang.
A laktoza B saxaroza C glyukoza D riboza
129. O’simlik hujayralarining qobig’i qanday moddadan tashkil topgan?
A murakkab lipidlardan B polisaxaridlardan
C oqsilardan D monosaxaridlardan
130.zamburug’ hujayrasi tarkibida uchraydigan modda
A.sellyuloza B.glikogen C.xitin D.kraxmal
131. Monosaxaridlar keltirilgan qatorni
aniqlang.
A riboza, dezoksiriboza B kraxmal, glikogen
C glyukoza,xitin D fruktoza, saxaroza
132. 1g uglevod parchalanganda qancha energiya ajraladi?
A.38,9kJ B. 17,6kJ C.39,8kJ D.16,7kJ
133.Don shakari qanday ataladi?
A.riboza B.saxaroza C.Maltoza D.laktoza
134. O’simlik(1) zamburug’(2) hujayralarining qobig’I hamda hasharotlarning tashqi skeleti(3) tarkibidagi polisaxaridlarni aniqlang.
a)xitin b)glikogen c)kraxmal d) sellyuloza
A 1-c,2-b,3-a B 1-d,2-b,3-c
C 1-c, 2-d,3-a D 1-d,2-a,3-a
135.Asalning asosini qaysi moddalar tashkil qiladi?
A.fruktoza,riboza B.glyukoza,fruktoza
C.lesitin,albumin D.galaktoza,glyukoza
136.Lipid(yog’) nima
A.aminokislotadan tuzilgan kolloid birikmalar
B. suvda erimaydigan organik birikmalar
C.osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydigan birikmalar
D.suvda eriydigan organik birikmalar
137.Oddiy lipidlarni aniqlang
A.yog’, mum, moy B. steroidlar, xolistirol
C.organik kislota tuzlari
D.jinsiy gormon, vitamin xolistirol
138.Hayvonlarning neytral yog’lari – ... o’simlik yog’lari –....
A.yog’;moy B.moy;yog’ C.moy;mum D.yog’;mum
139. Lipidlarga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.oddiy distillangan suvda eriydi 2.oddiy distillagan suvda erimaydi 3.odatdagi haroratda qattiq bo`ladi 4.odatdagi haroratda suyuq bo`ladi 5.asosiy vazifasi qurilish va energiya manbai 6.asosiy vazifasi energiya manbai 7.kaloriyasi karbonsuvlardan 1,5-2 % ga ortiq 8.kaloriyasi karbonsuvlardan 1,5-2 marta ortiq 9.1 g yog`ning parchalanishidan 39,8 kJ energiya hosil bo`ladi 10.1 g yog`ning parchalanishidan 9,3 kkal energiya ajraladi 11. 1 g yog`ning parchalanishidan 38,9 kJ energiya hosil bo`ladi 12. hujayradagi miqdori 1-2-5 % 13. hujayradagi miqdori 5-15 % 14.teri ostida to`plangan yog`lar issiqlikni saqlash vazifasini bajaradi 15. teri ostida to`plangan yog`lar parchalanib suv hosil qiladi 16.zahira sifatida o`simliklarning tugunagida, ildizpoyasida to`planadi 17. zahira sifatida o`simliklarning urug`ida to`planadi 18.lipidlarga steroidlar, organic kislota tuzlari, jinsiy gormonlat kiradi 19. ularga jinsiy gormonlar, suvda erimaydigan aldegidlar kiradi 20. ularga vitaminlar va xolisterol kiradi
A 1,5,7,9,12,16,19
B 2,3,4,6,7,9,10,13,14,15,17,18,19,20
C 2,3,4,6,8,10,11,13,14,15,17,18,20
D 1,5,7,11,12,14,16,19
140. Lipidlarga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.oddiy distillangan suvda eriydi 2.oddiy distillagan suvda erimaydi 3.odatdagi haroratda qattiq bo`ladi 4.odatdagi haroratda suyuq bo`ladi 5.asosiy vazifasi qurilish va energiya manbai 6.asosiy vazifasi energiya manbai 7.kaloriyasi karbonsuvlardan 1,5-2 % ga ortiq 8.kaloriyasi karbonsuvlardan 1,5-2 marta ortiq 9.1 g yog`ning parchalanishidan 39,8 kJ energiya hosil bo`ladi 10.1 g yog`ning parchalanishidan 9,3 kkal energiya ajraladi 11. 1 g yog`ning parchalanishidan 38,9 kJ energiya hosil bo`ladi 12. hujayradagi miqdori 1-2-5 % 13. hujayradagi miqdori 5-15 % 14.teri ostida to`plangan yog`lar issiqlikni saqlash vazifasini bajaradi 15. teri ostida to`plangan yog`lar parchalanib suv hosil qiladi 16.zahira sifatida o`simliklarning tugunagida, ildizpoyasida to`planadi 17. zahira sifatida o`simliklarning urug`ida to`planadi 18.lipidlarga steroidlar, organic kislota tuzlari, jinsiy gormonlat kiradi 19. ularga jinsiy gormonlar, suvda erimaydigan aldegidlar kiradi 20. ularga vitaminlar va xolisterol kiradi
A 1,5,7,9,12,16,19
B 2,3,4,6,7,9,10,13,14,15,17,18,19,20
C 2,3,4,6,8,10,11,13,14,15,17,18,20
D 1,5,7,11,12,14,16,19
141. lipidlar va ularga xos xususiyatlarni juftlab yozing
1.mum 2.fosfolipid 3.glikolipid 4.lipoprotein
a- hayvonlar suvni yuqtirmaslik maqsadida foydalanadi b- o`simliklar suvni yuqtirmaslik maqsadida foydalanadi c-hujayra membranasi tarkibiga kiradi e-membranalarning hosil bo`lishida muhim ahamiyatga ega f-transport va qurilish vazifasini bajaradi
A 1-a,b; 2-c,e; 3-c, 4-f B 1-a; 2-c; 3-c,e, 4-f
C 1-a,b; 2- f; 4- c,e D 1-a,b; 2-c,e;
142.Odatdagi haroratda suyuq bo’ladi
A. moy B.mum C.yog’ D.steroid
143.Yog’larning hujayrada asosiy vazifasi
A. energiya manbai B.transport
C.qurilish D.himoya
144.Yog’ to’qimasi karbonsuvlarnikidan qancha yuqori turadi-
A.1-1,5 B.1,5-2 C.2-2,5 D.4
145.1g yog’ning to’liq parchalanishi natijasida qancha energiya ajralib chiqadi?
A.38,9kJ B. 17,6kJ C.39,8kJ D.16,7kJ
146.Hujayrada yog’ning miqdori qancha?
A.1-2-5% B.90% C.5-15% D.15-20%
147.Yog’ to’qimasi hujayralarida yog’ miqdori qancha-
A.1-2-5% B.90% C.5-15% D.15-20%
148.Qishki uyquga moyil hayvon organizmida….ortiqcha miqdorda to’planadi
A.yog’ B.moy C.mum D.xolistirol
149.Umurtqali hayvon teri ostida to’plangan yog’ qanday vazifani bajaradi-
A.energiya B.issiqni saqlash C.himoya D.tayanch
150.Tuya o’rkachida to’plangan yog’ nimaning manbai
A.suv B.oziq C.vitamin D.t.j.y
151.Qaysi o’simliklar urug’ida moy zahira to’planadi –
A.kungaboqar,zig’ir B.g’o’za,soya,
C. soya,maxsar D.A ,B va C
152.O’simlik va hayvonlar qaysi moddadan suvni yuqtirmaslik maqsadida foydalanadi
A.yog’ B.moy C.mum D.xolistirol
153.Qaysi moddadan asalari uya yasaydi
A.yog’ B.moy C.mum D.xolistirol
154.O’simlik urug’ida …..zaxira modda sifatida ko’p miqdorda to’planadi ?
A.yog’ B.moy C.mum D.xolistirol
155.U hujayra membranasi tarkibiga kiradi.Membrana hosil bo’lishida muhim ahamiyatga ega?
A.fosfolipid B. Lipoprotein
C.nukleoprotein D.xromoprotein
156.Ular hujayra membranasi tarkibiga kiradi
A.glikolipid B.fosfolipid C.lipoprotein D.A,B,C
157.Lipoprotein qanday vazifani bajaradi-?
A.transport va qurilish B.Qurilish va energetik
C.himoya va tayanch D. transport ,qurilish va energetik
158.Lipoprotein qanday hosil bo’ladi ?
A.lipid va nuklein kislotalarning birikishidan
B. lipid va oqsillarning birikishidan
C.lipid va uglevod birikishidan
D.oqsillar va nuklein kislotalardan
159.Murakkab lipidlarni aniqlang
A.yog’, moy B.moy, glikolipid
C.fosfolipid, lipoprotein, glikolipid
D.xolistirol, steroid, vitamin, mum
160. Lipidlarga mansub moddalarni aniqlang?
A.steroidlar, xolistirol B.organic kislota tuzlari
C.jinsiy gormon,vitamin xolistirol D.A,B va C
4-MAVZU 9-Sinf
Nuklein kislotalar
1.Qaysi organizmlar uchun nuklein kislotalarning ahamiyati juda katta?
A.tirik organizmlar B.viruslar
C.yuksak organizmlar D.hamma javoblar to’g’ri
2.Nuklein kislotalar qanday muhim hayotiy jarayonlarni amalga oshirishda ishtirok etadi?
A.irsiy belgilarni saqlash
B.irsiy belgilarni nasldan naslga o’tkazish
C.oqsillar biosintezi D.hamma javoblar to’g’ri
3. Nuklein kislotalar qanday jarayonlarda faol ishtirok etadi?
a) oqsil sintezida b) irsiy belgilarni nasldan naslga o’tkazishda c) irsiy belgilarni saqlashda d) hujayra membranasini tiklashda e) hujayra qobig’ining sintezida
A a,b,c B a,b,d C c,d,e D b,c,e
4.Nuklein kislota deb atalish sababi
A.ular dastlab hujayra yadrosidan ajratib olingan
B.hujayraning markazida yadroga yaqinroq joylashgan
C.oshqozon osti bezidan ajratib olingan
D.amfoter tabiatli
5.Hozirgi vaqtda nuklein kislotalar qayerda topilgan?
A.yadroda B.xloroplast
C.mitoxondriya D.hamma javoblar to’g’ri
6.Qaysi kashfiyot tirik organizmlar qanday qilib o’ziga o’xshash nasl qoldirish sirlarini ochishga imkon yaratdi.shu bilan birga hayot faoliyatni qanday qilib boshqarish haqidagi axborotning ko’chishini ko’rsatib berdi?
A.elektroforez usuli kashf qilinishi
B.DNKning tuzilishni kashf etilishi
C.yadroning kashf qilinishi
D.elektron mikroskop kashf qilinishi
7.Nuklein kislotalarning mononerlari –
A.nukleozit B.nukleotid
C.nukleoid D.RNK va DNK
8.Nuklein kislota tarkibida necha xil nukleotid uchraydi?
A.4xil:adenin,guanin,timin,sitozin
B.5xil: adenin,guanin,urasil,sitozin, timin
C.RNK va DNK
D.t-RNK,r-RNK,i-RNK
9.Nukleotidlarning tuzilishi
A. fosfor kislotasi, monosaxarid va azot asoslari
B. fosfor kislotasi, disaxarid va azot asoslari
C. fosfor kislotasi, polisaxarid va azot asoslari
D. adenin,guanin,timin,sitozin
10. Nuklein kislotalar qaysi belgisiga qarab to’rtga ajratiladi?
A.fosfat kislota B.monosaxaridlar tuzilishi
C.azot asoslari turi D.timin yoki urasil tutishi
11. Adenin va guanin orasida nechta vodorod bog` bor?
A) 3 B) 2 C) 4 D) t.j.yo`q
12 Nuklein kislota tarkibidagi monosaxaridlar necha xil?
A.glyukoza,fruktoza
B.riboza,dezoksiriboza bazan gyukoza
C. riboza,dezoksiriboza
D.sellyuloza,kletchatka
13.Riboza molekulasidagi uglerod atomlari soni?
A.4 B.5 C.6 D.8
14.Dezoksiriboza qaysi belgisiga ko’ra ribozadan farq qiladi?
A.bir atom uglerod yetishmaydi
B.bir atom kislorod yetishmaydi
C.bir atom vodorod yetishmaydi
D.farq qilmaydi
15. dezoksiriboza va riboza bir-biri bilan har doim … birlashadi.
A ribonukleotidlar hosil qilib birlashadi
B dezoksiribonukleotidlar hosil qilib birlashadi
C bir polinukleotidda va bir nuklein kislota tarkibida bir vaqtda hech qachon uchramaydi
D A va B
16. Nuklein kislotalarning hujayrada tarqalishi, bajaradigan funksiyasi va tuzilishi bo’yicha nechta turi bor?
A.t-RNK i-RNK r-RNK B.DNK va RNK
C.adenin,guanin D.timin,sitozin,urasil
17... Irsiyatning asosiy materiali –
A.RNK B.DNK
C.i-RNK D.ribosoma
18. Har bir tirik organizmda nuklein kislotalarning nechta turi bor?
A.RNK yoki DNK B.DNK
C.DNK va RNK
D. t-RNK i-RNK r-RNK
19.DNK molekulasi qanday tuzilgan?
1)massasi juda katta 2)qo’sh zanjirli polimer birikma 3)bitta molekulada haddan tashqari ko’p nukleotid bor 4)unda oqsil sintezi to’g’risida axborot joylashgan 5)oqsil sintezi to’g’risidagi axborotning nusxasini ko’paytirish xususiyatiga ega 6)tirik organizm haqidagi irsiy axborotni aniq holda nasldan naslga o’tkazadi
A.1,2,3,5,6 B.1,2,3,4,5,6 C.5,6 D.1,5,6
20.DNk hujayraning qaysi qismida bo’ladi?
A.yadroda B.xloroplast
C.mitoxondriya D.hamma javoblar to’g’ri
21.DNK hujayrada qanday holda uchraydi?
A.erkin va endoplazmatik to’rning tashqi yuzasida
B.yadro qobig’ining tashqi yuzasida
C. xromosoma tarkibiga kirib oqsillar bilan birikkan holda
D.endoplazmatik to’rning g’ovak membranasida
22.DNKning tuzilishini kim kashf etgan ?
A.Leflerr va Frosh B. J.Uotson F.Krik
C.F.Misher D.Seversev
23.RNK qaysi belgisi bilan DNK dan farq qiladi
A. bir zanjirli
B.azot asoslaridan timin o’rnida urasil bo’ladi
C.bir zajirli, azot asoslaridan urasil o’rnida timin bo’ladi
D.A va B
24.RNK qanday turlari bor
1)t-RNK(transport) 2)i-RNK(informasion) 3)r-RNK (ribosomal)
A.1.2 B.1 C.1.3 D.1.2.3
25. Ribonuklein kislota tarkibida necha xil nukleotid uchraydi?
A.4xil:adenin,guanin,timin,sitozin
B.4xil: adenin,guanin,urasil,sitozin
C.RNK va DNK
D.t-RNK,r-RNK,i-RNK
26. DNK va RNK o’rtasidagi farqlar nimaga muvofiq keladi?
A.molekulasining katta kichikligiga
B.hujayrada joylashishiga
C.bajaradigan funksiyasiga D.A B va C
27. DNK mlekulasidagi irsiy axborot qanday shaklda yozilgan?
A.nukleotidlar tarkibida B.fosfat bog’larda
C.nukleotidlarning birin ketin kelishi shaklida
D.A va C
28. RNK va DNK o’rtasida eng muhim farq ?
A.azot asoslarida B.RNK bir zanjirli
C.DNK katta molekulyar massaga ega
D.bajaradigan funksiyasi
29. RNK molekulasida pirimidin asoslaridan qaysi biri uchramaydi?
A.timin B.urasil C.adenin D.sitozin
30. Qo’sh spiral modeliga muvofiq DNK qanday tuzilgan
A.o’q atrofida biri ikkinchisiga spiral hosil qilib o’ralgan burama shakldagi ikki zanjir
B.zanjirlar uglevod fosfat zanjiridan tuzilgan,ulardan spiral ichiga malum doimiy oraliqda azot asoslari joylashgan
C.ikki zanjir bir biriga qarama qarshi antiparallel joylashgan
D.hamma javoblar to’g’ri
31. DNKdan RNK ning farqini(a) va o`xshash(b) tomonlarini aniqlang
1. azot asoslarining soni 2.uratsilning uchramasligi 3.tuzilishi 4. zanjirlarining soni 5.molekulyar massasi 6.oqsil sintezida ishtirok etishi 7.ribozaning uchrashi
A a-1,3,6; b-2,4,5,7 B a-2,4,5,7; b-1,3,6
C a-1,3,6; b-4,5,7 D a-1,3,4,5,7; b-6
32.Tirik organizmlar tarkibidagi turli tuman kimyoviy moddalar xilma xil reaksiya natijasida doimiy ravishda o’zgarib turadi.Bu jarayon....deyiladi
A.moddalar almashinuvi B.metabolizm
C.anabolizm va katabolizm D.A va B
33.Moddalar almashinivining dastlabki bosqichi?
A.oziqni tirik organism tomonidan o’zlashtirilishi
B.ozuqaning hazm bo’lishi
C. keraksiz mahsulotlarning tashqariga chiqishi
D. A va B
34.Moddalar almashinuvining oxirgi bosqichi
A.oziqni tirik organism tomonidan o’zlashtirilishi
B.ozuqaning hazm bo’lishi
C. keraksiz mahsulotlarning tashqariga chiqishi
D. hujayrada sodir bo’ladigan jarayonlar
35.Moddalar almashinuvidagi oraliq bosqich
A.oziqni tirik organism tomonidan o’zlashtirilishi
B.ozuqaning hazm bo’lishi
C. keraksiz mahsulotlarning tashqariga chiqishi
D. hujayrada sodir bo’ladigan jarayonlar
36.Moddalar almashinuvi qanday jarayonlardan iborat
A.tayyorgarlik,aerob va anaerob parchalanish
B.aerob va anaerob oksidlanish
C.anabolizm(assimilyasiya) va katabolizm (dissimilyasiya)
D.dastlabki,oraliq va oxirgi bosqich
37.Qaysi jarayonda moddalarning sintezlanishi kuzatiladi
A. anabolizm B.katabolizm C.assimilyasiya D.A,C
38.qaysi jarayonda organizm tashqi muhitdan moddalarni qabul qilib o’zlashtiradi
A.anabolizm B.katabolizm C.sintez D.t.j.y
39.Qaysi jarayonda moddalarning parchalanishi va ularda to’plangan energiyaning ajralishi kuzatiladi
A. anabolizm B.katabolizm C.assimilyasiya D.A,C
40.Moddalarning parchalanishi qanday yo’l bilan amalga oshadi
A.kislorod ishtirokida oksidlanish
B.kislorodsiz muhitda C.achish jarayonida
D.hamma javoblar to’g’ri
41.Odam 1 yilda qancha kislorod va ozuqani o’zlashtiradi?
A.1,5t B.1,5-2 C.0,86 D.0,81
42.Odam bir kunda qancha kislorod o’zlashtiradi-
A.0,86kg B. 2,1kg C. 0,81kg D. 0,1kg
43.Odam bir kunda qancha suv o’zlashtiradi
A.0,86kg B. 2,1kg C. 0,81kg D. 0,1kg
44. Odam bir kunda qancha organic modda o’zlashtiradi-
A.0,86kg B. 2,1kg C. 0,81kg D. 0,1kg
45. Odam bir kunda qancha mineral tuz o’zlashtiradi-
A.0,86kg B. 2,1kg C. 0,81kg D. 0,1kg
46.Odam tomonidan o’zlashtirilgan bir kunlik ozuqaning energiyasi necha kkal
A.3000 B.3500 C.2500 D.1800
47.yordamida oddiy kichik molekulali moddalardan murakkab yuqori molekulali birikmalar hosil bo’ladi
A.koferment B.ferment
C.lipid D.steroid
48. Yog` va moylar qanday hosil bo`ladi
A glitserindan atsetat kislota hosil bo`lib, undan yog` kislotalari paydo bo`ladi, ular organic kislotalar bilan reaksiyaga kirishib yog` va moylar hosil bo`ladi
B atsetat kislotadan glitserin hosil bo`ladi va ular murakkab moy kislotasi bilan reaksiyaga kirishib yog`larni hosil qiladi
C atsetat kislotadan murakkab yog` kislotasi hosil bo`ladi va ular glitserin bilan reaksiyaga kirishib yog` va moylarni hosil qiladi
D glitserin oddiy atsetat kislota bilan ta’sirlashib yog`larni hosil qiladi
49….ga xos biror xususiyat o’zgarishi moddalar almashinuvi jarayoni ham o’zgarishi mumkin?
A.lipidga B.oqsilga C.irsiyatga D.B va C
50. Oqsilning biologik vazifasi nima bilan aniqlanadi?
1.aminokislotalarning oqsildagi ketma ketligi 2.aminokislotalarning oqsildagi o’rni 3.bitta aminokislotaning
uchta tripletga mos kelishi
A 1 B 2 C 1,2 D 1,2,3
51.Oqsil to’g’risidagi axborot DNK molekulasidan …yordamida ko’chirib olinadi va ribosomaga beriladi
A.i-RNK B.t-RNK C.r-RNK D.ATF
52.Barcha sintez reaksiyalarida energiya…..yuz beradi-
A.sarflanishi B. Ajralishi C.hosil bo’ladi D.t.j.y
53.parchalanish reaksiyalarida energiya….yuz beradi- A.sarflanishi B. ajralishi C.hosil bo’ladi D.t.j.y
54.Biologik sintez reaksiyalarining to’plami qanday ataladi
A.plastik almashinuv
B.assimilyasiya
C.dissimilyasiya yoki katabolizm
D.A va B
55.Genetik kod nima ?
A.20xil aminokislotaning DNK molekulasidagi 4xil nukleotid yordamida ifodalanishi
B.20xil aminokislotaning DNK molekulasidagi 3xil nukleotid yordamida ifodalanishi
C.har bir aminokislota uchta nukleotidga mos keladi
D.organizmning individual rivojlanish jarayonida tarixiy rivojlanishining qaytarilishi
56.Har bir aminokislota qanday ifodalaniladi
A.3ta nukleotidning birikishidan hosil bo’lgan triplet kod yordamida
B.20xil aminokislotaning DNK molekulasidagi 4xil nukleotid yordamida ifodalanishi
C.20xil aminokislotaning DNK molekulasidagi 3xil nukleotid yordamida ifodalanishi
D. organizmning individual rivojlanish jarayonida tarixiy rivojlanishining qaytarilishi
57.20ta aminokislotani ifodalash uchun nechta triplet koddan foydalaniladi
A.61 B.64 C.62 D.60
58.Barcha tirik organizmlar uchun universaldir.U mikroorganizmlardan odamgacha bir xildir
A.biogenetik qonun B.ADF va NADF
C.genetik kod D.t.j.y
59.Har bir aminokislota nechta kod bilan ifodalanadi
A.2 va undan ortiq kod bilan B.3 yoki undan ortiq
C.o’ndan ortiq D.2,3,4 va 6
60. Oqsil sintezi qachon to’xtaydi?
A.fermentga zarurat tugaganda
B.ribosoma terminator tripletga o’tganga
C.ribosoma subparchalarga ajralganda
D.A va B
61 Oqsil biosintezida nima ishtirok etadi?
A.gormon ferment nukleotid
B.ferment va RNK,DNK
C.ferment va RNK
D.t-RNK i-RNK r-RNK
62.Kodlarning umumiy soni –
A.61 B.64 C.62 D.60
63.Nechta kod oqsil sintezining boshlanishi va tugallanishini bildiradi
A. 3ta B.4ta C.2ta D.6ta
64.Barcha tirik organizm uchun universal
A.hujayra B.sitoplazma
C.genetik kod D.oqsil biosintezi
65.Genetik kodning muhim xususiyatlaridan biri
A. bitta triplet bitta DNKga mos keladi
B.bitta triplet bitta aminokislotaga mos keladi
C. bitta triplet bitta nukleotidga mos keladi
D.to’rt xil nukleotiddan tuzilgan
66.Genetik kodga xos bo`lmagan xususiyatni aniqlang.
A)Aminokslotalarning 1tasi 2ta kod bilan kodlanadi
B) 1 ta aminokislotani bir nechta triplet kodlashi mumkin
C) bir triplet bir nechta aminokislotani kodlaydi
D)aminokislotani kodlamaydigan tripletlar–terminatorlar
67.Oqsil biosintezida nima ishtirok etadi?
A.gormon ferment nukleotid B.ferment va r-RNK
C.ferment va RNK,DNK,ribosoma
D.t-RNK i-RNK r-RNK
68.Aminokislota qanday faollanadi
A.ATF yordamida, B.ADF yordamida
C. t-RNK yordamida D.NADF yordamida
69.Aminokislota ....yordamida ribosomaga keltiriladi
A.t-RNK B.i-RNK C.m-RNK D.DNK
70…nukleotidlarning ketma ketligi DNK molekulasidagi nukleotidlar ketma ketligiga mos(komplimentar) ?
A.t-RNK B.i-RNK C.m-RNK D.DNK
71. DNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang.
A guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig’i
B guanin-riboza-fosfat kislota qoldig’i
C guanin- fosfat kislota qoldig’i- dezoksiriboza
D guanin-dezoksiriboza- 3 ta fosfat kislota qoldig’i
72.Sitoplazmada oqsil sintez qiluvchi qanday majmua hosil bo’ladi
A. ribosoma va t-RNKdan iborat
B ribosoma va i-RNKdan iborat
C. ribosoma ,RNK va DNKdan iborat
D.t-RNK va i-RNK
73. RNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang.
A guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig’i
B guanin-riboza-fosfat kislota qoldig’i
C guanin- fosfat kislota qoldig’i- dezoksiriboza
D guanin-dezoksiriboza- 3 ta fosfat kislota qoldig’i
74.Aminokislota bilan triplet kodning mos kelishini nima belgilaydi
A.t-RNK B.i-RNK C.m-RNK D.DNK
75. Nimadan oqsil biosintezida qayta qayta foydalanish mumkin
A. ribosoma va t-RNKdan iborat
B ribosoma va i-RNKdan iborat
C. ribosoma ,RNK va DNKdan iborat
D.t-RNK va i-RNK
76.Dissimilasiya jarayoniga xos xususiyatlar?
1)tirik organizmda moddalarning parchalanishi yuz beradi 2)assimilyasiya teskarisi 3)energiya ajralishi bilan boradi 4)energiya almashinuvi deb yuritiladi 5)moddalar almasinuvi deb yuritiladi
A.1,2,3,4 B.1,2,3,4,5 C.2,3,4,5 D.2,3,5
77. Hujayraning tarkibiy qismlari tuzilishi uchun zarur plastik material –oqsil va nuklein kislotalar oldindan tayyor kimyoviy tilda yozilgan malumot asosida o’ziga xos maxsus mexanizm asosida sintez qilinadi.Buning uchun nima xizmat qiladi?
A.oqsil B.ribosoma
C.irsiy axborot D.xromoprotein
78. Oqsil biosinteziga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. yadroda kechadi 2.ribosomada kechadi 3.aminokislotalar ATF energiyasi yordamida faollashadi 4.aminokislotalar tRNK yordamida ribosomaga keltiriladi 5.oqsil to`g`risidagi ma’lumot DNK shaklida ribosomaga beriladi 6.oqsil to`g`risidagi ma’lumot iRNK shaklida ribosomaga beriladi 7.ribosoma va iRNKdan iborat oqsil sintezlovchi majmua hosil bo`ladi 8.ribosoma tRNK bo`ylab harakat qiladi va peptid zanjirining hosil bo`lashi boshlanadi
A 1,5,8 B 2,3,4,6,7,8 C 2,3,4,5,6,7,8 D 2,3,4,6,7
79. Oqsil biosinteziga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. yadroda kechadi 2.ribosomada kechadi 3.aminokislotalar ATF energiyasi yordamida faollashadi 4.aminokislotalar tRNK yordamida ribosomaga keltiriladi 5.oqsil to`g`risidagi ma’lumot DNK shaklida ribosomaga beriladi 6.oqsil to`g`risidagi ma’lumot iRNK shaklida ribosomaga beriladi 7.ribosoma va iRNKdan iborat oqsil sintezlovchi majmua hosil bo`ladi 8.ribosoma tRNK bo`ylab harakat qiladi va peptid zanjirining hosil bo`lashi boshlanadi
A 1,5,8 B 2,3,4,6,7,8 C 2,3,4,5,6,7,8 D 2,3,4,6,7
80.Murakkab organic birikmalardan qanday jarayonda ko’p miqdorda energiya ajralib chiqadi?
A.anaerob oksidlanish B.achish
C.kislorod yordamida parchalanish D.anabolizm
81.Hujayradagi qaysi jarayonlar energiya sarflanadi A.biosintez,muskul qisqarishi,hujayra bo’linishi
B.moddalarning membrana orqali o’tishi
C.asab impulslarining o’tkazilishi
D. barchasida
82.Ozuqa moddalaridan ajralgan quvvat qayerga sarflanadi?
A.issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi
B.ATFning fosfat bog’larida to’planadi
C.jigar va muskulda saqlanadi D.A va B
83.ATFning qaysi molekulasi eng ko’p energiyaga ega
A.monofosfat B.difosfat
C.trifosfat D.hammasi to’g’ri
84.ATF molekulasi nimadan tashkil topgan –
A.adenin,riboza shakari,ikkita fosfat kislota qoldig’i
B.adenin,riboza, uchta fosfat kislota qoldig’i
C. adenin,diziksoriboza, uchta fosfat kislota qoldig’i
D.adenin,guanin,timin,sitozin va uchta fosfat kislota qoldig’i
85.Fermentli reaksiyaga misol keltiring.
A glyukagonninng glikogenni parchalashi
B adrenalinning yurak urishini tezlashishida ishtirok etishi
C oqsillarni parchalashda pepsinning ishtirok etishi
D glukoza metabolizmida imsulinning ishtirok etishi
86. Riboza qaysi birikmalar tarkibida uchraydi?
1.DNK 2. RNK 3.ATF
A 1,2,3 B 1,2 C 2 D 2,3
87. Nukleotidlar qatorini toping?
A DNK,RNK,ATF,AMF,ADF
B RNK,NAD,NADF
C DNK, RNK
D ATF,AMF,ADF
88.180 gr glyukozaning atomlari orasida to’plangan potensial energiya miqdori
A.2800 B.3000 C.3800 D.2500
89.ATF dagi uchinchi fosfat kislotaning ajralishida qancha energiya ajraladi
A.40 B.36 C.30 D.65
90.Achish jarayonida energiya almashinuvi necha bosqichga bo’linadi
A.2 B.4 C.5 D.3
91.Energiya almashinuvining birinchi bosqichi qanday nomlanadi
A. to’liqsiz parchalanish B.tayyorgarlik
C.kislorodsiz parchalanish D.kislorodli parchalanish
92.Qaysi bosqichda uglevod,yog’,oqsillar - glyukoza,gliserin, yog’ kislota, aminokislotagacha, nuklein kislotalar nukleotidlargacha parchalanadi?
