L. V. Shcherba traditsiyalariga asoslangan nazariya va metod larni m ashhur turkolog olimlar V. V. Radlov (1837-1918)

Alohida fonetik qonuniyatlar — ayrim tillar uchun xos
bo‘lgan hodisalarni izohlaydi. Masalan, boshqa turkiy tillariga
xos bo ‘lgan singarmonizm o ‘zbek tili tarixida ham bor bo ‘lib,
unli fonemalar bu tilda 8—9 ta boMgan. Tarixiy-fonetik o ‘zga-
rishlar o ‘zbek tilining ichki alohida fonetik qonuniyatlari va
tashqi ta ’sir natijasida, ya’ni boshqa tillar bilan aloqasi borasida
ko‘rsatilgan xususiyatlar o ‘zgarishlarga uchragan. Hozirgi o ‘zbek
adabiy tilida oltita unli fonema bo‘lib, ular tilning ko‘tarilishi
(yuqori, o ‘rta, quyi) va labning holatiga ko‘ra fonologik oppo-
zitsiyani tashkil qiladi: 
i — u
e — o ‘
a — o 
Bu fonetik va fonologik alom atlar boshqa turkiy tillar uchun
xos emas. 
Fonetik va fonologik qonuniyatlar tildagi ichki va boshqa
tillar bilan aloqa natijasida boiu v ch i — tashqi faktorlar ta ’siri-
da b o iish i mumkin. Ba’zan esa har ikki faktor ham bir yo‘la
ta ’sir qilishi mumkin. Masalan, o ‘zbek tilida / o / fonemasining
hosil b o iishida ikki fikr mavjud. 0 ‘zbek tilidagi ichki fonetik
faktorga asoslangan qarash / o / fonemasi / a / fonemasining lab
va chuqur til orqa undoshlaridan keyin kelib, / o / -lashganini
ko‘rsatadi. Boshqa tashqi faktorga asoslangan qarash o ‘zbek
tilidagi /o f  fonemasi fors-tojik tilining ta ’siri ostida hosil
b o ig an deb hisoblaydi. Shevalar orfoepik, grammatik va leksik
normalardan tashqarida b o ‘lgani tufayli ularda turli o ‘zgarishlar
saqlanib qoladi va asta-sekin adabiy tilga ham ko‘chadi. 
Fonetik qonuniyatlar xronologik (davr) jihatdan ikki turli
bo iad i: 
1)