Konfransinin

 

ƏZƏLƏ TOXUMALARININ ZƏDƏLƏNMƏ 

DƏRƏCƏSİNİN İLKİN QİYMƏTLƏNDİRİLMƏSİ 

SİSTEMİ 

Magistr: 

 

 

 

            Elmi rəhbər:   

Şahvələdova Gülbəniz İlqar                     dos.K.Ş. İsmayılova  

II kurs, qrup A6347 

 

           Əzələlər-  bunlar  elə  strukturlardıki  insanın  bədənindəki 

hərəkəti təmin edirlər. Əzələlər lifli quruluşa malikdirlər. Əzələ 

dəstələri  isə  öz  növbəsində  əzələ  liflərinin  birləşməsindən 

təşkil  olunmuşlar.  Əzələnin  2  növünü  ayırd  edirlər,bunlardan 

---

283 

 

birincisi  yalnız  bizim  beynimiz  əmr  etdiyi  zaman  fəaliyyət 

göstərir,ikinci növü isə  biz  yuxuda olduğumuz  müddətdə belə 

fəaliyyətini  davam  etdirir.  İnsanın  bədənində  təqribən  640 

əzələ mövcuddur ki,  hər biri öz növbəsində bədənin  müəyyən 

bir  hissəsinin  hərəkətini  təmin  edirlər.  Əzələ  toxumaları-

eninəzolaqlı,  saya  və  ürək  əzələ  toxumaları  olaraq  3  növə 

bölünürlər.  Əzələ  toxumalarının  ciddi  zədələnmiş  halında, 

miyogen hüceyrələr şəklində olan ehtiyyat,  skelet əzələlərinin  

bərpasını  təmin  etmir,  bu  da  zədələnmiş    əzələ  toxumasının 

bərpasını  təmin  etmək  üçün  yeni  metodların  inkişafının 

vacibliyinə 

və 

əzələ  toxuması  zədələnməsinin  ilkin 

qiymətləndirilməsi 

məqsədilə 

eksperimental 

modellərin 

tətbiqinə  səbəb  olur.  Bu  araşdırmanın  məqsədi  zədələnmiş 

əzələ  toxumasının  zədələnmə  dərəcəsini    öyrənmək  üçün 

istifadə  olunan  eksperimental  modelləri  müqayisə  etməkdir. 

Skelet əzələsi toxumasının bərpası məsələsinin öyrənilməsində 

irəliləyiş  üçün  vacib  şərtlərdən  birİ  adekvat  eksperimental 

modellərin yaradılmasıdır. Bu modellər aşağıdakılardır:

 

1.Əzələlərə təsir edən faktorların təbiətinə əsasən fiziki 

modellər (mexaniki, silah   və istilik) 

2. Kimyəvi modellər (farmakoloji agentləri və digər kimyəvi 

maddələrdən istifadə) 

3. və bioloji modellər (infeksion və genetik  əzələ 

zədələnməsinin denervasiyası). 

Geniş  istifadə  olunan  modellərdən  biridə  Kontuziya 

modelidir.  Bədənin  bütün  səthinə  və  ya  onun  böyük  bir 

hissəsinə  kəskin  mexaniki  təsir  nəticəsində  baş  verən  patogen 

bir  vəziyyətdir.  Eksperimental  məqsədlə,  standart  bir  zədə 

yarada  bilmək  üçün,  əksər  hallarda,  əzələ  proyektor  sahəsinə 

düşür,  mexaniki  qüvvə  isə    onun  düşdüyü  hissəni  seçməklə 

---

284 

 

idarə olunur. 

Ədəbiyyat: 

https://cyberleninka.ru/article/n/eksperimentalnye-modeli-dlya-izucheniya-

regeneratsii-poperechnopolosatoy-skeletnoy-myshechnoy-tkani 

 https://az.wikipedia.org/