Курс иши фан: «экологик мониторинг»

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКА ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
Тошкент ирригация вақишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти


Факультет: “ Сув хўжалигини ташкил этиш ва бошқариш ”

Кафедра: Экология ва сув ресурсларини бошқариш

КУРС ИШИ


Фан: «ЭКОЛОГИК МОНИТОРИНГ »

Мавзу: « Зиёнур Моҳидилбону » қизил ғишт ишлаб чиқариш корхонасининг экологик паспортини тузиш»

Гуруҳ: 308-гурух

Бажарди: Колдибоев Ж
Қабул қилди: Касимова.Г.А

Тошкент 2019 й.

Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти

ЭКОЛОГИЯ ВА СУВ РЕСУРСЛАРИНИ БОШҚАРИШ

КАФЕДРАСИ

«ЭКОЛОГИК МОНИТОРИНГ » ФАНИДАН

КУРС ИШИ

ЭКОЛОГИК ПАСПОРТ

«Зиёнур Моҳидилбону» МЧЖ

(корхона номи)
Корхонани руйхатга олиш коди № 11

вариант рақами

Корхона жойлашган жойи – Китоб тумани

Талаба : Колдибоев Ж
(экологик паспорт бажараётган талабани Ф.И.О)
Гуруҳ 308_______________________________
Қабул қилди Касимова Г.А._________________

Фамилия, исми, шарифи

2019-й.

.
Мундарижа

1.Зиёнур МоҳидилбонуМчж жойлашган худуднинг табиий шароити ва экологик холати хақида маьлумот.	5
1.1 Зиёнур МоҳидилбонуМчж хақида қисқача маьлумот.	6
1.2Зиёнур МоҳидилбонуМчж нинг жойлашган худуднинг карта-схемаси	7
2.Атмосферага чиқарилган зарарли моддаларни ҳисоблаш учун топшириқ.	8
2.1 Қозонхонадан чиқарилаётган зарарли моддаларни ҳисоблаш учун топшириқ	8
2.2 Тунел печи ва қуритиш камераларидан чиқарилаётган зарарли моддаларни хисоблаш учун торшириқ	10
2.3 Метални қайта ишлаш дастгохларидан чиқаётган зарарли моддаларни хисоблаш учун топшириқ	12
3. Ёғочни қайта ишлаш дастгоҳларидан чиқарилаётган зарарли моддаларни хисоблаш учун топшириқ	14
3.1 Ёғочларни механик обработкалашда зарарли моддалар чиқарилмаларини хисоблаш методикаси	14
4. Пайвандлаш постларидан чиқарилаётган зарарли моддаларни хисоблаш учун топшириқ	17
4.1 Кесиш ва пайвандлаш участкаларидаги зарарли моддаларни ҳисоблаш.	17
5. Харакатланувчан манбалардан чиқарилаётган зарарли моддаларни хисоблаш учун топшириқ	18
5.1 Ёнилғи сарфи буйича транспорт воситаларидан чиқарилаётган зарарли моддалар миқдорини ҳисоблаш.	18
6. Сув истеьмоли ва сув чиқаришни хисоблаш учун торшириқ	20
6.1. Коммунал маиший эҳтиёж учун сув истемолини ҳисоблаш.	20
6.2 Технологик эҳтиёжлар учун сув сарфини ҳисоблаш методикаси	22
6.3 Қозонхонани туйинтириш учун сув сарфи ҳисоблаш.	22
7.Корхона истеъмоли ва ишлаб чиқариш чиқиндиларини ҳисоблаш учун топшириқ	22
7.1 Ишлатилган автошиналар чиқиндиларини хисоблаш бўйича топшириқ	23
7.2 Аккумулятор батареяларини чиқитларни хисоблаш бўйича топшириқ	26
7.3 Қурилиш ғиштларини булакларини хисоблаш бўйича топшириқ	27
7.4 Пайвандлаш электродлари қолдиқлари ва пўлат қолдиқларини хисоблаш учун топшириқ	28
7.5 Корхонада табиий дарахтни қайта ишлаш жараёнида хосил бўладиган чиқиндиларни ёғоч булакларини хисоблаш учун топшириқ	28
7.6 Қаттиқ маиший чиқиндилар–маиший бинолар чиқитларини ҳисоблаш	30
Иловалар
Хулоса
Фойдаланилган адабиётлар

