Konstitutsiya nazariyasi

12. Konstitutsiyani himoya qilish. Konstitutsiyaviy nazorat
Konstitutsiyaviy nazorat bu davlat hokimiyati organlari faoliyati va normativ-huquqiy hujjatlari Konstitutsiyaga muvofiqligini tekshirish iborat faoliyatdir.
Konstitutsiyaviy nazorat obyektlari qatoriga davlatning ichki qonunlari, hali kuchga kirmagan xalqaro shartnomalari, ijroiya hokimiyatning hujjatlari, mahalliy o`z-o`zini boshqarish aktlari, ayrim hollarda jamoat birlashmalarining aktlari kiradi.
Konstitutsiyaviy nazorat obyektlari turli davlatlarda turlichadir.
Konstitutsiyaviy nazorat o`z mohiyatiga ko`ra birinchidan, dastlabki, ya`ni normativ – huquqiy xujjatning kuchga kirguniga qadar tekshirilishi va ikkinchidan, keyingi, ya`ni normativ – huquqiy xujjatning kuchga kirganidan so`ng tekshirilishi iborat.
Huquqiy oqibatlarga ko`ra konstitutsiyaviy nazorat qaror qiluvchi va tavsiyaviy nazoratga bo`linadi. Qaror qiluvchi konstitutsiyaviy nazoratda konstitutsiyaviy deb topilgan normativ- huquqiy xujjat o`zining yuridik kuchini yo`qotadi. Tavsiyaviy konstitutsiyaviy nazoratda esa shu me`yoriy huquqiy xujjatni qabul qilgan organga uni bekor qilish tavsiya etiladi.
Majburiyligi darajasiga ko`ra konstitutsiyaviy nazorat majburiy va fakultativ turlarga bo`linadi. Majburiy konstitutsiyaviy nazorat qonun talabiga muvofiq amalga oshiriladi. Fakultativ-konstitutsiyaviy nazorat esa vakolati bo`lmagan subyekt tashabbusi bilan o`tkaziladi.