|
Ҳозирги вақтда эшитиш протезлашнинг қандай усуллари қўлланилади?
Eшитиш асбоблари нима ва дизайнлари қандай ва улар қандай ишлайди?
Eлектрод имплантатсияси эшитиш протези нима?
Кохлеар имплантатсия учун беморларни танлашда қандай кўрсатмалар мавжуд?
Eшитиш воситалари ва эшитиш воситаларининг самарадорлиги қандай?
9-боб
ПEДАГОГИК ЖАРАЁНДА ЭШИТИШ СEЗГИНИ РИВОЖЛАНИШ.
Маҳаллий ва хорижий статистик маълумотлар шуни кўрсатадики, эшитиш функтсияси йўқолган ёки камайган болалар сони доимий равишда ўсиб бормоқда. Таълим тизимида, бошқа билан бирга, эшитиш билан болалар сонини ошириш - ривожлантиришда оғиш.
Обра назарияси ва амалиёти мавзуси бўлган фан - эшитиш қобилияти заиф бўлган, назария ( лот . Суролус дан - кар) деб аталади . Бу батафсил Педа йилда текширади - гогиcал тизимлари ва технология таълим ва турли эшитиш касалликлар билан болалар таълим. Ушбу бобда биз қисқача познако - кар ва слабослй махсус таълим асосларини мимся - шасчиҳ болалар, деб тизимли билимга асосланади - функтсионал эшитиш тизими ва компенсатсия - доимий эшитиш бузилиши билан калтакланган имкониятлар.
9.1.Eшитиш қобилияти бузилган шахслар учун махсус таълим тизимини ривожлантириш
Тарих назарияси ижтимоий, табиий фанлар, психо-не- педагогик масалаларга оид маълумотлар ва қоидаларни ўз ичига олади - деярли истисно - лекин эшитиш қобилияти заиф бўлган шахсларнинг бир тоифаси - карлар (замонавий терминологияда - кар болалар ва КАТТА - жуфтлашган). Недо - СТАТCОМ эшитиш қобилиятига эга бўлган болалар тоифасининг камдан-кам учрайдиган муаммоси, замонавий таснифга кўра эшитиш қобилияти заиф деб аталади. Бу тушунарли: узоқ вақт сур учун - допедагогика педагогик билим майдонда сифатида ишлаб чиқилган - таълим ва тарбия фақат кар (кар кар) болалар муаммоларини ўрганиш, кўриб. ОCУ назарияси ва амалиёти - чения Карлар Россияда этарлича узоқ вақтга эга - Витиа (икки аср).
Юқори синфлардаги кар болалар учун биринчи мактаб дан - 1806 йилда Санкт-Петербург яқинидаги Павловскда қопланган. ХИХ асрда рус назариясининг ривожланиши. фаолияти билан богʻлиқ В.И.Флери, Н.М.Натовский, Ф.А. Рау ва бошқа рус карлар таълим тизими ХИХ асрда фойдаланиш асосида шаклланган - ўқув жараёнида вание, ва оғзаки ва ишора тили. Аммо асрнинг охирида улар оғзаки нутқни афзал кўришни бошладилар, имо-ишора тили карларнинг махсус мактабидан чиқарила бошланди.
ХХ аср бошидан бери. биринчи мактабгача таълим муассасаси пайдо бўлди - 1900 йилда Москвада Ф.А.нинг турмуш ўртоқлари томонидан ташкил этилган кар болалар учун болалар боғчаси очилди. ва Н.А. Рау.
Табақалаштирилган таълим масаласига амалий ечим - ХХ аср бошида Ния, ногирон болалар. Бу бўлимда қуйилди - кўпчилик эксперимент характерига эга бўлган ва эшитиш қобилияти паст одамларнинг ҳақиқий ўқув эҳтиёжларини қондира олмайдиган бир нечта эшитиш синфларини ташкил этишга уринишлар (1900 йилда Москвадаги болалар боғчасида битта синф очилган, 1902 йилда - Неболи - Санкт-Петербургдаги Шая мактаби).
Бироқ, алоҳида таълимга биринчи уриниш муваффақиятсиз тугади, чунки кар болаларни ўқитиш карларни ўқитиш усулларига мувофиқ амалга оширилди, бу табиий равишда яхши натижалар бермади. Бундай фарқлашнинг илмий асосланмаганлиги, ўз навбатида, карлар учун стандарт мактабни яратишга, уларнинг ўқитишдаги ривожланиш хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда тўсиқ бўлиб хизмат қилди. 1905 йилда эшитиш синфлари ёпилгандан сўнг, узоқ вақт давомида ҳеч қандай муҳим уринишлар кузатилмади - айниқса эшитиш қобилияти заиф болаларни ўқитиш, кото - рйҳнинг асосий қисми карлар мактабида, шунингдек ёрдамчи - ДАВЛАТ ва. давлат мактаблари. Фақат 1918 йилдан бошлаб Россияда эшитиш қобилияти заиф болалар учун муассасалар, барча ғайритабиий болалар учун муассасалар сингари, миллий халқ таълими тизимига киритилган. Бундан ташқари, эшитишида нуқсони боʻлган болаларни умумий мажбурий ва бепул таʼлим ва тарбиялаш ёʻлга қоʻйилди.