1.“Зиёнур Моҳидилбону МЧЖ ” қизил ғишт ишл б чиқариш корхонаси жойлашган худуднинг табиий шароити ва экологик холати хақида маьлумот.
Табиати. Наманган туманиВилоят ҳудудининг асосий қисми Сирдарёнинғ ўнг соҳилида, кенг Фарғона водийсида жойлашган. Ер юза-си, асосан, текислик бўлиб, шимолда қатор тепаликлар ва Чатқол ҳамда Қурама тоғлари б-н ўралган. Баландлиги 350—800 м. Тоғ ва адирлар, тор водий-лар, воҳалар тўртламчи геологик давр-нинг катта-кичик дарёлари ва ирмоқ-ларнинг фаолиятидан ҳосил бўлган. Вилоят ҳудуди геологик фаол зонада жойлашган ва 8 баллгача зилзилалар бўлиб туради. Кенг майдонни эгаллаб ётган ва деҳқончи-лик объекти бўлган Қорақалпоқ чўли неоген даврида пайдо бўлган. Фойдали қазилмалар-дан Чодак олтин кони, тоғ кварци, сур-ма, мис, нефть, гипс, оҳактош ва б. қурилиш материаллари, шифобахш минерал сувлар (Чортоқда) топилган. Чует-Поп ер ости сувининг иссиқлиги 50° (1300 м дан чиқади). Сув таркиби-да йод ва бром бор. Чодаксойдан (450 м чуқурликдан) 23 иссиқтикдаги во-дород-сульфидли сув чиқади. Чортоқ, Шаҳанд, Косонсой, Учқўрғон сувла-ри ўзининг минералланиш даражаси ва характери бўйича машҳур Мацеста, Чакрак, Тал сувларидан қолишмайди. Ер ости сувлари тоғ, адир, тоғ олди ботиқларида ва ёйилмаларда йирик тошли, шағалли ва қумли қатламларда жойлашган. Сирдарёга яқин зоналарда ер ости (сизот) сувлари мавжуд. Иқли-ми кескин континентал. Ёзи узоқ, ис-сиқ, қиши қисқа, нисбатан совуқ. И ил-лик ўртача т-ра 13°. Янв.да т-ра —25° гача пасаяди, июнда 35—45° га етади. Вегетация даври 229 кун. Вилоятнинг турли қисмларида ёғин миқдори турлича. Наманганда ўртача йиллик ёғин миқдори 230 мм, ғарбида 90—190 мм. шар-қий туманларида 300—400 мм, тоғ этак-ларида 600 мм. Ёғиннинг энг кўп қисми баҳор ва кузда ёғади. Дарёлари ёғин-дан, тоғлардаги қор ва музликлардан сув олади. Н.в.да 16 даре ва сой, кўплаб мавсумий сойлар мавжуд. Энг катта да-рёси — Сирдарё. У Норин ва Қорадарё-нинг қўшилишидан ҳосил бўлади. Норин ва Сирдарёга Чатқол тоғларидан оқиб тушадиган Поччаотасой, Чортоқ-сой, Чустсой, Олмоссой, Чодаксой, Ғовасой, Косонсой, Намангансой каби серсув тоғ дарёлари қуйилади.

1.1 Хўжалиги.Наманган тумани республика ичида ва маданий тараққиётида етакчи ўринлардан бирини эгаллайди. Вилоят саноатининг асосий тармоқлари: машинасозлик, электротехника, кимё, пахта тозалаш, озиқ-овқат саноатлари. Н.в.да 170 дан зиёд саноат корхоналари мавжуд. Энг йирик саноат корхоналаридан — машинасозлик, автомобилларни тузатиш, ғишт, ёғ-экстракция, пахта тозалаш, озиқ-овқат (вино з-ди, пиво к-ти, «Наманган салқим ичимликлари», «Роҳат», «Наманганконссрва», «Ширинлик», «Косонсойконсерва» корхоналари), кимё, «Электротерм» и.ч. бирлашмаси-нинг етакчи корхонаси, ипак газлама-лар к-ти, бадиий буюмлар ф-каси ва ҳ.к. 3402 кичик, 249 ширкат, 76 қўшма кор-хона фаолият кўрсатмоқда. Шулар ора-сида: «Наврўз» Узбекистан—Канада, «Шоҳи Сўзана», «Нестле-Ўзбекистон», «Шамс ЛТД», «Нур», «Оҳангар», «Чует пичоғи», «Наманганшина», «Косонсой-Текмен», «Попфен», «Силк-Роад», «Касмир Дери», «Наманганқоғоз», «Янис ИВ», Ўзбекистон—Россия «Кем-тош», «Шифо» корхоналари, Ўзбекистон—Хитой «Чанна-Текстиль» қўшма корхонаси, Ўзбекистон—Туркия «Ко-сонсойтекстиль» ва б. бор. Қишлоқхўжалиги.Вилоят қ.х.нинг асосий тармоғи — пахтачилик. Наманганда мамлакатда етиштирилаётган пахтанинг 8—9% ини беради. Ғаллакорлик, полизчилик, токчилик, сабзавогчилик, ипакчилик ва чорвачилик ривожлан-ган. Текисликдаги суғориладиган ту-манларда чорвачилик, асосан, қора-мол, тоғ олдиларидаги табиий ўтлоқ-ларда қўй ва эчки (жумладан, майин жунли) боқилади. Қ.х.да фойдаланила-диган ерлар майдони 548,1 минг га.

