Korrupsiya taraqqiyot kushandasi Korrupsiya bu

Korrupsiya taraqqiyot kushandasi
Korrupsiya bu - Rasmiy shaxs, shaxsiy moddiy yoki nomoddiy foyda olish uchun davlat tomonidan tayinlangan vakolatlardan foydalanadigan noqonuniy harakat.
So’nggi yillarda butun dunyoda iqtisodiy, ijtimoiy hamda siyosiy jihatdan rivojanishlarning asosiy kushandasi o'laroq korrupsion omil xizmat qilmoqda. Ushbu omil dunyo miqyosida hal etilishi lozim bo‘lgan global muammolardan biriga aylandi. Shuningdek mazkur illatning kurtak yoyishi inson huquq va erkinliklarining poymol qilinishiga va jamiyatdagi sog’lom rivojlanish muhitini zararlanishiga olib keladi. Shu sababdan korrupsiya hamda uni keltirib chiqaruvchi omillarga qarshi kurashish keng miqyosda xalqaro ahamiyat kasb etib, jahon siyosatining muhim masalalari qatoridan joy olmoqda. 
Bu illatni keltirib chiqaruvchi omillar bir nechta hisoblanadi, mazkur sohada ilmiy izlanish olib borgan ba'zi bir tadqiqotchi olimlar hamda siyotsatchilarning fikrlariga ko’ra korrupsiyani yuzaga keltirishning omili o’laroq uni korrupsion harakatlarni vujudga keltirish talabi hamda korrupsion harakatlarni amalga oshirish taklifi tashkil etadi. Ushbu ikki omil o’z ichiga a) buyrokratik to’siqlarning mavjudligi b) jamiyatda mehnatga haq to’lashning oylik miqdori, c) qonunchilikda korrupsion jinoyatlarni sodir etganlik uchun belgilangan jazolarning darajasi, d) jamoatchilik nazoratining qay darajada o’rnatilganligi hamda qonunlar va jamiyatda o’rnatilgan tartib-qoidalaridagi shaffoflik kabi bir necha faktrlarni qamrab oladi.
Shulardan birinchisi davlat boshqaruvida buyrokratik to’siqlarning mavjudligi omilidir. Joriy faktrning mavjudligi fuqarolarning jamiyat hayotidagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarda ishtirokida ovoragarchiliklarni hamda qog’ozbozliklarni keltirib chiqaradi. Ushbu holatda o’z-o’zidan munosabat ishtirokchilarida yuzaga kelgan muammolar yechimi o’laroq korrupsion harakatlar o’rtaga chiqadi. Bizning jamiyatimizda ham buyrokratik to’siqlarni bartaraf etish maqsadida ko’plab ishlar amalga oshirildi, xususan davlat organ hamda tashkilotlarining faoliyat jarayonlari zamonaviy texnologiyalar orqali raqamlashtirila boshlandi shuningdek jamiyat hayotida ortiqcha ovoragarchiliklarni bartaraf etish fuqarolarga davlat xizmatlarini ko’rsatish tizimini yanada takomillashtirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 31-yanvardagi 70-sonli qarori bilan O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzurida davlat xizmatlari agentligi tashkil etildi. Bundan tashqari, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 23-martdagi PF-6191-sonli “Aholi va tadbirkorlik subyektlarining davlat xizmatlaridan foydalanishi uchun yanada qulay shart-sharoitlar yaratish, byurokratik to‘siqlarni kamaytirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi farmoni qabul qilinib, joriy farmoning 4-bandi bilan davlat xizmatlarini ko’rsatishda ortiqcha ovoragarchilik hamda qog’ozbozlik holatlariga sabab bo’layotgan 18-turdagi hujjatlarni 2021-yil 1-iyundan boshlab davlat organlari, xo‘jalik birlashmalari, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, davlat tashkilotlari va muassasalaridan aholi, shu jumladan tadbirkorlik subyektlaridan talab qilish tartibi bekor qilinib, mazkur hujjatlarni davlat organlari hamda tashkilotlari tomonidan Idoralararo integratsiya platformasidan foydalangan holda “elektron hukumat” tizimi orqali olish amaliyoti joriy etildi.
Davlat va jamiyat hayotida korrupsiyon harakatlarni keltirib chiqarishga xizmat qiluvchi muhim omillardan yana biri