A. to’liqsiz parchalanish B.tayyorgarlik
C.kislorodsiz parchalanish D.kislorodli parchalanish
93.Qaysi bosqichda kam miqdorda energiya ajraladi va u issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi?
A. to’liqsiz parchalanish B.tayyorgarlik
C.kislorodsiz parchalanish D.kislorodli parchalanish
94.Energiya almashinuvining tayyorgarlik bosqichiga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.oqsillar aminokislotalargacha parchalanadi 2.uglevodlar glyukozagacha parchalanadi 3.yog`lar yog` kislotalarigacha parchalanadi 4.yog`lar glitseringacha parchalanadi 5. nuklein kislotalar nukleotidlargacha parchalanadi 6.energiyaning 40 % issiqlik energiyasi sifatida tarqab ketadi 7.energiyaning 60 % issiqlik energiyasi sifatida tarqab ketadi 8. energiyaning barchasi issiqlik energiyasi sifatida tarqab ketadi
A 1,2,3,6 B 1,2,4,5,7 C 1,2,3,4,5,7 D 1,2,3,4,5,8
95. Energiya almashinuvining tayyorgarlik bosqichiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.oqsillar aminokislotalargacha parchalanadi 2.uglevodlar glyukozagacha parchalanadi 3.yog`lar yog` kislotalarigacha parchalanadi 4.yog`lar glitseringacha parchalanadi 5. nuklein kislotalar nukleotidlargacha parchalanadi 6.energiyaning 40 % issiqlik energiyasi sifatida tarqab ketadi 7.energiyaning 60 % issiqlik energiyasi sifatida tarqab ketadi 8. energiyaning barchasi issiqlik energiyasi sifatida tarqab ketadi
A 1,2,3,6 B 6,7 C 1,2,3,4,5,7 D 1,2,3,4,5,8
96. Energiya almashinuvi jarayonining tayyorgarlik davrida ajralgan energiya…
A ATF sifatida to’planadi
B issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi
C NADF sifatida to’planadi
D ADF sifatida to’planadi
97.Energiya almasinuvining 2-bosqichi
A. to’liqsiz parchalanish
B.anaerob nafas olish,achish
C. kislorodsiz parchalanish,glikoliz
D. hammasi to’g’ri
98.Achish atamasi qaysi organizmda qo’llaniladigan jarayonlarga nisbatan aytiladi?
A.o’simlik,hayvon B.zamburug’lar
C.o’simlik,mikroorganizm D.hayvon,zamburug’
99.Kislorodsiz parchalanish qayerda amalga oshadi A.ribosoma B.sitoplazmada
C.yadro D.endoplazmatik to’r
100. Bu bosqichda moddalarning fermentlar tasirida parchalanishi yana davom etadi
A. aerob parchalanish B.tayyorgarlik
C. kislorodsiz parchalanish D. anabolizm
101.Mushaklarda anaerob nafas olish tufayli glyukoza necha molekula sut kislotaga parchalanadi
A.36 B.30 C.40 D. 2
102.Achitqi zamburug’larida glyukoza molekulasi qanday sharoitda etil spirt va CO2 gacha parchalanadi
A. to’liqsiz parchalanish B.tayyorgarlik
C. kislorodsiz parchalanish D. A va C
103.Bir molekula glyukozadan necha molekula ATF hosil bo’ladi(Kislorodsiz sharoitda)
A.35 B.36 C.2 D.6
104.Glyukozaning kislorodsiz sharoitda parchalanishida ajralayotgan energiyaning necha %i ATF tarkibida to’planadi, necha % i issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi
A.40;60 B.60;40
C.50;50 D.30;70
105. Glikoliz jarayoniga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. anaerob nafas olish deb yuritiladi 2. achish deb yuritiladi 3.odatda o`simliklarga nisbatan qo`llanadi 4.odatda mikroorganizmlarga nisbatan qo`llanadi 5.ribosomada boradi 6.sitoplazmada boradi 7.fermentlar ishtirokida parchalanish davom etadi 8.glyukozaning parchalanish reaksiyasida ATF ishtirok etadi 9. glyukozaning parchalanish reaksiyasida ADF ishtirok etadi 10. glyukozaning parchalanish reaksiyasida fosfat kislota ishtirok etadi 11. ajralgan energiyadan ADF hosil bo`lgan 12. ajralgan energiyadan ATF hosil bo`lgan
A 1,2,3,4,5,7,8,10 B 1,2,3,4,6,7,8,10
C 1,2,3,4,6,7,9,10,12 D 1,2,3,4,6,7,8,10,11
106. Glikoliz jarayoniga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. anaerob nafas olish deb yuritiladi 2. achish deb yuritiladi 3.odatda o`simliklarga nisbatan qo`llanadi 4.odatda mikroorganizmlarga nisbatan qo`llanadi 5.ribosomada boradi 6.sitoplazmada boradi 7.fermentlar ishtirokida parchalanish davom etadi 8.glyukozaning parchalanish reaksiyasida ATF ishtirok etadi 9. glyukozaning parchalanish reaksiyasida ADF ishtirok etadi 10. glyukozaning parchalanish reaksiyasida fosfat kislota ishtirok etadi 11. ajralgan energiyadan ADF hosil bo`lgan 12. ajralgan energiyadan ATF hosil bo`lgan
A 5,8,11 B 1,2,3,4,6,7,8,10
C 1,2,3,4,6,7,9,10,12 D 5,9,12
107. glyukozaning kislorodsiz sharoitda sut kislotagacha parchalanishi tufayli ajralib chiqadigan energiyaning necha foizi issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi?
A 60% B 40% C 10% D 55%
108. O’simliklarda achitqi zamburug’larda mikroorganizmlarda o’tadigan glikoliz jarayoniga xos umumiylikni aniqlang.
A umumiylik yo’q
B barcha hollarida bir molekula glukozani parchalanishi 2molekula ATF ning hosil bo’lishi bilan boradi
C. barcha hollarda bir molekula glukozani parchalanishi sut kislota va 36 molekula ATF ning hopsil bo’lishi bilan boradi
D. barcha hollarda glikoliz mitoxondriyalarda sodir bo’ladi.
109. Mikroorganizmlarda glikoliz jarayonida qanday moddalar hosil bo`ladi?
1.aseton 2. glutamat 3.atsetat kislota 4.C2H5OH 5.CO2
A 1 B 1,2,3,4,5 C 1,3 D 4,5
110.Energiya almashinuvining 3-bosqichi
A.to’liqsiz yoki kislorodsiz parchalanish
B.aerob nafas olish yoki kislorodli parchalanish
C.tayyorgarlik
D.ortiqcha mahsulotning tashqariga chiqarilishi
111.Qaysi bosqich fermentlar tasirida tezlashadi
A.to’liqsiz yoki kislorodsiz parchalanish
B.aerob nafas olish yoki kislorodli parchalanish
C.tayyorgarlik
D.ortiqcha mahsulotning tashqariga chiqarilishi
112.Qaysi jarayonda juda katta miqdorda energiya ajralib chiqadi va ATF tarkibida to’planadi?
A.to’liqsiz yoki kislorodsiz parchalanish
B.aerob nafas olish yoki kislorodli parchalanish
C.tayyorgarlik
D.ortiqcha mahsulotning tashqariga chiqarilishi
113.Energiya almashinuvi jarayonida hosil bo’ladigan oxirgi mahsulotlar?
A.kraxmal,organic birikma
B.CO2,H2O C.C2H5OH,CO2 D.O2 va kraxmal
114.Hujayrani energiya bilan taminlashda …asosiy vazifani bajaradi?
A.anaerob nafas olish B.aerob nafas olish
C.glikoliz D.assimilyasiya
115.Ikki molekula sut kislotaning kislorodli sharoitda to’liq parchalanishidan necha molekula ATF hosil bo’ladi
A.36 B.30 C.40 D. 2
116. Glukozaning to`liq parchalanishida necha molekula ATF hosil bo`ladi?
A) 32 B) 36 C) 38 D) 40
117.Barcha tirik organizmlar qaysi xususiyatiga qarab ikki katta guruh:avtotrof va geterotroflarga bo’linadi?
A.energiya sarflash B.energiya olish
C.metabolik jarayonlar D.moddalar almashinuvi
118. Qanday organizmlar energiya manbaidan foydalanish turiga qarab fototrof va xemotroflarga bo`linadi?
A geterotrof B avtotrof C parazit D saprofit
119.Avtotrof organizmlar qanday guruhlarga bo’linadi-
A.avtotrof geterotrof B.xemotrof;fototrof
C.avtotrof golozoy D.saprofit va parazit
120.Avtotroflarni aniqlang?
1)o’simlik 2)suvo’ti 3)bazi bakteriya
A.1,2 B.1,2,3 C.1 D.3
121.Avtotroflar qaysi xususiyatiga ko’ra ikki guruhga bo’linadi?
A.energiya sarflash B.energiya olish
C.metabolik jarayonlar D.moddalar almashinuvi
122.Xloroplastlarda qanday pigment to’planadi?
A.xromoplast B.gemoglabin
C.xlorofill D.fikosian
123.Fotosintez jarayoni qanday kechadi?
1) yorug’lik kvantlari-foton-xlorofill molekulasiga tasir qiladi 2)molekulalar qisqa vaqtda energiyaga boy qo’zg’algan holga keladi 3)qo’zg’algan molekulalarning ortiqchasi issiqlik yoki yorug’lik sifatida tarqaladi 4)qolgan energiya vodorod ionlariga uzatiladi 5)yorug’lik tasirida suv dissotsiyalanadi 6)hosil bo’lgan vodorod organic birikmalar bilan birikadi 7)gidroksil ionlari o’zining elektronini boshqa molekulalarga beradi va erkin radikalga aylanadi 8)radikal qo’shilib suv va molekulyar kislorod hosil qiladi
A.1,2,3,4,6,7,8 B.1,2,3,4,5,6,7,8
C.2,4,6,7,8 D.1,2,3,6,7,8
124. yorug’lik ta’sirida suv dissotsialanish jarayoni qanday ataladi?
A gidroliz B foton C taksis D fotoliz
125.Fotoliz nima?
A.yorug’lik tasirida suvning dissotsilanishi
B.suv molekulasidagi zaryadlarning notekis taqsimlanishi
C.yoruglik tasirida sodda hayvonlar harakati
D.yorug’lik tasiriga o’simliklar javob reaksiyasi
126.Fotosintez jarayoni qanday kechadi
A. yorug’lik kvantlari-foton-xlorofill molekulasi
B.yorug’lik kvantlari-xlorofill molekulasi
C.foton-xlorofill molekulasi-suv
D.suv-yorug’lik kvantlari-foton-xlorofill molekulasi
127. Quyosh energiyasi nimaga sarflanadi?
A.suvni parchalashga B.ATF hosil qilishga
C.faqat organic birikmalar hosil qilishga
D.A va B
128.Fotosintez jarayonida molekulyar kislorod manbai?
A.kraxmal B.suv
C.organik birikmalar D.mineral tuz
129.Quyosh energiyasi nimaga sarflanadi?
A.suvni parchalashga B.ATF hosil qilishga
C.faqat organic birikmalar hosil qilishga D.A va B
130.Fotosintezda 3 molekula glukoza sintezlanganda qanday molekulyar nisbatlarda CO2 va ATF sarflanadi?
A 18 va 54 B 36 va 54 C 18 va 36 D 36 va 36
131.Xloroplastlarda kislorod ishtirokisiz mitoxondriyalarga nisbatan necha marta ko’p ATF sintezlanadi
A.36 B.30 C.40 D. 2
132.Fotosintezning nechta bosqichi bor?
A.xemosintez,fotosintez
B.yorug’lik,qorong’ulik
C.qisqa va uzun kun bosqichi
D.to’yingan va to’yinmagan
133.Xemosintez nima?
A.kimyoviy reaksiya energiyasini hosil bo’layotgan organik birikmalarning kimyoviy energiyasiga aylantirish
B.kimyoviy reaksiya energiyasini hosil bo’layotgan anorganik birikmalarning kimyoviy energiasiga aylantirish
C.quyosh nuri energiyasini hosil bo’layotgan organik birikmalarning kimyoviy energiyasiga aylantirish
D. yorug’lik tasirida suvning dissotsilanishi
134. Hujayrasida xlorofill tutmaydigan ayrim autotrof bakteriyalar organik moddalarni hosil qilishda(1) va to’plashda(2) qanday energiya(lar)dan foydalanadi?
a) quyosh energiyasi b)kimyoviy energiya
c) issiqlik energiyasi
A 1-a; 2-a,b; B 1-b; 2-a,b; C 1-b; 2-a; D 1-a,b; 2-b;
135.Nitrifikator bakteriya?
A. ammiakni azot kislotaga aylantiradi
B. 2valentli Fe ni 3 valentliga aylantiradi
C. H2S ni H2SO4ga aylantiradi
D.azot kislotani azotgacha parchalaydi
136.Temir bakteriya ?
A. ammiakni azot kislotaga aylantiradi
B. 2valentli Fe ni 3 valentliga aylantiradi
C. H2S ni H2SO4ga aylantiradi
D.azot kislotani azotgacha parchalaydi
137.Oltingugurt bakteriya ?
A. ammiakni azot kislotaga aylantiradi
B. 2valentli Fe ni 3 valentliga aylantiradi
C. H2S ni H2SO4ga aylantiradi
D.azot kislotani azotgacha parchalaydi
138. Quyidagi xemosintez qila oladigan organizmlarni vazifasi bilan juftlab yozing
a-nitrifikator bakteriyalar b-o`simliklar c-temir bakteriyalari d-oltingugurt bakteriyalari
1. ammiakni azot kislotaga aylantiradi 2.azot kislotani azotgacha parchalaydi 3. xlorofill yordamida organic modda sintezlaydi 4. vodorod sulfidni sulfit kislotagacha aylantiradi 5. vodorod sulfidni sulfat kislotagacha aylantiradi 6. Fe+3 ni Fe+2 ga aylantiradi 7.Fe+2 ni Fe+3 ga aylantiradi
A a-2; b-3; c-6; d-4; B a-2; b-3; c-7; d-4;
C a-1; b-3; c-7; d-5; D a-1; c-7; d-5;
139.Armosferadagi azotni o’zlashtiradigan ayrim erimaydigan minerallarni o’simlik tomonidan o’zlashtiradigan shaklga aylantiradigan bakteriya?
A. Oltingugurt bakteriya B. Temir bakteriya
C. Nitrifikator bakteriya D.xemosintetik bakteriya
140.Aerob bakteriyalarni aniqlang
A. Oltingugurt bakteriya B. Temir bakteriya
C. Nitrifikator bakteriya D.xemosintetik bakteriya
141.Geterotroflarga xos xususiyat?
A.organik birikmalarni tayyor holda oladi
B.anorganik birikmalardan organic birikma sintez qilolmaydi
C.anorganik birikmalardan organic birikma sintezlaydi D.A va B
142.Geterotroflarni aniqlang?
A.bakteriya,zamburug’,hayvon B.zamburug’,bakteriya,mox
C. zamburug’,hayvon,nitella
D. zamburug’,hayvon,o’simlik
143Qaysi ferment kraxmalni shakargacha parchlaydi-
A.amilaza B.lipaza C.karbogidraza D.steroid
144.Amilaza fermenti qaysi mahsulotlarda ko’p bo’ladi-
A.unayotgan don B. odam so’lagi
C.hayvonlarning biriktiruvchi to’qima hujayralari
D A,B
145.O’simlik bargida hosil bo’lgan asosiy organic modda ?
A.sellyuloza B.kraxmal C.kislorod D.suv
146. Agar probirkaga 1-2 ml amilaza fermenti shirasidan va 1-2 ml kraxmal eritmasidan quyib 5 daqiqadan so’ng 1 tomchi 1%li yod tomizilsa qanday ranghosil bo’ladi?
A ko’k B binafsha C jigarrang
D qizg’ish-sariq
147. xlorid kislotali muhitda so’lak fermenti - amilaza kraxmalga ta’sirlantirilsa va 5 daqiqadan keyin probirkaga 1 tomchi yod tomizilsa probirkada qanday rang hosil bo’ladi?
A ko’k B rangsiz C jigarrang
D qizg’ish-sariq
148. Agar normal (yorug’liki, namlik, mineral moddalar me’yorda bo’lgan) muhitda chinor bargining faqat ma’lum bir qismi ikki tomonlama to’sib qo’yilsa va shu bargi 2 soatdan so’ng uzib olinib pigmentlardan tozalanib yod eritmasiga solinsa bargning to’sib qo’yilgan qismi qanday rangda bo’ladi?
A ko’k B rangsiz C jigarrang D qizg’ish-sariq
149. Probirkada 1-2 ml suv va 1-2 ml kraxmal eritmasi yaxshilab aralashtirilsa va ustiga 1tomchi yod eritmasi tomizilsa probirkada qanday rang hosil bo’ladi?
A ko’k B rangsiz C jigarrang
D qizg’ish-sariq
150. O’simlik bargining pigmentatsiyasini buzuvchi birikma (modda) ni aniqlang.
A formalin B yod C etil spirti D atseton
151. Agar normal (yorug’liki, namlik, mineral moddalar me’yorda bo’lgan) muhitda chinor bargining faqat ma’lum bir qismi ikki tomonlama to’sib qo’yilsa va shu bargi 2 soatdan so’ng uzib olinib pigmentlardan tozalanib yod eritmasiga solinsa bargning to’sib qo’yilmagan qismi qanday rangda bo’ladi?
A ko’k B rangsiz C jigarrang D qo`ng`ir
9-SINF
5-MAVZU
Organizmlarning ko’payishi va individual rivojlanishi
1. Organik (tirik) tabiatning o’ziga xos xususiyatlaridan biri?
A.ko’payish B.moddalar va energiya oqimi
C.o’z-o’zini qayta tiklash D.A va C
2. Hujayraning yashash muddati ...bog’liq holda turlicha bo’ladi?
A.shakli va tuzilishi B.tuzilishi va funksiasi
C.yirik, maydaligi, funksiyasi D.shakli va hajmi
3. Qaysi hujayralar embrional rivojlanish davri tugagandan keyin bo’linmaydi va organizmning butun umri davomida o’z funksiyasini bajaradi?
A.suyak iligi, epidermis, ichak epiteliysi
B.nerv, muskul C.suyak iligi, epidermis, nerv
D.ichak epiteliysi, muskul
4. Qaysi hujayralar butun umr davomida bo’linib ko’payib turadi?
A.suyak iligi, epidermis, ichak epiteliysi
B.nerv, muskul C.suyak iligi, epidermis, nerv
D.ichak epiteliysi, muskul
5. Hujayraning hayot sikli qanday davlarni o’z ichiga oladi?
A.bo’linishdan hosil bo’lgan yangi hujayraning nobud bo’lishigacha yoki keyingi bo’linishigacha
B.hujayraning bo’linishga tayyorgarlik davri
C. hujayraning bo’linishga tayyorgarlik davri va mitoz bosqichlarini davom etishi
D. mitoz bosqichlarini davom etishi
6.Mitoz sikli?
A.bo’linishdan hosil bo’lgan yangi hujayraning nobud bo’lishigacha yoki keyingi bo’linishigacha
B.bir mitozdan ikkinchi mitozgacha bo’lgan tayyorgarlik davri
C. hujayraning bo’linishga tayyorgarlik davri va mitoz bosqichlarini davom etishi
D. mitoz bosqichlarini davom etishi
7.Interfaza nima?
A.bo’linishdan hosil bo’lgan yangi hujayraning nobud bo’lishigacha yoki keyingi bo’linishigacha
B.bir mitozdan ikkinchi mitozgacha bo’lgan tayyorgarlik davri
C. hujayraning bo’linishga tayyorgarlik davri va mitoz bosqichlarini davom etishi
D. bir meyoz bilan ikkinchi mitoz orasidagi vaqt
8.Interfaza qanday davrlarga bo’linadi?
A.4: G1 G2 G3 G4 B.4: P,M,A,T
C.3: G1,S,G2 D.S1,S2,G
9. Interfaza nechta davrga bo’linadi
A. 3 B.4 C.5 D.2
10. DNK ning sintezga tayyorgarlik bosqichi ?
A.sintezga tayyrogarlik G1 B.sintez davri S
C. sintezdan keyingi G1 D. interkinez
11.Bu davrda juda tezlik bilan oqsil va RNK sintezlanadi.DNK sintezida ishtirok etadigan fermentlar faolligi ortadi,hujayra jadal o’sadi
A.sintezga tayyrogarlik G1 B.sintez davri S
C. sintezdan keyingi G1 D. interkinez
12. Interfazaning sintez davri S da kuzatiladigan jarayonlar?
1)DNK molekulasi ikki hissa ortadi 2)hujayra markazi soni ikki hissa ortadi 3)Dnkning ikki hissa ortishi natijasida har bir xromosomada ikki barobar ko’p DNK hosil bo’ladi 4)xromosoma soni oshmaydi
A.1,2 B.2,3 C.1,2,3 D.1,2,3,4
13. sintezdan keyingi davr.
A.G1 B. S C. G2 D.interkinez
14.Bu davrda hujayra mitozga tayorgarlik yakunlanadi
A.G1 B. S C. G2 D.interkinez
15. DNK replikatsiyasi hujayra siklining qaysi davrida kuzatiladi?
A interfazaning sintezdan keyingi davrida
B interfazaning sintezdan oldingi davrida
C mitozning profaza davrida
D interfazaning sintez davrida
16. Interfazaning qaysi davrida hujayra jadal o’sadi
A.sintezga tayyrogarlik G1 B.sintez davri S
C. sintezdan keyingi G1 D. interkinez
17.Mitoz qachon boshlanadi?
A.interkinez tugagach B.interfaza tugagach
C.sintez davrida D.G1 davrida
18. Interfaza davriga xos bo`lgan xususiyatlarni juftlab yozing
a- G1 b- G2 c-S d-profaza
1. DNK sintezida ishtirok etuvchi fermentlarning faolligi oshadi 2.hujayra markazi 2 marta ko`payadi 3. RNK sintezlanadi 4. oqsil sintezlanadi 5. DNK 2 marta ortadi 6. hujayra mitoz bo`linishga tayyor bo`ladi 7.yadro shirasining yopishqoqligi kamayadi
A a-1,3,4;b-2,5;c-6;d-7; B a-1,3,4;b-6;c-2,5;d-7;
C a-1,4;b-2,3,5;c-6;d-7 D a-1,3,4;b-6;c-2,5;
19. Interfaza davriga xos bo`lgan xususiyatlarni juftlab yozing
a- G1 b- G2 c-S d-profaza
1. yadro shirasining yopishqoqligi kamayadi 2. DNK sintezida ishtirok etuvchi fermentlarning faolligi oshadi 3. hujayra mitoz bo`linishga tayyor bo`ladi 4. RNK sintezlanadi 5. DNK 2 marta ortadi 6. oqsil sintezlanadi 7.hujayra markazi 2 marta ko`payadi
A a-2,4,6;b-5,7;c-3;d-1; B a- a-2,4,6;b-3;c-5,7;d-1;
C a-2,4;b-5,6,7;c-3;d-1; D a-2,4,6;b-3;c-5,7;
20.Profaza davrida kuzatiladigan jarayonlar ?
1) yadro kattalashadi 2) yadro shirasining yopishqoqligi ortadi 3) yadro shirasining yopishqoqligi kamayadi 4) xromosomalar mikroskopda aniq ko’rinmaydi 5) xromosomalar mikroskopda aniq ko’rinadi 6)yadrocha yo’qoladi 7)sentriola hujayra qutblari tomon tarqala boshlaydi 8)xromosomalar ekvator tomonga harakatlana boshlaydi 9)sentromera xromosomalarni qutblarga tomon tarqalishini ta’minlaydi 10) bo’linish urchug’i xromosomalarni qutblarga tomon tarqalishini ta’minlaydi 11) yadro qobig’I parchalanadi 12)xromosomalar sitoplazmada erkin holda betartib joylashadi 13) bo`linish urchug`i to`liq shakllanadi
A.1,2,4,6,8,9,11,12,13 B.1,2,5,6,7,9,11,12,13 C.1,3,4,6,8,10,11,12 D.1,3,5,6,7,10,11,12
21. Profaza davrida kuzatilmaydigan jarayonlar ?
1) yadro kattalashadi 2) yadro shirasining yopishqoqligi ortadi 3) yadro shirasining yopishqoqligi kamayadi 4) xromosomalar mikroskopda aniq ko’rinmaydi 5) xromosomalar mikroskopda aniq ko’rinadi 6)yadrocha yo’qoladi 7)sentriola hujayra qutblari tomon tarqala boshlaydi 8)xromosomalar ekvator tomonga harakatlana boshlaydi 9)sentromera xromosomalarni qutblarga tomon tarqalishini ta’minlaydi 10) bo’linish urchug’i xromosomalarni qutblarga tomon tarqalishini ta’minlaydi 11) yadro qobig’I parchalanadi 12)xromosomalar sitoplazmada erkin holda betartib joylashadi 13) bo`linish urchug`i to`liq shakllanadi
A. 2,4,8,9,13 B.2,5,7,13
C. 1,3,4,6,8,10,11,12 D.1,3,5,6,7,10,11,12
22. Metafazada kuzatiladigan jarayonlar?
1) sitoplazmada xromosomalar erkin holatda joylashadi 2) xromosomalar spirallashishi davom etadi 3)xromosoma ekvator tekisligi tomon harakatlanadi 4)xromosomalar ekvator tekisligida notekis holatda joylashadi 5) xromosomalar ekvator tekisligida bir tekis holatda joylashadi 6)har bir xromosoma xromatidlari bir biridan itarilib faqat bo`linish urchug`I bilan birikkan bo’ladi 7) har bir xromosoma xromatidlari bir biridan itarilib faqat birlamchi belbog’ bilan birikkan bo’ladi 8)bo’linish urchug’I to’liq shakllanadi 9)har bir xromosoma bilan bittadan bo’linish urchug’iga birikadi 10) har bir xromosoma bilan bittadan mikronaychaga birikadi
A.1,2,3,4,6,8,10 B.2,3,5,6,8,9
C.2,3,4,7,8,10 D.2,3,5,7,8,9
23. Metafazada kuzatilmaydigan jarayonlar?
1) sitoplazmada xromosomalar erkin holatda joylashadi 2) xromosomalar spirallashishi davom etadi 3)xromosoma ekvator tekisligi tomon harakatlanadi 4)xromosomalar ekvator tekisligida notekis holatda joylashadi 5) xromosomalar ekvator tekisligida bir tekis holatda joylashadi 6)har bir xromosoma xromatidlari bir biridan itarilib faqat bo`linish urchug`I bilan birikkan bo’ladi 7) har bir xromosoma xromatidlari bir biridan itarilib faqat birlamchi belbog’ bilan birikkan bo’ladi 8)bo’linish urchug’I to’liq shakllanadi 9)har bir xromosoma bilan bittadan bo’linish urchug’iga birikadi 10) har bir xromosoma bilan bittadan mikronaychaga birikadi
A.1,4,6,10 B.2,3,5,6,8,9 C.1,4,7,10 D.2,3,5,7,8,9
24. Anafazada qanday jarayonlar kuzatiladi ?
1) har bir xromosoma bilan bittadan bo’linish urchug’iga birikadi 2) xromosoma xromatidlarini birlashtirib turuvchi belbog’ uziladi 3) har bir xromosoma xromatidlari bir biridan itarilib faqat birlamchi belbog’ bilan birikkan bo’ladi 4)xromatidlar mustaqil xromosomalarga aylanadi 5)mikronaychaga birikkan bo’linish urchug’ini sentromera hujayra qutblariga tomon tortadi 6)sentromeraga birikkan bo’linish urchug’I mikronaychalari qisqarishi natijasida xromosomalarni hujayra qutblariga tomon tortadi
A.1,3,5 B.1,2,3,4,6 C.2,4,6 D.1,2,4,6
25. Anafazada qanday jarayonlar kuzatilmaydi ?
1) har bir xromosoma bilan bittadan bo’linish urchug’iga birikadi 2) xromosoma xromatidlarini birlashtirib turuvchi belbog’ uziladi 3) har bir xromosoma xromatidlari bir biridan itarilib faqat birlamchi belbog’ bilan birikkan bo’ladi 4)xromatidlar mustaqil xromosomalarga aylanadi 5)mikronaychaga birikkan bo’linish urchug’ini sentromera hujayra qutblariga tomon tortadi 6)sentromeraga birikkan bo’linish urchug’I mikronaychalari qisqarishi natijasida xromosomalarni hujayra qutblariga tomon tortadi
A.1,3,5 B.1,2,3,4,6 C.2,4,6 D.1,3,6
26.Telofazada qanday jarayonlar kuzatiladi?
1) xromatidlar mustaqil xromosomalarga aylanadi 2) mitoz jarayoni yakunlanadi 3)xromosomalar qutblarga to’planadi 4) spirallar yoyila boshlaydi 5)xromosomalar yorug’lik mikroskopida yaxshi ko’rinadi 6) xromosomalar yorug’lik mikroskopida yaxshi ko’rinmaydi 7)sitoplazmaning membranali qismlaridan yadro qobig’I hosil bo’ladi 8)oxirida sitoplazmaning ikkiga ajralishi(sitokinez) kuzatiladi 9) yadrocha qaytadan shakllanadi
A.1,2,3,4,5,6,7,8 B.2,3,4,6,7,8,9 C.1,2,3,4,6,7,9 D.2,3,4,5,7,9
27. Telofazada qanday jarayonlar kuzatilmaydi?
1) xromatidlar mustaqil xromosomalarga aylanadi 2) mitoz jarayoni yakunlanadi 3)xromosomalar qutblarga to’planadi 4) spirallar yoyila boshlaydi 5)xromosomalar yorug’lik mikroskopida yaxshi ko’rinadi 6) xromosomalar yorug’lik mikroskopida yaxshi ko’rinmaydi 7)sitoplazmaning membranali qismlaridan yadro qobig’I hosil bo’ladi 8)oxirida sitoplazmaning ikkiga ajralishi(sitokinez) kuzatiladi 9) yadrocha qaytadan shakllanadi
A.6,9 B.2,3,4,6,7,8 C.1,5 D.2,3,4,5,7,9
28.Sitokinez nima?
A. sitoplazmaning ikkiga ajralishi
B.yadroning ikkiga ajralishi
C.hujayra qobig’ining ikkiga ajralishi
D.sitoplazma hosil bo’lishi
29.Hayvon hujayralarida bo’linish qanday boradi?
A. sitoplazma va plazmatik membrana o’rtasida botiqlik paydo bo’lib torayadi va hujayra teng ikkiga bo’linadi
B. hujayraning o’rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo’lib hujayra chetiga tarqala boshlaydi
C. hujayrani teng ikkiga bo’luvchi ko’ndalang to’siq paydo bo’ladi.Sellyuloza qobiq hosil bo’ladi
D.B va C
30.O’simlik hujayralarida bo’linish qanday boradi?
