Konstitutsiya nazariyasi

9. Konstitutsiya loyihalarini tayyorlash

1. 
   Konstitutsiya loyihalari turli davlatlarda turlicha tayyorlanadi. Konstitutsiya loyihalarini tayyorlashning quyidagi usullarini ko`rsatish mumkin.
   
2. 
   Loyiha maxsus konstitutsiyaviy komissiya tomonidan tayyorlanadi.
   
3. 
   Loyihalar siyosiy partiyalar va jamoat birlashmalari tomonidan taqdim etiladi.
   
4. 
   Loyiha parlament yoki hukumat tomonidan tayyorlanadi. Masalan, Fransiyaning sobiq Prezidenti De Goll Fransiyaning 1958 yilgi Konstitutsiyani tayyorlashda keng ishtirok etgan.
   
5. 
   Loyihani tayyorlashda sobiq mustamlaka qiluvchi mamlakatlar faol ishtirok etadi. Masalan, Buyuk Britaniya o`zining sobiq mustamlaka davlatlarida ularning Konstitutsiyalarini tayyorlashda qatnashgan.
   
6. 
   Loyiha Konstitutsiyaviy ta`sis majlisi tomonidan tayyorlanadi. Bunga Italiya (1947 yilgi), Braziliya (1988 yilgi), Rossiya (1993 yilgi) Konstitutsiyalari misol bo`la oladi.
   

10. Konstitutsiyani qabul qilish usullari
Konstitutsiyaning qabul qilishning quyidagi usullarini ko`rsatish mumkin:
Ta`sis (konstitutsiyaviy) majlis tomonidan. Braziliya (1988), Portugaliya (1976), Bolgariya (1991), Ruminiya (1991) Konstitutsiyalari shu usul bilan qabul qilingan.
Amaldagi parlament tomonidan - O`zbekiston (1992) Xitoy (1992), Tanzaniya (1977) Konstitutsiyalari misolida.
Referendum yo`li bilan - Rossiya (1993), Fransiya (1958), Qozog`iston (1995), Kuba (1976), Chili (1980) kabi davlat konstitutsiyalari referendum yo`li bilan qabul qilingan.
Ko`pgina rivojlanayotgan mamlakatlarda Konstitutsiyalar hadya etish yo`li bilan ham qabul qilinadi. Hadya etishning 3 yo`li mavjud:
1. Mutlaq monarxiya sharoitida Konstitutsiyani o`z xalqiga podsho, qirol, sulton, monarx hadya qiladi. Buni Nepal (1962), Saudiya Arabistoni (1992) Konstitutsiyalari misolida ko`rishimiz mumkin.
2. Metropoliya mustamlakachi davlat o`z mustamlakasiga Konstitutsiya hadya qiladi va uning mustaqil davlatligini tan oladi. Buyuk Britaniya 1979 yil Zimbabvega Konstitutsiya hadya qilgan.
3. Harbiy yoki revolyutsion Kengash Konstitutsiyani hadya qiladi. Masalan, Misr, Suriya, Iroq, Afg`oniston Konstitutsiyalari shu tarzda qabul qilingan.