Konfransinin

AXC-NİN GENDER  BƏRABƏRLİYİ 

 

Tələbə:                                                         Elmi rəhbər: 

Məmmədli Aysu Anar qızı                       Prof. İradə  Nuriyeva 

II kurs, qrup 673.7 

 

       Azərbaycan  tarixinə  nəzər  salsaq  görərik  ki,  cəmiyyətin 

inkişafının  bütün  mərhələlərində  qadınlar  kişilərlə  bərabər 

dövlət  quruculuğunda,  siyasi  qərarların  verilməsində  fəal 

iştirak edirlər. Ölkəmizdə milli qadın siyasəti tariximizin şanlı 

səhifəsi  olan  Azərbaycan  Xalq  Cümhuriyyəti  dövründə  dövlət 

statusu alıb. Həmin dövrdə ilk dəfə olaraq müsəlman Şərqində 

qadına  seçmək  və  seçilmək  hüququnun  verilməsi  tarixi 

nailiyyət  hesab  olunurdu.  Bununla  da  nəinki  Şərqdə,  hətta 

demokratiyanın  beşiyi  sayılan bir  sıra Avropa ölkələrindən və 

ABŞ-dan  əvvəl  qadına  cəmiyyət  həyatında  siyasi  proseslərə 

qoşulmaq  hüququ  verilib.  Sovet  hakimiyyətinin  70  ili  ərzində 

Azərbaycanın iqtisadi-siyasi, elmi-mədəni və ictimai həyatında 

qadınların yüksək intellektual zümrəsi formalaşıb. Azərbaycan 

dövlətçilik  tarixində,  dövlətin  inkişafında,  ictimai-siyasi 

mühitin  formalaşmasında  qadınların  xüsusi  yeri  var.  Milli 

dövlətçilik  anlayışının  keşiyində  duran  qadınlarımız  dövlətə, 

dövlətçiliyə,  milli  məfkurəyə  bağlı  olub,  onun  üçün 

---

379 

 

mücadilələr  verib.  Bu  gün  də  o  ənənəni  davam  etdirirlər. 

Qadınların  dövlətçiliyə  bağlılıq,  dövlət  quruculuğunda  iştirak 

etmək  ənənəsini,  missiyasını  müasir  qadınlar  çox  uğurla 

daşıyır. 

      Tədqiqatçılar  vurğulayır  ki,  Azərbaycan  tarixən  bir  sıra 

müsbət  məsələlərdə  lider  dövlət  olub.  Bildirilənə  görə,  yalnız 

Şərq aləmində deyil, hətta bir sıra Qərb ölkələrində də çox şeyə 

birinci  olaraq  Azərbaycan  sahib  olub.  Buna  nümunə  olaraq 

1918-20-ci 

illərdə  mövcud  olmuş  Azərbaycan  Xalq 

Cumhuriyyəti dövründə qadınlara ilk dəfə seçki hüququ verilib. 

Səhv  etmiriksə,  buna  qədər  nəinki  qonşu  respublikalarda,  heç 

iri dövlətlərin çoxunda qadınların səs vermək hüququ olmayıb. 

     Dünyanın  seçki  ənənəsini  araşdıran,  burada  qadının  rolunu 

öyrənən tədqiqatçıları  yazır ki,  Azərbaycanda bütün dövrlərdə 

qadının  ictimai-siyasi  yükü  olub.  Bizim  qadınların  hər  zaman 

dövlət  işləri,  dövlət  quruculuğu  ilə  maraqlandığını  deyən 

tədqiqatçılar  bildirir  ki,  1918-ci  ildə  yaradılmış  Azərbaycan 

Xalq  Cumhuriyyəti  dövründə  ölkə  ərazisində  yaşayan  bütün 

xalqların və hər iki cinsin bərabər seçki hüququ qanunla təsbit 

edilirdi.  Bununla  da  Azərbaycan  Şərqdə  qadınlara  seçki 

hüququ  verən  ilk  ölkə  oldu.  Tədqiqatçılar  qeyd  edir  ki,  bizim 

qadınlarımız  öz  fəaliyyəti  ilə  daha  böyük  nailiyyətlər 

qazanmağa qabildir.