A. sitoplazma va plazmatik membrana o’rtasida botiqlik paydo bo’lib torayadi va hujayra teng ikkiga bo’linadi
B. hujayraning o’rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo’lib hujayra chetiga tarqala boshlaydi
C. hujayrani teng ikkiga bo’luvchi ko’ndalang to’siq paydo bo’ladi.Sellyuloza qobiq hosil bo’ladi
D.B va C
31.Mitoz qancha vaqt davom etadi?
A.9oy B.30daqiqadan 3soatgacha
C.30daqiqadan bir sutkagacha D.yillab
32.Mitozning biologik ahamiyati?
1)hosil bo’lgan hujayra bir xil xromosoma to’plami va bir xil genlarga ega 2)genetic material yangi hujayralarda bir xil taqsimlanadi 3)hosil bo’lgan ikkala yangi hujayra diploid to’plamga ega bo’ladi 4)hujayralarning tuzilishi va funksional doimiyligi,irsiy material bir xil bo’lishi taminlanadi
A.1,2 B.2,3,4 C.1,2,3,4 D.4
33….ko’p hujayrali organizm to’qima va organlaridagi ko’;p sonli hujayralarning tuzilishi va funksiyasi doimiyligi irsiy materialning bir xil bo’lishini taminlashning iloji bo’lmas edi
A.meyoz bo’linishsiz B.amitoz bo’linishsiz
C.mitoz bolinishsiz D.mitozva meyoz bo’linishsiz
34. Mitozning qaysi davrida har bir xromosoma xromatidlari bir-biridan itarilib faqat birlamchi belbog` yordamida birikkan bo`ladi?
A) profaza B) metafaza C) anafaza D)telofaza
35.Organizm ko’payishini asosini necha xil usul tashkil qiladi?
A.jinsiy jinssiz vegetativ B. jinsiy jinssiz
C. vegetativ,poliembrional,jinssiz
D.ovogenez,spermatagenez
36.Jinsiy ko’payish?
A.jinsiy bezlarda hosil bo’lgan maxsus jinsiy hujayralar hisobiga nasllarning gallanishi va rivojlanishi
B.organizmning bir necha bo’lakka bo’linib ko’payishi
C.poliembrional ko’payish D.o’z o’zini tiklash
37.Qanday ko’payish evolyusiya jarayonida paydo bo’lib organizmning genotipini xilma xil bo’lishida katta ahamiyatga ega
A.jinsiy B.jinssiz C.vegetativ D.A,B va C
38.Jinsiy ko’payishda yangi avlod qanday rivojlanadi ?
A.har xil organizmdan hosil bo’lgan ikkita jinsiy hujayraning qo’shilishi natijasida
B.har xil organizmdan hosil bo’lgan ikkita jinssiz hujayraning qo’shilishi natijasida
C.somatik hujayradan
D.sitoplazmaning bo’laklariga bo’linishi orqali
39.Germofroditlik qanday ko’payish usuliga mansub -
A.jinsiy B.jinssiz C.vegetativ D.poliembrional
40.Qo’sh jinslilik?
A.partenogenez B.germofrodit
C.poliembrional D.shizogoniya
41.Ikki jinsli gullarni aniqlang?
A.Olma,o’rik,gilos,behi
B. Makkajo’xori, o’rik,gilos,behi
C. o’rik,gilos,behi,qovun D.t.j.y
42.Makkajo’xori qaysi gullar qatoriga kiradi ?
A.ikki jinsli B. bir jinsli C.jinssiz
D.to’pgul hosil qilmaydigan
43.agar changchili gul alohida urug’chi gul alohida bo’lsa bunday gul….deyiladi
A.bir jinsli B.ikki jinsli C.jinssiz D. top`gul
44.Qaysi o’simlikning changchi va urug’chi gullari har xil tupda rivojlanadi
A. Makkajo’xori B. turkiston ismalog’i
C.elodeya D.torf
45.Partenogenez ko’payish qanday boradi?
A.urug’lanmagan tuxum hujayradan yangi organizm rivojlanadi
B.jinsiy hujayralar bitta organizmda rivojlanadi
C.jinsiy hujayralarning qo’shilmasdan rivojlanishi
D.A va C
46.Qaysi ko’payish usuli bokiralik deb ataladi- A.partenogenez B.germofrodit
C. poliembrional D.shizogoniya
47. Partenogenez qanday ko`payish usuliga kiradi
A jinsiy B jinssiz C germafrodit D vegetativ
48.Partenogenez ko’payish qanday organizmlarda kuzatiladi?
A.yomg’ir chuvalchangi,chumoli
B.erkak asalari,mayday qisqichbaqasimon
C.dafniya,erkak chumoli D.assidiy,lansetnik
49.Qanday ko’payishda organizm somatic(tana) hujayralardan ya’ni jinssiz hujayralardan rivojlanad?
A.poliembrional B.jinsiy C.germofrodit D.jinssiz
50…tirik tabiatda ham o’simliklar ham hayvonlar orsida keng tarqalgan?
A.jinsiy ko’payish B.jinssiz ko’payish
C.vegetativ ko’payish D.fragmentlar orqali
51. Jinssiz ko`payishga xos xususiyatlarni aniqlang
1. o`simliklar orasida keng tarqalgan 2.hayvonlar orasida keng tarqalgan 3.1 ta somatic hujayradan yangi organism rivojlanadi 4. 1 necha hujayradan yangi organism rivojlanadi 5. shizogoniya jinssiz ko`payishga kiradi 6.kurtaklanish jinssiz ko`payishga kiradi
A 1,3,5,6 B 2,3,5,6 C 1,2,3,4,5,6 D 1,4,5,6
52.Qaysi hayvonlar teng ikkiga bo’linish yo’li bilan ko’payadi?
A.xlorella,xlamidomanada,sporalilar
B.bir hujayrali,tuban zamburg’,suvo’tlar(xlorella)
C. amyoba,evglena,infuzoriya
D. oq planariya,ignatanli
53.Shizogoniya qaysi organizmlarda uchraydi –
A.xlorella,xlamidomanada,sporalilar
B.bir hujayrali,tuban zamburug’,suvo’tlar(xlorella)
C. amyoba,evglena,infuzoriya
D. oq planariya,ignatanli
54.Shizogoniya—
A.ko’p bo’lakka bo’linish
B.bir necha bo’lakka bo’linish
C.ikkiga bo’linish D.A va B
55.Qaysi organizmlar spora hosil qiladi?
A.xlorella, xlamidomanada, sporalilar
B.bir hujayrali, tuban zamburug’,suvo’tlar(xlorella)
C. amyoba, evglena, infuzoriya
D. oq planariya, ignatanli
56.Qanday ko’payish hujayralar soni birlamchi hujayralar yadrosining karrali bo’linishi natijasida hosil bo’lgan yadrolar soni bilan aniqlanadi?
A.shizogoniya B.spora orqali ko`payuvchilar.
C.partenogenez D.germofroditlik
57.Kurtaklanib ko’payadi ?
A. amyoba,evglena B. achitqi va gidra
C.meduza,halqali chuvalchang
D. oq planariya,ignatanli
58.Qaysi hayvonlarda jinssiz ko’payish tanasining tanasining ikkiga bo’linishi bilan boradi?
A. amyoba,evglena B. A va C
C.meduza,halqali chuvalchang
D. oq planariya,ignatanli
59. Qaysi ko’p hujayralilarda jinssiz ko’payish tanasining tanasining bir necha bo’lakka bo’linishi bilan boradi?
A. amyoba,evglena B. achitqi va gidra
C.meduza,halqali chuvalchang
D. oq planariya,ignatanli
60. jinssiz ko`payish tanasining 2 ga bo`linishi bilan boradigan ko`p hujayrali bo`lmagan
organizmlarni aniqlang
A. amyoba,evglena B. achitqi va gidra
C.meduza,halqali chuvalchang
D. oq planariya,ignatanli
61. jinssiz ko`payish tanasining 1 necha bo`lakka bo`linishi bilan boradigan ko`p hujayrali bo`lmagan organizmlarni aniqlang
A.amyoba,evglena
B.xlorella,xlamidomanada,sporalilar
C.meduza,halqali chuvalchang
D. oq planariya,ignatanli
62.Salomalaykum tugunagi hisobiga 1m2 joyda qancha yangi o’simlik hosil bo’ladi?
A.1200 B.1800 C.250 D.3400
63.Qanday ko’payish o’simliklar olamida keng tarqalgan
A. vegetativ B.jinssiz C.jinsiy D.kurtaklanish
64.Tugunagidan ko’payadi ?
A. kartoshka, shoyigul, batat B.tol,terak,tok,qoraqat
C. Molodilo D.olma,yantoq,olcha,terak
65.Qalamchasidan ko’payadi?
A. kartoshka,shoyigul,batat B.tol,terak,tok,qoraqat
C. Molodilo D.olma,yantoq,olcha,terak
66.Ajratuvchi kurtakchalar yordamida ko’payuvchi o’simlikni aniqlang?
A. kartoshka,shoyigul,batat B.tol,terak,tok,qoraqat
C. Molodilo D. olma,yantoq,olcha,terak
67.Ildiz bachkisi orqali ko’payadigan o’simliklarni toping?
A.kartoshka,shoyigul,batat B.tol,terak,tok,qoraqa
C. Molodilo D. olma,yantoq,olcha,terak
68.Ildizpoyasi orqali ko’payadigan o’simliklar qaysilar?
A. olma,yantoq,olcha,terak
B.kartoshkagul,iloq,g’umay,ajriq,binafsha,shirinmiya
C. kartoshkagul,iloq,g’umay,ajriq,batat D.B va C
69.Begoniya qaysi organi orqali ko’payadi?
A. Novdasidan B.bargi va ildiz tugunagi
C.ajratuvchi kurtakchalar D.ildizpoyasi
70.Elodeya qaysi organi orqali ko’payadi?
A. Novdasidan B.bargi va ildiz tugunagi
C.ajratuvchi kurtakchalar D.ildizpoyasi
71 hilol qaysi organi orqali ko’payadi?
A. Novdasidan B.bargi va ildiz tugunagi
C.ajratuvchi kurtakchalar D.ildizpoyasi
72. Qaysi o`simlik qalamchalari va ildiz bachkisi yordamida ko`payadi?
A) begoniya B) yantoq C) terak D) tok
73.Gulsafsar,g’umay qaysi organi orqali ko’payadi?
A. Novdasidan B.bargi va ildiz tugunagi
C.ajratuvchi kurtakchalar D.ildizpoyasi
74. juftlab yozing
a- ildizpoyasi b-tugunagi c- qalamchalari d-ildiz bachkisi
1.tol 2.yantoq 3.terak 4.batat 5.olcha 6.tok 7.salomalaykum 8.ajriq 9.binafsha 10.qoraqat 11.iloq
A a-8,11; b-4; c-1,3,6,10; d-2,3,5,7;
B a-1,3,6,10; b-8,9,11; c-4,7; d-2,3,5;
C a-8,9,11; b-4,7; c-1,3,6; d-2,3,5,6;
D a-8,9,11; b-4,7; c-1,3,6,10; d-2,3,5;
75. Terak ko`payishiga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
A qalamchasidan ko`payadi
B ildiz bachkisidan ko`payadi
C ildizpoyasidan ko`payadi D vegetativ ko`payadi
76.Hayvonlarda kuzatiladigan vegetativ ko’payish asosida…..yotadi
A.reproduksiya B.regenerasiya
C.akselerasiya D.gametogenez
77.Qaysi hayvonlarda vegetativ ko’payish kuzatiladi–
A.ko’p tukli halqali chuvalchanglarda
B.reptiliya C. meduza,halqali chuvalchang
D. oq planariya,ignatanlilar
78.Regenerasiya qaysi organizmlar uchun xos?
A.meduza,halqali chuvalchang
B. oq planariya,ignatanli
C.umurtqasiz va reptiliya
D.faqat yuksak hayvonlar
79…..hosil bo’lgan yangi avlod ona avlodning aynan nusxasi hisoblanadi ?
A.kurtaklanish B. jinssiz ko’payish
C.A,B va D D.vegetativ ko’payish
80.Jinssiz ko’payishning biologik ahamiyati?
A.irsiy o’zgaruvchanlikni taminlash
B.organizmning tez ko’payishi va ko’p avlod hosil bo’lishini taminlaydi
C.avlodlar almashinuvi jarayonida xromosoma sonining doimiyligi o’zgarmaydi
D.tez ko’payish va irsiy xilma xillikka olib kelish
81.Jinsiy ko’payishning afzalligini nimada?
A. organizmning tez ko’payishi
B. ko’p avlod hosil bo’lishini taminlaydi
C.ota ona irsiy belgilari birlashadi
D.evolyusion jihatdan ancha yosh hisoblanadi.
82. Jinsiy hujayralar bir-biridan nimasi bilan farq qiladi
1. shakli 2.o`lchami 3.harakat qilish-qilmasligi
A 1 B 2,3 C 1,2 D 1,2,3
83. Spermatazoidga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. 3 qismdan iborat 2. 2 qismdan iborat 3. bosh, bo`yin, dumdan iborat 4.bosh va dumdan iborat 5.bosh qismida yadro joylashgan 6. bo`yin qismida yadro joylashgan 7.hujayra markazi va mitoxondriya bosh qismida joylashgan 8. hujayra markazi va mitoxondriya bo`yin qismida joylashgan 9.tuzilishiga ko`ra kiprikka o`xshash dumi bor 10. tuzilishiga ko`ra xivchinga o`xshash dumi bor
A 1,3,5,7,9 B 2,4,5,7,9
C 1,3,5,8,9,10 D 2,4,5,6,8,9,10
84.U ancha kichik biroq juda harakatchan bo’ladi?
A.tuxum B.spermatazoid
C.yo’naltiruvchi tana D.ovosit
85.U uzun ip shaklida bo’lib bosh bo’yin,dumdan iborat
A.tuxum hujayra B.yo’naltiruvchi tana
C.spermatazoid D.ovositlar
86.Spermatazoidning qaysi qismida yadro joylashadi-
A.bosh B.bo’yin C.dum D.orqa
87.Spermatazoidning bo’yin qismida nima joylashgan
A.yadro B.hujayra markazi va mitoxondriya
C. mitoxondriya va yadro D.akrosoma
88….bevosita dumga birikadi
A.bosh B.bo’yin C.dum D.orqa
89.Spermatazoidning harakatini taminlaydi
A. kiprikka yoki xivchinga o’xshash dum
B.xivchin C.tonofibrillalar D.neyrofibrillalar
90.Spermatazoid bo`yin qismining qayerida sentriola bo’ladi-
A.bosh va dum B.bosh C.bosh va orqa
D.bo’yin va bosh
91. Spermatazoidning qaysi qismida hujayra markazi va mitoxondriya joylashgan?
A bosh B bo’yin C akrosoma D dum
92. Spermatazoid qismlarini ko’rsating
1)akrosoma 2)yadro 3)bosh qismidagi sentriol 4)orqa qismidagi sentriol 5)mitoxondrial spiral 6)xalaza 7)o’zak ip
A.1.2.3.4.5.6 B.1.2.3.4.5.7
C.1.2.4.5.6.7 D.1.2.3.6.7
93. Jinsiy hujayralar bir-biridan qaysi jihati bilan farq qiladi?
A.hajmi va funksiyasi B.o’lchami va shakli
C.shakli va funksiyasi D.yirik maydaligi tuzilishi
94. Spermatazoid qaysi qismi orqali tuxum hujayraga kiradi
A.boshining oldingi qismidagi sitoplazmaning zichlashgan qismi
B. boshining oldingi qismidagi yadroning zichlashgan qismi
C.sentriola D. boshining oldingi qismi
95. Tuxum hujayraning yirikligi nimaga bog’liq
A.qobiqqa B.sariqlik C.yadro D.sitoplazma
96. Tuxum hujayra xususiyatlarini ko’sating
1)yumaloq 2) amyobasimon 3)boshqa hujayralardan farqi shakli juda katta 4)yirik maydaligi oqsilga boy oziq modda - sariqlikka bog’liq 5) harakatsiz 6) biroz harakat qiladi 7)organism rivojlanishi uchun zarur axborotning kichik qismini saqlaydi 8)organizmning rivojlanishi uchun zarur hamma irsiy axborotni saqlaydi
A.1.3.4.6.7 B.1.2.3.4.5.8 C.1.2.3.4.5.7 D.2.3.4.5.8
97. ... organizmning rivojlanishi uchun zarur hamma irsiy axborotni o’zida saqlaydi?
A.spermatozoid B. tuxum hujayra
C.mitoxondriya xloroplast D.nukleotid
98. Qaysi organizmlarning tuxum hujayrasi ancha yirik bo’ladi?
A.sudraluvchi,sutemizuvchi B.sudraluvchi,qush
C.faqat qushlarda D.baliqlar,amfibiyalar
99.Gametogenez nima?
A. jinsiy hujayralarning rivojlanishi
B. spermatozoid rivojlanishi
C. tuxum hujayraning rivojlanishi
D.yo’naltiruvchi tana hosil bo’lishi
100.Spermatagenez ?
A. jinsiy hujayralarning rivojlanishi
B. spermatozoid rivojlanishi
C. tuxum hujayraning rivojlanishi
D.yo’naltiruvchi tana hosil bo’lishi
101.Ovogenez?
A. jinsiy hujayralarning rivojlanishi
B. spermatozoid rivojlanishi
C. tuxum hujayraning rivojlanishi
D.yo’naltiruvchi tana hosil bo’lishi
102.Jinsiy hujayralar qayerda rivojlanadi
A. tuxumdonda B.urug’donda
C.jinsiy bezda D.hamma javoblar to’g’ri
103.Gametogenez qanday bosqichlarga bo’linadi?
A.tayyorgarlik,sintez,sintezdan keyingi davr
B.ko’payish,o’sish,shakllanish,yetilish
C.ko’payish,o’sish,yetilish,shakllanish
D. ko’payish,o’sish, yetilish
104.Ko’payish davrida birlamchi jinsiy hujayralar qanday usulda ko’payadi ?
A. mitoz B.meyoz C.amitoz D.kurtaklanish
105…….da birlamchi jinsiy hujayralar juda tez ko’payadi bu jarayon balog’atga yetish davrida qarilikkacha davom etadi
A. tuxum;o’sish B.spermatagenez;ko’payish
C. tuxum; ko’payish D. spermatagenez; o’sish
106.Qaysi organizmlarda ovogenezda birlamchi jinsiy hujayralarning ko’payishi butun umr davom etadi?
A.tuban xordalilar B.tuban umurtqasizlar
C.tuban umurtqalilar D.odam
107. Zog`ora baliqning birlamchi jinsiy hujayralarida nechta jinsiy xromosoma bo`ladi
A 102 B 52 C 2 D 1
108. Zog`ora baliqning birlamchi jinsiy hujayralarida nechta xromosoma autosoma bo`ladi
A 102 B 52 C 50 D 100
109. Shimpanzeda ovogenezning yetilish davridan keyin hosil bo`lgan hujayralarida nechta jinsiy xromosoma bo`ladi
A 48 B 23 C 1 D 2
110. Shimpanzeda ovogenezning yetilish davridan keyin hosil bo`lgan hujayralarida nechta xromosoma autosoma bo`ladi
A 48 B 24 C 46 D 23
111. Shimpanzening birlamchi jinsiy hujayralarida nechta xromosoma autosoma bo`ladi
A 48 B 24 C 46 D 23
112. Zog`ora baliqda ovogenezning yetilish davridan keyin hosil bo`lgan hujayralarida nechta xromosoma autosoma bo`ladi
A 102 B 52 C 51 D 100
113.Boshlang’ich jinsiy hujayralarning ayrimlari qaysi zonaga o’tib kattalashib, oziq modda to’playdi?
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
114. Gametogenezning qaysi davrida DNK miqdori ikki hissa ortadi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
115. Gametogenezning qaysi bosqichida meyozning interfaza davri kechadi?
A ko’payish B yetilish C o’sish D shakllanish
116. Ovogenezning o`sish davri va mitoz interfazasi uchun umumiy bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. oqsil sintezi 2. DNK sintezi 3. hujayra markazi 2 marta oshadi 4. RNK sintezi 5.hujayra jadal o`sadi
A 1,2,3,4,5 B 2 C 1,2,4,5 D 2,4
117. Ovogenezning o`sish davri va mitoz interfazasining S davri uchun umumiy bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. oqsil sintezi 2. DNK sintezi 3. hujayra markazi 2 marta oshadi 4. RNK sintezi 5.hujayra jadal o`sadi
A 2,3,5 B 2 C 1,2,4,5 D 2,5
118. Ovogenezning o`sish davri va mitoz interfazasining G1 davri uchun umumiy bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. oqsil sintezi 2. DNK sintezi 3. hujayra markazi 2 marta oshadi 4. RNK sintezi 5.hujayra jadal o`sadi
A 1,2,3,4,5 B 2 C 1,4 D 1,4,5
119.Birlamchi spermatazoidlar bu zonada tez kattalashmaydi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
120…yuz,ming martagacha kattalashadi,qaysi bosqichda?
A. tuxum;o’sish B.spermatagenez;ko’payish
C. tuxum; ko’payish D. spermatagenez; o’sish
121.Birlamchi tuxum hujayranng o’sishi nima hisobiga amalga oshadi?
A.yo’naltiruvchi tanacha yemirilishi
B.spermatazoiddan olingan oziq modda
C.boshqa hujayralardan hosil bo’ladigan modda
D.yadrodagi DNKning karra ko’payishi
122.Sariqlik qanday zaxira moddalar to’plami?
A.oqsil,yog’,vitamin,suv B.suv va mineral tuz
C.oqsil,yog’,karbon suv D.lipid,polisaxarid
123.Qaysi bosqichda birlamchi jinsiy hujayralarda ko’p miqdorda oqsil va RNK sintezlanadi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
124.Qaysi organizmlarda tuxum hujayraning asosiy qismini sariqlik tashkil etadi –
A.baliq,amfibiya,reptiliya,qush B.baliq,sutemizuvchi
C.faqat sutemizuvchilar
D.baliq, sudralib yuruvchi,qush
125. Qaysi organizmlar tuxum hujayrasining asosiy qismini sariqlik tashkil qiladi
1. baliqlar 2.amfibiyalar 3.reptiliyalar 4.qushlar 5.sutemizuvchilar
A barchasi B 3,4 C 1,2,3,4 D 2,3,4
126.Qachon hujayra yadrosidagi diploid to’plam ikki hissa ortadi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
127.Gametogenezning qaysi davrda hujayralar meyoz usulda ko’payib gaploid to’plamga ega bo’ladi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
128.…davrda hosil bo’lgan jinsiy hujayralar ma`lum shakl va hajmga ega bo’lishi bilan amalga oshadi?
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
129 Gametogenezning qaysi davrda tuxum hujayra maxsus qobiqqa o’ralib urug’lanishda tayyor bo’ladi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
130. Qaysi organizmlarning tuxum hujayrasi ovogenezning shakllanish davrida qo`shimcha qobiq bilan o`raladi
1. baliqlar 2.amfibiyalar 3.reptiliyalar 4.qushlar 5.sutemizuvchilar
A barchasi B 3,4,5 C 2,3,4 D 3,4
131.Tuxum hujayra bu davrda qo’shimcha qobiq bilan o’raladi
A.ko’payish B.o’sish C.yetilish D.shakllanish
132.Qo’shimcha qobiqning vazifasi
A.spermatazoidni va tuxum hujayrani noqulay sharoitdan asrash
B. tuxum hujayra va embrionni noqulay tasirdan himoya qilish
C. embrionni noqulay tasirdan himoya qilish
D.hujayra membranasini himoya qilish
133.Spermatazoidning asosiy vazifasi?
A.tuxum hujayraga irsiy axborotni olib borish
B.tuxum hujayra funksiyasini tezlatish
C.tuxum hujayraning qobig’ini eritish
D. A va B
134.Tuxum hujayraning tuzilishi ?
1)po’choq 2)po’choqosti parda 3)sariqlik 4)embrion diski 5)havo kamerasi 6)oqsil parda 7)oqsil ipcha 8)xalaza(tortma)
A.1,2,3,4,5,6 B.1,2,3,6,7,8
C.2,4,6,7,8 D.1,2,3,4,5,6,7,8
135.Shakllanish davrida qaysi hayvonning tuxum hujayralarida qo’shimcha qobiqlar paydo bo’ladi- A.baliq,amfibiya,reptiliya,qush
B. sutemizuvchi,qush,sudraluvchi
C.faqat sutemizuvchilar
D.baliq, sudralib yuruvchi,qush
136.Shakllangan spermatazoidda …mavjud bo’ladi?
A.mitoxondriya, golji aparati ,urug’lanish vaqtida tuxum hujayra membranasini erituvchi ferment
B.mitoxondriya,xloroplast, urug’lanish vaqtida tuxum hujayra membranasini erituvchi ferment
C.yadro, golji aparati ,urug’lanish vaqtida tuxum hujayra membranasini erituvchi ferment
D.urug’lanish vaqtida tuxum hujayra membranasini erituvchi ferment
137. Ko’pincha meyozning qaysi fazasi sodir bo’lmaydi?
A.interkinez B.interfaza C.profaza1 D.telofaza 2
138. Meyoz qaysi organizmlarda kuzatiladi?
A. jinsiy ko’payadigan B.jinssiz ko’payadigan
C.viruslarda D.o’simliklar bargida
139. Meyoz so’zining ma’nosi?
A.qo’shilish B. kamayish C.birikish D.ko’payish
140. Meyoz nechta bo’linish bosqichlaridan iborat?
A.2 B.4 C.8 D.9
141. Meyoz nimadan boshlanadi ?
A. interfaza B. interkinez
C. gametogenez D. ovogenez
142. Interkinez ?
A.mitozga tayyorgarlik bosqichi
B.meyozning 1-bo’linish va 2-bo’linish o’rtasidagi holat
C.meyozga tayyorgarlik davri
D.xromosomalarning konyugasiyalashib o’zaro yonma yon joylashishi
143. 1-bo’linish fazalari ichida eng murakkab va uzoq davom etadigani?
A.profaza 2 B. profaza 1
C.anafaza 1 D.metafaza 1
144.Meyoz qaysi jarayonda kechadi?
A.interkinez B.profaza 1
C.gametogenez D.urug’lanish
145.Konyugatsiyaning mohiyati - …
A ikki organizm irsiy moddalari bilan almashinishi
B ikki organizm irsiy moddalarining birikishi
C lotincha konyugatsiya - ,,birikish”
D ikki organizm bir-biriga yaqinlashib qobiqda teshik paydo bo’lishi, birining borlig’i 2-siga oqib o’tishi
146.Profaza 1 da kuzatiladigan jarayonlar – 1)xromosomalar spirallashadi 2)har bir xromosoma ikkita xromatiddan iborat bo’lib sentromera yordamida birikkan bo’ladi 3) konyugatsiya kuzatiladi 4) krossingover kuzatiladi 5)gomologik xromosomalar bir-biridan ajrala boshlaydi 6)bo`linish urchug`I sentromeraga birikadi 7)shu bilan bir vaqtda yadro qobig’I parchalanadi 8) xromosomalar juft-juft bo`lib ekvator tekisligida joylashadi 9)yadrocha yo’qoladi
A.1,2,3,4,5,6,7,9 B.1,2,4,5,6,7,9
C.1,2,3,4,5,6,7,8 D.1,2,3,4,5,7,9
147.Metafaza 1 da kuzatiladigan jarayonlar?
1) yadro qobig`I erib ketadi 2) xromosoma spirallashishi eng yuqori ko’rsatkichga ega bo’ladi 3)konyugatsiyalashgan xromosomalar juft juft holda ekvator tekisligida joylashadi 4) gomologik xromosomalarining yelkalari bir-biridan ajraladi 5)sentromeraga bo’linish urchug’I birikadi
A.barchasi B.2,3,5 C. 2,3,4,5 D.2,3,4
148.Anafaza 1 da –
1)gomologik xromosoma yelkalari bir biridan aniq ajraladi 2) sentromera bilan birikkan xromatidlar ajraladi va mustaqil xromosomaga aylanadi 3)xromatidga ajralmagan holda qutblarga tomon harakatlana boshladi 4)xromosomalar soni ikki hissa kamaygan hujayralar hosil bo’ladi 5)yadro qobig’I hosil bo’ladi
A.1,2 B.1,3 C.1,2,4,5 D.1,3,4
149.Telofaza 1 da kuzatiladigan jarayonlar?
1)gomologik xromosoma yelkalari bir biridan aniq ajraladi 2) sentromera bilan birikkan xromatidlar ajraladi va mustaqil xromosomaga aylanadi 3)xromatidga ajralmagan holda qutblarga tomon harakatlana boshladi 4)xromosomalar soni ikki hissa kamaygan hujayralar hosil bo’ladi 5)yadro qobig’I hosil bo’ladi
A.5 B.1,3 C.3,4,5 D.4,5
150.DNK reduplikasiyalanmaydi ?
A.interkinez B.interfaza C.gametogenez D.ovogenez
151…..natijasida hosil bo’lgan hujayralar bir biridan ota-ona xromosomalar genlar yig’indisi jihatdan farq qiladi
A.mitoz B.amitoz C.mitoz,meyoz D. meyoz 1
152.Odamda birlamchi jinsiy hujayralarda nechta xromosoma bor ?
A.23 B. 46 C.2 D.44
153.Anafaza 1 da birinchi qutbga 11ta otalik xromosoma tarqalsa ikkinchi qutbga nechta onalik xromosoma tarqaladi
A.11 B.12 C.13 D.35
154. Anafaza 1 da birinchi qutbga 3ta otalik xromosoma tarqalsa ikkinchi qutbga nechta onalik xromosoma tarqaladi
A.43 B. 20 C.3 D.11
155. Anafaza 1 da birinchi qutbga 10ta otalik xromosoma tarqalsa ikkinchi qutbga nechta onalik xromosoma tarqaladi
A.10 B.12 C.13 D.35
156. Odam ikkilamchi ovotsitlarida nechta jinsiy hujayra bo`ladi
A 46 B 44 C 1 D 2
157. Shimpanze ikkilamchi ovotsitlarida nechta autosoma xromosoma bo`ladi
A 48 B 24 C 23 D 46
158. Meyozning qaysi bosqichidan boshlab xromatidlar mustaqil xromosoma bo’ladi?
A anafaza I B profaza II C anafaza II D metafaza II
159. Meyozning qaysi bosqichida gomologik xromosomalarning yelkalari bir-biridan aniq ajraladi Lekin xromotidlarga ajralmagan holda qutblarga tarqaladi?
A. anafaza I B profaza I C. telofeza I D anafaza II
160.Nima tufayli har bir hosil bo’lgan jinsiy hujayra genetic jihatdan yagona bo’lib o’ziga xos takrorlanmaydigan genlar yig’indisiga ega bo’ladi?