1.1 “Зиёнур Моҳидилбону МЧЖ ”ҳақида қисқача маьлумот.

Наманган туманида Зиёнур Моҳидилбону МЧЖ қизил ғишт ишлаб чиқариш корхонаси фаолият юритмоқда.Бу янги корхона хорижий ҳамкорлар тўғридан тўгри киритган инвеститсия туфайли қад кўтарган. Қиймати 300 минг АҚШ долларидан зиёд бўлган замонавий технологик ускуналар сотиб олинган ва ўрнатилган. Улар ёрдамида йилига 10 миллион дона пишиқ ғишт ишлаб чиқарса бўлади. Корхона соатига 1400 дона ғишт ишлаб чиқаришга мўлжалланган. Аҳоли турар жойидан 200 м узоқликда жойлашган, унинг майдони 1.03 минг км ² . Яратилган янги 20 та иш ўрнига маҳалла ёшларидан қабул қилинган. Йил охирида мазкур корхона лойиха қувватига чиқади. Шунда яна 25 киши ишга қабул қилинади. Бу эса туманнинг бандлик дастури бажарилишига мунсосиб хисса қўшади.

••••••••
1.2 «Қурилишматериаллари» МЧЖнинг карта-схемаси

Шартли белгилар:

1 – Маъмурий бино;

2 – Ишлаб чиқариш биноси;

3 – Тупроқ қазиб олиш каръери;

4 – Омбор;

- Тиндиргич;

К – ишлаб чиқариш оқаваларини чиқариш;

- Чиқинди сақлаш жойи;

К₂ – хужалик маиший оқаваларни чиқариш;

К₂ - ишлаб чиқариш оқаваларини чиқариш;

•0001 – Ташкиллаштирилган манбалр;

•6001 - Ташкиллаштирилмаган манба;

- ГРП;
- Қозонхона;


2.Атмосферага чиқарилган зарарли моддаларни ҳисоблаш учун топшириқ

Н-нчи корхона кизил курилиш гиштини ишлаб чикаришга ихтисослашган ва шунга бинооан гидросферага, литосферага хамда атмосферага сезиларли даражада таъсир курсатади. Технологик эхтиёжлар учун корхонада козонхона, куритиш печи, металлни кайта ишлаш дастгохлари, газ ва электр пайвандлаш участкаларива автотранспортлар мавжуд.

2.1 Қозонхонадан чиқарилаётган зарарли моддаларни ҳисоблаш учун топшириқ

Козонхонани ишлаш вактида атмосфера хавосига чикарилаётган барча турдаги зарарли моддаларнин максималл бир марталик чиыарилмасини хисобланг. Йиллик табиий газ сарфи (мазут) м минг.м³ ёки тонн/йил, энг совук ойда м₁ минг.м³ ёки тонн/йил. Йиллик иш кунлари сони н, Ушбу йилдаги энг совуы ойдаги кунлар сони н₁. – ёнилгидаги олтингугурт микдори %. Кунлик ишлаш вакти 8соат. 1.1.1.жадвалда вариантлар буйича курсаткичларнинг кийматлари берилган

Козонхонадан чикаётган зарарли моддалар ташламаларининг топширик буйича хисоблаш учун маълумотлар

2.1.1 жадвал

№ вариант	Топшириқда кўрсатилган кўрсаткичларнинг қиймати
	Ёқилғи тури	М	м1	н	н1			Буғ ишлаб чиқариш
16	Taбиий газ	160	14,5	249	31	1,9		30

Қозонхонадаги қозонхона агрегатлари турли хил ёнилғилар билан ишлатилади. (қаттиқ, суюқ ва газсимон). Ифлослантирувчи моддалар чиқарилмалари ёнилғи турига миқдорига, ва қозонхона турига боғлиқ. Ёнилғи ёниши жараёнида ажралиб чиқадиган моддалар қуйидагилар ҳисобланади: қаттиқ заррачалар, углерод оксиди, азот оксидлари, олтингугрт ангидриди, (олтингугурт оксиди) ванадий беш оксиди