Корреляцион ва регрессия Асосий тушунчалар. Чизиқли ва чизиқсиз корреляция

6. Корреляцион муносабат. Агар белгилар орасидаги боғлиқлик чизиқли бўлмаса, боғлиқлик зичлигини аниқласида. Корреляция коэффициентидан фойдаланиб бўлмайди. Бундай ҳолда корреляцион муносабатдан фойдаланилади.
Демак, белгилар орасидаги боғлиқлик чизиқсиз бўлганда, унинг зичлиги кўрсатгичини аниқласида корреляцион муносабатни аниқлаш зарур бўлади. Бунинг учун Y-натижавий факторларнинг ўрта кватратик четланиши ҳисобланади:

Сўнгра натижавий факторларнинг ўртача қиймати бўйича ўрта квадратик четланиш

ҳисобланади (бунда – чизиқли боғлиқликнинг ўрта қиймати).
Агар боғлиқ функционал бўлса, тенглик ўринли бўлади. У ҳолда .
Агар белгилар орасида боғлиқлик мавжуд бўлмаса ва .
Агар боғлиқлик корреляцион бўлса тенгсизлик ўринли. Шунинг учун боғлиқлик зичлиги кўрсатгичини ва қийматлар орқали қуйидаги формули билан баҳолаш мумкин:
.
Ушбу ифодага корреляцион муносабат деб аталади. Агар боғлиқлик функционал бўлмаса . Бундан келиб чиқади.
Агар боғлиқлик мавжуд бўлмаса , бундан эса . Шундай қилиб, корреляцион муносабат 0 ва 1 сонлар орасида ўзгарар экан.
Мисол: n = 6

X	Y	X^2	X^3	X^4	yx	yx^2
3	12	9	27	81	36	108
3	13	9	27	81	39	117
4	19	16	64	256	76	304
4	20	16	64	256	80	320
6	39	36	216	1296	234	1404
6	41	36	216	1296	246	1476

парабола коэффициенти

формула билан топилади.


Топшириқлар

1. 
   Чизиқли ва чизиқсиз корреляция.
   
2. 
   Регрессия тенгламаси нимани анилайди?
   
3. 
   Корреляцион тенглама параметрларини мантиқий ва иқтисодий маъноси.