A.konyugasiya B,.interkinez
C.interafza D.krossingover
161.Profaza 2 va Metafaza 2 da kuzatiladi
A.mitozdagidek jarayonlar kuzatiladi
B.farqi bo’linayotgan hujayralar gaploid to’plamga ega bo’ladi
C.meyozdagidek jarayonlar kuzatiladi.farqi bo’linayotgan hujayralar daploid to’plamga ega bo’ladi
D.A va B
162.Anafaza 2 da?
1)sentromeraga birikkan xromatidalar ajraladi 2)xuddi mitozdagidek xromatidlar mustaqil xromosomalarga aylanadi 3) xromosomalar gaploid to’plamga ega ikkita hujayra hosil bo’ladi
A.1 B.2 C.1,2 D.3
163.Telofaza 2 da?
1)sentromeraga birikkan xromatidalar ajraladi 2)xuddi mitozdagidek xromatidlar mustaqil xromosomalarga aylanadi 3) xromosomalar gaploid to’plamga ega ikkita hujayra hosil bo’ladi
A.1 B.2 C.1,2 D.3
164.Meyoz natijasida har bir diploid to’plamli boshlang’ich hujayradan nechta gaploid to’plamli yetuk jinsiy hujayralar hosil bo’ladi
A.2 B.4 C.6 D.23
165.Meyozning biologik ahamiyati –
1)avlodlar almashinuvi jarayonida xromosomalar sonining doimiyligi o’zgarmaydi 2)gomologik xromosomalarning xilma-xil variantlari amalga oshadi 3)xromosomalar o’zaro konyugatsiyalashishi natiajsida irsiy axborotning yangi to’plami hosil boladi
A.1 B.2,3 C.1,2 D.1,2,3
166. Mitoz(1) va meyoz(2)ning qaysi faza(lar)sida juftlashgan xromosomalar ekvator tekisligida joylashgan bo’ladi?
a) metafaza b) metafaza I c) metafaza II d) profaza e) profaza I f) profaza II g) bunday holat
kuzatilmaydi
A 1-a; 2-b; B 1-a; 2-b,c; C 1-g; 2-b; D 1-g; 2-e;
167. Meyoz metafazasining II mitoznikidan farqi
1. meyozda xromosomalarning spirallanish darajasi juda yuqori bo`ladi 2.xromosomalar juft holatda ekvator tekisligida joylashadi; 3.xromosoma nabori 4. konyugatsiyalashgan gomologik xromosomalar bo`linish urchug`iga birikadi
A 1,2,3,4 B 3 C 2,3,4 D 1,2,3
168. Meyozdagi anafaza I va mitozdagi anafazaning o`xshashlik (a) va farqli (b) tomonlarini aniqlang
1.xromatidlar mustaqil xromosomaga aylanadi 2.bo`linish urchug`I mikronaychalari qisqarishi hisobiga xromosomalar hujayra qutblari tomon tarqaladi 3.xromosomalar xromatidlarga ajralmay qutblar tomon tarqaladi 4.yadro qobig`I hosil bo`ladi 5.xromosomalar juft-juft bo`lib ekvator tekisligi bo`ylab joylashadi
A a-2,4; b-1,3,5; B a-2; b-1,3; C a-2; b-1,3,4,5; D a-1,3,5; b-2,4;
169. Meyozdagi metafaza I va mitozdagi metafazaning o`xshashlik (a) va farqli (b) tomonlarini aniqlang
1.xromatidlar mustaqil xromosomaga aylanadi 2.bo`linish urchug`I mikronaychalari qisqarishi hisobiga xromosomalar hujayra qutblari tomon tarqaladi 3.xromosomalar xromatidlarga ajralmay qutblar tomon tarqaladi 4.yadro qobig`I hosil bo`ladi 5.xromosomalar juft-juft bo`lib ekvator tekisligi bo`ylab joylashadi 6. hujayra diploid to`plamga ega bo`ladi 7. hujayra gaploid to`plamga ega bo`ladi 8.bo`linish urchug`I to`liq shakllanadi
A a-2,4,8; b-1,3,5,6,7; B a-2; b-1,3; C a-6,8; b-5; D a-8; b-5,7;
170. Zigota nima ?
A. urug’langan tuxum hujayra
B.urug’lanishga tayyor hujayra
C.spermatazoidning tuxum hujayraga kirib borishi
D.urug’langan tuxum hujayradagi hali qo’shilib ulgurmagan sperma va tuxum hujayra yadrolari
171. Zigotada xromosomalar to’plami qanaqa?
A.gaploid B.diploid C.triploid D.tetraploid
172.Urug’lanish jarayoni ketma ketligi?
1)spermatozoid tuxum hujayraga yaqinlashadi 2)uning bosh qismidagi fermentlar tasirida tuxum hujayra qobig’I erib kichik teshikcha paydo bo’ladi 3)shu teshikcha orqali spermatozoid yadrosi tuxum hujayra ichiga kiradi 4)gametalarning gaploid yadrolari qo’shilib diploid yadro hosil bo’ladi
A.1,3,2,4 B.1,3,4,2 C.3,1,2,4 D.1,2,3,4
173.Tuxum hujayraga ikki yoki bir necha spermatozoid kirsa qanday jarayon kuzatiladi ?
A.hammasi urug’lantirishda qatnashib ko’p yadroli hujayra hosil bo’ladi
B.urug’lantirishda faqat bittasi qatnashadi qolganlari nobud bo’ladi
C.ikkala spermatozoid ham nobud bo’ladi
D.spermatazoidlar “urushib” qoladi
174. Yopiq urug’lilarda erkak gameta qayerda yetiladi –
A.chang donachasida B.murtak xaltasida
C.endospermda D.vegetativ hujayrada
175.Chang donachasi nechta hujayradan iborat ?
A.2 ta - yirigi-vegetativ,maydasi-generativ
B. 2 ta - yirigi-generativ,maydasi-vegetativ
C.2ta – gaploid tuxum va diploid endosperm
D.bitta generativ hujayradan
176.Qaysi hujayra o’sib ingichka nay hosil qiladi –
A.chang donasi B.vegetativ
C.endosperm D.murtak
177.generativ hujayra nimani hosil qiladi
A. ingichka nay hosil qiladi
B. ikkita spermiy hosil qiladi
C.murtakni hosil qiladi
D.endospermni hosil qiladi
178.Murtak nimadan rivojlanadi
A. spermiy tuxum hujayra bilan qo’shilib diploid zigota
B.spermiy va markaziy hujayradan
C. generativ hujayradan
D.endospermdan
179.Endosperm nimadan rivojlanadi
A. spermiy tuxum hujayra bilan qo’shilib diploid zigota
B.spermiy va markaziy hujayradan
C. generativ hujayradan
D.vegetativ hujayradan
180.Endospermda xromosoma nobori
A.triploid B.gaploid
181.Gulli o’simliklarda qo’sh urug’lanish hodisasini kim aniqlagan
A.1898-yil S.G.Navashin
B.1915-yil M.S.Navashin
C.1915-yil S.G.Navashin
D.1898-yil M.S.Navashin
182.Edospermning triploid tabiatini kim o’rgangan-
A.1898-yil S.G.Navashin
B.1915-yil M.S.Navashin
C.1915-yil S.G.Navashin
D.1898-yil M.S.Navashin
183.Ontogenez qachon boshlanadi?
A.tuxum hujayra urug’langach
B.tuxum qobig’idan chiqishi yoki tug’ilishi bilan
C.gametogenez jarayonida
D.meyoz profaza 1davrida kuzatiladi
184.Ontogenez nima?
A.organizmning tarixiy rivojlanishi
B.organizmning individual rivojlanishi
C.tuxum hujayraning rivojlanishi
D.jinsiy hujayralarning rivojlanishi
185.Bu jarayon butun bir individ shakllanishi bilan tugaydi?
A.ovogenez B.ontogenez C.gametogenez D.filogenez
186.Embrional davr nechta asosiy bosqichga bo’linadi?
A..3ta,maydalanish,blastula , birlamchi organogenez
B.3ta,maydalanish,gastrulatsiya , birlamchi organogenez
C.birlamchi va ikkilamchi organogenez
D.lichinkali,lichinkasiz,ona qornida rivojlanish
187.Bir hujayralilarning ontogenezi qachon boshlanadi?
A.zigotadan B.murtakdan
C.hosil bo’lishidan D.interfazadan
188. … organizmlarda tuzilishidan qat’iy nazar embrional rivojlanish bosqichlari bir xil bo`ladi
A yuksak hayvonlarda B sutemizuvchilarda
C xordalilarda D barcha ko`p hujayralilarda
189.Ko’p hujayrali organizmlar dastlabki rivojlanish bosqichini nechta hujayradan boshlaydi?
A.ko’p B.bitta C.ikkita D.bir nechta
190. Organizmning eng dastlabki rivojlanish bosqichini belgilang
A neyrula B zigota C gastrula D blastula
191.Organizmning eng dastlabki rivojlanish bosqichi- A.maydalanish B.blastula
C.urug’langan tuxum hujayra D.spermatazoid
192.Embrional rivojlanishning 3-bosqichi to’g’ri ko’rsatilgan javobni belgilang.
A maydalanish Bgastrula
Cblastula Dorganogenez
193..Tuxum hujayra urug’langach bir necha minutdan keyin…….?
A.tuxum hujayra qobig’i eriy boshlaydi
B.Yadro va sitoplazma bo’lina boshlaydi.
C.yadro,sitoplazma hujayra qobig’I aralasha boshlaydi
D.meridian bo’ylab bo’lina boshlaydi
194.tuxum hujayra dastlab qanday yo’nalishda bo’linadi
A.ekvator B. meridian C.parallel D.har xil yo’nalishda tartibsiz
195.Tuxum hujayraning maydalanish jarayoni ketma ketligini ko’rsating?
1)bir biriga teng ikki hujayra – blastomerga bo’linadi. 2)tuxum hujayra birinchi marta meridian tekisligida bo’linadi 3)so’ngra blastomerlarning har biri yana meridian tekisligida bir vaqtda bo’ladi natijada bir biriga teng to’rtta hujayra hosil bo’ladi 4)navbatdagi bo’linish ekvator tekisligida o’tadi – sakkizta hujayra hosil bo’ladi 5)keyin meridian va ekvator bo’linish navbatlashib 16,32,64ta blastomer hosil bo’ladi,bular biri biriga zich taqalib joylashgan hujayralardir.
A.2,1,3,4,5 B.1,2,3,4,5 C.3,4,2,1,5 D.5,4,3,2,1
196.Qaysi jarayonda har bir bo’linishdan keyin hosil bo’lgan hujayralar kichrayib boradi
A. Maydalanish B.blastula
C.gastrulyasiya D.organogenez
197.Embrional davrning qaysi bosqichida mitoz sikli juda tez o’tadi,blastomerlar o’smaydi va ular hujayralarining soni ko’paygan sari kichrayib boradi?-
A. Maydalanish B.blastula C.gastrulyasiya D.organogenez
198.qaysi bosqichda hujayralar keyingi rivojlanish uchun to’planib boradi
A. Maydalanish B.blastula C.gastrulyasiya D.organogenez
199.Maydalanish nimani hosil bo’lishi bilan tugallanadi
A.gastrula B.blastula C.nerv naychasi D.organogenez
200…..sharsimon shaklda tuzilgan devori bir qavat hujayradan tashkil topgan
A.gastrula B.blastula C.nerv naychasi D.o’zak organlari
201.Birlamchi tana bo’shlig’I ?
A. blastula ichidagi suyuqlik
B.gastrula ichidagi suyuqlik C.blastoderma
D.birlamchi ichak
202. Blastuladagi barcha hujayralar qanday to’plamga ega
A.gaploid B.diploid C.triploid D.tetraploid
203.Blastuladagi hujayralar nimasi bilan bir biridan farq qiladi
A.bo’linish tezligi B.sariqlik miqdori
C.hujayra shakli D.shakli va o’lchami
204. Blastuladagi hujayralarning bir-biriga o`xshash(a) va farqli(b) tomonlarini aniqlang
1. hujayralar gaploid to`plamga ega 2.hujayralar diploid to`plamga ega 3. sariqlik miqdori
A a-1,2; b-3 B a-1,3 C a-2; b-3 D a-1; b-3
205.Blastula bu….-
A.ko’p hujayrali embrion
B. Birlamchi tana bo’shlig’I
C.o’zak organlar majmuasi
D.organizmning ikki qavatli bosqichi.
206…..mitoz sikli juda tez o’tadi, blastomerlar o’smaydi,ular hujayralar soni ko’paygan sari kichrayib boradi ?
A.Maydalanish B.blastula C.gastrulyasiya D.organogenez
207.Murtak varaqlarini qaysi biri blastoselda joylashgan -
A.ektoderma B.mezoderma C.endoderma D.blastula
208.Embrional rivojlanishning ikkinchi bosqichi?
A.zigota B.blastula
C.gastrula D.o’zak organlar
209.Gastrula bosqichida murtak necha qavat bo’ladi
A.1 B. 2 C.3 D.B va C
210.Embrional rivojlanishning qaysi bosqichda embrion hujayralari bo’linmaydi va o’smaydi
A. Maydalanish B.blastula
C.gastrulyasiya D.organogenez
211.Qaysi bosqichda lansetnikda 3000ta hujayra hosil bo’ladi
A.yuvenil B.blastula
C.gastrulyasiya D.organogenez
212.Lansetnikda gastrula qanday hosil bo’ladi.
A. blastulaning o’sib kirishi
B. qat-qat joylashishi
C.Blastula devorining ichkariga botib kirishi natijasida
D. hujayralar migrasiyasi
213. Lansetniklarning blastulasi nechta blastomerlardan iborat bo’ladi?
A 3000 B64 C 1500 D 256
214.Blastosel nima?
A.boshlang’ich nerv naychasi
B.gastrula ichidagi suyuqlik
C.birlamchi tana bo’shlig’i
D.to’g’ri javob yo’q
215.Murtak varaqalarini aniqlang?
A.ekto va endoderma
B.ekto va mezoderma
C.ekto,endo,mezoderma
D.blastosel
216.Mezoderma qayerda joylashgan?
A.ekto va endoderma o’rtasida
B.birlamchi tana bo’shlig’i
C.blastoselda
D.hammasi to’g’ri
217.Gastrulyasiya nima?
A.gastrulaning tugallanishi
B.gastrula hosil bo’lishiga olib keladigan jarayon
C.gastruladagi birlamchi tana bo’shlig’i
D.mezodermaning hosil bo’lishi
218.Qaysi jarayon hujayralar to’plamining aralashishi bilan xarakterlanadi
A. Maydalanish B.blastula
C.gastrulyasiya D.organogenez
219.Qaysi bosqichda embrion dastlabki genetic axborotdan foydalana boshlaydi,unda dastlabki ixtisoslashish belgilari paydo bo’ladi
A. Maydalanish B.blastula
C.gastrulyasiya D.organogenez
220.Blastulaning ixtisoslashmagan hujayralaridan qaysi hujayralar hosil bo’ladi?
A.O’pka,nerv
B.muskul hujayralari
C.teri va ichak epiteliysi
D.hamma javoblar to’g’ri
221.Biogenetik qonun kim tomonidan kashf qilingan- A.K.Ber B.Gekkel,Myuller
C.Seversev D.Nilson Ele
222…….. har bir individ o’zining individual rivojlanishida(ontogenezda) o’z turning tarixiy rivojlanishi(filogenez) ni qisqacha takrorlaydi
A.hujayra nazariyasi B.biogenetik qonun
C.genetik kod D.embrionning o’xshashlik qonuni
223….. - bu embrionning ayrim qismlari va hujayralarining tuzilishi va vazifasi jihatdan bir biridan farq qilishidir
A.maydalanish B.gastrulyasiya
C.ixtisoslashish D.organogenez
224.Gastrulasiya hosil bo’lish yo’llari:
a)kovakichlilarda b)lansetnikda c)reptiliya d)qushlarda e)amfibiyada
1-blastulaning o’sib kirishi 2-qat-qat joylashishi
3-blastulaning botib kirishi 4-hujayralar migrasiyasi
A1e 2dc 3b 4a B.1a 2d 3b 4a
C.1e 2d 3bc 4a D.1ec 2a 3b 4d
225. Lansetnikda gastrula qanday hosil bo’ladi?
A blastula devorining qat-qat bo’lib joylashishi natijasida
B blastula devorining ichkariga botib kirishi hisobiga
C blastula devorining bo’rtib chiqishi hisobiga
D blastula hujayralarining migratsiyasi natijasida
226. Amfibiyalarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?
A botib kirish B migratsiya
C o’sib kirish D qat-qat joylashish
227. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya blastula devorining o`sib kirishi hisobiga amalgam oshadi?
A) kovakichlilarda B) tuban xordalilarda
C)reptiliyalarda
D)suvda hamda quruqlikda yashovchilarda
228. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya blastula devorining qat-qat bo`lib joylashuvi natijasida hosil bo`ladi?
A) kovakichlilarda B) tuban xordalilarda
C) reptiliyalarda D) amfibiyalarda
229. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya hujayralarning migratsiyasi natijasida hosil bo`ladi?
A) kovakichlilarda B) tuban xordalilarda
C) reptiliyalarda D) amfibiyalarda
230. gastrulyatsiya jarayonining mohiyati to’g’ri keltirilgan javobni belgilang.
A embrion hujayralari bo’linmaydi, o’smaydi
B hujayralar to’plami aralashadi
C hujayralar dastlabki genetic axborotlardan foydalana boshlaydi va dastlabki ixtisoslashish belgilari paydo bo’ladi D.hammasi
231.Biokimyoviy ixtisoslashish qanday xarakterlanadi – A.to’qima organlar shakllanadi
B.xos oqsillarning sintezlanishi
C.kimyoviy farqlar tobora ko’payib boradi
D.faqat malum bir turdagi steroidlar sintezlanadi
232.Limfositlar nimani sintezlaydi?
A.Antigen B.antitela
C.antivirus D.leykositlar
233.Biokimyoviy ixtisoslashish natiasida muskul hujayralari nimani sintezlaydi?
A.mikronaycha B.miofibrilla C.miozin D.tubulin
234….natijasida embrion varaqalaridan alohida organ va organlar sistemasini rivojlanishiga tasir ko’rsatadigan hujayralar tarkibidagi har xil genlar ishlashi boshlaydi?
A.fizikaviy ixtisoslash B.biogenetik qonun
C. Biokimyoviy ixtisoslashish
D.o’zak organ hosil bo’lishi
235.Biokimyoviy nuqtai nazardan qaraganda hujayralarning ixtisoslashishi shu hujayra uchun xos bo`lgan oqsillarni sintezlash bilan xarakterlanadi. Noto`g`ri fikrni toping
A limfotsitlar antitelani sintezlaydi
B eirtrositlar gemoglabinni sintezlaydi
C jigar hujayralari insulinni sintezlaydi
D barchasi tog`ri
236. bosqichlarga xos xususiyatlarni juftlab yozing
a-gastrulyatsiya b-ixtisoslashish c-blastula d-organogenez
1.barcha hujayralar diploid top`lamga ega bo`lib sariqlik miqdoriga qarab farq qiladi 2.murtak 3 qavatga ajraladi 3.hujayralarning va embrion qismlarining tuzilishi va vazifasi jihatdan bir-biridan farq qilishi 4.muskul hujayralari miozinni sintezlaydi 5.dastlabki ixtisoslashish belgilari paydo bo`ladi 6.dastlabki genetik axborotlardan foydalana boshlaydi 7. o`zak organlar hosil bo`ladi
A a-1; b-2,5,6;c-3,4; d-7 B a-5,6; b-2,3,4;c-1; d-7
C a-5,6; b-3,4;c-1; d-2,7 D a-2,5,6; b-3,4;c-1; d-7
237.O’zak organlar majmui qaysi jarayonda hosil bo’ladi
A. Maydalanish B.blastula C.gastrulyasiya D.organogenez
238.O’zak organlar majmuini ko’rsating
A.yurak,muskul,nerv B. nerv nayi xorda ichak nayi
C.xorda D.biriktiruvchi to’qima, xorda, muskul, ichak naychasi
239..hayvonot olamining kelib chiqishi bir xil ekanligini isbotlovchi dalillardan biridir
A.biogentik qonun
B.murtak varaqalari gomologiyasi
C.embrional divergensiya D.A va B
240.Lansetnikda o’zak organlari hosil bo’lish jarayoni ketma ketligini ko’rsating?
1) Ektoderma tarnov shaklida o’rta qismidan botib kiradi.2)Naycha ektoderma ostiga tushadi.
3) Ektoderma naychaning chetlari bo’ylab o’sa boshlaydi.4.)Ektoderma naychani o’ng va chap tomonlariga joylashadi. 5)Nerv naychasi hosil bo’ladi
A.,4,3,2,5 B.1,4,3,2,5 C.1,3,4,2,5 D.1,2,3,4,5
241. Lansetnikda kechadigan organogenezga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1.embrionning oldingi tomonidan ektoderma tarnov shaklida botib kirib naycha hosil qiladi 2.embrionning orqa tomonidan ektoderma tarnov shaklida botib kirib naycha hosil qiladi 3.ektoderma naychaning orqa tomonida joylashib, uning chetlari bo`ylab o`sa boshlaydi 4. ektoderma naychaning o`ng va chap tomonida joylashib, uning chetlari bo`ylab o`sa boshlaydi 5.naycha ektodermaning ustiga chiqadi va chetlarida birikib nerv naychasini hosil qiladi 6.naycha ektodermaning ostiga tushadi va chetlarida birikib nerv naychasini hosil qiladi 7.xorda ektodermaning yelka qismidan hosil bo`ladi 8.xorda endodermaning yelka qismidan hosil bo`ladi
A 1,3,5,8 B 2,4,6,8 C 1,3,6,7 D 2,4,5,7
242. Lansetnikda kechadigan organogenezga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1.embrionning oldingi tomonidan ektoderma tarnov shaklida botib kirib naycha hosil qiladi 2.embrionning orqa tomonidan ektoderma tarnov shaklida botib kirib naycha hosil qiladi 3.ektoderma naychaning orqa tomonida joylashib, uning chetlari bo`ylab o`sa boshlaydi 4. ektoderma naychaning o`ng va chap tomonida joylashib, uning chetlari bo`ylab o`sa boshlaydi 5.naycha ektodermaning ustiga chiqadi va chetlarida birikib nerv naychasini hosil qiladi 6.naycha ektodermaning ostiga tushadi va chetlarida birikib nerv naychasini hosil qiladi 7.xorda ektodermaning yelka qismidan hosil bo`ladi 8.xorda endodermaning yelka qismidan hosil bo`ladi
A 1,3,5,8 B 2,4,6,8 C 1,3,5,7 D 2,4,6,7
243.Embrionda qaysi organ nerv naychasining hosil bo’lishiga ta’sir ko’rsatadi?
A Nerv nayi B Naycha C xorda
D halqum atrofidagi jabra
244.Lansetnikda boshlang’ich nerv sistemasi bu?
A.xorda B..naycha C.ichak D.blastosel
245……xorda vujudga keladi
A. ektodermaning yelka qismidan
B.mezodermaning yelka qismidan
C. endodermaning yelka qismidan
D.mezodermaning qolgan qismidan
246.Tishning emal qavati murtak varaqlarining qaysi biridan hosil bo’ladi?
A.Ektoderma B.mezoderma
C.endoderma D.endo va ektoderma
247. teri qoplamalari va hosilalari qaysi qavatdan rivojlanadi?
A. . ektoderma B.mezoderma C.endoderma D.gastrosel
248.Ektodermadan rivojlanadigan organlar?
A.ichak epiteliysi,hazm
bezlari jigar meda osti bezi,o’pka jabra
B.nerv sistemasi,sezgi organlar,teri epiteliysi,tishning emal qavati,teri qoplamalari va hosilalari
C. muskul,biriktiruvchi,qon aylanish,ayirish,jinsiy sistema
D. boshlang’ich nerv sistemasi
249.Endodermadan rivojlanadi ?
A.ichak epiteliysi,hazm bezlari jigar meda osti bezi,o’pka jabra
B.nerv sistemasi,sezgi organlar,teri epiteliysi,tishning emal qavati
C. muskul,biriktiruvchi,qon aylanish,ayirish,jinsiy sistema
D. boshlang’ich nerv sistemasi
250.Mezodermadan rivojlanadi ?
A.ichak epiteliysi,hazm bezlari jigar meda osti bezi,o’pka jabra
B.nerv sistemasi,sezgi organlar,teri epiteliysi,tishning emal qavati
C. muskul,biriktiruvchi,qon aylanish,ayirish,jinsiy sistema
D. boshlang’ich nerv sistemasi
251.Gastrula bo’shlig’I nima?
A.blastosel B.gastrulyasiya
C.gastrosel D.blastoderma
252. juftlab yozing
a-endoderma b-mezoderma c-ektoderma
1.sezgi organlari 2.jigar 3.qon 4.emal qavat 5.yurak 6.buyrak 7.oshqozonosti bezi 8.teri hosilalari 9.xorda 10.o`t pufagi 11.ichak epiteliysi
A a-1,4,8; b- 2,7,9,10,11;c-3,5,6;
B a-2,6,7,9,11; b-3,5,10; c-1,4,8
C a-1,4,8; b-2,6,7,9,11; c-3,5
D a-2,7,9,10,11; b-3,5,6; c-1,4,8
253.Postembrional rivojlanish qanday bo’ladi ?
A. to’g’ri va noto’g’ri(metamorfoz)
B.lichinkali lichinkasiz
C.ovogenez spermatagenez
D.zigota,maydalanish,gastrulasiya,organogenez
254.To’g’ri rivojlanish?
A. individ voyaga yetgan organizmga o’xshaydi
B. tuxumdan qurt chiqib u voyaga yetgan organizmdan keskin farq qiladi
C. sudraluvchi,qush,sutemizuvchida uchraydi
D.A va C
255.Noto’g’ri rivojlanish –
A.metamorfoz
B. tuxumdan qurt chiqib u voyaga yetgan organizmdan keskin farq qiladi
C. embrion voyaga yetgan organizmga o’xshaydi
D.A va B
256.Individual rivojlanishning qaysi bosqichida organizm o’sadi va jinsiy balog’atga yetadi-
A.embrional B.postemrional
C.yuvenil D.yetuklik
257.Assidiy qaysi tip va kenja tipga mansub-
A.tuban umurtqali;xordalilar
B.xordali; lichinkaxordalilar
C.tuban umurtqasiz; g’ovaktanli
D.bo’shliqichlilar; gidra
258.Assidiyning lichinkasi xordali hayvonlarning qaysi asosiy belgilarini o’zida mujassam etgan bo’ladi?
A.xorda,nerv nayi,ichak nayi B.xorda,muskul
C.xorda,nerv nayi,halqum atrofida jabra yoriqlari
D.umurtqa pog’onasi,muskul,nerv nayi
259. Uning qurti erkin suzib yuradi,keyin suv tubidagi qattiqroq narsaga yopishib metamorfozga uchraydi?
A.itbaliq B.lansetnik
C.assidiya D.baqa
260. Assidiyada metamorfoz jarayonida qaysi organlari yo’qolib ketadi?
A.xorda, muskul
B.dumi, xordasi, muskuli
C. dumi, xordasi, muskuli, nerv
D.jabra va yon chiziq
261.Assidiyda qaysi hujayralar bo’linib fagositlarni hosilqiladi
A.ichak B.nerv C.muskul D.teri epiteliysi
262.Assidiyaning lichinkasidan nerv nayi hujayralaridan faqat qaysi hujayralar to’plami qoladi?
A.fagosit hosil qiladigan B.nerv nayi hosil qiladigan C. nerv tuguni hosil qiladigan D.xorda hosil qiladigan
263.Assidiyaning qaysi davrdagi tuzilishi umuman xordali hayvon tuzilishiga o’xshamaydi
A.qurt B.g’umbak C.lichinka D.voyaga yetgan
264.Assidiyaning qaysi belgisi bu hayvon kelib chiqishi erkin hayot kechiradigan xordalilar ekanligidan dalolat beradi?
A.qurt B.g’umbak C.xorda D. voyaga yetgan
265. Noto’g’ri fikrni toping.
A. assidiya qurtining tuzilishi ularning erkin hayot kechiruvchi xordalilardan kelib chiqqanligidan dalolat beradi
B. assidiya qurtining tuzilishi ularning o’troq hayot kechiruvchi xordalilardan kelib chiqqanligidan dalolat beradi
C assidiya metamorfozining asosiy sababi – o’troq holatda hayot kechirishga o’tishi
D assidiya lichinkasi suvda suzib yurib keyin qattiq narsaga yopishib olib metamorfozga uchraydi.
266.Qaysi hayvonda metamorfozning yuzaga kelishining asosiy sababi o’troq holatda hayot kechirishi bilan bog’liq
A. assidiya B. Itbaliq C.lansetnik D.baqa
267.Assidiyadagi metamorfozni yuzaga kelishining asosiy sababi ?
A xorda muskullari, dumi yo’qolib ketishi
B nerv nayi hujayralarga bo’linib fagotsitlarni hosil qilishi
C erkin holatda hayot kechirishga o’tish
D o’troq holatda hayot kechirishga o’tish
268.Itbaliqda qalqonsimon bez ta’sirida qanday o’zgarishlar yuz beradi
A.dum va yon chiziq yo’qoladi
B.o’pka va ikkita qon aylanish doirasi paydo bo’ladi C.oyoq paydo bo’ladi
D.hamma javoblar tog’ri
269.Itbaliq qaysi belgisi bilan baliqlarga o’xshaydi?
A.yon chiziq,yuragi ikki kamerali,bitta qon aylanish doirasi B.jabra yoriqlari,yon chiziq
C. yuragi ikki kamerali,bitta qon aylanish doirasi
D.hamma javob to’g’ri
270.Odamlarda postembrional davr qanday bosqichlarga bo’linadi?
1)balog’atga yetish 2)yuvinel 3)balog’at 4)o’rta yosh 5)qarilik
A.1,3,4,5 B.1,3,5 C.2,3,4 D.1,2,5
271.Ularning qurtining tuzilishi ajdodi halqali chuvachanglarga o’xshash bo’ladi?
A.assidiya B.qo’ng’iz C.kapalak D.B va C
272….. – hayot tarsi va yashash muhitining almashinishi bilan bog’liqdir.
A.anabioz B.fotoperiodizm C.metamorfoz D.fotonasiya
273.Notog’ri rivojlanishning biologik ahamiyati ?
A.bitta turning lichinkalari va voyaga yetgan individlari har xil sharoitda yashaganligi uchun yashash joyi va oziq uchun raqobat kuzatilmaydi
B.faqat o’troq yoki parazit yashashga moslashgan organizm qurtlari erkin harakat qilib turning keng tarqalishiga yordam beradi
C. tez ko’payish va ko’p avlod hosil bo’lishini taminlashD.A va B
274.Ipak qurtining qurtlik davri?
A.20-24kun B.5-10kun C.2-3oy D.3kun
275.Voyaga yetgan tut ipak qurti kapalagi necha kun yashaydi?
