Kompyuter tarmoqlari (Oraliq)

STATIK VA DINAMIK MARSHRUTIZATORLAR
Bundan tashqari, barcha marshrutlashtirish algoritmlarini statik va dinamik algoritmlarga
bo’lish mumkin.
Statik marshrutlashtirish algoritmida marshrutlar vaqt bo’yicha, ko’pincha insonning
aralashuvi natijasida (masalan, tarmoq ma’muri marshrutizatorning ma’lumotlarini
harakatlanishi jadvalini qo’lda tahrir qilishi mumkin) juda sekin o’zgaradi.
Dinamik marshrutlashtirish algoritmi davriy yoki topologiyaning yoki liniyalarning narxlarini
o’zgarishiga javob tariqasida ishga tushishi mumkin.

---

Global marshrutlashtirish algoritmi tarmoq haqidagi to’liq ma’lumotlar yordamida
jo’natuvchidan oluvchigacha eng kam narxli yo’lni topadi. Hisoblashlarning o’zi qandaydir
bitta kompyuterda amalga oshirilishi yoki turli joylarda ko’paytirilishi mumkin. Lekin bu
erdagi asosiy o’ziga xos xususiyat global algoritm tarmoqning topologiyasi va liniyalarning
narxi haqida to’liq ma’lumotlarga ega bo’lishi hisoblanadi. Misol “Liniyalarning holatlariga
asoslangan marshrutlashtirish algoritmi” hisoblanadi.
Ma’ruza-10
Virtual lokal tarmoqlar. Marshrutizator va uning vazifalari
VLAN- tarmog’i.
Tarmoqni samaradorligini oshirish va xavfsizligini ta’minlashda lokal tarmoqlarda VLAN lar
tashkil etiladi. VLAN tarmog’i lokal tarmoqda qurilmalarni guruhlaydi. VLAN tarmog’i
doirasidagi qurilmalar guruhi xuddi qurilmalar bitta o’tkazgich yordamida ulangandek
bo’ladi. VLAN tarmog’i fizik emas, mantiqiy bog’lanishga asoslangan.VLAN tarmog’i
administratorga foydalanuvchilarni yoki qurilmalarni qayerda joylashganligiga bog’liq
bo’lmagan holda qo’llanilish sohasi yoki loyihalash guruhi funksiyasi bo’yicha
segmentatsiyani amalga oshirishga yordam beradi. VLAN dagi qurilma xuddi o’zining
shaxsiy tarmog’iga ega bo’lgandek bo’ladi. Kommutatorning ixtiyoriy porti VLAN ga
tegishli bo’lishi mumkin. Har bir VLAN alohida mantiqiy tarmoq hisoblanadi. VLAN ga
tegishli bo’lmagan stantsiyalar paketlarni jo’natish uchun marshrutizatorlar orqali
uzatiladi.VLAN tarmog’i LAN ning bir nechta segmentlarini qamrab oluvchi mantiqiy keng
eshittirishli domenni yaratadi. Katta keng eshittirishli domenni kichik tarmoqlarga bo’lish
mumkin. VLAN tarmoqning samaradorligini oshiradi. Bitta VLAN tarmog’idagi qurilma
Ethernet keng eshittirishli kadr uzatsa, bu kadrni ushbu VLAN doirasidagi qurilmalarning
barchasi qabul qiladi. Boshqa VLAN dagi qurilmalar bu kadrni qabul qilmaydi Har xil
foydalanuvchi guruhlarning qiziqishlarini hisobga olgan holda VLAN tarmog’i kirish va
xavfsizlikni ta’minlash siyosatini amalga oshiradi:
¢
Xavfsizlik
: muhim ma’lumotlarga ega bo’lgan guruhlarni tarmoqning boshqa
qismlaridan ajratiladi. Uning yordamida axborotni maxfiyligini buzilish
extimolligini kamaytiradi;
¢