Kristallarning sodda shakllari – rombik, prizma, trigonal, piramida, tetrogonal dipiramida, GEKSOGONAL prizma, geksaedr, oktaedr, rombododekedr va boshqalarning tuzilishini o’rganish reja



Download 94 Kb.
bet3/4
Sana11.07.2022
Hajmi94 Kb.
#776498
1   2   3   4
Bog'liq
15. Kristallografiya simmetriya elementlari. Kristallografik

Kristallarning tasnifi
Ulardagi simmetriya elementlarining umumiyligi bo'yicha kristallar sinflarga birlashtirilgan. 1830-yilda olim F.Gessel matematik hisob-kitoblar orqali kristallardagi simmetriya elementlarining jami 32 xil birikmasi bo‘lishi mumkin degan xulosaga kelgan. Bu sinfni belgilaydigan simmetriya elementlari to'plamidir.
Singoniyalar tizimida sinflar birlashtirilgan. Bir yoki bir nechta bir xil simmetriya elementlari bilan tavsiflangan sinflar bir tizimga birlashtirilgan. Singoniya ma'lum 7.
Simmetriya darajasiga ko'ra, tizimlar kattaroq bo'linmalarga birlashtirilgan - toifalar: eng yuqori, o'rta, eng past (jadval).
Kristal shakllari
1. Oddiy - barcha yuzlar bir xil shakl va o'lchamga ega bo'lgan kristallar. Oddiy shakllar orasida quyidagilar ajralib turadi:
Yopiq - qirralari bilan bo'sh joyni butunlay yoping ( muntazam ko'p yuzli);
Ochiq - bo'shliq to'liq yopilmagan va ularni yopish uchun boshqa oddiy shakllar (prizmalar va boshqalar) jalb qilingan.
2. Oddiy shakllarning kombinatsiyasi - shakli va hajmi bo'yicha bir-biridan farq qiluvchi yuzlar ishlab chiqilgan kristall. Kristalda shunchalik ko'p qirralar mavjudki, bu kombinatsiyada oddiy shakllar mavjud.
Oddiy shakllarning nomenklaturasi
Ism yuzlar soniga, yuzlarning shakliga va shaklning kesimiga asoslangan. Yunoncha atamalar oddiy shakllarning nomlarida qo'llaniladi:

· mono- bitta, faqat;


· di, bi- ikki, ikki marta;
· uch- uch, uch, uch marta;
· tetra- to'rt, to'rt, to'rt marta;
· penta- besh, besh;
· hexa- olti, olti;
· okta- sakkiz, sakkiz;
· dodeka- o'n ikki, o'n ikki;
· hedron- chekka;
· gonio- in'ektsiya;
· sin- o'xshash;
· pinakos- stol, taxta;
· xanjar- egilish;
· poli- ko'p;
· skalenos- qiyshiq, notekis.
Masalan: pentagondodekaedr (besh, burchak, o'n ikki - 12 beshburchak), tetragonal dipiramida (poyda to'rtburchak va ikkita piramida mavjud).

Download 94 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish