Kompyuterli matematika tizimlari mundarija kirish 3 I. Bob. Taqsimlangan algoritmlar va tizimlar 9

1.1.Taqsimlangan tizimning ta`rifi

Axborot texnologiyalarining bugungi rivojlanish davrida taqsimlangan tizimlarga e`tibor tobora ortib bormoqda. Bunga asosiy sabab axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va resurslarining keskin rivojlanishidir.

Hozirgi kunda taqsimlangan tizimlar foydalanuvchi tomonidan talab etilgan resursni dunyoning istalgan nuqtasidan topib berish imkoniga ega. Boshqa so`z bilan aytganda, taqsimlangan tizimlar bir xona doirasida, bino, shahar, davlat doirasida,yoki boshqa davlatlar va planetamizning boshqa qit`alari doirasida dislokatsiya qilingan hisoblash, xotira, axborot resurslarini birlashtirib yagona bir resurs sifatida shakllantirib foydalanuvchiga taqdim etish imkonini yaratib beradi.
1.1.1-jadval. Taqsimlangan tarmoq klassifikatsiyasi

Taqsimlangan tarmoqlarini qurish tamoyillari

Ko`pchilik umumiy foydalanish tarmoqlari ierarxik tuzilish asosida quriladi. Ma`lumot uzatish tarmog`ining ierarxik tuzi-lish dagi afzalligi axborot almashuvida har xil ierarxik satxlarga xizmat ko`rsatishdir. Tuzilishlardan qaysi birini tanlash foydalanuvchi talabi, yuklama xajmi va boshqa faktlarga bog`liq.

Ierarxik satx tarmoq va noierarxik tarmog`i pastki satxlari “YULDUZSIMON”, “XALQASIMON”, “SHINASIMON”, “DARAXTSIMON” lar ko`proq tarqalgan tuzilishlar xisoblanadi.

Ierarxiya tarmog`i yuqori satxlarida ishonchlilikning yetarlicha yuqori ko`rsatkichlarini ta`minlash zaruriyatida “TO`LIQ BOG`LANISHLI” yoki “K - BOG`LANISHLI” tuzilishlari ishlatiladi. Yuqori ishonchlilik bo`yicha “ALMAZSIMON” tuzilishi ma`lumot uzatish tarmoqlarida xarakatdagi ob`ektlarni qurilishida qo`llaniladi.

1.1.1-rasm. Taqsimlangan tizimlar