A.20-24kun B.5-10kun C.2-3oy D.3kun
276.Itbaliq qancha muddatda baqaga aylanadi
A.20-24kun B.5-10kun C.2-3oy D.3-4oy
277.Odam qachon o’sishdan to’xtaydi
A.16yosh B.20-25yosh C.25-50yosh D.17-25yosh
278.Postembrional rivojlanish nima bilan birga davom etadi
A.yuvenil B.o’sish C.mitoz D.ko’payish
279.Butun umri davomida o’sish qaysi organizmlarda kuzatiladi?
A.O’simliklarda,baliqlarda
B.Lentasimon chuvalchanglar
C.mollyuskalarda,o’simliklarda D.A,B va C
280. Butun umri davomida o`suvchi organizmlarni aniqlang
1. semga 2.exinokok 3.jo`ka 4.jigar qurti 5.omar 6.beluga 7.alqor 8.nematoda 9.rapana
A 2,6,7,9 B 1,2,3,4,6,7,9 C barchasi D 1,2,3,6,7,9
281. Qaysi organizmlarda embrional rivojlanish davrida halqum atrofida jabra bo’ladi?
1)qushlar 2)daryo qisqichbaqasi 3)sutemizuvchilar 4)hasharotlar 5)odam
A.2,4 B.1,2,3 C.1,3,5 D.2,4,5
282. Emrionlarning o’xshashlik qonunlari qaysi olim tomonidan ilgari surilgan
A.K.Ber B.Gekkel va Myuller
C.Shmalgauzen D.Nilson Ele
283.Embrionning o’xshashlik qonunining isboti
A.embrion dastlabki bosqichlarda tip uchun umumiy belgilari jihatdan o’xshash bo’ladi
B.embrion dastlabki bosqichlarda tur uchun umumiy belgilari jihatdan o’xshash bo’ladi
C. embrion dastlabki bosqichlarda avlod uchun umumiy belgilari jihatdan o’xshash bo’ladi
D.baqaning lichinkasi
284.Embrional divergensiya ?
A. embrionning rivojlanish jarayonida belgilarning ajralishi
B.embrionning rivojlanish jarayonida belgilarning o’xshashligi
C.bitta rivojlanish kurtagining boshqasini boshqarishi
D.belgilarning tur ichida o’xshashligi
285. Embrionning rivojlanish jarayonida belgilarning ajralishiga nima deyiladi?
A. embrional divergensiya B. embrional induksiya C. idioadaptatsiya D. umumiy degeneratsiya
286…….nerv naychasi rivojlanishiga ta’sir ko’rsatadi,uning yo’qolish rivojlanishni to’xtatadi-
A.boshlang’ich ichak B.boshlang’ich xorda
C.o’zak organ D.umurtqa pog’onasi
287.qaysi bosqichdagi o’zgarishlar odatda rivojlanishdan orqada qolishga yoki nobud bo’lishga olib keladi-
A.dastlabki B.oxirgi C.oraliq D.zigota
288. Quyidagi keltirilgan misollarni qaysi biri individual rivojlanish bilan tarixiy rivojlanish o’rtasidagi bogliqlikni ko’rsatadi
A. tishsiz kitlarning emrionida tish paydo bo’lishi
B.itbaliq metamorfozi
C.assidiyda metamorfoz jarayoni
D. hammasi
289.Odam embrioning dastlabki bosqichida yuragi qaysi hayvonga o’xshash tuzilgan?
A.bitta qorincha bitta bo’lmachadan tuzilgan,qon aylanish doirasi bitta, baliqlarnikidek
B. bitta qorincha bitta bo’lmachadan tuzilgan,qon aylanish doirasi bitta,baqanikidek
C.beshta miya pufagi baliqlarnikidek
D.ikkita qon aylanish doirasi,to’rtta kameradan tuzilgan,qushlarnikidek
290.Barcha ko’p hujayrali organizmlar …rivojlanadi?
A.bitta urug’langan tuxum hujayradan B.zigotadan
C.spermatazoid va tuxum hujayrada D.A va B
291.Barcha xordali hayvonlarning embrional rivojlanish davriga xos bo`lmagan xususiyatni aniqlang
A halqumining oldingi qismida jabra yoriqlari paydo bo`ladi
B barcha xordalilarda tashqi skelet –xorda shakllanadi
C nerv nayi hosil bo`ladi D barchasi xos
292.Barcha xordali hayvonlarning embrional rivojlanish davrida nima kuzatiladi?
A.ichki skelet – xorda shakllanadi
B.nerv nayi hosil bo’ladi
C.hamma javoblar to’g’ri
D.halqumining oldingi qismida jabra yoqirlari paydo bo’ladi
293.Organizm o’z rivojlanish jarayonida bir hujayrali – zigota bosqichini o’taydi,ya’ni……bosqichni filogenetik takrorlaydi?
A.dastlabki xivchinsimon B.dastlabki amyobasimon
C.dastlabki ikki qavatli D.zigota
294.Foydali mutasiyalar qanday organizmlarda tashqi muhit sharoitining o’zgarishi natijasidagina kamdan kam holda paydo bo’lishi mumkin?
A.jinsiy ko’payadigan
B.jinssiz ko’payadigan
C.vegetativ va jinsiy ko’payadigan
D.viruslarda
295. Qaysi hayvonning embrionlik davrida tishlari paydo bo’lib, keyin so’rilib ketadi?
A kasatka B kit C oqbiqin delfin Dakula
9-SINF
6-MAVZU
GENETIKA ASOSLARI.
1.Genetika nimani o’rganadi?
A.jins bilan birikkan holda irsiylanishni
B.irsiyat va o’zgaruvchanlikni.
C.fenotip va genotipik xususiyatlarni
D.xromosoma holatini
2.Irsiyat nima?
A. organizmning belgi xususiyatlarini kelgusi avlodga o’tkazib turish xossasi
B. yangi belgi va xususiyatlarni namoyon etish qobiliyati
C. allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivojlanishiga tasiri
D. transkripsiya jarayonida bir oqsilga to’g’ri kelgan DNKning kichik bir qismi
3 …. tufayli tur doirasida hamma individlar o’zaro o’xshash bo’ladi?
A.Irsiyat B.o’zgaruvchanlik
C.mutatsiya D.genetika
4. Belgilarning nasldan naslga o’tib borishi ….. orqali yuzaga keladi?
A.oqsil B.irsiyat C.ko’payish D. B va C
5. Irsiyatning moddiy asosi nima?
A. DNK B. xromosoma va gen
C. RNK va DNK D.oqsil
6….DNKning ma’lum bir qismi bo’lib alohida belgilarning rivojlanishini taminlaydi va oqsil molekulasini shakllantiradi?
A.RNK B.gen C.nukleotid D.genofor
7. Qanday ko’payishda yangi avlod bir hujayrali yoki ko’p hujayrali tuzilmalardan rivojlanadi?
A.jinsiy va jinssiz B.jinssiz va vegetativ
C.poliembrional D.shizogoniya
8 … tufayli tur bir xilligi saqlanib borsa, … turni xilma-xil qilib qo’yadi?
A.irsiyat; o’zgaruvchanlik B.o’zgaruvchanlik;irsiyat
C.irsiyat;gen D.oqsil;mutatsiya
9.O’zgaruvchanlik nima ?
A.organizmning belgi xususiyatlarini kelgusi avlodga o’tkazib turish xossasi
B. yangi belgi va xususiyatlarni namoyon etish qobiliyati
C. allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivojlanishiga tasiri
D.transkripsiya jarayonida bir oqsilga to’g’ri kelgan DNKning kichik bir qismi
10.Genotip nima?
A.bir organizmdagi barcha genlar yig’indisi
B.barcha belgi xususiyatlar yig’indisi
C.mutatsiya jarayonida hosil bo’lgan belgi xususiyatlar
D.ko’p bo’laklarga bo’linish
11.Fenotip nima?
A.bir organizmdagi barcha genlar yig’indisi
B.barcha belgi xususiyatlar yig’indisi
C.mutatsiya jarayonida hosil bo’lgan belgi xususiyatlar
D.ko’p bo’laklarga bo’linish
12. Organizmning ko’rinadigan tashqi belgilari?
A.teri rangi,soch shakli B.quloq yoki burun shakli
C.gul rangi D.hamma javoblar to’g’ri
13.Organizmning fenotipini belgilovchi biokimyoviy belgilarini belgilang?
A.oqsil tuzilishi, ferment faolligi, qondagi gormon konsetrasiyasi
B. hujayra shakli, to’qima organ tuzilishi
C. tana tuzilishi organ joylashuvi
D. organ joylashuvi, qondagi gormon konsetrasiyasi
14.Organizmning gistologik belgilarini belgilang?
A.oqsil tuzilishi,ferment faolligi,qondagi gormon konsetrasiyasi
B. hujayra shakli,to’qima organ tuzilishi
C. tana tuzilishi organ joylashuvi
D. organ joylashuvi, qondagi gormon konsetrasiyasi
15.Organizmning anatomik belgilarini toping?
A.oqsil tuzilishi,ferment faolligi,qondagi gormon konsetrasiyasi
B. hujayra shakli,to’qima organ tuzilishi
C. tana tuzilishi organ joylashuvi
D. organ joylashuvi, qondagi gormon konsetrasiyasi
16. Organizmning fenotipik xususiyatlarini juftlab yozing
a.anatomik b. biokimyoviy c. gistologik d.tashqi belgilar
1. gullarning rangi 2.ferment faolligi 3. tana tuzilishi 4.oqsil tuzilishi 5. to`qima va organlar tuzilishi 6.qondagi gormonlar konsentratsiyasi 7. hujayra shakli 8.teri rangi 9.organlar joylashuvi
A a-3,9; b-2,4,6; c-5,7; B a-3,9; b-2,4,6; c-5,7; d-1,8;
C a-3,5; b-2,4,6; c-9,7; D a-3,5; b-2,4,6; c-9,7; d-1,8
17. Jinsiy ko’payishda belgilarning nasldan naslga o’tib borish qonuniyatlarini kim kashf etgan ?
A.1893-yil Ivanovskiy B.1865-yil G.Mendel
C.1917-yil de Erel D.Gekkel va Myuller
18.Mendel tadqiqotlari kim tomonidan qayta kashf etildi A 1900-yil De-Friz,Chermak,Korrens B. 1917-yil de Erel
C. Gekkel va Myuller D.Seversev va Shmalgauzen
19.Genetikaga asos solingan yil
A.1900yil B.1865yil C.1990yil D.1888yil
20.Mendel o’z tajribalarini qaysi o’simlikda o’tkazgan?
A.bug’doy B.no’xat C.g’o’za D.beda
21.No’xat o’simligining xususiyatlari?
A.har xil navlari ko’p bolib ular yaxshi ifodalangan irsiy belgilari bilan aniq ajralib turadi
B.uning xususiyatlari o’sha nav doirasida naslda naslga o’tib boradi
C.odatda o’z o’zidan changlanadi, lekin chetdan ham changlanishi mumkin
D.hamma javoblar to’g’ri
22. No’xat o’simligining 1)dominant 2)ressessiv Belgilarini toping
a) don shakli silliq b)don rangi sariq v)don shakli burishgan g)don rangi yashil d)gul rangi oq e)gul rangi qizil f)poya uzunligi uzun h)poya uzunligi kalta i)don shakli oddiy dukkak j)don shakli bo’g’imli dukkak
A.1-abefi 2-vgdhj B. 2-abefi 1-vgdhj
C. 1-vbefi 2-agdhj D. 1-abdhi 2-vgj
23. No`xat o`simligining dominant bo`lmagan belgilarini aniqlang
1. gul rangi oq 2. don rangi sariq 3. don shakli oddiy dukkak 4. poya uzunligi uzun 5. don rangi yashil 6. don shakli burishgan
A 2,3,4 B 1,5,6 C 2,4 D 1,3,5,6
24. No`xat o`simligining ressessiv bo`lmagan belgilarini aniqlang
1. gul rangi oq 2. don rangi sariq 3. don shakli oddiy dukkak 4. poya uzunligi uzun 5. don rangi yashil 6. don shakli burishgan
A 2,3,4 B 1,5,6 C 2,4 D 1,3,5,6
25. No`xat odatda ______ changlanadi, lekin ______ changlanishi mumkin
A hasharotlar yordamida; shamol yordamida
B hasharotlar yordamida; o`z-o`zidan
C chetdan; o`z-o`zidan D o`z-o`zidan; chetdan
26. Mendel tajribalarining mohiyati nimadan iborat?
A ma’lum belgilari jihatidan bir-biridan ajralib turadigan ota-ona formalarini chatishtirish
B o’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini miqdor jihatdan aniq hisobga olib borish
C o’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini miqdor, sifat va genetik jihatdan aniq hisobga olib borish
D o’rganilayotgan belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini miqdor va sifat jihatdan aniq hisobga olib borish
27.Mendelning 1-qonuni?
A. dominantlik
B.birinchi bo’g’inda bir xillilik qonuni
C.belgilarning mustaqil holda taqsimlanish qonuni
D.A va B
28.Gibridologik usul?
A. ma’lum belgisi jihatdan bir-biridan ajralib turadigan ota-onalarni chatishtirish.
B. ayrim genlari bilan o’xshash ota onani chatishtirish.
C. genetik uzoq formalarni duragaylash
D. bir ota onadan olingan avlodni duragaylash
29.Mendel tajribalarining mohiyati nimada?
A.belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini miqdor jihatdan aniq hisobga oldi
B. ayrim genlari bilan o’xshash ota onani chatishtirishdan boshladi.
C. belgilarning barcha individlarda namoyon bo’lishini sifat jihatdan aniq hisobga oldi
D.geterozigota formalarni chatishtirishdan boshladi.
30.Mendel qaysi usulni qo’llagan?
A.gibridologik B.duragaylash
C.chatishtirish D.hammasi to’g’ri
31.Irsiyat qonunlarini tahlil qilishda Mendel qanday ota ona organizmini chatishtirishdan boshladi?
A.bir juft belgisi bilan farq qiladigan ota-onani
B.ikki juft belgisi bilan farq qiladigan ota-onani chatishtirib belgilarning ajralashini kuzatdi
C.monoduragay chatishtirish D.A va C
32.Belgining ustun turishi –
A.geterozigotalik B.dominantlik
C.resessivlik D.oraliq irsiylanish
33.Dominant gen?
A.F1da namoyon bo’ladigan belgi
B.F1da namoyon bo’lmaydigan belgi
C.geterozigota holatda yashirin gen
D.F¬2da ustunlik qilmaydigan belgi
34.Ressessiv belgi
A.F1da ustunlik qiladigan belgi
B.F1da namoyon bo’lmaydigan belgi
C.geterozigota holatda ustun gen
D.F¬2da ustunlik qiladigan belgi
35.Qanday organizm gomozigota organizm deyiladi?
A.genotipida ikki bir xil allel gen bo’lsa
B. genotipida ikki bir xil noallel gen bo’lsa
C. genotipida bitta noallel gen bo’lsa
D. allel genlar bir biridan farq qilsa, biri dominant biri resessiv bo’lsa
36.Geterozigota organizm nima?
A.genotipida ikki bir xil allel gen bo’lsa
B. genotipida ikki bir xil noallel gen bo’lsa
C. genotipida bitta noallel gen bo’lsa
D. allel genlar bir biridan farq qilsa,biri dominant biri resessiv bo’lsa
37….formalarda belgilar ko’pincha oraliq xarakterga ega bo’lishi mumkin (dominantlik chala bo’lganda)
A.resessiv B.somatik C.geterozigota D.mutant
38. Chala dominantlik yani oraliq irsiylanish qanday belgilarda kuzatiladi
A.qulupnay mevasi rangi, namozshomgul
B.qush pati tuzilishi, andaluz tovuq pati rangi,
C.odamdagi biokimyoviy belgilar D.A, B va C
39. Quyidagi belgilardan oraliq irsiylanmaydiganlarini toping
1. andaluz tovuq patlarining rangi 2. qulupnay mevasining rangi 3. odamda biokimyoviy belgilar 4.qushlar patining rangi 5. g’o’za tolasining rangi 6.namozshomgul rangining irsiylanishi 7. odam sochining shakli
A barchasi B 1,2,3,4 C 4,5,7 D 4
40. Mendelning 2-qonunida fenotip va genotip bo’yicha qanday nisbat kuzatiladi?
A.1:3;1:2:1 B.1:2:1;1:1 C. 1:2:1;1:3 D.1:2:1;1:2:1
41.Monoduragay chala dominantlikda F2da fenotip va genotip bo’yicha qanday nisbat bo’ladi
A.1:3;1:2:1 B.1:2:1;1:1 C. 1:2:1;1:3 D.1:2:1; 1:2:1
42. Geterozigota organizmlarni chatishtirish natijasida olingan avlodlarning ma’lum qismi dominant belgilarni ma’lum qismi resesiv belgilarni namoyon qiladi.Bu jarayon.....deyiladi?
A.xromosoma chalkashuvi B.belgilarning ajralishi
C.belgilarning qayta taqsimlanishi
D.konyugasiya hodisasi
43.jinsiy ko’payishda avlodlar o’rtasida bog’lanish qanday amalga oshadi?
A.gametalar orqali B.meyoz orqali
C.krossingover orqali D.interkinez orqali
44. F2 da ressessiv belgili organizm qanday shart amalga oshsa hosil bo`ladi
1. Duragaylarda irsiy omil o`zgarmagan bo`lsa 2.jinsiy hujayra 1 juft allel genga ega bo`lsa 3.jinsiy hujayra allellardan bittasiga ega bo`lsa 4.belgilar oraliq irsiylanmagan bo`lsa
A 1,2,3,4 B 1,2 C 1,3 D 2,4
45. Gametalar sofligi gipotezasi qanday izohlanadi?
A.jinsiy hujayralar hosil bo`lishida har bir gameta juft allellardan 1 juftiga ega bo`ladi
B. jinsiy hujayralar hosil bolishida har bir gameta juft allellardan ikkisiga o’tadi
C. jinsiy hujayralar hosil bolishida har bir gameta juft allellardan hech biriga o’tmaydi
D. jinsiy hujayralar hosil bo`lishida har bir gameta juft allellardan bittasiga ega bo`ladi
46. Monoduragay chatishtirishda belgilarning ajralishini sitologik asoslari nimadan iborat?
A.meyoz natijasida gomologik xromosomalar tarqalishi
B.gaploid jinsiy hujayralar hosil bo’lishi
C. mitoz natijasida gomologik xromosomalar tarqalishi va diploid jinsiy hujayralar hosil bo’lishi
D.A va B
47.F2 bo’g’inda resessiv belgili organizmning namoyon bo’lishi qanday shart amalga oshirilgandapaydo bo’ladi?
A.agar duragaylarda irsiy omil o’zgarmagan holda saqlangan bo’lsa
B.agar jinsiy hujayralar allellar juftdan faqat bittasiga ega bo’lsa
C. agar gametalar allellar juftdan faqat bittasiga ega bo’lsa D.hammasi to’g’ri
48. Mendel gametalar sofligi gipotezasini ta’riflab berganda qaysi hodisalar haqida hali hech narsa ma’lum emas edi
A meyoz va mitoz B gametalar rivojlanishi
C meyoz, mitoz, gametalar rivojlanishi D meyoz
49. Allel gen nima?
A.juft gen B.gaploid gen
C.geterozigota holatda ustun gen
D.F¬2da ustunlik qiladigan belgi
50. 2 belgisi bo`yicha geterozigota o`simlik o`z-o`zidan changlantirilsa genotip bo`yicha qanday ajralish kuzatiladi
A 9:3:3:1 B 9:6:1 C 1:2:1:2:4:1:2:2:1 D 1:4:6:4:1
51. Mendelning 3-qonuni
A bir xillilik B belgilarning ajralishi C mustaqil taqsimlanish D B,C
52. Mendel no’xatni necha juft belgisi bo’yicha o’rgandi
A.7 B.4 C.14 D.28
53. Poliduragayda gametalarning umumiy sonini hisoblash formulasi –
A.2n B.n C.4n D.2n+1
54. Ikki juft belgisi bo’yicha geterozigota organizm tahliliy chatishtirilsa qanday fenotip yuzaga keladi?
A.1:1:1:1 B.1:1 C.3:1 D.1:2:1
55. No’xatning qaysi belgilari mustaqil taqsimlanmasligi isbot etildi-
A.barg tuzilishi B.Changchi shakli, gul rangi
C.gul shakli va meva rangi D.meva rangi, barg shakli
56. No`xatning qaysi belgilari mustaqil taqsimlanmaydi
1. gul rangi 2. mevasining rangi 3. mevasining shakli 4.barg shakli 5.changchi shakli
A 1,3 B 2,3,4 C 1,4 D 1,5
57. Genlarning birikkan guruhi nimaga mos keladi?
A.gaploid holatga B.diploid holatga
C.triploid holatga D.t.j.y
58. birikish guruhlarini soni 1)drozofila 2)no’xat 3)makkajo’xorida nechta bo’ladi?
a)4 b)8 v)7 g)10 d)14
A. 1v 2a 3g B.1a 2v 3g C.1a 2v 3d D.1b 2v 3d
59. Mendel tomonidan ishlab chiqilgan irsiyatni o’rganishning qaysi usuli mavjud?
A.konyugasiyalash B.duragaylash C.ajratish D.genetika
60. Bir xromosomada joylashgan genlar…….
A.birikish guruhini hosil qiladi
B.birgalikda nasldan naslga o’tadi
C.bir-biridan mustaqil holda irsiylanadi. D.A va B
61. Genlar bir xromosomada bo’lganda nasldan naslga o’tishi qonuniyatlarini kim o’rgangan?
A.Mendel B.de Erel C.Morgan D.K.Ber
62. Drozofila meva pashshasi nima uchun genetik tadqiqotlarda qulay biologik obyekt –
A.laboratoriya sharoitida oson ko’paydi
B.serpusht, 25-26 0С da 10-15kunda nasl beradi
C.irsiy belgilari ko’p turlicha, xromosoma oz(diploid8 ta)
D.hamma javoblar to’g’ri
63. Drozofila pashshasi nima uchun genetik tadqiqotlarda qulay obyekt hisoblanadi
1. 25-26 0С da 10-15kunda nasl beradi 2. 10-150С da 25-26 kunda nasl beradi 3. oson ko`payadi 4.serpusht 5.xromosomalar soni oz 6. irsiy belgilari juda oz
A 1,3,4,5 B 2,3,4,5 C 1,3,4,5,6 D 2,3,4,5,6
64. Drozofila pashshasi (1), odam oq qon tanachalari(2), pichan bakteriyasi (3) uchun optimal harorat darajasini belgilang.
a) 25-26 0C; b) 20-25 0C; c) 37 0C; d)360C;
e) 10-150C;
A 1-a; 2-c; 3-e; B 1-a; 2-d; 3-e;
C 1-a; 2-c; 3-b; D 1-a; 2-c; 3-d;
65.Bir xromosomada joylashgan genlarning birikish hodisasi …qonuni bilan mashhur?
A.Mendel B.de Erel C.Morgan D.K.Ber
66. Makkajo`xori somatic hujayrasida jinsiy xromosomalar sonini aniqlang
A 10 B 20 C 2 D 1
67.Turli genlarning chalkashish foizi nimaga bog’liq?
A.xromosoma mutasyasiga
B.genlar orasidagi masofaga
C.krossingoverga D.irsiy axborotga
68. Qanday holda genlarning mustaqil holda irsiylanishi kuzatiladi?
A juft allel genlar faqat jinsiy xromosomalarda joylashgan bo’lsa
B Juft allel genlar bitta gomologik xromosomalarda joylashgan
C genlar doimo mutatsiyaga uchrashib tursagina
D Juft allel genlar bitta gomologik xromosomalarda joylashgan bo`lsa, krossingover kuzatilsa
69.Genlar xromosomada bir biriga qancha yaqin joylashsa chalkashganda qanday jarayon kuzatiladi?
A. shuncha ko`p ajraladi, birikish foizi yuqori bo’ladi
B.shuncha ko’p ajralib birikish guruhi ham ko’p hosil qiladi
C. shuncha kam ajraladi, birikish foizi ham kam bo’ladi
D. shuncha kam ajraladi, birikish foizi yuqori bo’ladi
70. Genetik jihatdan yaxshi o’rganilgan organizmlarda xromosomalarning genetik xaritasi tuzildi. Bu kartada nima ko’rsatilgan?
A.molekulyar massasi B.birikish guruhi soni
C.bajaradigan vazifasi D.o’rtasidagi nisbiy masofa
71.Drozofila pashshasiga xos xususiyatlarni toping
1) krossingover faqat urg’ochisida bo’ladi
2) krossingover faqat erkagida bo’ladi
3)analiz qiluvchi chatishtirish faqat urg’ochisida bo’ladi 4)analiz qiluvchi chatishtirish faqat erkagida bo’ladi 5) erkagida bir xromosomadagi genlar to`liq birikkkan holda uchraydi 6)urg`ochisida bir xromosomadagi genlar to`liq birikkkan holda uchraydi
A.1,3,6 B.2,4,6 C.1,3,5 D.2,3,5
72. Drozofila pashshasida gomologik xromosomalarning chalkashishi va qismlarning almashinishi qaysi organizmida kuzatiladi?
A.erkagi va urg’ochisida
B.faqat yosh individlarda bo’ladi
C.urg’ochi pashshada bo’lmaydi,shuning uchun ularda
bitta xromosomada joylashgan genlarning birikishi to’liq
birikish hisoblanadi.
D. erkak pashshada bo’lmaydi,shuning uchun ularda bitta xromosomada joylashgan genlarning birikishi to’liq birikish hisoblanadi.
73. drozofilaning urg’ochisida qanday jinsiy xromosoma mavjud
A.ikkita tayoqchasimon
B.bitta tayoqchasimon va bitta ikki yelkali
C.ikkita ikki yelkali
D.bitta tayoqchasimon ikkita ikki yelkali
74. Drozofila pashshasida erkak va urg`ochi organizmda farq qilmaydigan nechta xromosoma mavjud
A 4 B 7 C 3 D 8
75. Drozofilaning erkagida qanday xromosoma mavjud – A.ikkita tayoqchasimon
B.bitta tayoqchasimon va bitta ikki yelkali
C.ikkita ikki yelkali
D.bitta tayoqchasimon ikkita ikki yelkali
76…… Y xromosoma deyiladi?
A.ikki yelkali B. tayoqchasimon jinsiy xromosoma
C. erkagi va urg’ochisida farq qilmaydigan bir xil xromosoma D.faqat urg’ochida uchraydigan xromosoma
77……. X xromosoma deyiladi?
A.ikki yelkali B. tayoqchasimon jinsiy xromosoma
C. erkagi va urg’ochisida farq qilmaydigan bir xil xromosoma D. mutatsiyaga uchragan xromosoma.
78.Autosoma nima?
A.ikki yelkali B. tayoqchasimon jinsiy xromosoma
C. erkagi va urg’ochisida farq qilmaydigan bir xil xromosoma D.faqat urg’ochida uchraydigan xromosoma
79. Drozofilaning xromosomalar soni qanday tuzilgan?
A. ikki autosoma va oltita jinsiy xromosoma
B. oltita autosoma va ikkita jinsiy xromosoma
C. to’rtta autosoma va tor’ta jinsiy xromosoma
D. ikkita autosoma va ikkita jinsiy xromosoma
80. Drozofila pashshasining spermatozoidlarida nechta va qanday xromosomalar bo’ladi?
A 3ta autosoma va 1ta jinsiy(X yoki Y) xromosoma
B 6ta autosoma va 2ta jinsiy (XX) xromosoma
C 7ta autosoma va 1ta jinsiy(Y) xromosoma
D 3ta autosoma va 2ta jinsiy (XY) xromosoma
81. Ko`pchilik organizmlarda jins qachon ma’lum bo`ladi
A tuxum hujayra hosil bo`lishi bilan
B spermatozoid yetilishi bilan
C meyoz jarayoni tugashi bilan
D zigota hosil bo`lishi bilan
82. 23 juft autosomaga va 1 juft jinsiy xromasomaga ega organizmlarni ko’rsating?
1)makkajo’xori 2)qalampir 3)zog’ora 4)shimpanze 5)drozofila 6)suvarak 7)odam
A 1,2,3 B 2,3,4 C 2,4,6 D 5,6,7
83. Jinsiy hujayrasida juft autosoma va jinsiy xromosomaga ega bo’lgan organizm(lar)ni belgilang.
1) makkajo’xori 2) qalampir 3)zog’ora baliq 4)shimpanze 5)drozofila 6)suvarak 7)odam
A barchasi B 2,4,6 C 7 D 1,2,3,4,6,7
84. Qaysi organizmlarda Y xromosoma umuman bo’lmasligi mumkin?
A. xaltalilar B.ba’zi hasharotlar C.lansetnik D.kapalak
85. Qaysi organizmlarning somatik hujayralarida jinsiy xromosomalaridan faqat bittasi bo’ladi?
A qushlarda B ayrim hasharotlarda
C jinsiy xromosomalar doimo juft bo’ladi
D sudralib yuruvchilarda
86. Qaysi hayvon organizmlarining 50% spermatazoidlari faqat autosoma xromosomalaridan iborat bo’ladi?
A ayrim hasharotlarda B qushlarda
C barcha bo’g’imlilarda D sudralib yuruvchilarda
87.Quyida keltirilganlardan qaysilarining urg’ochi organizmlarida 2yelkali xromosomalar uchraydi
1)drozofila 2)ayrim hasharotlarda 3)kapalak
4)qushlar 5) suvda ham quruqlikda yashovchilarda
6) Sudralib yuruvchilarda
A 2,3,4,5,6 B 2,3,4,6 C 3,4,6 D 3,4,5
88. Urg’ochi geterogametalik qaysi organizmlarda kuzatiladi –
A.kapalak, qush, sudraluvchi B.faqat hasharotlar
C.sutemizuvchilar D.prokariotlar
89. Qaysi organizmlarda urg`ochi organism XY jinsiy hujayralarga ega bo`ladi
1. kojan 2. appollon 3. shaqildoq 4.alligator 5.dreysena 6.poliksina 7.ko`rgalak 8. ustritsa
A 1,2,3,4,6,7 B 2,3,6 C 1,2,3,6,7 D 2,3,4,6,7
90. Qaysi organizmlarda urg`ochi organism XY jinsiy hujayralarga ega bo`lmaydi
1. kojan 2. appollon 3. shaqildoq 4.alligator 5.dreysena 6.poliksina 7.ko`rgalak 8. ustritsa
A 1,2,3,4,6,7 B 2,3,6 C 1,5,8 D 2,3,4,6,7
91. Odamda qaysi kasalliklar X-xromosomada joylashgan jinsga bog’liq holda ressessiv irsiylanadi?
A.gemofiliya, daltonizm B.katarakta,glaucoma
C.daun sindromi D.albinizm
92. Drozofilada qaysi belgi X jinsiy xromosomada joylashgan va jinsga bog’liq holda irsiylanadi?
A.ko’z rangi B.qanot shakli
C.qanot rangi D.tana rangi
93…..faqat otadan o’g’il bolaga o’tadi?
