Kurs: I guruh(lar): Fan



Download 1,04 Mb.
bet109/233
Sana14.02.2022
Hajmi1,04 Mb.
#448947
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   233
Bog'liq
1-bosqich biologiya dars reja 61-90

Suyakli baliqlar sinfi
Suyakli baliqlar xordalilar tipining eng yirik sinfi bo`lib, 20000 gayaqin turni o`z ichiga oladi. Ularga barcha baliqlar turining 99%i kiradi.Ular ma`lum suv havzalarida tarqalgan.
Tashqi tuzilishi. Ko`pchilik suyakli baliqlar suvda tez suzadi, shuninguchun tanasi ham akulalarnikiga o`xshash cho`ziq torpedasimonbo`ladi. Sekin harakatlanadigan baliqlar tanasi kalta va balandroq bo`ladi(masalan, ko`pchilik karpsimonlar), suv tubida kam harakat qiladiganbaliqlar (kambalalar)ning tana shakli skatlarniki singari yapaloq bo`ladi.
Suyakli baliqlar terisi mayda yupqa suyak tangachalar bilan qoplangan.Tangachalar cherepitsa singari bir-biri ustiga taxlanib, baliq tanasinijarohatlanishdan saqlaydi va egiluvchanligini ta`minlaydi.Sovuq tushganida baliqlar va tangachalarning o`sishi sekinlashadiyoki butunlay to`xtaydi. Tangachalardagi yillik halqalarni sanash orqalibaliq yoshini aniqlash mumkin. Birqancha baliqlar terisida tangachalarbo`lmaydi. Baliqlar terisidagi bezlari ishlab chiqaradigan shilimshiq modda suzayotgan baliq tanasini suvda ishqalanishini kamaytiradi, terini kasalliktug`diruvchi mikroorganizmlardan himoya qiladi. Epidermis ostidajoylashgan pigment hujayralar baliq terisiga rang beradi. Baliq rangiodatda atrof muhit rangiga moslashgan bo`ladi.
Osetrsimonlar, ya'ni suyak-tog'ayli baliqlar turkumi. Ko'pchilikturlari yirik: beluganing uzunligi 4-5 m gacha, rus osetri 2-3 m, sterlyadbirmuncha kalta bo'lib, bo'yi 40-60 sm ga teng. Tanasining qorintomoni yassilashgan. Qorin tomoni, tanasining ikki yoni va orqa tomonibo'ylab, 5 qator rombsimon suyak plastinkalar o'tadi. Bu plastinkalarganoid tangachalardan hosil bo'ladi. Boshi tumshuqqa o'xshash cho'ziqrostrumni hosil qiladi. Og'zi boshining ostki tomonida joylashgan. Dumsuzgichi geteroserkal, ustki bo'lagi ostkisiga nisbatan yirik. Juft suzgichlarigorizontal joylashgan.
Skeleti asosan tog'aydan iborat, lekin bosh skeleti yassi suyaklarbilan qoplangan. Ko'krak suzgichlari skeleti ham suyakdan tashkil topgan.O'q skeleti hayoti davomida saqlanib qoladigan xordadan, umurtqalariyuqori va pastki tog'ay yoylardan iborat. Umurtqalar tanasi bo'lmaydi.Ichagida spiral burmalar, yuragida arterial konus bo'ladi. Shunday qilib,osetrsimonlarda tog'ayli baliqlar uchun xos bir qancha belgilar saqlanibqoladi.uyak-tog'ayli baliqlarga bitta turkum — osetrsimonlar kiradi. Yirikosetrsimonlar (osetr, beluga) yirtqich bo'lib, boshqa baliqlar bilanoziqlanadi. Boshqa turlari (kurakburun, sevryuga, sterlyad) maydaumurtqasizlar bilan oziqlanadi. Ko'pchilik osetrsimonlar dengizlardayashaydi; daryolarga uvildiriq tashlaydi. Kurakburun, sterlyadlarni faqatdaryo va ko'llarda uchratish mumkin. Amudaryo va Sirdaryoda soxtakurakburunlilardan katta qilquyruq, kichik qilquyruq va filbo'yin (Sirdaryoqilquyrug'i) uchraydi.

Download 1,04 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish