5.2. Invertorning tashqi va cheklovchi xarakteristikalarini hisoblash Invertorning asosiy xarakteristikalari tashqi (kirish) bo‘lganda va cheklovchi dan iborat bo‘lib, 2-ilovadagi formulalar bilan aniqlanadi.
Invertorning bo‘lgandagi tashqi xarakteristikasi to‘g’rilagichning to‘g’ri chiziqqli kamayuvchi ko‘rinishdan farqli holda to‘g’ri chiziqli o‘suvchi ko‘rinishda bo‘ladi.
Tashqi harakteristika invertorning puxta ishlashini aniqlovchi shartlardan biri bo‘lib, taxminan to‘g’ri chiziqli kamayuvchi ko‘rinishga ega.
Ishlab chiqilgan invertor uchun quyidagilar topyokishi kerak:
1. bo‘lganda invertorning kommutatsiya burchagi ni aniqlaydi.
2. Invertorning tashqi xarateristikasini bo‘lganda hisoblash va masshtabda qurish.
3. Invertorning cheklovchi xarateristikasini hisoblash va masshtabda hurish.
4. To‘g’rilash rejimining salt ishlash kuchlanishi sathidagi invertor sun’iy gorizontalku invertora na urovne napryajeniya xolostogo xoda vыpryamitelnogo rejima.
Tashqi va cheklovchi xarakteristikalar va dagi ikki nuqta bo‘yicha qurylishi mumkin. Bu xarakteristikalar A4 formatli qog’ozning ikkinchi kvadrantida to‘g’rilagichning tashqi xarakteristikasi bilan birga qurylishi kerak.
5. Invertor mos holda tabiy va sun’iy stabillashgan tashqi xarakteristikalar bo‘yicha ishlashidagi chegaraviy ruxsat etilgan tok , larni grafikdan anihlash va hisoblash formulalari bo‘yicha tekshirish.
6. Yuqorida qayt etilgan vaqt diagrammalarni va invertorning ishlash nazariyasi og’zaki tushuntiring.
Invertorning boshlang’ich ilgarilovchi burchagi to‘g’rilagich va invertor salt ishlash kuchlanishlari tenglik shartidan aniqlanadi:
. (5.3)
Ivertorning normal ishlashi quyidagi shartda ta’minlanadi:
, rad (5.4)
bunda - ilgarilash burchagi, rad;
- invertorning maksimal ishchi toki dagi kommutatsiya burchagi, rad;
- tiristorning burchak birligidagi uzyokish vaqti. Tiristorlar uchun vaqt ma’lumotnomalarda beriladi va (50 - 200) mks yoki (0,9 - 3,6)°el. ni tashkil etadi;
- 50 Gs chastotada 5-10°el. deb qabul qyokinuvchi zag’ira burchagi.
hisoblash formulasi (2-ilova) da quyidagicha belgilash kiritilgan:
(5.5)
Agar tok , unga mos holda kommutatsiya burchagi ortsa, (5.4) shart buziladi va invertorda orqaga tashlash yuzaga keladi, ya’ni "elektrovoz-invertor" tizimida qisqa tutashuv vujudga keladi.
Invertorning turg’un ishi haliyam saqlanib qoluvchi chegaraviy (maksimal) toki grafikdan tashqi va cheklovchi xarakteristikalar kesishuvchi nuqta bilan aniqlanadi. Bu tok ni 2-ilovadagi formulalar bo‘yicha analitik hisoblash mumkin.