A.Y-xromosomada joylashgan genlar
B.X-xromosomada joylashgan genlar
C.autosomada joylashgan genlar
D.resessiv genlar
94.qaysi xromosomalarda joylashgan genlar otadan qiz bolalarga o’tadi?
A autosoma va Y xromosomadagi
B autosoma va X xromosomadagi
C faqat X xromosomadagi D faqat autosomadagi
95. Odamning Y xromosomasida joylashgan genlar nasldan-naslga qaysi farzandlarga o’tadi?
A faqat o’g’ilga B faqat qizlarga
C Yxromosomada genlar bo’lmaydi
D qiz va o’g’ilga teng miqdorda
96.Bazi hasharotlarda Y xromosoma umuman bo’lmaydi.Bunda urug’lanish jarayoni qanday kechadi?
1)erkak xromosoma bittaga yetishmaydi 2)X va Y o’rniga bitta X bo’ladi 3)meyozda erkak gameta hosil bo’layotganda X xromosoma konyugatsiya uchun sherigini topolmaydi va hujayralarning biriga o’tadi 4)spermatazoidning yarmisi X xromosomali,yarmisi undan mahrum bo’ladi 5)tuxum hujayra X xromosomali spermiy bilan urug’lansa urg’ochi organizm rivojlanadi 6)tuxum hujayra Y xromosomasi yo’q spermiy bilan urug’lansa unda bitta X xromosomali organizm bunyodga keladi va u erkak bo’lib chiqadi
A.1,2,3,4 B.2,3,4,6
C.1,2,3,4,5,6 D.1,3,4,5,6
97. Irsiyatning tuzilish va funksional birligi?
A.xromosoma B.gen C.autosoma D.Y xromosoma
98. Qaysi fikr noto’g’ri keltirilgan
A genotip – genlarning o`zaro ta’sir etuvchi tizimidir
B Allel genlar dominant va ressessiv bo`ladi
C Dominant genlar to`liq va to`la bo`lmagan dominant genlarga ajraladi
D genotip-ayrim genlar yig’indisidir
99. Genlarning qanday tasirida turli allellarga mansub genlar ba’zi belgilarning rivojlanishiga birmuncha mustaqil tasir etishi bilan birga ko’pincha turli shaklda o’zaro tasir ko’rsatadi?
A.polimer B.komplimentar C.epistaz D.pleyotrop
100. Qanday tasir natijasida biror belgining rivojlanishi bir necha gen nazorati ostida bo’ladi?
A.polimer B. komplementar C.epistaz D.pleyotrop
101. To’ldiruvchi tasir?
A.polimer B.komplementar C.epistaz D.pleyotrop
102. Ota-ona organizmlar genotipida joylashgan noallel genlarning duragay avlodlari – genotipida jamlanishi natijasida o’zaro ta’sir qilib yangi belgining rivojlanishini ta’min etuvchi genlar qanday ataladi?
A Polimer gen B Komplementar gen
C Epistaz gen D hamma javob to’g’ri
103. Tovuqning no’xatsimon tojli vakillarini
genotipini toping
A.aaBB aaBb; B.AAbb Aabb
C. AABB yoki AaBb D. aabb
104. Tovuqning gulsimon tojli vakillarini genotipini toping
A.aaBB aaBb; B.AAbb Aabb
C. AABB yoki AaBb D. aabb
105. Tovuqlardagi oddiy toj ?
A.aaBB aaBb; B.AAbb Aabb
C. AABB yoki AaBb D. aabb
106. Yong’oqsimon toj?
A.aaBB aaBb; B.AAbb Aabb
C. AABB yoki AaBb D. aabb
107. Quyidagi chatishtirishlarnng qaysi birida yong’oqsimon va no’xatsimon tojli parrandalar teng nisbatda olinadi?
A AaBb x AaBB B AABb xAaBb
C AaBB x AAbb D aaBb x AaBB
108. Tovuqning no’xatsimon tojli vakillarini genotipini toping
1. AaBB 2.aabb 3.aaBB 4.AaBb 5.Aabb 6.aaBb 7.AAbb 8.AABB
A 1,4,8 B 2 C 3,6 D 5,7
109. Tovuqning gulsimon tojli vakillarini genotipini toping
1. AaBB 2.aabb 3.aaBB 4.AaBb 5.Aabb 6.aaBb 7.AAbb 8.AABB
A 1,4,8 B 2 C 3,6 D 5,7
110. Tovuqning oddiy tojli vakillarini genotipini toping
1. AaBB 2.aabb 3.aaBB 4.AaBb 5.Aabb 6.aaBb 7.AAbb 8.AABB
A 1,4,8 B 2 C 3,6 D 5,7
111. Tovuqning yong`oqsimon tojli vakillarini genotipini toping
1. AaBB 2.aabb 3.aaBB 4.AaBb 5.Aabb 6.aaBb 7.AAbb 8.AABB
A 1,4,8 B 2 C 3,6 D 5,7
112. Komplementar tasir ?
A. allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivojlanishiga tasiri
B.genotipda allel bo’lmagan genlarning o’zaro tasiri natijasida organizmda yangi belgilarning rivojlanishi
C.bir allel genning ikkinchi allel bo’lmagan genga nisbatan dominantlik qilishi
D. bir gen doirasidagi bitta yoki bir necha nukleotidning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq
113. 2 ta xushbo`y oq no`xatlar chatishtirilganda F2 da fenotip bo`yicha qanday nisbat kuzatiladi
A 1:4:6:4:1 B 9:6:1 C 9:7 D 12:3:1
114. Polimer tasiri ?
A. allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivojlanishiga tasiri
B.genotipda allel bo’lmagan genlarning o’zaro tasiri natijasida organizmda yangi belgilarning rivojlanishi
C.bir allel genning ikkinchi allel bo’lmagan genga nisbatan dominantlik qilishi
D. bir gen doirasidagi bitta yoki bir necha nukleotidning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq
115. Allel bo’lmagan genlar o’zaro qanday ta’sir qiladi?
1. polimer 2. komplimentar 3.epistaz
A 1,2,3 B 1,2 C 1,3 D 2,3
116. Komplementar tasir natijasida F2 qanday fenotipik sinf yuzaga keladi?
A. 13:3 B. 9:7 C.8:8 D.1:4:6:4:1
117. Allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivolanishiga o’xshash tasir ko’rsatishi –
A.polimer B.komplimentar
C.epistaz D.pleyotrop
118. Polimeriyaga misol?
A. hayvonlarning vazni, o’sishi
B.o’simlikning bo’yi, tovuqlarning tuxum qo’yishi C.qoramolning sut miqdori,yog’liligi
D.A,B va C
119. Qaysi belgilar polimer ta’sir natijasida irsiylanadi
1) o`simliklarning bo`yi 2) hayvonlarning vazni 3)qoramol sutining yog`liligi 4)tovuqlarning tuxum qilishi 5)qushlar patining tuzilishi 6) qoramol sutining miqdori 7) o`simlik tarkibidagi vitaminlar miqdori 8)lavlagi ildizmevasidagi shaker mqdori 9)makkajo`xori so`tasining kattaligi
A barchasi B 1,2,3,4,7,8,9 C 1,2,3,5,6,7,8,9 D 5,6
120. O’simlik tarkibidagi vitaminlar miqdori qaysi ta’sirga misol bo’ladi?
A.polimer B.komplimentar C.epistaz D.pleyotrop
121. Polimeriya hodisasini kim o’rgangan?
A..Nilson Ele B.de Friz C.Mendel D.K.Ber
122.Nilson Ele qaysi o’simlik ustida tajriba o’tkazdi – A.bug’doy(A1A1A2A2 – qizil va a1a1a2a2-oq)
B. g’o’za(A1A1A2A2 – qizil va a1a1a2a2-oq)
C.no’xatning yetti juft belgilari
D.g’o’za, skerda, iloq avlodida
123. polimer tasirda F2 qanday fenotipik sinf yuzaga keladi?
A.13:3 B.9:7 C.9:3:3:1 D.1:4:6:4:1
124.… orqali irsiylanish qonunlarini o’rganishning ahamiyati katta?
A.polimer B.komplimentar C.epistaz D.pleyotrop
125. Miqdor belgilarning rivojlanish darajasi nimaga bog’liq –
A.unga tasir etuvchi epistaz genlar
B. unga tasir etuvchi pleytrop genlar
C. unga tasir etuvchi polimer genlar
D.biologik statistik belgilar
126. Poligenlar tasirida irsiylanadigan belgilarni aniqlang
A. uy hayvon massasi, sut miqdori yog’liligi
B.g’alladoshlarda boshoq uzunligi, makkajo’xori so’tasining kattaligi.
C. lavlagi ildizmevasida shakar miqdori
D. hamma javoblar to’g’ri
127. A1A1A2A2 – qizil va a1a1a2a2-oq bug`doy navlari chatishtirilganda F2 da o`simliklar doniga qarab necha xil guruhga ajraladi
A 4 B 3 C 5 D 6
128. Epistaz nima?
A.fenotipda bir dominant genning 2-allel bo’lmagan dominant gendan sutunlik qilish hodisasi
B. bir gen doirasidagi bitta yoki bir necha nukleotidning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq
C. Allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivolanishiga o’xshash tasir ko’rsatishi
D. genotipda allel bo’lmagan genlarning o’zaro tasiri natijasida organizmda yangi belgilarning rivojlanishi
129.Epistaz tasirda F2 qanday fenotipik sinf yuzaga keladi?
A.13:3 B.9:7 C.9:3:3:1 D.1:4:6:4:1
130. Tovuqlarda qaysi belgi panting oq bo’lishini taminlaydi?
A.IiCC,iicc,IIcc,Iicc B.iiCC,iiCc
C. AABB yoki AaBb D. AAbb Aabb; aabb
131. Epiztaz ta’sir natijasida quyidagi organizmlar ichidan oq tovuqlar genotipini aniqlang
1)IiCc 2)iicc 3)Iicc 4) iiCC 5) IIcc 6)IICC 7)iiCc
A 1,3,5,6 B 2,4,7 C 1,2,3,5,6 D 2,3,5
132. Epiztaz ta’sir natijasida quyidagi organizmlar ichidan qora tovuqlar genotipini aniqlang
1)IiCc 2)iicc 3)Iicc 4) iiCC 5) IIcc 6)IICC 7)iiCc
A 1,3,5,6 B 4,7 C 1,2,3,5,6 D 2,3,5
133. Pleyotropiya nima?
A. allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgining rivojlanishiga tasiri
B.genotipda allel bo’lmagan genlarning o’zaro tasiri natijasida organizmda yangi belgilarning rivojlanishi
C.bir allel genning ikkinchi allel bo’lmagan genga nisbatan dominantlik qilishi
D.bitta genning bir qancha belgining rivojlanishiga tasiri
134.Qaysi hodisa o’simlik va hayvonlarning ko’p genida uchrashligi bilan xarakterlanadi?
A polimeriya B pleyotropiya
C poliplodiya D somatic mutatsiya
135. gulli o’simliklarning gullarining to’q qizil bo’lishini tamin etuvchi gen nimaga daxldor ?
A. poya va shoxlarining ham to’q qizil rangda bo’lishiga
B. poya, shox va bargining to’q qizil rangda bol’ishiga
C. bargining antosian rangda bo’lishiga
D. guli va urug’ining to’q qizil rangda bo’lishiga
136.Drozofila meva pashshasida ko’zlarida pigment bo’lmasligini belgilaydigan gen nimaga sabab bo’ladi
1)pushtlilikni kamaytiradi 2)ba’zi ichki organlarni rangiga ta’sir ko’rsatadi 3)hayotchanlikni qisqartiradi 4)hayotchanligini uzaytiradi.
A.1,2 B.1,2,3 C.1,2,3,4 D.3,4
137.Jingalak patli tovuqlarda pat tovuq tanasiga yopishib turmaydi,ko’pincha sinib ketadi natijada qanday o’zgarish kuzatiladi?
A.hazm qilish,yurak-tomir faoliyati buziladi
B nasl qoldirish va hayotchanligiga salbiy tasir ko’rsatadi
C. ko’p miqdorda issiqlik ajraladi.
D.A ,B va C
138. Jingalak patli tovuqlarda(a) va ko`zida pigment bo`lmagan(b) drozofila pashshasida yuzaga keladigan o`zgarishlarni aniqlang
1)pushtlilikni kamaytiradi 2) ko’p miqdorda issiqlik ajraladi. 3)hayotchanlikni qisqartiradi 4) ba’zi ichki organlarni rangiga ta’sir ko’rsatadi 5)hazm qilish,yurak-tomir faoliyati buziladi
A a-2,3,5; b-1,3 B a-1,3,4; b-1,2,3,5
C a-2,5; b-1,3,4 D a-1,2,3,5; b-1,3,4
139.bazi bir genlarning…..tasirida organizmdagi turli organlarning rivojlanishida katta o’zgarish yuza beradi,natijada ular nobud bo’ladi
A.polimer B.komplimentar
C.epistaz D.pleyotrop
140. Sariq rangli sichqonlar chatishtirilganda avlodlardaq necha xil organism hosil bo`ladi
A 4 B 3 C 2 D 1
141.letal gen ?
A.miqdoriy belgilarni rivojlantirvchi gen
B.halokatga olib keluvchi gen
C.mutatsiyaga olib keluvchi gen
D.mutatsiyaga uchramaydigan gen
142 … tur evolyusiyasi jarayonida tarixan tarkib topgan bo’lib, avvalo genlarning doim bir biriga yaqindan o’zaro tasir etib turishi bilan ifodaladi?
A.birikkan holda irsiylanish B.genotipning yaxlitligi
C.somatik mutatsiya D.allel genlar
9-SINF
7-mavzu
O’zgaruvchanlik qonuniyatlari va Seleksiya asoslari
1. Organizm genotipining o’zgarishi bilan boradigan va bir necha avlodlarda saqlanadigan o’zgaruvchanlik nima?
A.mutatsiya B.irsiy o’zgaruvchanlik C.polimeriya
D.epistaz
2. To’satdan vujudga kelgan va qatiy ravishda nasldan naslga o’tadigan o’zgarishlar natijasida qanday belgilar paydo bo’lgan?
A.xushbo’y no’xatning kalta poyali navlari
B.qat qat tojbargli o’simliklar
C.g’alladoshlarda boshoq uzunligi,makkajo’xori so’tasining kattaligi. D.A va B
3. Aniq ko`zga tashlanadigan o`zgarishlar(a) va to`satdan vujudga kelib qat’iy ravishda nasldan naslga o`tadigan(b) o`zgarishlarni aniqlang
1. albinism 2. tovuqlarda pat bo`lmasligi 3. no`xatning kalta poyalilik belgisi 4.odamlarda barmoqlarning kalta bo`lishi 5. qat-qat tojibarglilik
A a-1,4; b-3,5 B a-3,5; b-1,4 C a-1,2,4; b-3,5 D a-3,5; b-1,2,4
4.Nima Tur ichidagi xilma-xillikning birdan bir manbai bo’lib xizmat qiladi?
A panmiksiya B alohidalanish
C mutatsiya D populyatsiya
5.…….. – genetic materialning irsiy o’zgarishi
A.mutatsiya B.letal gen C.izogen liniya D.irsiyat
6. Ko’pchilik mutatsiyalar qanday holda bo’ladi
A. resessiv bo’lib geterozigota holda nasldan naslga o’tadi
B.dominant bo’lib shu organizmda yuzaga keladi
C.ressessiv bo’lib shu organizmda yuzaga keladi
D. ressessiv bo’lib hech qachon namoyon bo’lmaydi.
7. Odatda ular zararli bo’lib organizmning nozik muvozanatdagi biokimyoviy jarayonlar tuzilishiga o’zgartirish kiritadi?
A.mutatsiya B.letal gen C.izogen liniya D.irsiyat
8. Qanday mutatsiyalar gomo va geterozigota holatda yashovchan bo’lmaydi, individual rivojlanishning dastlabki bosqichlarida nobud bo’ladi
A.resessiv mutatsiya B. dominant mutatsiya
C.somatik mutatsiya D.jinsiy mutatsiya
9.Aniq ko’zga tashlanadigan o’zgarishlar
A. kalta oyoqli qo’y,tovuqlarda pat bo’lmasligi,mushuk barmog’I ayriligi
B.pigment bo’lmasligi(albinism),barmoq kalta bolishi
C.hamma to’g’ri D.ko’p barmoqlilik(polidaktiliya)
10.Xo’rozning bo’yin qismida pat bo’lmasligi –
A.somatik mutatsiya B.dominant mutatsiya
C.resessiv mutatsiya D.jinsiy mutatsiya
11.Generativ mutatsiya nima?
A. bir gen doirasidagi bitta yoki bir necha nukleotidning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq
B.shu organism belgilarning namoyon bo’lishiga tasir tmaydi keyingi bog’inda namoyon bo’ladi
C. shu organizmning o’zida namoyon bo’ladi jinsiy ko’payishda keyingi avlodga o’tmaydi
D. polipiptid zanjiridagi aminokislotalarning ketma-ketligini yangilaydi
12.Somatik hujayra geni o’zgarsa ?
A. bir gen doirasidagi bitta yoki bir necha nukleotidning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq
B.shu organism belgilarning namoyon bo’lishiga tasir tmaydi keyingi bog’inda namoyon bo’ladi
C. shu organizmning o’zida namoyon bo’ladi jinsiy ko’payishda keyingi avlodga o’tmaydi
D. polipiptid zanjiridagi aminokislotalarning ketma-ketligini yangilaydi
13. Jinsiy hujayralarda(I) va somatic hujayralarda(II) paydo bo’lgan mutatsiyalar mutatsiya uchragan organizmga(1) va keyingi avlodga(2) qanday ta’sir ko’rsatadi?
a) namoyon bo’ladi b)namoyon bo’lmaydi
A I 1-a;2-b; II1-a;2-b; B I 1-a;2-b; II 1-b;2-a;
C I 1-b;2-a; II 1-a;2-b; D I 1-b;2-a; II 1-b;2-a;
14.O’simlikshunoslikda……..madaniy o’simliklarning yangi navlarini yaratishda keng foydalaniladi
A.resessiv mutatsiya B. dominant mutatsiya
C.somatik mutatsiya D.jinsiy mutatsiya
15. Nimadan madaniy o’simliklarning yangi navlari yaratishda keng qo’llaniladi?
A somatik mutatsiya
B sun`iy hosil qilingan mutatsiya
C poliplodiya Dfoydali mutatsiya
16.Gen yoki nuqtali mutatsiya nima?
A. bir gen doirasidagi bitta yoki bir necha nukleotidning o’zgarishi yoki almashinishi bilan bog’liq
B. shu organism belgilarning namoyon bo’lishiga tasir etmaydi keyingi bog’inda namoyon bo’ladi
C. shu organizmning o’zida namoyon bo’ladi jinsiy ko’payishda keyingi avlodga o’tmaydi
D. polipiptid zanjiridagi aminokislotalarning ketma-ketligini yangilaydi
17.Qaysi mutatsiyalar oqsil tuzilishiga o’zgartirish kiritadi,polipeptid zanjiridagi aminokislotalarning ketma-ketligini yangilaydi shu bilan oqsilning funksional faolligini o’zgartiradi ?
A.resessiv mutatsiya B. dominant mutatsiya
C.somatik mutatsiya D.nuqtali mutatsiya
18. Xromosoma mutatsiyasi nima tufayli yuzaga keladi –
A.irsiy kasalliklar
B.xromosomaning ma’lum bir qismining yo’qolishi
C.xromosomalarning karra oshishi
D.gen miqdorining karra ko’payishi
19. Xromosoma(a) va nuqtali(b) mutatsiya uchun xos xususiyatlarni juftlab yozing
1) gen doirasida sodir bo`ladi 2) xromosomalar soni karra ortadi 3) oqsillar tuzilishiga o`zgarishlar kiritadi 4) xromosomaning ma’lum bir qismini yo`qolishi tufayli yuzaga keladi 5) oqsil molekulasining funksional faolligini o`zgartiradi 6)genlarning yangi kombinatsiyasini hosil qiladi
A a-1,3; b-2,4,5 B a-2,4,5; b-1,3 C a-2,4,6; b-1,3,5
D a-2,4; b-1,3,5,6
20. Qanday mutatsiya genlarning yangi kombinatsiyasini hosil qiladi, ularning o’zaro tasir xarakterini o’zgartiradi?
A.xromosoma mutatsiya B. dominant mutatsiya
C.somatik mutatsiya D.nuqtali mutatsiya
21……. – sodda hayvon va o’simliklarda xromosomalarning karra ortishi?
A.polimeriya B.pleyotropiya C.poliploidiya D.polidaktiliya
22. Qaysi organizmlarda xromosomalar soni bir necha yuz baravar ortishi mumkin
A o`simliklarda B sodda hayvonlarda
C yuksak o`simliklar va sodda hayvonlarda
D yuksak hayvonlar va o`simliklarda
23.Kariotipda xromosoma sonining karra ko’payishi bilan qanday o’zgarish kuzatiladi
A.genetik barqarorlik oshadi, mutatsiyada hayotchanlik pasayish xavfi kamayadi
B.genetik barqarorlik kamayadi, mutatsiyada hayotchanlik pasayish xavfi kamayadi
C.genetik barqarorlik oshadi, mutatsiyada hayotchanlik pasayish xavfi oshadi
D. genetik barqarorlik kamayadi, mutatsiyada hayotchanlik pasayish xavfi ortadi.
24. Mutatsiyaning ta’sir doirasiga qarab xillari to’g’ri keltirilgan javobni belgilang
A 4; gen, xromosoma, genom va sitoplazmatik
B 2; dominant va retsessiv
C 4; foydali,zararli, dominant va retsessiv
D 2; somatik va generativ
25.Genlarning muhim xususiyatlaridan biri
A. mutatsiya hosil qilish
B.neytral xususiyatga ega
C.suniy yo’l bilan hosil qilinadi
D.faqat dominant holda uchraydi.
26.Dastlab irsiy o’rgarishlar tezligini birdaniga oshirish qanday omillar ta’sirida amalga oshirilgan?
A kimyoviy moddalar B rentgen nurlari
C ionlashtiruvchi radiatsiya nurlari
D DNKsinteziga ta’sir ko’rsatuvchi omillar
27.Rentgen nurlari tasirida mutatsiya paydo bo’lishi necha marta oshirildi?
A.150 B.100 C.100-300 D.240-250
28. Seleksionerga yordamchi material beradi –
A. holda uchraydigan mutatsiyalar
B.dominant mutatsiyalar
C.betaraf neytral mutatsiyalar
D. sun’iy yol bilan hosil qilinadigan mutatsiyalar tabiiy
29. Himolay quyonining yelkasidagi hamma oq junlarni yulib tashlab o`sha joyga sovuq tasir ettirilsa –
A.hamma qismi oq,faqat oyog’i va dumida qora patlari bor. B.hamma juni oq bo’ladi
C. hamma qismi qora,faqat oyog’i va dumida oq patlari bor. D. o’sha joyda qora jun bo’ladi
30. Himolay quyonlarini 300Cda –
A.hamma qismi oq,faqat oyog’i va dumida qora patlari bor. B.hamma juni oq bo’ladi
C. hamma qismi qora,faqat oyog’i va dumida oq patlari bor. D. hamma juni qora bo’ladi
31. Nilufarning suv ostidagi, suv ustidagi bargi qanday shaklda bo’ladi –
A.lansetsimon; voronkasimon
B. voronkasimon; lansetsimon
C. patsimon qirqilgan; yaxlit
D. yaxlit; patsimon qirqilgan
32. Suv yong’og’ining suv ostidagi , suv ustidagi Bargi qanday shaklda?
A.lansetsimon;voronkasimon
B. voronkasimon; lansetsimon
C. patsimon qirqilgan; yaxlit
D. yaxlit; patsimon qirqilgan
33. Suv yong`og`ining(I) suv osti(a) va suv usti(b) barglari va nilufar gulining(II) suv usti(c) va suv osti(d) barglari qanday tuzilgan
1)voronkasimon 2)ingichka lansetsimon 3) yaxlit 4)patsimon qirqilgan
A I a-4; b-3; II c-2; d-;1 B I a-3; b-4; II c-2; d-1;
C I a-2; b-1; II c-3; d-4; D I a-4; b-3; II c-1; d-2;
34. Suvda suzib yuruvchi yuksak tuzilishga ega bo’lgan o’simlikni belgilang
1)spirogira 2)suv yong’og’I 3)suv qaroqchisi 4)nilufar 5)suv qirqqulog`I
A 1,2,3,4,5 B 2 C 1,2,3 D 2,5
35. Odamlarda nima tufayli teri qoramtir bo’ladi – A.ultrabinafsha nurlar tasirida melanin pigmenti to’planishi tufayli
B. ultrabinafsha nurlar tasirida intermidin pigmenti to’planishi tufayli
C.ultrabinafsha nurlar tasirida xlorofill pigmenti to’planishi tufayli
D. ultrabinafsha nurlar tasirida vazopressin pigmenti to’planishi tufayli
36. Reaksiya normasi nima
A. belgilarning xilma xillik darajasi
B. o’zgaruvchanlik chegarasi
C.shu organism belgilarning namoyon bo’lishiga tasir etmaydi keyingi bog’inda namoyon bo’ladi
D.A va B
37. Reaksiya normasining kengligi nima bilan aniqlanadi –
A.genotip bilan aniqlanadi organizm hayot faoliyatidagi belgilarning ahamiyatiga bog’liq
B.fenotip bilan aniqlanadi organizm hayot faoliyatidagi belgilarning ahamiyatiga bog’liq
C.shu organizmning o’zida namoyon bo’ladi jinsiy ko’payishda keyingi avlodga o’tmaydi
D.miqdor belgilar tasiri bilan aniqlanadi
38. Reaksiya normasiga xos bo`lgan belgilarni aniqlang
1) tashqi muhit natijasida kelib chiqadigan belgilarning xilma-xillik darajasi 2) tashqi muhit natijasida kelib chiqadigan belgilarning o`zgaruvchanlik darajasi 3)kengligi fenotip bilan aniqlanadi 4)kengligi genotip bilan aniqlanadi 5)organism hayot faoliyatidagi belgilarning ahamiyatiga bog`liq
A 1,2,3 B 1,2,4 C 1,2,3,5 D 1,2,4,5
39. Reaksiya normasi keng(1) va tor(2) doirada bo’lgan belgilarni aniqlang.
a) oq leggorn tovuqlarining massasi b) oq leggorn tovuqlarining beradigan tuxumlarining soni
c) hasharotlar yordamida changlanuvchi o’simliklarning gulining shakli d) hasharotlar yordamida changlanuvchi o’simliklarning bargining shakli
A 1-a,c; 2-b,d; B 1-a,d; 2-b,c; C 1-b,c; 2-a,d;
D 1- b,d; 2-a,c;
40. Sut tarkibidagi yog’ miqdori nimaga bog’liq?
A fenotip B genotip C barchasi D tashqi muhit omillari
41. Hasharotlar orqali changlanadigan o’simliklarning ... kamdan-kam o’zgaradi.
A gul B barg C poyada novdalarining shoxlanishi
D mevasining yetilish vaqti
42.Hasharotlar orqali changlanadigan o’simliklarning ... juda o’zgaruvchan bo’ladi.
A gul B barg
C poyada novdalarining shoxlanishi
D mevasining yetilish vaqti
43. Reaksiya normasining torligi qaysi belgilarga xos
A.bosh miya va yurak kattaligi
B. qoramol zotiga, genotipga
C.miqdor belgilarga D.genotipga
44. Organizmda uni miqdori juda keng doirada o’zgaruvchan bo’ladi
A.vitamin miqdori B. yog’ C.uglevod miqdori D.osh tuzi
45. Hasharotlar yordamida changlanadigan o’simliklarning qaysi belgisi juda o’zgaruvchan bo’ladi
A.gul shakli B.barg kattaligi C.gul rangi D.changchi va urug`chi shakli
46. Fenotipik o’zgaruvchanlik xususiyatlarini toping
1)irsiylanish xususiyatiga ega 2) irsiylanish xususiyatiga ega emas 3)o’zgarishlar guruhli xarakterga ega 4) o’zgarishlar individual xarakterga ega 5)tashqi muhit tasiriga bog’liq. 6) tashqi muhit ta’siriga bog`liq emas 7)o’zgaruvchanlik chegarasi fenotip bilan aniqlanadi 8) o’zgaruvchanlik chegarasi genotip bilan aniqlanadi 9) namoyon bo’lish darajasi turli organizmda bir xil 10)namoyon bo’lish darajasi turli organizmda turli xil
A.1,3,5,7,9 B. 2,4,6,8,10 C.1,4,6,7,9 D.2,3,5,8,10
47. Odamda qancha normal va patologik belgilarning nasldan naslga o’tishi genealogik usul yordamida aniqlangan –
A.4000 B.2500 C.2000 D.4500
48.Odam genetikasining asosiy usullari –
A.genealogik, egizaklar B.sitogenetik, biokimyoviy
C.populyasion, ontogenetic D.hamma javoblar to’g’ri
49. Geneologik usul –
A.odamning mumkin qadar ko’proq nasl nasabini o’rganib chiqish
B. odamda uchraydigan ko’pgina irsiy kasalliklarni tushunib olish uchun ko’pgina qimmatli materiallar beradi
C. usul xromosomalarni sanab hisoblashdan tashqari xromosomalardagi ancha nozik o’zgarishlarni ham o’rganishga imkon berdi
D. Odamdagi uchraydigan patologik o’zgarishlar, moddalar almashinuvining odatdagicha borishidagi o’zgarishlar qaysi usulda aniqlanadi
50. Odamdagi qobiliyat istedod irsiy omillarga bog’liq ekanligi qaysi usul bilan aniqlangan –
A.egizaklar B.genealogic C.sitogenetik D.biokimyoviy
51. Odamdagi dominant belgilar –
1)jingalak soch(geterozigotada taram taram soch) 2)sochning erta to’kilishi 3)malla bo’lmagan soch 4)qo’y ko’z, 5)sepkillar, 6)pakanalik 7) polidaktiliya 8)to’g’ri soch 9)normal,malla soch 10)ko’k yoki kulrang ko’z 11)sepkil bo’lmasligi 12)normal bo’y 13)barmoqlar soni normal
A.1,2,3,11,12,13 B.1,2,3,4,5,6,7,8,11
C.1,2,3,4,5,6,7 D.8,9,10,11,12,13
52. Odamdagi resessiv belgilar?
1)jingalak soch(geterozigotada taram-taram soch) 2)sochning erta to’kilishi 3)malla bo’lmagan soch 4)qo’y ko’z, 5)sepkillar, 6)pakanalik 7) polidaktiliya 8)to’g’ri soch 9)normal,malla soch 10)ko’k yoki kulrang ko’z 11)sepkil bo’lmasligi 12)normal bo’y 13)barmoqlar soni normal
A.1,2,3,11,12,13 B.1,2,3,4,5,6,7,8,11
C.1,2,3,4,5,6,7 D.8,9,10,11,12,13
53. Odamdagi resessiv belgilarni toping
1.malla soch 2.sochning erta to`kilishi 3.to`g`ri soch 4.kulrang ko`z 5.polidaktiliya 6.sepkillilik 7.normal bo`y 8.sepkillarning bo`lmasligi 9.barmoqlar soning normal bo`lishi
A 1,4,6,7,9 B 1,3,4,7,8,9 C 2,5,6 D 2,4,5,6,9
54. Odamdagi resessiv bo`lmagan belgilarni toping
1.malla soch 2.sochning erta to`kilishi 3.to`g`ri soch 4.kulrang ko`z 5.polidaktiliya 6.sepkillilik 7.normal bo`y 8.sepkillarning bo`lmasligi 9.barmoqlar soning normal bo`lishi
A 1,4,6,7,9 B 1,3,4,7,8,9 C 2,5,6 D 2,4,5,6,9
55. Geneologik usul bilan qaysi resessiv genlarning nasldan naslga o’tishi aniqlangan?
1) ko’z shox pardasining ko’rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiya 2) braxidaktiliya 3)gemofiliya, 4)shizofreniya (og’ir ruhiy kasallik) 5) tug’ma karlik 6)silga moyillik 7) qandli diabet 8) mikrosefaliya
A.3,4,5,7,8 B.3,4,5,7 C.1,2,6 D. 1,2,6,8
56. Geneologik usul bilan qaysi dominant belgilarning nasldan naslga o’tishi aniqlangan?
1) ko’z shox pardasining ko’rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiya 2) braxidaktiliya 3)gemofiliya, 4)shizofreniya (og’ir ruhiy kasallik) 5) tug’ma karlik 6)silga moyillik 7) qandli diabet 8) mikrosefaliya
A.3,4,5,7,8 B.3,4,5,7 C.1,2,6 D. 1,2,6,8
57. Dominant holda irsiylanuvchi kasallik(lar)ni belgilang
1)qandli diabet 2)Polidaktiliya 3)tug’ma karlik
4)albinizm 5)sepkillarning bo’lishi
A 1,2,3,5 B 2,3 C 1,2,3 D 2
58. Ko`z shox pardasining ko`rlikka olib keluvchi irsiy degeneratsiyasi, sil kasalligiga moyillik qaysi usul yordamida aniqlanadi
A geneologik B egizaklar C biokimyoviy D sitogenetik
59.Odamda egizaklar necha xil
A.2 B.2-8 C.5 D.6
60.qanday rivojlangan egizaklar bir jinsli va bir-briga hayron qolarli darajada oxshash bo’ladi
A. bir tuxumdan B.har xil tuxumdan
C.somatik D.dominant
61…so’nggi yillarda katta ahamiyat kasb etdi.U odamda uchraydigan ko’pgina irsiy kasalliklarning sababini tushunib olish uchun qimmatli manba berdi?
