Konformatsiya nima?

Organik kimyo nazariy tushunchalarini rivojlanishi
Organik birikmalarning tuzilish nazariyasi va reaksiyaga kirishish qobiliyati, molekuladagi atomlarning boqlanishi to’qrisidagi ta'limot, molekuladagi atomlarning o’zaro ta'siri va kimyoviy reaksiyaga kirishishi organik kimyoning nazariy asoslaridir.
Radikallar nazariyasi: organik kimyoning birinchi tuzilish nazariyasi radikallar nazariyasidir. I. Bertselius anorganik birikmalarning kimyoviy boqlarini elektrokimyoviy nazariyasini yaratgan. Bu nazariyaga asosan xamma birikmalar qarama-qarshi ionlardan tashkil topgan va ular o’zaro elektrostatik tortilib turadi. Organik birikmalarda ionlarning o’rnida radikallar bo’lib, bu radikallar reaksiyalarda bir moddadan ikkinchisiga o’zgarmasdan o’tadi. M-n: C₆H₅-COOH, C₆H₅-CHO, C₆H₅-COCl. Ammo keyinchalik radikallar nazariyasi inqirozga uchradi, ya'ni organik birikmalarning vodorodi o’rniga xlor va boshqa guruxlarni almashtirish mumkinligi aniqlandi.. M-n: CH₃H == CH₃Cl
Tiplar nazariyasi:  organik birikmalar tiplar bo’yicha sinflashtiriladi. M-n: CH₃COOH, ClCH₂COOH bir tipga kiradi. Keyinchalik ammiak tipi topildi
Unitar nazariya. Tiplar nazariyasi unitar nazariya bilan to’ldirildi. Xamma organik birikmalar ma'lum tip birikmalar vodorod atomlarini radikallarga almashinishidan xosil bo’ladi. Asosiy tiplar quyidagilar:

Bu nazariyalar izomeriya xodisasini tushuntira olmaydi.
Organik birikmalarning tuzilish nazariyasi
A.M.Butlerov 1860 yilda tuzilish nazariyasini yaratdi. Nazariyaning ikki xil ta'rifi mavjud: A.M.Butlerov ta'rifi va uning xozirgi zamon ta'rifi.
A.M.Butlerov ta'rifi: “Murakkab zarrachaning kimyoviy tabiati uning tarkibiga kiruvchi elementar zarrachaning tabiatiga, ularning miqdoriga va kimyoviy tuzilishiga boqliq”.
Xozirgi zamon ta'rifi:  “organik birikmalarning fizik va kimyoviy xossalari uning tarkibiga xamda kimyoviy elektron va fazoviy tuzilishiga boqliq”. Bu ta'rif birikmalarning xamma xossalarini xisobga oladi.
Organik kimyoni aloxida fan qilib o’qitishning asosiy sabablari:
1. Ma'lum bo’lgan organik birikmalarning turli-tumanligi va ko’pligi (7-8 mln.);
2. Organik birikmalarning tez o’zgaruvchanligi. Ular xarorat ta'sirida suyuqlanadi, parchalanadi va oson yonadi.
3. Organik birikmalar tarkibining murakkabligi (C₆H₁₀O₅)_n nq10-100000;
4. Organik birikmalar dissotsiyalanmaydi, chunki uglerod-uglerod orasidagi boq kovalent boqdir.
5. Organik birikmalarning reaksiyalari sekin, vaqtning o’tishi bilan boradi;
6. Organik birikmalarda izomeriya xodisasi mavjud. M-n: C₅H₁₂ uglevodorodning uchta izomeri bor: CH₃CH₂CH₂CH₂CH₃ n-pentan, CH₃CH(CH₃)CH₂CH₃ 2-metilbutan, CH₃C(CH₃)₂CH₃

2.Organik kimyoda nazariy tushunchalarning rivojlanishiga xissa qo’shgan olimlarning ishlari

Organik kimyo faniga olimlar turlicha ta'rif berishgan. “Organik kimyo uglerod birikmalarining kimyosi” (A.Kekule 1851y). Aniqroq ta'rifni 1889 yili K Shorlemmer bergan: “Organik kimyo uglevodorodlar va ularning xosilalarini o’rganadigan fandir”. Lekin bu ta'rif xam anorganik va organik kimyo o’rtasidagi farqni ko’rsata olmaydi, chunki CO₂, CO, K₂CO₃, Na₂CO₃ va boshqalarni anorganik va organik moddalarning xosilasi deb aytish mumkin. Xamma organik birikmalar asosan uglerod, vodorod va boshqa element atomlaridan tashkil topgan. Organik kimyoning zamonaviy ta'rifi quyidagicha: “Organik kimyo uglerodning boshqa elementlar bilan xosil qilgan birikmalarini o’rganadigan fandir”. Organik birikmalarning tabiiy manba'lariga neft, tabiiy gaz, ko’mir, slanetslar, torf, yoqoch. qishloq xo’jalik maxsulotlarining chiqindilari kiradi. Bu manba'lardan organik birikmalar turli usullar bilan ajratib olinadi. Organik birikmalar asosan sintez qilib olinadi. Ma'lumotlarga qaraganda 7-8 million organik moddalar mavjud b’lib, bir kunda taxminan 500 ta yangi modda sintez qilinadi.

5.Kimyoviy tuzilish va kimyoviy birikmalardagi izomeriya