Konstantin Dmitrievich Ushinskiyning pedagogik nazariyasi va didaktik ta’limoti

Ushinskiy ta’lim yo’nalishida ikki yo’nalish borligini qayd etdi. Birinchi yo’nalish bolalar o’qituvchining rahbarligida buyum yoki hodisani kuzatadilar va shu buyum yoki hodisa to’g’risida umumiy tushuncha hosil qiladilar. Ikkinchi yo’nalishda olingan bilimlar umumlashtiriladi va mustahkamlanadi.

Ushinskiy maktabning ikki xodimi: murabbiy bilan o’qituvchi o’rtasida tarbiya va ta’lim (funktsiyasini) jarayonini bo’lib qo’yishga qarshi norozilik bildirdi. U ta’limni tarbiyaning eng muhim vositasi deb hisobladi.

Ushinskiy maktabning ikki xodimi: murabbiy bilan o’qituvchi o’rtasida tarbiya va ta’lim (funktsiyasini) jarayonini bo’lib qo’yishga qarshi norozilik bildirdi. U ta’limni tarbiyaning eng muhim vositasi deb hisobladi.

Ushinskiy o’zining pedagogik tizimida dars hamda ta’lim metodiga katta ahamiyat berdi.

Ushinskiy bolalarda mustaqil ishlash qobiliyatini o’stirishga e’tibor berib, o’qituvchi maktabga yangi kirgan bolalarga darsda mustaqil ishlashning to’g’ri usullarini o’rgatishi kerak, bolalar to mustaqil ishlash malakalarini mustahkam o’zlashtirib olmaguncha, ularga uyga vazifalar berish yaramaydi, deydi.

Ushinskiy «Rus tilini dastlabki o’qitish» (1864) sarlavhali maqolasida bir qancha qimmatli metodik ko’rsatmalar berdi. Uning fikricha, o’qitishning uchta vazifasi bor:
1) bolaning nutqini o’stirish;
2) bolalarni rus tilinining boyligidan ongli suratda foydalanishga o’rgatish
3) tilning mantiqini (grammatikasini) o’zlashtirish.
Bu uch vazifa bir vaqtda birlikda bajariladi.

Rossiyada o’qishga o’rgatishda tovush metodini joriy qilish va keng tarqatishda Ushinskiyning xizmati katta bo’ldi.

Rossiyada o’qishga o’rgatishda tovush metodini joriy qilish va keng tarqatishda Ushinskiyning xizmati katta bo’ldi.

Ushinskiy pedagogika o’qituvchilari va o’rta maktab o’qituvchilari tayyorlaydigan pedagogika fakultetlari to’g’risidagi fikrni olg’a surdi. U bunday deb yozgan edi: bizda meditsina fakultetlari bor-u, pedagogika fakultetlari yo’q ekan, bu shuni ko’rsatadiki, biz axloqiy va tarbiyaviy sog’lig’imizga qaraganda tanamiz sog’lig’ini ko’proq qadrlar ekanmiz. Uning bu fikri so’nggi yillarda amalga oshdi.