A.egizaklar B. genealogik
C.sitogenetik D.biokimyoviy
62.Qaysi usul odamda uchraydigan irsiy kasalliklarning sabablarini tushunib olish uchun ko’pgina qimmatli materiallar beradi?
A geneologik B egizaklar C biokimyoviy D sitogenetik
63. Sitogenetik usulga xos bo`lgan xususiyatlarni aniqlang
1. bir genotipli organizmlarda faqat tashqi muhit natijasida yuzaga keladigan o`zgarishlarni o`rganadi 2.irsiy kasalliklar sabablarini o`rganib olish uchun ko`pgina qimmatli ma’lumotlar beradi 3. qandli diabet kasalligi sabablarini o`rgangan 4.xromosomalarning nozik o`zgarishlarini ham o`rganishga imkon beradi 5.odamning nasl nasabini o`rganib chiqishga to`g`ri keladi
A 1,2,4 B 1,3,5 C 2,4 D 2,4,5
64. Sitogenetik usulga xos bo`lmagan xususiyatlarni aniqlang
1. bir genotipli organizmlarda faqat tashqi muhit natijasida yuzaga keladigan o`zgarishlarni o`rganadi 2.irsiy kasalliklar sabablarini o`rganib olish uchun ko`pgina qimmatli ma’lumotlar beradi 3. qandli diabet kasalligi sabablarini o`rgangan 4.xromosomalarning nozik o`zgarishlarini ham o`rganishga imkon beradi 5.odamning nasl nasabini o`rganib chiqqishga to`g`ri keladi
A 1,2,4 B 1,3,5 C 2,4 D 2,4,5
65. Odam genetikasini o`rganishning usullarini juftlab yozing
a) egizaklar b) sitogenetik c) geneologik
1)xromosomalarning nozik o`zgarishlarini ham o`rganishga imkon beradi 2) bir genotipli organizmlarda faqat tashqi muhit natijasida yuzaga keladigan o`zgarishlarni o`rganadi 3) ko`pgina ressessiv kasalliklar shu metod yordamida aniqlangan 4)irsiy kasalliklarni sabablarini tushunib olish uchun qimmatli ma’lumotlar berdi
A a-2,4; b-1; c-3 B a-2; b-1,4; c-3
C a-2; b-1; c-3,4 D b-1,2,4; c-3
66. Irsiy kasalliklarning ko’pchiligi…–
A.mutatsiyadan iborat va resessivdir
B. mutatsiyadan iborat va dominantdir
C.dominant va resessivdir D.foydali, zararli, neytral
67. Qaysi usul yordamida odam xromosoma to’plamidagi ko’rinadigan darajadagi o’zgarishlarni o’rganish imkonini beradi ?
A.egizaklar B.genealogic C.sitogenetik D.biokimyoviy
68. quyidagilardan qaysi biri sitogenetik usul yordamida aniqlanadi –
A. xromosoma tuzilishi va sonining ko’rinadigan darajada o’zgarishi
B. xromosomalarni sanab hisoblash
C. xromosomalardagi ancha nozik o’zgarishlarni ham o’rganish
D.hamma javoblar to’g’ri
69.Qon leykositlari alohida oziq muhitda necha darajada tushirib o’rganiladi –
A.37 B.55 C.36,6 D.41-43
70.Qaysi usul xromosomalarni sanab hisoblashdan tashqari xromosomalardagi ancha nozik o’zgarishlarni ham o’rganishga imkon berdi ?
A.egizaklar B. genealogik
C.sitogenetik D.biokimyoviy
71.Odamdagi uchraydigan patologik o’zgarishlar,moddalar almashinuvining odatdagicha borishidagi o’zgarishlar qaysi usulda aniqlanadi ?
A.egizaklar B. genealogik
C.sitogenetik D.biokimyoviy
72. Qaysi metod yordamida qandli diabet kasalligining sababi o’rganilgan?
A sitogenetik B biokimyoviy C sitokimyoviy
D geneologik
73.Moddalar almashinuvining buzilishi bilan ro`y beradigan o`zgarishlarni qaysi usul o`rganadi
A sitogenetik B biokimyoviy C sitokimyoviy
D geneologik
74.Odam populasiyasida qancha irsiy kasalliklarning nasldan naslga o’tishi aniqlangan ?
A.4000 B.2500 C.2000 D.4500
75.Tibbiyot genetikasi nimani o’rganadi –
1)odamdagi irsiy kasalliklarni 2)irsiy kasalliklar va ularning paydo bo’lish sabablari 3)davolash usullarini
A 1,2,3 B 1,2 C 1,3 D 2,3
76.Irsiy kasalliklar shartli ravishda nechaga bo’linadi
A.2ga xromosoma va gen B. dominant va resessiv
C. foydali,zararli,neytral D.B va C
77.Gen kasalliklari qanday holda yuzaga keladi ?
A.2ga xromosoma va gen B.dominant va resessiv
C.foydali,zararli,neytral D.B va C
78.Dominant gen kasalliklari ?
A.fenotipda aniq yuzaga keladi, davolash imkoni bo’ladi B.davolash imkoni yo’q
C.fenotipda aniq yuzaga keladi, davolash imkonini yo’q D. neytral holda uchraydi
79.Resessiv gen kasalliklari –
A. geterozigota holatda fenotipda namoyon bo’lmay yashirin holda faoliyatsiz bo’lib rivojlanmaydi.
B.keyingi avlodlarda gomozigota holda namoyon bo’lib gen kasalligining yuzaga kelishiga sabab bo’ladi
C. keyingi avlodlarda geterozigota holda namoyon bo’lib gen kasalligining yuzaga kelishiga sabab bo’ladi
D.A va B
80.Gen kasalliklari qaysilar –
A.fenilketonuriya, albinizm, gemofiliya,daltonizm
B. Klaynfelter,Shershevskiy-terner sindromi
C. Daun sindromi
D. gemofiliya,daltonizm, Daun sindromi
81. Qaysi retsessiv gen kasalligi dominant gen kasalligiga sabab bo’ladi?
A albinizm B fenilketonuriya C qandli diabet
D daltonizm
82. Fenilketonuriya nechta chaqaloqdan bittasida uchraydi -
A.10 000 B. 200 000 C. 500 D.20 000
83. Fenilketonuriyada o’z vaqtida tashxis qo’yib chaqaloq ovqatidan fenilalanin olib tashlanmasa qanday o’zgarish yuz beradi
A.miya shakli buzilib, mikrosefaliya rivojlanadi
B.aqliy zaiflik belgilari paydo bo’ladi
C. terida pigment yo’q,sochi oq,ko’rish qobiliyatida kamchilik bor,.quyosh nuriga juda tasirchan
D.A va B
84. Qaysi kasallik resessiv genlarning gomozigota holatga o’tishi natijasida paydo bo’ladi –
A.albinism B.Fenilketonuriya
C. Daun sindromi D. A va B
85. Albinizm nechta bolaning bittasida uchraydi -
A.10 000 B.200 000
C. 500 D.A va B
86. Albinizm kasalligi belgilari ?
A.miya shakli buzilib,mikrosefaliya rivojlanadi
B.aqliy zaiflik belgilari paydo bo’ladi
C.terida pigment yo’q,sochi oq,ko’rish qobiliyatida kamchilik bor,.quyosh nuriga juda tasirchan
D.A va B
87.Bu kasallik odamlar orasida 10 000dan bittasida yoki 200 000tadan bittasida uchrashi mumkin
A Albinizm B fenilketonuriya
C mikrosefaliya D Daun sindromi
88. Qaysi kasalliklar jinsiy X-xromosomaga birikkan holda nasldan naslga o’tadi?
A.fenilketonuriya, albinizm, gemofiliya, daltonizm
B. Klaynfelter, Shershevskiy-terner sindromi
C. Daun sindromi
D. gemofiliya, daltonizm
89. Xromosoma kasalliklari qaysilar –
A.daun sindromi, Klaynfelter, Shershevskiy-terner sindromi
B. gemofiliya, daltonizm, Daun sindromi
C. fenilketonuriya, albinizm, gemofiliya, daltonizm
D. albinism
90. Xromosoma kasalliklari nima bilan bog’liq
A. xromosoma soni va tuzilishining o’zgarishi
B.xromosoma tarkibidagi gen o’zgarishi
C.xromosomaning biror qismi uzilishi
D.xromosomalarning karra oshishi
91.Daun sindromi kimda uchraydi –
A.erkakda ham ayolda ham B. faqat erkaklarda
C. faqat ayollarda D.faqat chaqaloqda
92. Daun sindromi kelib chiqishining asosiy sababi –
A. 21-juft xromosomaning bittaga oshib ketishi natjasida diploid to’plam 47ta bo’ladi
B. jinsiy xromosoma bittaga kamayib,XO bo’ladi.Natijada diploid to’plamda 45 ta xromosoma bo’ladi
C. jinsiy xromosoma bittaga kamayib,XO bo’ladi.Natijada diploid to’plamda 44 ta xromosoma bo’ladi
D. 23-juft xromosomaning bittaga oshib ketishi natjasida diploid to’plam 47ta bo’ladi
93. bu kasalikka chalingan bemorning boshi nomutanosib kichik,yuzi keng, aqliy zaif, odatda bepusht bo’ladi va uzoq yashamaydi
A mikrotsefaliya B Daun sindromi
C fenilketonuriya D Klaynfelter sindromi
94. Daun sindromining asosiy belgisi –
A. qo’l
oyoqlari uzun,yelka chanoqqa nisbatan tor,skelet tuzilishi ayollarnikiga o’xshash
B.boshi nomutanosib kichik,yuzi keng,ko’zlari kichiik va yaqin joylashgan.Og’zi yarim ochiq aqli zaif,odatda bepusht,uzoq yashamaydi.
C. tuxumdon rivojlanmagan, ikkilamchi jinsiy belgilari juda sust namoyon bo’ladi
D. .miya shakli buzilib,mikrosefaliya rivojlanadi
95.Daun kasalligida qanday poroglar ko’p uchraydi-
A.yurak yirik qon tomir porogi
B.yurak,meda ichak kasalliklari
C. yirik qon tomir porogi va limfa porogi
D.vena qon tomir porogi
96. Daun sindromi bilan tug’ilish sababi –
A.onaning yoshi 40dan oshgan bo’lsa bu kasallik bilan tug’ilish ehtimoli katta
B. onaning yoshi 30dan oshgan bo’lsa bu kasallik bilan tug’ilish ehtimoli katta
C. jinsiy xromosoma bittaga kamayib,XO bo’ladi.Natijada diploid to’plamda 44 ta xromosoma bo’ladi
D.tashqi muhit omillari.
97. Daun sindromi bilan kasallangan ayolning silliq muskul hujayralarida jinsiy xromosomalar nechta va qanday holatda bo’ladi?
A 1 ta XO; B 3 ta XXX;
C silliq muskul hujayralarida jinsiy xromosoma mavjud emas
D 2 ta XX;
98. Daun sindromi bilan kasallangan erkakning silliq muskul hujayralarida jinsiy xromosomalar nechta va qanday holatda bo’ladi?
A 1 ta XO; B 3 ta XXY;
C silliq muskul hujayralarida jinsiy xromosoma mavjud emas D 2 ta XY;
99. Daun sindromi bilan kasallangan qiz bolaning trombotsitlarida autosoma, jinsiy xromosomalar soni
A 45;2 B 44;3 C 23,1 D 0
100. Daun sindromi bilan kasallangan o’g’il bolaning eritrositlarida autosoma va jinsiy xromosomalar soni
A 45;2 B 44;3 C 23,1 D 0
101.Klaynfelterda jinsiy xromosoma qanday holda bo’ladi –
A.XO B.XYY,XXY C.XXXY D.B va C
102. Klaynfelter belgilari ?
A. qo’l oyoqlari uzun,yelka chanoqqa nisbatan tor,skelet tuzilishi ayollarnikiga o’xshash
B.boshi nomutanosib kichik,yuzi keng,ko’zlari kichiik va yaqin joylashgan.Og’zi yarim ochiq aqli zaif,odatda bepusht,uzoq yashamaydi.
C. tuxumdon rivojlanmagan, ikkilamchi jinsiy belgilari juda sust namoyon bo’ladi
D. .miya shakli buzilib,mikrosefaliya rivojlanadi
103. Klaynfelter kimlarda uchraydi –
A.erkakda ham ayolda ham
B. faqat erkaklarda
C. faqat ayollarda
D.faqat chaqaloqda
104.Klaynfelterda XXY , XXXY holat nechta boladan bittasida uchraydi –
A..1000 B.500 C.10 000 D.200
105. Klaynfelter sindromi bilan kasallangan erkakning silliq muskul hujayralarida autosomalar nechta va qanday holatda bo’ladi?
A 47 ta;normal holatda B45 ta;reduksiyaga uchragan
C 44 ta;normal holatda D 44 ta;reduksiyaga uchragan
106. Klaynfelter sindromli o’g’il bolada(I), Daun sindromli o’g’il bolada(II), Shereshevskiy-terner sindromli ayollarda(III), Fenilketonuriya bilan kasallangan o’g’il bolalarda(IV) kariotipi tarkibida nechta autosoma bo’ladi?
A I-45; II-44;III-45;IV-44; B I-44;II-44;III-45; IV-44;
C I-44; II-45; III-45; IV-44; D I-44,II-45,III-44,IV-44
107. Klayfelter sindromi bilan kasallangan o`g`il bolaning trombotsitlarida autosoma, jinsiy xromosomalar soni-
A 45;2 B44 ta;1 ta C 44 ta;3 ta D 0ta
108.Shershevskiy-Terner kimlarda uchraydi ?
A.erkakda ham ayolda ham B. faqat erkaklarda
C. faqat ayollarda D.faqat chaqaloqda
109. Shershevskiy ternerda jinsiy xromosoma qanday holda bo’ladi –
A. bittaga kamayadi B.XO bo’ladi.
C.diploid to’plamda 45 ta xromosoma bo’ladi
D.A,B va C
110. Shershevskiy-Terner belgilari ?
A. qo’l oyoqlari uzun,yelka chanoqqa nisbatan tor,skelet tuzilishi ayollarnikiga o’xshash
B.boshi nomutanosib kichik,yuzi keng,ko’zlari kichiik va yaqin joylashgan.Og’zi yarim ochiq aqli zaif,odatda bepusht,uzoq yashamaydi.
C. tuxumdon rivojlanmagan, ikkilamchi jinsiy belgilari juda sust namoyon bo’ladi
D. .miya shakli buzilib,mikrosefaliya rivojlanadi
111. Shershevskiy terner nechta qizdan bittasida uchraydi –
A.1000 B.5000 C.500 D.100 000
112. Shershevskiy-Terner sindromi bilan kasallangan ayolning silliq muskul hujayralarida autosomalar nechta va qanday holatda bo’ladi?
A 23 ta; normal holatda B 45 ta; reduksiyaga uchragan
C 44 ta; normal holatda D 44 ta; reduksiyaga uchragan
113. Shershevskiy-terner sindromi bilan kasallanganqiz bolaning eritrositlarida autosoma va jinsiy xromosomalar soni
A 45;2 B44 ta;1 ta C 44 ta;3 ta D 0ta
114. Quyidagi kasalliklarning qaysi biri jinsiy sistemaning rivojlanishiga salbiy ta’sir ko’rsatadi?
1) Daun sindromi 2) Klaynfelter 3) Shershevskiy –Terner
A 2,3 B 1,2 C 1,2,3 D1,3
115. Ma’lum bir organizmda xromosomadan ajralgan qism gomologik bo’lmagan xromosoma bilan birikib mutatsiyaga olib keldi. Shu organizm gametasi va boshqa organizmdan olingan normal gaploid holatdagi gameta qo’shilishidan hosil bo’lgan zigotada xromosomalar to’plami qanday bo’ladi?
A 2n B 2n-1 C 2n+1 D 2n-1 yoki 2n+1
116. Qaysi kasallik bilan kasallanganda X xromosoma ortadi?
A Gipertrixoz B Klaynfeltr C Shershevskiy-terner D daltonizm
117.Tibbiyot genetikasi uchun qanday organizmlarni aniqlash katta ahamiyatga ega ?
A. geterozigota tashuvchilarni
B.gomozigota resessivlarni
C.gomozigota dominantlarni
D.geterozigota resessivlarni
118. Tibbiyot genetikasini dolzarb vazifasini aniqlang
1)irsiy kasalliklarni davolashning yangi usullarini ishlab chiqish
2) sog`lom avlod uchun kurash 3) irsiy kasalliklarning oldini olish
A 1,2 B 1,2,3 C 2,3 D 1,3
Seleksiya
1. Madaniy o’simliklarning xilma xilligi va geografik tarqalishini o’rganish maqsadida Vavilov qachon Rossiya va chet ellarga ekspeditsiyalarni uyushtirgan?
A.1920-1940 B.1925-1935 C.1965-1966 D.1972-1975
2. Vavilovning ekspedisiyalari davomida qanday kolleksiyalar to’plangan?
A.dunyo o’simlik resurslari o’rganilgan va urug’chilik uchun g’oyat muhim kolleksiyalar to’plangan
B. dunyo o’simlik resurslari o’rganilgan va urug’chilik genofondi tuzilgan,hayvon seleksiyasi uchun g’oyat muhim kolleksiyalar to’plangan
C.madaniy o’simliklarning kelib chiqish markazlari o’rganilgan
D.t.j.y
3. Vavilov madaniy o'simliklarning kelib chiqish markazlarini nechiga bo'lgan-
A.7 B.12 C.10 D.11
4.1) janubiy-garbiy osiyo 2)sharqiy osiyo 3) Janubiy osiyo 4)O'rta yer dengizi markazlaridan necha foiz o'simliklar kelib chiqqan
a)11 b)14 c)20 d)50
A.1-a 2-c 3-d 4-b B. 1-d 2-c 3-b 4-a
C. 1-b 2-c 3-d 4-a D. 1-d 2-c 3-a 4-a
5. Janubiy osiyo tropik markazidan qaysi madaniy o'simliklar tarqalgan?
1)sholi 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)soya 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka
A 1,2,5 B 2,10,13 C 1,5 D 8,11
6. Sharqiy osiyo tropik markazidan qaysi madaniy o'simliklar tarqalgan?
1)sholi 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)soya 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar
A 2,8,11 B 2,10,13 C 1,5 D 8,11
7. Janubiy - G'arbiy osiyo markazidan qaysi madaniy o'simliklar kelib chiqqan?
1)sholi 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)soya 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar
A 2,8,11 B 2,10,13 C 3,9,17,18 D 3,17,18
8. O'rta-Yer dengizidan qaysi madaniy o'simliklar kelib chiqqan?
1)sholi 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)soya 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar
A 2,8,11 B 2,10,12,13 C 3,9,17,18 D 2,10,13
9. Abissiya(Efiopiya)markazidan qaysi madaniy o'simliklar kelib chiqqan-
1)sholi 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)soya 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar 19)banan
A 6,15,19 B 4,6,19 C 3,9,17,18 D 2,10,13
10. Markaziy Amerika qaysi o’simliklarning vatani ?
1)qalampir 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)oshqovoq 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar 19) banan
A 1,8,14,15 B 7,12,16 C 3,9,17,18 D 2,10,13
11. Janubiy Amerika qaysi o’simliklarning markazi –
1)qalampir 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)oshqovoq 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar 19) banan
A 1,8,14,15 B 7,12,16 C 3,9,17,18 D 2,10,13
12. Soya va tariq o’simliklari vatanini aniqlang.
A Janubiy Osiyo B Sharqiy Osiyo
C Markaziy Amerika D Janubi- G’arbiy Osiyo
13. Kofe daraxti vatanini ko’rsating
A Janubiy Osiyo tropik markazi
B sharqiy Osiyo markazi
C Abissiya markazi
D Janubi-g’arbiy Osiyo markazi
14. Ananas vatanini ko’rsating.
A Abissiya B Janubiy-G’arbiy Osiyo markazi
C Janubiy Amerika D Markaziy Amerika markazi
15. Zig’ir va dukkaklilar vatanini ko’rsating
A Janubiy Osiyo tropik markazi
B Sharqiy Osiyo markazi
C Abissiya markazi
D Janubi-G’arbiy Osiyo markazi
16.Kelib chiqish markazlari va o’simliklarni juftlab yozing
1) Janubiy Osiyo 2)Janubiy Amerika 3)Abissiya
4)Sharqiy Osiyo 5)Janubiy-G’arbiy Osiyo 6)Markaziy Amerika
a)bug’doy b)sholi c)tariq d) kofe daraxti e)kakao daraxti f)suli g)qalampir j)ananas i)banan h)arpa
A1-b;2-i;3-d;j;h; 4-c; 5-a;f; 6-g;e;
B1-b;2-j;3-d;i;h; 4-c; 5-a;f; 6-e;g
C1-b;2-i;3-d;j;c; 4-h; 5-a;f; 6-e;g
D1-b;2-j;3-e;i;h; 4-c; 5-a;f; 6-d;g
17.Kelib chiqish markazlari va o’simliklarni juftlab yozing
1) Janubiy Osiyo 2)Janubiy Amerika 3)Abissiya
4)Sharqiy Osiyo 5)Janubiy-G’arbiy Osiyo 6)Markaziy Amerika
a) suli b) ananas c)tariq d)arpa e)kakao daraxti f)bug’doy g)qalampir j) sholi i)banan h) kofe daraxti
A1-j;2-b;3-d;i;h; 4-c; 5-a;j; 6-g;e;
B1-j;2-b;3-d;i;h; 4-c; 5-a;f; 6-e;g
C1-a;2-b;3-d;i;e; 4-h; 5-a;f; 6-e;g
D1-j;2-b;3-d;i;e; 4-c; 5-a;f; 6-d;g
18. Kelib chiqish markazlari va o’simliklarni juftlab yozing
a) Sharqiy Osiyo b) Janubiy-G’arbiy Osiyo c)Janubiy Amerika d) Janubiy Osiyo e)Abissiya f)Markaziy Amerika g) O`rta yer dengizi
1)qalampir 2)beda 3)sabzi 4)kofe 5)shakarqamish 6)arpa 7)ananas 8)oshqovoq 9)bug`doy 10)qand lavlagi 11)tariq 12)tamaki 13)karam 14)loviya 15)kakao 16)kartoshka 17)suli 18) dukkaklilar 19) banan
A a-11; b-3,9,17,18; c-2,7,12,16; d-5; e-4,6,19;
f-1,8,14,15; g-10,13
B a-11; b-3,9,17,18; c-7,12,16; d-5; e-6,15,19;
f-1,4,8,14; g-2,10,13
C a-11; b-3,9,17,18; c-7,12,16; d-5; e-2,10,13;
f-1,8,14,15; g-4,6,19
D a-11; b-3,9,17,18; c-7,12,16; d-5; e-4,6,19;
f-1,8,14,15; g-2,10,13
19.Hozirgi vaqtda markazlar soni qanchaga ko'paytirilgan
A.7 B.12 C.10 D.11
¬20.Vavilov qachon qamoqqa olindi, qachon Saratov qamoqxonasida holsizlikdan hayotdan ko'z yumdi
A.1920-1940 B.1925-1935
C.1965-1966 D.1940-1943
21. Vavilov kolleksiyasi qayerda saqlanadi
A.Sankt-Peterburg “O’simlikshunoslik”instituti
B.Moskva“O’simlikshunoslik”instituti
C.Toshkent“O’simlikshunoslik”instituti
D.Navoiy“O’simlikshunoslik”instituti
22. Vavilov kolleksiyasining qaysi mintaqaga mansub o'simliklari O'zbekiston o'simlikshunoslik institutida saqlanadi-.
A.subtropik B.tropik C.hindomalay D.Habashiston
23. Rossiyada saqlanadigan kolleksiya qancha namunani va qancha turni o'z ichiga oladi-
A.125;1890 B.320;1041 C.300;100 D.300;3400
24. Qaysi g'o'za navi o'z vaqtida viltga chidamli eng yaxshi nav hisoblangan-
A.Ulug’bek B.Toshkent C.Buxoro-9 D.Gultish
25."Toshkent" navi qaysi genlar asosida yaratilgan-
A.genetik uzoq formalardagi genlar
B.yovvoyi g'o'za qimmatli genlari asosida
C.madaniy g’o’za qimmatli navlari asosida
D.bir turga mansub ota-onalarni chatishtirish
26.Seleksiyaning asosiy vazifasi nimada?
A.hayot mohiati,tuzulish arajalari,shakllari,rivojlanish qonuniyatlarini o’rganish
B.tirik sistemadagi fizik qonuniyatlar va ko’rsatgichlarni o’rganish
C. organizm hayot faoliyatini tashkil etuvchi kimyoviy moddalar kimyoviy moddalar va jarayonlar haqida
D. odamning oziq ovqat estetik texnik talablarini qondiruvchi yuqori mahsuldor hayvon zotlari,o’simlik navlari mikroorganizm shtammlarini yaratish
27.... Odam tomonidan sun'iy ravishda yaratilgan organizm populyasiyalariga aytiladi- .
A.zot B.nav C.toza liniya D.A,B va C
28.Har bir ….o’ziga xos xususiyatga yani reaksiya normasiga ega?
A.tur populyasiya B.biofeosenoz
C.zot,nav D.shtamm,hujayra,biosfera
29.Tovuqlarning qaysi zoti ko'p tuxum beradi-
A.broyler B.lekgorn
C.zagorsk D.qora ola
30.Tovuqlarning oq lekgorn zotiga yashash sharoiti va oziqa berish yaxshilansa qanday o'zgarishlar yuz beradi-
A. tuxum berish va massa ortadi,
B. tuxum berish ortadi,massasi oshmaydi
C.massa oshadi, tuxum berishi oshmaydi
D. nasli yaxshilanadi.
31.Seleksiyaning asosiy usullari qaysilar?
A.tanlash va duragaylash B.yakka tanlash
C.duragay kuchi D.sitogenetik,biokimyoviy
32.O'simlikshunoslikda chetdan changlanuvchi o'simliklarga nisbatan qaysi tanlash usuli qo'llaniladi
A.yakka B.yalpi C.dominant D.somatik
33.Yalpi tanlash usulining mohiyati nimada
1)ekinzorlardan faqat kerakli sifatga ega bo'lgan o'simliklar ajratib olinadi2)kelgusi yili urug'lari ekilib,o'simlik orasidan ham ma'lum belgiga ega bo'lganlari tanlab olish takrorlanadi 3)bu usulda olingan nav genetik jihatdan bir xil bo'lmaydi 4)tanlash vaqti-vaqti bilan takrorlanadi 5)ekinzorlarda qimmatli belgiga ega bo'lgan o'simliklar tanlanadi,ulardan yangi avlod olinadi 6)tanlash orqali toza liniyalarning genetik jihatdan bir xil bo'lgan organizmlar guruhi olinadi?
A.1,2,3,4 B.5,6 C.3,4,5 D.1,2,5
34.Yakka yani individual tanlash usulini tushuntiring
1)ekinzorlardan faqat kerakli sifatga ega bo'lgan o'simliklar ajratib olinadi2)kelgusi yili urug'lari ekilib,o'simlik orasidan ham ma'lum belgiga ega bo'lganlari tanlab olish takrorlanadi 3)bu usulda olingan nav genetik jihatdan bir xil bo'lmaydi 4)tanlash vaqti-vaqti bilan takrorlanadi 5)ekinzorlarda qimmatli belgiga ega bo'lgan o'simliklar tanlanadi,ulardan yangi avlod olinadi 6)tanlash orqali toza liniyalarning genetik jihatdan bir xil bo'lgan organizmlar guruhi olinadi?
A.1,2,3,4 B.5,6 C.3,4,5 D.1,2,5
35. yalpi tanlash(1) yakka tanlash(2) xususiyatlari to’g’ri keltirilgan qatorni belgilang
a) toza liniyali genetic jihatdan bir xil o’simliklar guruhi olinadi b)ko’pincha chetdan changlanuvchi o’simliklarga nisbatan qo’llaniladi
c)olingan nav genetic nuqtai nazardan bir xil bo’lmaydi d)ekinzordan qimmatli belgiga ega ayrim o’simliklar tanlanadi va yangi avlod olinadi
A 1-a;d; 2-b;c; B1-b;c; 2-a;d; C 1-b;c;d 2-a; D 1-a; 2-b;c;d
36. Qaysi tanlash orqali toza liniyalarni genetik jihatdan bir xil organizmlar guruhi olinadi ?
A.yakka B.yalpi C.dominantD.somatik
37.Qaysi yo'l bilan madaniy o'simliklarning juda qimmatli navlarini yaratishga muvaffaq bo'lindi-
A.suniy B.tanlash C.rentgen nur tasirida D.tabiiy yo’l
38. … orqali toza liniyali genetik jihatdan bir xil organizmlar guruhi olinadi.