1918 йилда Москвада биринчи марта кар ва кеч кар болалар учун мунтазам махсус таълим бошланди. Улар Москва - Скоген карлар институти (20 дан ортиқ киши) эшитиш қобилияти заиф болалар ўқувчиларининг умумий таркибидан икки синфга ажратилган бўлиб, улар тажрибали, малакали сур - допедагогам - ИП Федоров ва НИ Федоровага тайинланган . Ушбу синфлардаги ра - ботларнинг методологияси асосан кар ва соқовлар синфлари билан бир хил эди, аммо дастур оддий мактабда дастурга кирди. Ушбу синфлардаги натижалар поло - зҳителнйми, кейинчалик кар ва кеч болалар Москва кар зачис - лялис институтига махсус синфларда ўқишга киришлари учун эътироф этилди.
1930-1940 йилларда Р. М. Боскис раҳбарлигида эшитиш қобилияти паст болаларни чуқур ва ҳар томонлама ўрганиш бошланди. дефектология илмий-тадқиқот институтида (ҳозирги Россия Таълим академиясининг Тузатиш педагогика институти). Ушбу иш Л.С. томонидан илгари сурилган болаларнинг ғайритабиий ривожланишининг педагогик контсептсиясига асосланган эди. Шунингдек Вйготскй, - эшитиш ва боланинг нутқ ривожланиши яқин муносабатда кўрсатган Шу фундаментал назарий тадқиқотлар, Менга - қайси чуқур катта Сонларнинг тадқиқотлар эди қилдик - ногирон, эшитиш билан ла болалар.
Психофизик ривожланишининг хусусиятларини таҳлил қилиш слабослйша - РМ Боскис томонидан ривожланиш қонунларига мувофиқ нутқ ва эшитишнинг ўзаро таъсири асосида ўтказилган қайноқ болалар, таърифлашга имкон берди - психиканинг шаклланишида эшитиш ва нутқнинг ролини баҳам кўриш. илм-фан ҳақида - йилда эшитиш билан фарқлаш тамойилларини çöзгüленмеси болалар . 1940 йилда ишлаб чиқилган, эшитиш қобилияти заиф болаларнинг психологик-педагогик синфида - кар, заиф эшитувчи ва кеч кар болалар учун муассасалар тизимини қуриш учун илмий асос бўлиб хизмат қилди.
1950-йилларда. мактаблар ва мактабгача таълим муассасалари тармоғини фарқлаш эшитиш нуқсонлари бўлган болаларнинг янги типологияси ғояларига мувофиқ амалга оширилди. Икки бўлимли эшитиш қобилияти заиф болалар учун янги мактаб яратилди: биринчиси - оғир даражадаги эшитиш қобилиятини йўқотган, гапира оладиган болалар учун; иккинчиси - оғир эшитиш қобилиятини йўқотган болалар учун, чуқурлик билан биргаликда - Кими нутқининг бузилиши. ХХ аср ўрталари. (. 50 -60-иес) ўйлайди - мактаб-ешитиш шакллантириш ва рўйхатга Хиа даври, махсус таълим янги соҳа сифатида қисман эшитиш ногирон болалар учун махсус таълим назарияси ва амалиёти.
(. 70 -90-лар) про давом қуйидаги ўн йилликларда - энди махсус дидактика ва махсус техникалар-товон долзарб муаммолар янада ривожлантириш узайтиради - таълим, шунингдек, материаллар турли турдаги, сеcу изолятсиялаш - нормал ишлашини рамка эшитиш қобилияти заиф болалар учун ихтисослаштирилган болалар марказлари (ўқув дастурлари, мактаб дастурлари ҳақида поло - жения, талабалар учун дарсликлар, ўқитувчилар ва талабалар учун грантлар). Иш Киритилган ПCИ радиоактив чиқиндиларни махсус таълим слабослйша фаолиятини таъминлаш учун - бошқа тадқиқотлар ходимлари томонидан олиб борилган муҳим ҳисса қайноқ - Сüмер муассасалари, махсус идоралар Сурдо ўқитувчилари - Москва, Санкт-Петербург ва бошқа педагогик университетлари педагогика факултетлари шаҳарлар.
Болаларнинг ҳар бир тоифаси (карлар, эшитиш қобилияти заиф) эшитиш ва нутқни ривожлантиришнинг ўзига хос хусусиятларига эга. Албатта, уларнинг ҳар бири ақлий ривожланиш ва ўрганишнинг ўзига хос хусусиятларига эга эканлигини ва бу ҳолат - ством табақалаштирилган ўқитилган - Ния бу болалар зарурлигини тушунтиради . Шу сабабли, болаларнинг ҳар бир тоифаси учун эшитиш функтсиясининг камайиши ва нутқнинг ривожланиш даражаси аниқланган - мактаб дастурининг мазмуни ва ўқитиш усуллари уларнинг имкониятларига мос келади.
"Тее, ногирон, кўра эшитиш билан болалар Танланган гуруҳлари - (тузатиш) шакллантириш Махсус повому ўрнини - гоят талабаларга ўрганиш учун балл Вазирлиг - 03/12/97 288 частотаси Ҳукумат қарори билан тасдиқланган, Э тараққиёт йилда" , И ва ИИ турдаги ахлоқ тузатиш - таълим муассасаларини тайёрлаш тавсия этилади ...
Do'stlaringiz bilan baham: |
