Координаттар

Координат жүйесі жазықтықта орналасқан кез келген M нүктеге екі x және y сандарын сәйкес қояды, бұны кейде M(x, y) деп те жазады.
x дегеніміз M нүктесінің X өсіне ал y дегеніміз Y өсіне түсірілген проекциялары:

Мысалы.

Ескерту.
x пен y таңбалары мына схема бойынша аңықталады:

Егер P(х₁;у₁) және Q (х₂;у₂) нүктелері берілсе, онда Р Q кесіндісінің ортасы N(х;у) координаталарын табуға болады. N(х;у) нүктесінің координаталарын табу үшін  ;  теңдіктерімен анықталады.
б) Алған қорытындыны қарапайым мысалдармен бекіту
ІІ кезең
№1Координаталық жазықтықта А(1;2), В(-4;2), С(-5;-2), Д(4;-2) нүктелерін салыңдар. Осы нүктелерді қосыңдар.Қандай фигура шықты? СД N(-1;-2)
№2Координаталық жазықтықта М(-2;2), Р(4;2), Т(5;-3), К(-1;-3) нүктелерін салыңдар. Осы нүктелерді қосыңдар.Қандай фигура шықты? МР N(1;2)
№3Координаталық жазықтықта А(1;2), В(-4;2), С(-5;-2), Д(3;-2) нүктелерін салыңдар. Осы нүктелерді қосып ортасының координатасын тап.

№4Координаталық жазықтықта М(-2;2), Р(4;2), Т(5;-3), К(-1;-3) нүктелерін салыңдар. Осы нүктелерді қосып ортасының координасын тап.

Сергіту сәті жауабы дұрыс болса, екі қол горизонталь бағытқа созылады. 
жауабы дұрыс болмаса, екі қол вертикаль бағытқа созылады. 
1.Өзара қилыспайтын түзулер перпендикуляр деп аталады
/вертикаль/
2.Түзуге берілген нүктеден бір ғана перпендикуляр жүргізуге болады. / горизонталь/
3.Рене Декарт француз математигі және философы /горизонталь/
4.Вертикаль сызылған түзу абсциссалар осі деп аталады. /вертикаль/
ІІІ кезең
«Танып - білу»шағын мақсаты: анықтамаларын, ережелерді білу, үлгі бойынша есептер шығару
№194 Квадраттың 6 см-ге тең қабырғасы абсцисса осінде жатыр. Координаталар басы осы қабырғаның ортасында орналасқан. Квадраттың төбелерінің координаталарын табыңдар. Екі жағдайды қарастырыңдар: 1) квадрат абсцисса осінен жоғары жатыр; Салу А(-3;0), В(-3;6), С(3;6), Д(3;0) 2) квадрат абсцисса осінен төмен жатыр. Салу А(-3;0), Д(3;0), Е(3;-6), Ғ(-3;-6)
№196. А(-2;3) нүктесінен координаталық остерге түсірілген перпендикулярмен және координаталық осьтермен шектелген тіктөртбұрыштың периметрін табыңдар
ІІ. деңгей
«Түсіну, пайдалану, талдау»
Мақсаты: өзгертіп берілген тапсырмалар, оларды орындау үшін алғашқы білімдерін түрлендіріп пайдалану, оқушының ойлау қабілетін жетілдіру
Өздік жұмыс: «Жылдам әрі тез»
І топ
Тапсырмадағы нүктені координаталары бойынша белгілеп, бірден кесіндімен қосып отыр . Не шықты? АВ кесіндісінің ортасын тап.
(-2;2), (-3;-1), (-6;-2), (-5;1), (1;3), (2;6), (-1;5), (-2;2), (-5;3), (-6;6), А(-3;5), В(-1;-1), (2;-2), (1;1), (-2;2), (-2;-2), (-5;-6). N(-2;2)
ІІ топ
Тапсырмадағы нүктені координаталары бойынша белгілеп, бірден кесіндімен қосып отыр . Не шықты? АВ кесіндісінің ортасын тап.
(4;-6), (3;-2), (2;-1), (-1;-1), (-4;2), А (-6;3), В(-3;3), (-5;6), (-2;4), (-2;7), (-1;5), (2;2), (2;-1). N(-4.5;3)