A seleksiya B duragaylash C yakka tanlash D yalpi tanlash
39.Chorvachilikda avlodlar soni kamligi uchun qaysi tanlash keng qo’llaniladi?
A.yakka tanlash va genetik uzoq formalarni duragaylash B.duragaylash
C.yalpi tanlash va genetik uzoq formalarni duragaylash
D. yakka tanlash va duragaylash
40. Begona zotlarni chatishtirishdan qanday maqsad ko’zlanadi?
A bir necha foydali belgilar kombinatsiyasini hosil qilish.
B organizm hayotchanligini oshirish
C organizm hayotchanligini va mahsuldorligini oshirish
D hayotiy xususiyatlari birmuncha yuqori va kuchli avlod olish
41.Bug’doyning past bo’yli serhosil navi tarkibida qanday modda mavjud?
A.interferon B.fitoaleksin C.kleykobina D.tritikale
42.Qanday chatishtirish bir necha foydali belgilar kombinatsiyasini hosil qilish maqsadida amalga oshiriladi?
A tur ichida chatishtirish B turkumlararo chatishtirish
C zot ichida chatishtirish
D. begona zotlarni chatishtirish.
43. Qanday duragaylash qatiy tanlash bilan qo’shib olib borilsa zotning xususiyatlarini yaxshilashga imkon yaratadi?
A tur ichida chatishtirish B turkumlararo chatishtirish
C zot ichida chatishtirish
D. begona zotlarni chatishtirish
44…… chatishtirishda 1-avlod duragayi hayotiy xususiyati birmuncha yuqori bo’lishi va kuchli rivojlanishi bilan farq qiladi.
A.har xil zatlarni chatishtirish,turlararo chatishtirish
B. yalpi tanlash va genetik uzoq formalarni duragaylash
C.genetik uzoq formalarni duragaylash
D. duragaylash
45.Duragay kuchi—
A har xil zot va navlarni chatishtirganda 1-avlodda hayotiy xususiyatlarning yuqori bo`lishi B.geterozis
C.eksperimental allopoliploidiya D.A,B
46. geterozis jarayonida ko’pchilik genlar qanday holatda bo’ladi
A.resesiv B.dominant C.geterozigota D.yashirin
47.Qachon dominant genlarning qulay o’zaro tasiri vujudga keladi?
A.bekross holatda B.geterozis holatda
C.epistatik tasir natijasida D.gipostayik tasir natijasi
48.Duragaylarning turlararo bepushtiligi bartaraf qilish usulini kim birinchi qo’llagan?
A.Vavilov B.Mendel C.Karpyechenko D.Mavloniy
49.Karpyechenko qaysi o’simliklarni chatishtirgan-A.bug’doy;bug’doyiq B.karam;turp
C. bug’doy;javdar D.karam;lavlagi
50. Karpyechenko yaratgan o’simlik mevasi necha qismdan iborat
A.1 B.2 C.3 D.16-20
51. karpyechenko yaratgan nav qaysi o`simlikka o`xshardi
A karam B turp C lavlagiga D yarmi karam, yarmi turpga
52.Bug’doy va bug’doyiq duragayidan bir mavsumda necha marta hosil o’rib olinadi va u qancha yashil massa beradi-
A.3-4; 350-400 B.3-4; 300-450 C.4-5; 230-250 D.5-6; 350-400
53. Tritikale duragayi qaysi o’simliklarni chatishtirib olingan?
A.bug’doy;bug’doyiq B.karam;turp
C. bug’doy;javdar D.karam;lavlagi
54.Tritikale qanday xususiyatlarga ega
1)yuqori hosildor 2)ko’p miqdorda yashil massa beradi 3)yuksak darajada oziq sifatiga ega 4)viltga chidamli?
A.1,2,4 B.1,2,3 C.1,2,3,4 D.1,2
55. Yuqori hosildor, ko`p miqdorda yashil massa to`playdigan va yuksak darajadagi oziqlik sifatiga ega o`simlik qaysi o`simliklarni duragaylash natijasida olingan?
A) bug`doy va javdar B) bug`doy va bug`doyiq
C) bug`doyiq va javdar
D) bug`doy, bug`doyiq va javdar
56. Qaysi o’simliklar duragayi yuqori hosildor, yuqori darajadagi sifatiga ega?
A bug’doy+arpa B javdar+ bug’doyiq
C javdar+arpa D bug’doy+javdar
57.Tritikale xususiyatlari to’g’ri keltirilgan javobni belgilang
1) bug’doy va piyozli arpa duragayi 2)bug’doy va qilqon arpa duragayi 3)yuqori hosildor 4)bir mavsumda 3-4marta o’rib olinadi 5)ko’p miqdorda yashil massa to’playdi 6)300-450s/ga yashil massa beradi 7)yuksak darajada oziqlik sifatiga ega 8)mevasi don meva 9) yem-xashakbop o’simliklar
A1,2,3,4,5,6,7,8,9 B1,3,5,7,9
C 2,3,5,7,8,9 D1,3,5,7,8,9
58.Qaysi o’simliklarning poliploid navlari keng tarqalgan-
A.beda,qand lavlagi B.javdar,grechixa
C.moyli o’simliklar D.hamma javoblar to’g’ri
59.Bug’doyning diploid va tetraploid navlari qanday xromosoma naboriga ega?
A.4n=42;6n=67 B.2n=14;4n=28
C.2n=36;4n=48 D.3n=21;6n=42
60. Bug’doyning tetraploid navlari qanday gameta hosil qiladi?
A 12+XX; 12+XY; B 24+XX; 24+XY
C 12+X; 12+Y; D 12+XX; 12+YY;
61.Non pishirish pivo vino turli sut mahsulotlarini tayyorlashda qaysi organizmlarning fermentativ faoliyatidan foydalanadi
A.o’simlik, zamburug’
B.mikroorganizm, zamburug’, bakteriyalar
C.bakteriya, ko’k yashil suvo’tlari
D.achitqi zamburug’i, biofiltr hayvonlar.
62. Qanday shtammlar antibiotic, ferment vitamin preparatlari va ozuqabop oqsillarni ishlab chiqishda katta ahamiyat kasb etadi?
A.yuksak o’simlik B.mikroorganizm
C.poliploid nav D.geterozis
63. Sanoat mikrobiologiyasida mikroorganizmlardan nima maqsadda foydalanilmoqda
1) antibiotiklar olishda 2) fermentlar olishda 3)vitaminlar olishda 4)oziqabop oqsillar olishda
A 1,2,3 B 1,2,4 C 1,2 D 1,2,3,4
64.Mikroorganizmlardan qaysi vitaminlar olinadi?
A.B2,B12 B.B6,B12¬ C.C ,N D.A,C,B1
65.Qanday muhitda o’stirilgan achitqi zamburug’laridan ozuqabop oqsillar olinadi?
A.kislorodsiz muhitda
B. yog’och qipiqlari va geparinda
C. yog’och qipiqlari, parafinda
D.spirtda va osh tuzining kuchsiz eritmasida
66.zamburug’lar tarkiibida necha foiz oqsil to’planadi?
A.60 B.30 C.44 D.55
67.Oqsilga boy qaysi preparatni chorvachilikda qo’llash natijasida yiliga qo’shimcha ravishda 1 million tonnagacha go’sht yetishtirish mumkin?
A.glisin B.lizin
C.achitqi zamburug’dan olingan ozuqabop oqsillar
D.mog’or zamburug’dan olingan ozuqabop oqsillar
68.yordamida zaruriy aminokislotalarni ishlab chiqish ham muhim ahamiyatga ega?
A.zamburug’ B.virus
C.mikroorganizm D.o’simliklar
69.Hayvonlar ozuqasiga mikrobiologik yo’l bilan qaysi moddadan bir tonna qo’shilsa o’nlab hayvon ozuqasini tejab qolish mumkin?
A.glisin B.lizin C.arginin D.fenilalanin
70.Biotexnologiya nima?
A.bakteriya hujayrasiga ma’lum genlarni va odam genini kiritish
B.inson uchun zarur mahsulotlarni tirik hujayralardan olish C.inson uchun zarur mahsulotlarni tirik hujayralar yordamida olish D.B va C
71.Gen muhandisligi nima?
A.bakteriya hujayrasiga ma’lum genlarni va odam genini kiritish
B.inson uchun zarur mahsulotlarni tirik hujayralardan olish C.inson uchun zarur mahsulotlarni tirik hujayralar yordamida olish D.B va C
72.Gen muhandisiligi usuli bilan qanday mahsulotlar olinmoqda
1)virus ko’payishini to’xtatuvchi interferon oqsili.2)qonda glyukozani nazorat qiluvchi insulin oqsili 3)zamburug’ o’sishini toxtatuvchi fitoaleksin moddasi 4)bug’doy doni tarkibidagi kleykobina moddasi
A.1,2,3,4 B.1,2 C.3,4 D.2,3,4
73.Interferon oqsili qanday vazifani bajaradi?
A.virus ko’payishi to’xtatadi
B.zamburug’ o’sishini toxtatuvchi
C.qonda glyukozani nazorat qiluvchi
D.zamburug’ o’sishiga sharoit yaratadi
74.Mikrobiologiya faning rivojlnishiga hissa qo’shgan o’zbek olimlari qaysilar?
A.Muzaffarov, Mavloniy. Asqarova,Xolmurodov B. Musayev
C. Mahmud Mirzayev D. Abdukarimov
75.Muzaffarov va uning shogirdlari tomonidan qanday ishlar amalga oshirildi-
A..xlorella suvo’tidan chorva mollari mahsuldorligi oshirish.suvo’tlardan ifloslangan suv havzalarini tozalashda foydalanish
B.achitqi zamburug’larini o’rganib,ularni novvoychilik, chorvachilik va boshqa sohalar uchun foydalanish texnologiyasini yaratgan
C. G’o’za kolleksiyasini yaratgan.
D. meva va rezavor mevalarning bir qancha navi yaratilgan
76. Olim A. Xolmurodov biologiya fani qaysi tarmog’ining rivojlanishiga hissa qo’shgan?
A biotexnologiya B mikrobiologiya C genetika
D seleksiya
77.Kim bir qator achitqi zamburug’larini o’rganib,ularni novvoychilik,chorvachilik va boshqa sohalar uchun foydalanish texnologiyasini yaratgan
A.Muzaffarov, Mavloniy. Asqarova,Xolmurodov B. Mavloniy
C. Mahmud Mirzayev D. Abdukarimov
78.G’alla ekinlarining zararkunandalarga chidamli kam suv talab qiladigan navlarini ko’rsating?
A. Gultish,Sohibi B.”Ulug’bek-600”,”Sanzor”
C. Sohibi,Hiloliy D. Nimrang
79.G’o’za kolleksiyasini yaratishda qaysi olimning xizmatlari katta?
A.Muzaffarov, Mavloniy. Asqarova, Xolmurodov
B. Musayev C. Mahmud Mirzayev D. Abdukarimov
80. G’alla(1) va go’za(2) navlarini belgilang.
a) ,,Sanzor” b),,Yulduz” c),,Ulug’bek-600”
d) ,,Samarqand” e),,Toshkent” f),,Samarqand-3”
g) Qozi dastor
A 1-e;g; 2-a;b;c;d;f; B 1-a;c; 2-b;e;f
C2-a;c; 1-b;e;f D 1-a;c; 2-b;d;e;f
81. Sodiq Mirahmedov tomonidan viltga chidamli qanday g’o’za navlari yaratilgan?
1) Toshkent-1 2)AN-402 3)Omad 4) Buxoro-102 5)Namangan-34 6) Yulduz 7)Toshkent-2 8)Buxoro-9 9) Samarqand-3
A 1,7 B 2,6,9 C 2,3,6 D 3,4,5,8
82.Nabijon Nazirov va Oston Jalilov tomonidan g’o’zaning qanday serhosil navlari yaratilgan?
1) Toshkent-1 2)AN-402 3)Omad 4) Buxoro-102 5)Namangan-34 6) Yulduz 7)Toshkent-2 8)Buxoro-9 9) Samarqand-3 10) Samarqand
A 1,7 B 2,6,9 C 2,6,10 D 3,4,5,8
83. Respublikamiz olimlari tomonidan keyingi yillarda yaratilgan g`o`zaning istiqbolli navlarini aniqlang
1) Toshkent-1 2)AN-402 3)Omad 4) Buxoro-102 5)Namangan-34 6) Yulduz 7)Toshkent-2 8)Buxoro-9 9) Samarqand-3
A 1,7 B 2,6,9 C 2,3,4,5 D 3,4,5,8
84.O’zbekistonda uzum(tok)ning qancha navi mavjud?
A 500 B250 C200 DA vaB
85.Uzum navlarini ko’rsating-
1)Gultish 2)Zarg`aldoq 3) Sohibi 4)Farhod 5)Hiloliy 6)Lola 7) Rizamat 8)Obidov 9)Zarafshon 10) Nimrang 11)qozi dastor
A 2,4,6,9 B 8,10 C 1,3,5,7,9 D 1,3,5,7
86. O’zbekistonda qishloq xo’jaligining asosiy tarmog’i –
A.chorvachilik B.bog’dorchilik
C.novvoychilik D.uzumchilik
87.Xalq seleksiyasida olmaning qanday navlari yaratilgan?
A.oq olma,q izil olma, Namangan olmasi, targ’il olma,Qozi dastor
B.Vatan, lola, anjir shaftoli, zarafshon, Farhod, Zarg’aldoq
C.Gultish,Sohibi,hiloliy,Rizamat
D. oq olma, qizil olma, Namangan olmasi, Nimrang
88. Xalq seleksiyasida shaftolining qanday navlari yaratilgan?
1)Gultish 2)Zarg`aldoq 3) Sohibi 4)Farhod 5)Hiloliy 6)Lola 7) Rizamat 8)Obidov 9)Zarafshon 10) Nimrang 11)qozi dastor
A 2,4,6,9 B 8,10 C 1,3,5,7,9 D 1,3,5,7
89. Mahmud Mirzayev tomonidan meva va rezavor mevalarning qancha navi yaratilgan,shulardan qanchasi mamlakatimizning turli hududlarida ekiladi?
A.200;100 B.100;200 C.300;400 D.120;300
90.Kartoshkaning choziq pushti o’rtapishar navi—
A.Nimrang B. Obidov
C. Samarqand D. Ulug’bek-600
91.Kartoshkaning kechpishar cho’ziq qizil serhosil navi—
A.Nimrang B. Obidov
C. Samarqand D. Ulug’bek-600
92. Xalq seleksiyasida kartoshkaning qanday navlari yaratilgan?
1)Gultish 2)Zarg`aldoq 3) Sohibi 4)Farhod 5)Hiloliy 6)Lola 7) Rizamat 8)Obidov 9)Zarafshon 10) Nimrang 11)qozi dastor 12) Samarqand
A 2,4,6,9 B 8,10,12 C 1,3,5,7,9 D 8,10
93.Kim tomonidan yaratilgan qaysi kartoshka navidan yiliga ikki marta hosil olinadi-
A.Abdukarimov “Samarqand”
B.Muzaffarov “Nimrang”
C.Musayev “Sangzor” D.Abdukarimov “Obidov”
94. Quyidagi navlardan kartoshka navlarini ajrating
1) ,,Nimrang” 2) ,, Zarafshon” 3) ,,Vatan” 4),,Samarqand-3” 5) ,,Obidov” 6) ,,Samarqand”
A 2,3,4 B 1,2,3 C 3,4,5 D 1,5,6
95.O’zbekiston chorvachilik institutida Bushuyev tomonidan yaratilgan qoramol zoti qachondan boshlab urchitiladi?
A.1967-yil B.1949-yil C.1948-yil D.1919-yil
96. Barcha sharoitda yashay oladigan chopqir ot zotini toping
A.tapir B.Qorabayir C.qora ola D.vladimir
97. Qorabayir ot zoti qayerda yaratilgan?
A.Sankt-Peterburg B.Moskva
C.O’zbekiston D.Tojikiston
98.O’zbekistonda qaysi seleksiya yo’nalishlari mavjud?
A.g’allachilik,meva sabzavotchilik
B.g’o’za va chorvachilik seleksiyasi
C.uzumchilik,bog’dorchilik seleksiyasi
D.A,B va C
99. olimlar va ular yaratgan nav va zotlarni juftlab yozing
1)J.A.Musayev 2)Sodiq Mirahmedov
3) D. Abdukarimov 4)Oston Jalilov 5) Mahmud Mirzayev 6)Nabijon Nazirov 7) M.M. Bushev
a),,Obidov” b) ,,Sanzor” c),,Yulduz” d),,Ulug’bek-600” e) ,,Samarqand” f),,Toshkent-3” g),,Samarqand-3” h) Qozi dastor i)qoramol zoti j)qorabayir
A 2-f; 3-e; 4-c;g; 6-c;g; 7-i;
B1-b;d; 2-f; 3-g; 4-c;e; 5-h; 6-c;e; 7-j;
C1-b;d; 2-f; 3-e; 4-c;g; 5-h; 6-c;g; 7-i;
D2-f; 3-e; 4-c;g; 6-c;g; 7-j;
100. olimlar va ularning qaysi yo’nalishda izlanishlar olib borganligini juftlab yozing
1) fiziologiya 2)hujayra kimyoviy tarkibi 3)qalqonsimon bez kasalliklari 4) mikrobiologiya 5) yuqumli kasalliklarni tarqalish sabablari 6)seleksiya sohasida
a) J.A.Musayev b)I.Q. Musaboyev
c)E.S. Mahmudov d) Yo.X. To’raqulov e)B.Toshmuhammedov f)M.Mavloniy
A 1-c;2-e; 3-d; 4-f; 5-a;6-b;
B1-c;2-d;e;3-d; 4-f; 5-b;6-a;
C1-b;2-d;e;3-d; 4-f; 5-b;6-a;
D1-c;2-e; 3-d; 4-f; 5-b; 6-a;
1. Batsidiyadagiqaysixususiyatlarachitqizamburug'ida ham uchraydi? 1) avtotrofoziqlanish; 2) geterotrofoziqlanish; 3) hujayrasiyadrogaega; 4) hujayrasixitinqobiqli; 5) parazithayottarzi; 6) eukariotorganizm A) 3, 6 В) 2 ,6 C) 4, 5 D) 1,5
2. Zamburugdar (a) valishayniklar (b) faoliyatibilanbog'liqjarayonlarnianiqlang. 1) transduksiya; 2) sporahosilqilishi; 3) fotosintez; 4) g‘o‘zadaviltkasalliginingyuzagakelishi A) a-4; b-3 B) a-3: b-4 C) a-1; b-2 D) a-3; b-1
3. Viruslar (a) vabakteriyalar (b) faoliyatibilanbog‘liqjarayonlarnianiqlang. 1) transduksiya; 2) sporahosilqilishi; 3) fotosintez; 4) g‘o‘zadaviltkasalliginingyuzagakelishi A) a-2; b-3 B) a-1; b-2 C) a-4; b-2 D) a-3; b-4 6
4. Escherichia coli hujayrasigaxosbo'lmaganxususiyatlarnianiqlang. 1) yadroshakllanmagan; 2) plazmatikmembranagaega; 3) ribosomalargaegaemas; 4) mitoxondriyalargaegaemas; 5) qalinhujayraqobig‘igaega; 6) qalinhujayraqobig‘igaegaemas. A) 3, 4 B) 3, 6 С) 1, 2 D) 4, 5
5. Bakteriyalarprokariotorganizmlarhisoblanadi. Chunki ... 1) yadrogaegaemas; 2) sitoplazmagaega; 3) halqasimonDNKgaega; 4) plazmatikmembranagaega; 5) mitoxondriyagaegaemas;6) ribosomalargaega A) 1, 4, 5 B) 2, 4, 6 С) 1, 3, 5 D) 1, 3, 6
6. Nostokvavolvoksningumumiyjihatlarinianiqlang. 1) fotosintezjarayonixromatoforadakechadi; 2) koloniyaholdayashaydi; 3) xlorofillgaega; 4) tallomgaega; 5) ribosomagaega; 6) hujayralaridaxivchinlaribor; 7) jinssizko‘payadi. A) 1, 4. 5 B) 3, 4, 6 C) 2, 3, 7 D) 2, 6, 7
7. Yuksako’simliklarninggullamaydiganvakillariqaysi
javobdatog’riko’rsatilgan ? a) momontdaraxti; b) nitella; c) oqnarsis; d) plaun e) qoraterak; f) qirqquloq; g) spirogyra. A) a, b, f B) c, d, e C) b, g D) a, d, f
8. O’simliklardunyosiningprokariotvakillariniko’rsating. 1) ossilatoriya; 2) belbog’liulotriks; 3) xrokokk; 4) tufelka; 5) penitsill; 6) oqpo’panak; 7) spirogira. A) 1, 3 B) 2, 7 C) 3, 4, 6 D) 1, 2, 3, 7
9. O’latkasalliginingtarqatuvchisi (1) vaqo’zg’atuvchi (2) qaysijavobdamosravishdako’rsatilgan ? A) 1- kalamush 2- virus B) 1- burga 2- bakteriya C) 1- sichqon 2- bakteriya D) 1- chivin 2- bakteriya
10. Qaysifikrlarqo’ziqorinzamburug’iningmitseliysigamoskeladi ? 1) ko’pyillik; 2) biryillik; 3) ozuqamoddalarhosilqilishhususiyatigaega; 4) ozuqamoddalarto’plash
hususiyatigaega; 5) baxarfaslidayeryuzigachiqadi;
6) kuzfaslidayeryuzigachiqadi.
A) 1, 4 B) 2, 3
C) 1, 3, 5 D) 2, 4, 6
11. Mikorizazamburug’lariningdaraxtlaruchunfoydalijixatlarinianiqlang. I) karbonsuvlarbilantaminlaydi; II) vitaminlarbilantaminlaydi; III) tuproqdagigumusoqsillariniparchalabaminokislotalargaaylantiribberadi; IV) ildizningshimishyuzasinioshiradi; V) organikmoddalarsintezlabberadi; VI) kislarodbilantaminlaydi. A) I, II B) II, IV, V
C) I, III, VI D) III, IV
12. Hujayralaridaqobiq, sitoplazma, mag’izdantashqarixlarofillpigmenti ham bo’lganfotosintezqilishhususiyatigaegabo’lganorganizmlarniko’rsating. 1) ossilatoriya; 2) belbog’liulotriks; 3) nostok; 4) tufelka; 5) penitsill; 6) oqpo’panak; 7) spirogira. A) 1, 3 B) 2, 7 C) 3, 4, 6 D) 1, 2, 3, 7
13. Tubanzamburug’largategishlibo’lganfikrlarnianiqlang. a) ko’phujayrali; b) birhujayrali c) miteliysito’siqsiz d) mitseliytoqsiqli; e) jinsiyko’payishisuvo’tlarnikadek; f) jinsiyko’payishimaxsusjinsiyorganlarningqo’shilishiorqaliamalgaoshadi; i) hujayrasidaxlorofiliyo’q, yadrosirivojlangan; j) mitseliysiozuqamoddalarnibutunyuzasibilanshimiboladi. A) a, c, f B) b, c, e C) d, f, j D) b, i, j
14. Saprofitbo’lmasadatayyororganikmoddalarbilanoziqlanuvchiorganizmlarnianiqlang. 1) qo’ziqorin; 2) nitella; 3) vertitsill; 4) achituvchibakteriyalar; 5) zangzamburug’i; 6) xrokokk. A) 3, 5 B) 1, 4 C) 2, 6 D) 2, 3
15. Manna uchunmoskeluvchimalumotlarniko’rsating 1) suvdayashaydi; 2) cho’llardauchraydi; 3) prokariotlarningavtotrofoziqlanuvchivakili; 4) tog’ jinslariniyemirilishigayordamberadi;
5) fotosintezqilishhususiyatigaega; 6) asosandori - darmonsifatidafoydalaniladi; 7) lishayniklarningistemolqilinadiganturi. A) 1, 4, 7 B) 2, 3 C) 2, 4, 7 D) 1, 6
16. Qaysiorganizmlarningtallomdano’simtalarhosilbo’lishivaularningqulaysharoitgatushibrivojlanishiorqalivegetativko’pyadi ?
1) batsidiya; 2) spirogira; 3) bug’ulishaynigi; 4) ulotriks; 5) tasmasinoneverniya; 6) nitella A) 1, 2, 3 B) 3, 5 C) 1, 4, 6 D) 2, 4, 6
17. Yuksako’simliklarninggullamaydiganvakillariqaysijavobdatog’riko’rsatilgan ? a) momontdaraxti; b) nitella; c) oqnarsis; d) plaun e) qoraterak; f) qirqquloq; g) spirogyra. A) a, b, f B) c, d, e C) b, g D) a, d, f
18. Quyidagilarichidantallomgaegabo’lganlarinianiqlang. 1) plaun; 2) nitella; 3) nostok; 4) spirogira; 5) qirqquloq; 6) batsidiya; 7) azimshirachi. A) 2, 3, 4, 6 B) 1, 5, 6 C) 2, 3, 5 D) 1, 4, 7
19. Spirillalargategishlibo’lganma’lumotlarniko’rsating. 1) ko’phujayralitubano’simlik; 2) yadrosito’liqshakllanmagan; 3) tallomishoxlanmagansuvo’ti; 4) mureinmoddasidaniborathujayraqobig’igaega; 5) amitozusuldabo’linibko’payadi; 6) fotosintezqilishhususiyatigaega. 7) buralganko’rinishdagibakteriyalarhisoblanadi; A) 1, 2, 5 B) 2, 4, 5, 7 C) 3, 6 D) 4, 6, 7
20. Achitqizamburug’igategishlifikrlarnianiqlang.
1) eukariotlargamansubgeterotroforganizmhisoblanadi 2) prokariotlarningsaprofitusuldaoziqlanuvchivakili; 3) xaqiqiymitseliygaega; 4) birhujayraliorganizm 5) hujayrasi oval shaklda, biryadroli; 6) shakarlimuhitdahayotkechiradi; 7) xaqiqiymitseliygaegaemas; 8) ko’phujayraliorganizm;
A) 1, 3, 4 B) 2, 5, 6 C) 1, 4, 5, 6, 7 D) 3, 4, 5
21. Foydalibakteriyalarqandayjarayonlardaishtiroketmaydi?A) organikmoddalarnichirishivaachishi; B) sutmaxsulotlarinitayyorlash; C) novvoychilikdahamirnioshoshi; D) sabzavotlarnikonservalashda;
22. Penitsilningzamburug’iningoqpo’panakzamburug’idanfarqlijixatlariqaysijavobdatog’riko’rsatilgan ? a) ko’phujayrali; b) birhujayrali c) miteliysito’siqsid) mitseliytoqsiqli; e) jinsiyko’payishisuvo’tlarnikadek; f) jinsiyko’payishimaxsusjinsiyorganlarningqo’shilishiorqaliamalgaoshadi; i) hujayrasidaxlorofiliyo’q, yadrosirivojlangan; j) mitseliysiozuqamoddalarnibutunyuzasibilanshimiboladi. A) a, c, f B) b, c, e C) a, d, f D) b, i, j
23. Irsiymaterialiyadrodajoylashganorganizmlar… 1) xrokok; 2) xlorella; 3) yo’sin; 4) achitqizamburug’i; 5) tugunakbakteriyalar; 6) nostok; 7) azimshirachi;A) 1, 2, 3 B) 3, 4, 7 C) 3, 5, 6 D) 1, 5, 6
24. Yuksako’to’simliklarildizibilanzamburug’larningsimbiozhayotkechirishinimadebataladi ? A) ontogonizm B) ektotrofmikoriza C) endotrofmikorizaD) lishaynik
25. Birhujayraliorganizmlarningeukariot(a) vaprokariot (b) largamansubvakillarinifarqlang.
1) ossilatoriya; 2) oqpo’panak 3) xrokokk; 4) ulotriks 5) penitsil; 6) achitqizamburug’i; 7) xlorella8) silbakteriyalari; 9) parmeliya;
A) a- 3, 7 b- 6, 8 B) a- 2, 6, 7 b- 3, 8 C) a- 4, 5 b- 1 D) a- 2, 3, 5 b- 4, 6, 9
26. Soqolliusneyagaxosbo’lganma’lumotlartog’riko’rsatilganjavobnianiqlang. 1) eukariotlarninggeteratrofoziqlanuvchivakili; 2) xlorofilldonachalarigaega; 3) qoyalargayopishholdao’sadi; 4) bargsimonlishayniklargamansub; 5) daraxtpo’stlog’idao’sadi; 6) yashilsarg’ishqoplamhosilqiladi; 7) sariqqoplamhosilqiladi; 8) fotosintezqilishhususiyatigaega
A) 1, 2, 5 B) 2, 5, 6, 8
C) 3, 4, 7 D) 1, 6, 8
27. Yuksakzamburug’larningjinsiyko’payishigaxosbo’lganma’lumotlarnianiqlang 1) hujayralariningamitozusuldabo’linibko’payadi; 2) maxsusjinsiyorganlarningqo’shiladi;
3) birhujayramaxsulotlariikinchihujayragako’chibo’tadi;
4) xo’ddisuvo’tlarnikidekkechadi;5) yadrolarningjufjuftbo’libqo’shlishiro’yberadi6) mitseliysishoxlanibkurtaklanishkuzatiladi.
A) 2, 3, 4 B) 1, 5 C) 4, 6 D) 2, 3, 5
28. Silkasalligiqo’zg’atuvchisigaxosbo’lganxususiyatlar..
1) yadrosito’liqshakllangan; 2) hujayrazarkazivamitotikipgaegaemas; 3) hujayraqobig’imureindaniborat; 4) oqsilkapsidgaega; 5) saprofitusuldaoziqlanadi; 6) shakligako’rabatsillalarguruhiga
mansub; 7) hujayrashaklisharsimon 8) avtonom genetic tuzulmahisoblanadi
A) 2, 3, 6 B) 1, 2, 5 C) 4, 8 D) 2, 3, 7
29. Lishayniklarningkimyoviyatarkibitog’riko’rsatilganjavobnibelgilang. 1) lipaza; 2) aminokislotalar; 3) xitin; 4) A vitamin 5) saxaroza; 6) xolisterol; 7) lixenin; 8) C vitamin A) 2, 3, 5, 7, 8 B) 1, 2, 3, 7 C) 3, 4, 6 D) 2, 4, 6, 8
30. Zangzamburug`iningyoz (a) vabahor (b) faslidaparazitlikqiladiganorganizimlarninghayotiyshaklinianiqlang A) a-buta ; b-biryillik B) a-ko`pyillik ; b- biryillik C) a-biryillik ; b-biryillik D)a- biryillik ; b-buta