DIDAKTIK VAZIYATLAR NAZARIYASIGA TIZIMLI YONDOSHUV Bunday yondoshuv tizimli bo'lib, bir qancha tor tizimlarga qaratilgan “noosferik” tizimga, o'qituvchi va uning yangi talabalari atrofidagi didaktiksistemalarga,cheklangan muddatli xizmat tizimiga, global o'qish tizimıga va ochiq ta'lim tizimiga ega bo'lgan yondoshuv.Konstruktiv yondoshuv asosida muammoli muhitga maslastıirilgen bo'lib didaktik vaziyatlar nazariyasiga asoslangan. Bu matematik bilim ishlab chiqish bilan birga ta'lim sharoitini nazorat qilish uchun nazariya bo'lishga intiladi. Qaralayotgan didaktik tizim o'zaro uchlik xizmatlari bo'limlaridan iborat, ya'ni o’qituvchi, talaba va bilim. Maqsad, o'zaro hodisalarni boshqarish, talaba matematik bilim olish va foydalanishda ularga qiyosiy kontseptual va metodologik vositalarni rivojlantirish.Bu matnning diqqat markazida o'sha ta'lim mazmunini tayyorlashning nuqtai nazaridan joylashtirilgan deb didaktik muhandislik belgilanadi. Ko'rib chiqilayotgan matnda bilimni rivojlantirishning bitta satrda ushbu bilimlarni holatlarga to'g'ri joylashtrishni ham qamrab oladi.Didaktik loyihalashtirish kontseptsiyasi “Didaktik loyihalashtirish” atamasi Artigue (1991) bayon qilishicha aslida muhandis ishi bilan taqqoslash mumkin bo'lgan matematik didaktik yumush shaklini belgilash uchun 1980 yillar boshida Fransiyada vujudga kelgan. Loyihachilar o'z sohasida nazariyani nazoratga olgan vaqtda ilmiy bilimlarga asoslangan murakkab obyektlar bilan ishlashga to'g'ri keladi, ayrim payt ilm fanning o'rganilmagan ob'ektlari bo'lib, fan hali yechim bermagan muammolarni boshqarishga majbur bo'lmoqadi.
Bunda ikki savolga javob berish zurur bo’lgan vazifalar bor :
1. Ilmiy izlanish va o'qish tizimiga ta'sirning o'zaro munosabati haqidagi savol.
2. Sinfda “didaktik spektakllar” izlanish metodologiyasining o'rni haqidagi savol.
Ushbu o'zaro vazifa didaktik muhandislikni didaktik tashkillashtirish orqali belgilab beradi. Aslida , bu ibora ko'p ma'noli bo'lib qoldi, Bunda sinf tajriba asosida olingan yoki izlanish metodologiyasi va taqribiy yumushlari asosida o'qitish uchun undurish manolarini bildiradi.Bu matn, ko'proq birinchi xususiyatga moljallangan. Ikkinchi yunalishga qiziqqanlar Artigue (1989 a) da yaqindan tanishishlari mumkin. Shu bilan birga ishlab chiqish uchun ilmiy izlanishlar va didaktik uskunalar uchun didaktik uskunalar yaqindan ko'p sabablarga ko'ra aloqador ekanligini ta'kidlashlik zurur. Afsuslar bilan aytamizki, bugungi kunda Fransiyada, o'qish muhandislar va ishlab chiqarish uchun didaktik uskunalar jamlanmasi mavjud emas, har bitta narsa hali ham tadqiqotchilar tomonidan ro'yobga oshiriladi. U izlanishni mustaqil holda ishlab chiqqan : natijada kimdir izlanishning metodologik cheklashlariga yo'l qo'yib oddiygina anketa so'rovini o'tkazish bilan chegaralangan.Keyingi bo'limda didaktik loyihalashtirish yordamida qanday qilib o'qish mazmunini tayyorlanishi yoritilgan. Bunga misol qilib, 1986 yilda birinchi kursda amalga oshirilgan (matematika va fizika) universitet talabalari uchun differensial tenglamalarni o'qitishni misol keltirish mumkin (Artigue, 1989; Artigue & Rogalski, 1990 ). Ushbu taqdimot tanlangan traspozitsiya kontseptsiyasini tanlangan yondoshuv va nazariylik roli tushunchasini olib chiqish uchun harakat qiladi.
DIDAKTIK LOYIHALASH TAQDIMOTI VA TAHLILI
O'qitish unsurlarini isloh qilishning masalalari ko'rib chiqiladi. Didaktika, o'qitish obyekti bilan shuǵullangan, har qanday tadqiqotchi yoki muhandisdir. Nimaga o'zgartilishi zurur? Nima maqsadlarda bu islohot kiritilgan bo'lishi zarur? Qanday qiyinchiliklar kutilishi mumkin va ular qanday bartaraf etiladi? Yechim takliflari uchun qanday harakat sohasi niqlanadi? Ushbu so'rovlar kompleksi nimaga javob berishi zarur. Ishlar bir nechta bosqichdan iborat bo'ladi. Ushbu bosqichlar qisqacha bayon qilinadi. Mavjud va epistemologik islohot loyihasini ta'riflashni birinchi - aniq bosqichi, ta'lim obyektini tahlilidan iborat.
