Konchilik ishi va metallurgiya

Yon tomondan yoritilganda binolarning tabiiy yoritilishini hisoblash.
Mashg‘ulotning maqsadi. Ishlab chiqarish xonalarini sun’iy yoritish turlari, yoritish me’yorlari, foydalaniladigan yoritish chiroqlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar bilan tanishish va sun’iy yoritishni hisoblashda amaliy ko‘nikmalar hosil qilish.

Topshiriq: Ishlab chiqarish xonalarini yoritish turlari, me’yorlash, foydalaniladigan elektr chiroqlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar bilan tanishish va ishlab chiqarish xonalarini sun’iy yoritish va hisoblash bo‘yicha amaliy ko‘nikmalar hosil qilish.
Nazariy qism
Tabiiy yorug‘lik – bino xonalarini tabiiy yorug‘lik bilan ta’minlash quyidan, yonidan, tepasidan va aralash, ya’ni tashqi devorga qo‘yilgan derazalar yordamida, tepadan tomga o‘rnatilgan fonarlar yordamida va aralashda har ikkalasi birgalikda amalga oshiriladi.

Tabiiy yorug‘lik turini tanlashda texnologik jarayon, qanday aniqlikda ishlash sharoiti, binoning hajmiy-rejaviy va konstruktiv echimi qurilish joyini iqlimiy va yorug‘lik-iqlimiy tomonlari iqtisodiy omillari hisobga olinadi.

Tabiiy yorug‘lik turini tanlashda variantlar solishtirib, qo‘yilgan talablarga javob beradigan, ya’ni ishlash uchun yaxshi sharoit yaratilgan, kam mablag‘ sarflanadigan va ekspluatatsiya davrida mustahkamligi yuqori darajada ta’minlanishi hisobga olingan holda tanlanadi.

Yon tomondan yoritish asosan ko‘p qavatli binolarda hamma xona chuqurligi shartli ishchi maydon yuzasidan deraza balandligiga nisbati 8 dan oshmaganda, tepadan va yondan yoritish bir qavatli ko‘p oraliqli binolarda qo‘llaniladi.

Tabiiy yorug‘likdan hosil bo‘lgan yoritishni qiymati doimiy bo‘lmaganligi uchun, xonalarda tabiiy yorug‘lik qiymatini absolyut birlikda aniqlab bo‘lmaydi. SHuning uchun ham sanoat binolarida yoritish nisbiy kattalikda reglamentlanadi, ya’ni tabiiy yorug‘lik koeffitsienti. Tabiiy yorug‘lik koeffitsienti TYoK "e" (en) harfi bilan belgilanadi.

Turli tumanlarda joylashgan binolar uchun TYoK ning me’yorlangan qiymati "e" quyidagi formula bilan aniqdanadi e = e_n m.