Концепсия - ўзаро боғлиқ ва ягона тизимни ташкил этувчи бирор нарса ҳақидаги қарашлар, қоидалар мажмуаси.
Рақамли компетенция - инсоннинг ўз касбий фаолиятида АКТдан самарали фойдаланиши бўйича билим, малака ва кўникмаси ёки қобилиятига оид ўзига хос хусусияти сифатида тавсифланади.
ИМПЕРАТИВ - (лотинча императивус императив), буйруқ, талаб, тартиб, хулқ -атворнинг сўзсиз принципи.
Психологик манипуляция-бу манипулятор манфаатлари йўлида яширин, алдамчи ва зўравонлик тактикасидан фойдаланган ҳолда бошқа одамларнинг идрокини ёки хатти-ҳаракатини ўзгартириш мақсадида амалга ошириладиган ижтимоий таъсир ёки ижтимоий-психологик ҳодисанинг бир тури.
Синхрон электрон таълим — масофавий таълим ҳисобланади, лекин бу реал вақтда амалга ошириладиган таълимдир. У оддий кундузги таълимга ўхшайди, фарқи шундаки, иштирокчилар бир-биридан узоқ масофада бўлади. Кундан-кунга кенг тарқалиб бораётган вебинарлар мазкур таълим шаклининг энг ёрқин кўринишидир.
Асинхрон электрон таълим — бу талаба барча керакли маълумотни онлайн-манбалардан ёки электрон ахборот ташиш воситалари (CД, ДВД ёки флаш-карталар)дан олиши ва материални ўзлаштириш суръати ва жадвалини ўзи мустақил ташкил этишдир.
Профессиограммаларни ишлаб чиқиш негизида қуйидаги тамойилларни ёритиб беради
1) касбий фаолиятни ўрганишга комплекс ёндашув;
2) аниқ амалий мақсадга эришишга бўйсунадиган профессиограммани мақсадли тузиш;
3) касбнинг типик ва ўзига хос хусусиятларини акс эттирувчи касбий хусусиятларни типлаштириш ва фарқлаш;
4) муайян ижтимоий-иқтисодий шароитларда касб-ҳунар ҳолатининг реал акс этиши;
5) касбий ўсиш ва мартаба истиқболларини ҳисобга олган ҳолда;
6) экстремал ва касбларнинг тавсифини ўз ичига олган ишончлилик
ностандарт шароитлар;
Эргономика (ёки инсон омиллари) - бу одамлар ва тизимларнинг бошқа элементлари ўртасидаги ўзаро таъсирни ўрганадиган илмий интизом ва инсон саломатлигини таъминлаш ва тизимнинг умумий фаолиятини оптималлаштириш учун назария, қонунлар, маълумотлар ва дизайн усулларидан фойдаланадиган касб.
"Эргономика" сўзи юнонча эргон (иш) ва номос (қонун) сўзларидан келиб чиққан, яъни. меҳнат жараёни ҳақидаги фан. Эргономика дизайн жараёнида иштирок этади ва вазифаларни, ишларни, маҳсулотларни, муҳитларни ва тизимларни одамларнинг эҳтиёжлари, қобилиятлари ва жисмоний имкониятлари билан уйғунлаштириш учун баҳолаш билан шуғулланади
Шунингдек, рақамли технологиялар асосида “Таълимда ахборот технологиялари” фанини ўқитишнинг психологик асослари қуйидагилар деб ҳисоблаймиз.
талабаларда ўқув материалининг мазмунини англаш ҳаракатчанлигини ошириш;
талабаларга рақамли технологияларга қарамлик (аутизм)ни тушунтириб етказиш;
талабаларда мантиқий фикрлаш қобилияини ривожлантириш;
касбий кўникмани шакллантиришда мотивацияни вужудга келтириш;
хотира хусусиятлари билан фикрни жамлаш, хулосалаш;
тиришқоқлик, интилувчанлик ва мақсадни тўғри қўйиш;
императив ва манипулятив мулоқатда ўзаро муносабатнинг ахлоқий қоидаларига риоя қилиш;
лудомания симптомларини келтириб чиқарувчи омилларни ва оқибатларини талабаларга тушунтириш;
талабаларни сабр-қаноатли, янгиликка интилувчан бўлишга ундаш.
Рақамли технологиялар билан ўзаро муносабатда педагогик-психологик асосларнинг профессиограммага интегратив таъсирлари ижобий ва албатта салбий ҳолатларга олиб келиши мумкин бўлади. Ижобий ҳолатлар юқорида келтирилган таълимий тарибиявий, психологик асосларнинг қай даражада(аъло, яхши, ўрта, қониқарли ва қониқарсиз) эканлиги билан боғлиқ.
Do'stlaringiz bilan baham: |