Kurs ishi mavzu: Qo’rg’oshin-rux rudasini flotatsiya usulida boyitish texnologiyasi

Olmaliq qo‘rg‘oshin – rux boyitish fabrikasi
Bu fabrikada Oltintopgan, Sardob, Qo‘rg‘oshinkon va Uchquloch rudalari qayta ishlanadi. Rudali minerallar 2-3 % sfalerit, 1-2 % galenit xamda serussit, smitsonit va kalamindan tashkil topgan. Sfalerit tarkibida kam miqdorda xalkopirit uchraydi. Puch tog‘ jinslari kvars va dala shpati (30-40 %), piroksen va granat (20-25%), karbonatlar (25%), seritsit va xlorit (7-8%) dan iborat. Fabrikada kollektiv – selektiv sxemasi qo‘llaniladi. Oltintopgan va Sardob koni rudalari uch bosqichda 20 mm gacha maydalanib, g‘alvirlangach boyitiladi. Qo‘rg‘oshinkon rudasi aloxida qayta ishlanib kollektiv qo‘rg‘oshin rux konsentrati olinadi. Selektiv flotatsiyadan avval kollektiv konsentratlar qo‘shilib birgalikda boyitiladi. 35-45 % gacha yanchilgan ruda (0,074 mm) (yanchish jarayoniga 50-80g/t soda , 60-65 g/t natriy sulfid qo‘shiladi) mejsiklovaya flotatsiyasiga kelib tushadi va bu jarayonga 75-98 g/t mis kuporosi va 15-22 g/t butilksantogenati qo‘shiladi . Mejsiklovaya flotatsiyasi chiqindisi 77-85 % gacha yanchilgach, asosiy kollektiv flotatsiyaga jo‘natiladi va bu jarayonga 35-54 g/t mis kuparosi va 11-16% ksantogenat qo‘shiladi. Nazoratli kollektiv flotatsiyaga 35-41 g/t natriy sulfid va 4-8g/t ksantogenat qo‘shiladi. Ikkita tozalash jarayoni o‘tkazilgach, kollektiv konsentrat natriy sulfid (100-150g/t) bilan dessorbsiyalanadi va yuvilgach, qayta yanchiladi. Dessorbsiya jarayonidan keyin kollektiv konsentrat 83-85 % gacha qayta yanchiladi (0,044mm). Tegirmonga 18-20g/t natriy sianid tuzi, 100-110 g/t rux kuporosi va 45-46 g/t natriy sulfit sfaleritni cho‘ktirish uchun qo‘shiladi. Birinchi asosiy qo‘rg‘oshin flotatsiyasiga ksantogenat (5-6g/t),ikkinchi asosiy qo‘rg‘oshin flotatsiyasiga natriy sianid tuzi (7-9g/t), rux kuporosi (45-50 g/t), natriy sulfit (20-21g/t) xamda ksantogenat (2g/t ) qo‘shiladi. Xuddi shu reagentlarning yarmi natriy sianitdan tashqari, birinchi nazoratli qo‘rg‘oshin flotatsiyasiga qo‘shiladi. Qo‘rg‘oshin konsentrati tozalash jarayonlariga, birinchisiga rux kuporosi (25-30 g/t), natriy sianid tuzi (5-6 g/t), natriy sulfit tuzi (12-13 g/t) va ikkinchi tozalash jarayoniga esa natriy sianid tuzi (3-10g/t) va natriy sulfit tuzi (7-8 g/t) beriladi. Nazoratli flotatsiya chiqindisiga ksantogenat va faollashtirish maqsadida mis kuporosi qo‘shilgach, kollektiv rux-pirit konsentrati olinadi. Nazoratli rux-pirit flotatsiyasidan keyin olingan chiqindi chiindilar maydoniga jo‘natiladi. Olingan rux pirit konsentrati esa rux flotatsiyasiga jo‘natiladi. Bunda oxak yordamida rN =10,5-11 gacha ko‘tarilib ksantogenat (1-2g/t) va mis kuparosi (1-2g/t) rux flotatsiyasiga jo‘natiladi. Rux flotatsiyasiga natriy sianit tuzi qo‘shiladi (agar piritning miqdori yuqori bo‘lsa) . Nazoratli flotatsiyaga esa mis kuporosi (2-5g/t) va ksantogenat (1-2g/t) qo‘shiladi. rN=11,5 bo‘lganda ikkita tozalash jarayoni o‘tkazilib, 54-55%li rux konsentrati ajratib olinadi (ajratib olish foizi 75%) . Qo‘rg‘oshin konsentratida 50-54 % qo‘rg‘oshin bo‘lib,ajratib olish foizi 83%.