Laboratoriya ishi №1 Analitik kimyo laboratoriyasida ishlash texnika xavfsizlik koidalari

III analitik guruh reagentlarini ajratish va aniqlash. II analitik guruh kationlari xloridlar holida cho’ktirilib ajratib olingandan keyin qolgan eritma sulfat kislotaning suvli eritmasi bilan ishlanadi (agar eritmada kaltsiy kationlari bo’lsa etanol ham qo’shiladi). . Agar eritmada III analitik guruh kationlari (Ca²⁺, Sr²⁺, Ba²⁺ ) bo’lsa, unda ular oq rangli sulfatlar xolida CaSO₄ , SrSO₄, BaSO₄ cho’kmaga tushadi. II analitik guruh kationlarini xloridlar xolida cho’ktirganda Pb²⁺ kationi to’liq cho’kmagan bo’lsa, u ham PbSO₄ ni oq rangli cho’kmasi xolida hosil bo’lishi mumkin. III analitik guruh kationlari (Ca²⁺, Sr²⁺, Ba²⁺) to’liq cho’kkanligiga ishonch hosil qilganingizdan keyin ( eritma kam miqdordagi sulfat kislota eritmasi qo’shilganda xam loyqalanmasligi kerak) aralashma sentrifugalanadi va sulfatlar cho’kmasi ajratib olinadi, qolgan eritma esa keying analiz uchun qoldiriladi.

Sulfatlar cho’kmasida PbSO₄ bo’lsa cho’kmaga kam miqdordagi 30 % li ammoniy atsetat CH₃COONH₄ yoki CH₃COONa solinadi va suv hammomida qizdiriladi. Bunda PbSO₄ cho’kmasi qo’rg’oshin atsetat xolida eritmaga o’tadi. Bu xolat aralashmada Pb²⁺ kationi kationi qolmaguncha davom ettiriladi (eritmada Pb²⁺ kationi borligi kaliy dixromat bilan tekshiriladi). Cho’kmada qolgan sulfatlar CaSO₄, SrSO₄, BaSO₄ kislotada eriydigan karbonatlarga aylantiriladi. Karbonatlar kislotada eritilib, kationlar eritmaga o’tkazilgandan keyin III guruh kationlari aralashmasini analiz qilish tartibi bo’yicha analiz qilinadi.

Sulfatlarni karbonatga aylantirish uchun CaSO₄ , SrSO₄, BaSO₄ cho’kmalariga Na₂CO₃ ning to’yingan eritmasidan oz miqdorda qo’shiladi va aralashma aralashtirilib suv hammomida bir necha daqiqa qizdiriladi. Sulfatlar karbonatlarga o’tadi. Aralashma sentrafuga qilinib cho’kma eritmadan ajratiladi va unga yana Na₂CO₃ ning to’yingan eritmasi bilan ishlov beriladi. Bu hol sentrafugatda sulfat ionlariga xos reaksiya bermaguncha (sentrifugat bariy xlorid eritmasi bilan tekshiriladi, bunda tiniq eritma loyqalanmasligi kerak) takrorlanadi. Qolgan cho’kma CaCO₃, SrCO₃ va BaCO₃ sirka kislotasininng 2 M eritmasi bilan qizdirilib ishlov beriladi. Cho’kma eriydi. Hosil bo’lgan eritmadan III gurux katoinlari o’ziga xos reaksiya orqali ochiladi.