L. S. Karieva makroiqtisodiyot

13.4.3-rasm
Ochiq iqtsodiyot sharoitida IS-LM modelining
(r; Y) 
koordinatalari muvozanati

---

294 
Ushbu model foiz stavkasiga ta’sir qilmaydigan kichik ochiq iqtisodiyot uchun 
yaratilgan. Iqtisodiyotga kapital oqimi milliy valyuta kursining o‛sishiga, 
eksportning pasayishiga va IS egri chizig‛ining IS’ ga o‛tishiga olib keladi, ya’ni 
LM egri chizig‛ini r = r* (13.4.3-rasm) darajasida e* muvozanat darajasiga 
(13.4.4-rasm) qadar kesishadi.
134.4
–rasm Ochiq iqtsodiyot sharoitida IS-LM modelining
(e; Y) 
koordinatalari muvozanati 
Agar ichki stavka jahon stavkasidan pastroq bo‛lsa, ya’ni IS egri chizig‛i jahon 
darajasidan past bo‛lgan "LM egri chizig‛ini kesib o‛tadi", investorlar 
mamlakatdan kapitalni olib chiqib ketishga intilishadi, milliy valyuta kursi 
pasayadi, sof eksport ko‛payadi va IS egri chizig‛i LM egri chizig‛ini r = r* va e *
bilan kesib o‛tguncha yuqoriga qarab harakatlanadi (13.4.3 va 13.4.4-rasmlarga 
qarang). 
Ko‛rib chiqilgan vaziyatlar shuni ko‛rsatadiki, kichik ochiq iqtisodiyotda foiz 
stavkasini faqat jahon foiz stavkasidan vaqtincha chetga chiqadigan darajada topish 
mumkin. Uzoq muddatda muvozanat sari muqarrar harakat bo‛ladi. Investorlar 
ta’siri ostida natijada muvozanat o‛rnatiladi va IS va LM egri chiziqlari r = r * 
jahon foiz stavkasi darajasida kesishadi, bu 13.4.3-rasmda, 13.4.4-rasmda esa (e; 
Y) koordinatalarda E nuqtada ko‛rsatilgan. 
Mandell-Fleming modeli ochiq iqtisodiyot sharoitida iqtisodiy siyosat 
natijalarini tahlil qilishga imkon beradi. Masalan, suzib yuruvchi valyuta kursi 
bilan rag‛batlantiruvchi moliya siyosati IS egri chizig‛ining o‛ngga va yuqoriga 
qarab IS’ ga siljishi bilan aks etadi va grafikadan (13.4.5-rasm) quyidagicha 

---

295 
koordinatalarda (e; Y) valyuta kursining o‛sishiga olib keladi (13.4.5-rasmda e’ 
ga), lekin daromad darajasiga ta’sir qilmaydi.