Kremniy, Qalay, Qo`rg`oshin. Ularning birikmalari va xossalari

2Si+=2Si0 Si+=

Amorf kremniy ftor bilan xona sharoitida ta’sirlashadi va kremniy (IV) ftoridni hosil qiladi:

Si + =

Olingan kremniy (IV) ftorid o'tkir hidli rangsiz gaz hisoblanadi.

•  

Kremniy va xlor orasidagi reaksiya 400°C haroratda amalga oshadi va bunda kremniy (IV) xlorid (rangsiz, tiniq suyuqlik) hosil bo'ladi:

• Kremniy va xlor orasidagi reaksiya 400°C haroratda amalga oshadi va bunda kremniy (IV) xlorid (rangsiz, tiniq suyuqlik) hosil bo'ladi:

Si + =

• Anchagina yuqori haroratda (1000°C) kremniy azot bilan ta’sirlashganda kremniy nitrid olinadi:

3Si + =

• Kremniyning bor bilan ta ’siri ham yuqori haroratda amalga oshib, turli tarkibli birikmalar: , olinadi. Kremniy bilan uglerod (2000°C) o‘zaro ta’sirlashib SiC (korborund) hosil qiladi. SiC d=3,17 qattiqligi jihatidan olmosga yaqin, uning suyuqlanish harorati 1830°C.

•  

Kremniy ishqorlarning suyultirilgan eritmalari bilan ta’sirlashib silikatlar hosil qiladi ba bu reaksiyada vodorod ajraladi:

• Kremniy ishqorlarning suyultirilgan eritmalari bilan ta’sirlashib silikatlar hosil qiladi ba bu reaksiyada vodorod ajraladi:
• Si + 2NaOH + = +
• Kremniy faqat ftorid va nirit kislota aralashmasida erib, boshqa kislotalarda erimaydi:
• 3Si + 4+ 18HF = 3[Si] + 4NO + 8
• Bunda [Si] vodorod geksaftorosilikat kislotasi hosil bo‘ladi u faqat eritmada mavjud bo'ladi.

•  

Silitsidlar

• Metallarning kremniy bilan hosil qilgan birikmalari ular karbidlardan tubdan farq qiladi. Silitsidlar bog’lanish ionlikovalentdan metallgacha o ‘zgaradi. Kremniyning metallar bilan ta’sirida kremniy oksidlovchi bo‘ladi:

2Mg + Si =

• Shunga o‘xshash silitsidlar Ca, Fe, Cu, Bi bilan olingan. Silitsidlar kislotalar va yuqori haroratga chidamli, shuning uchun ular ana shu maqsadlarda ishlatiladi.

•