Laboratoriya ishi №1 Analitik kimyo laboratoriyasida ishlash texnika xavfsizlik koidalari

3. Natriy nitroprussid Na₂[Fe(CN)₅NO] sulfid S^2-ioni bilan qizil-pushti rangli kompleks birikma Na₄[Fe(CN)₅NOS] hosil qiladi:

Na₂S+Na₂[Fe(CN)₅NO] = Na₄[Fe(CN)₅NOS]

Tekshirilayotgan eritmaning 1 tomchisiga ishqor erit­masi va natriy nitroprussid eritmalaridan 1 tomchidan qo`shiladi. Sulfidlar ishtirokida qizil-pushti rang hosil bo`ladi. Eritma kislotali muhitga keltirilsa, rangsizlanish kuzatiladi.

II guruh anionlaridan faqat sulfid-anion natriy nit­roprussid bilan qizil-pushti rang hosil qiladi.

II guruh anionlari aralashmasini analiz qilish tartibi
II guruh anionlarining ba`zi reagentlarga munosabati 18- jadvalda keltirilgan. Har bir anionni o`ziga xos ana­litik reaksiyalardan foydalanib, ikkinchi guruh anion­lari aralashmasidan topish mumkin.

1. Dastlabki sinovlar. Tekshirilayotgan eritmaning ayrim ulushidan sulfid-anionini topish mumkin. Buning uchun aralashma eritmasidan 3-4 tomchi olib, ustiga shuncha tomchidan ishqor eritmasi va natriy nitroprussid erit­masidan qo`shiladi. Qizil-pushti rangning hosil bo`lishi II guruh anionlari aralashmasi tarkibida S^2- anionlari borligini bildiradi.

II guruh anionlarining reaksiyalari 18- jadval

Reagentlar	Anionlar
	Cl^-	Br^-	I^-	S^2-
AgNO3, (HNO3 ishtiroki) Kumush tuzlari-ning NH4OH ga munosabati.	Oq cho`kma AgCl Kompleks birikma hosil qilib eriydi	Och-sarg`ish cho`kma AgBr sezilarli darajada eriydi.	Sariq cho`kma AgI Amalda erimaydi.	Qora cho`kma Ag2S Erimaydi.
Kuchli oksidlovchilar (KMnO4, K2Cr2O7 MnO2)	Cl2 ajraladi.	Br2 ajraladi.	I2 ajraladi.	S ajraladi.
Xlorli suv (benzol ishtirokida)		Br2 ning qizil-qo`ng`ir rangi	I2 ning binafsha rangi
NaNO2 yoki KNO2 (C2SO4 ishtirokida)			I2 ajraladi kraxmalning ko`karishi
Pb (CH3COO)2			Tillarang kristallar –RbI2
HC1(15%li)				H2S ajraladi (palag`da tuxum hidi)
Natriy nitroprussid Na2[Fe(CN)5NO]				Na4[Fe(CN)5NOS] binafsha rangli

2. Xlorid-anionini Br va I ionlaridan ajratish. Tek­shirilayotgan eritmadan 7-8 tomchi olib, ustiga II guruh anionlarining umumiy reagenti AgNO₃ eritmasidan 7-8 tomchi va shuncha tomchi HNO₃ ning 2 N eritmasidan qo`shiladi. Cho`kma hosil bo`lishi ikkinchi guruh anionlari borligini, bunda qora cho`kma tushishi sulfid ioni S^2- borligini yana bir karra tasdiqlaydi. Shundan so`ng to`liq cho`ktirishga erishib, cho`kmani sentrifugada ajratib olib, uni distillangan suv bilan yuviladi. Tarkibida AgCl, AgBr, AgI va Ag₂S saqlovchi olingan cho`kmaga (I) 1-2 ml 12 % li (NH<sub>4</sub>)<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> eritmasi yoki shuncha miqdor Faurgolt reaktivi (1 litrida 0,25 mol NH<sub>4</sub>OH, 0,25 mol KNO<sub>3</sub> va 0,01 mol AgNO<sub>3</sub> bor eritma) qo`shib, aralashma 1 minutcha chayqatiladi. Natijada AgCl tuzi [Ag(NH₃)₂]Cl tarkibli kompleks birikma hosil qilib eritmaga o`tadi, AgBr, AgI va Ag<sub>2</sub>S cho`kmada qoladi. Cho`kma (II) ni sentrifugada ajratilib, undan Br va I anionlarini topishda foydalaniladi. Sentrifugat (II) dan xlor anioni topiladi.

3. 
   Xlorid anioni Cl^- ni topish. Sentrifugat (II) ni ikki qismga bo`linadi. Birinchi qismiga bir necha tomchi nitrat kislota, ikkinchisiga bir necha tomchi KI eritmasidan tomi-
   ziladi. Birinchi probirkada eritmaning loyqalanishi va ik­kinchi probirkada sariq cho`kmaning jadal hosil bo`lishi tekshirilayotgan eritmada xlorid ioni C1<sup>-</sup> borligini ko`rsatadi.
   
4.