Kompyuter injeneringi fakulteti laboratoriya ishi

TOSHKENT AXBOROT TEXNALOGIYALAR UNVERSTETI SAMARQAND FILIALI
KOMPYUTER INJENERINGI FAKULTETI

LABORATORIYA ISHI
Ma'lumotlar bazasi laboratoriyadan

Group by va Order by standart so‘zlaridan foydalanib so‘rov yaratish. Having standart so‘zi orqali so‘rovlar yaratish. Union, Intersect va Minus standart so‘zidan foydalanish

Bajardi:Sattorov.X.A
Tekshirdi:Xolmatov.O.A

Samarqand 2022

TOPSHIRIQLARNI BAJARISH JAROYONI
1.Matnda nechta belgi borligini sinab ko’ramiz. Buning uchun quyidagi buyruqdan foydalanamiz
select LENGTH('taxixizmati’)

2. Ba’zi paytlarda matn yozayotganimizda ortiqcha bo’sh joylar qoldirib ketishimiz mumkin. Buni hal qilish uchun trim funksiyasidan foydalanamiz.
select trim(‘Assalomu alaykum Yandex Taxi’)

Chap tomoni bulsa

select ltrim(Assalomu alaykum Yandex Taxi)

O’ng tomonidan bulsa
select rtrim(Assalomu alaykum Yandex Taxi)

3. matndan salom hammag so’zini ajratib olamiz. Buning uchun quyidagi buyruqni yozamiz.
select substring('Assalomu alaykum Yandex Taxi',3,45)

Endi salom so’zini assalom allaykum almashtiraylik, buning uchun replace so’zidan foydalanamiz.
Select replace('Assalomu alaykum Yandex Taxi','Yandex taxiga xush kelibsizlar','Yandex Taxi xizmati')

4. Bizga berilgan matnni kata harflarda chop etishimiz kerak bo’lsa, upper metodidan foydalanamiz.

select upper('Assalomu alaykum Yandex Taxi')

5. Kichchik harflarga o’tkazmoqchi bo’lsak lower() metodidan foydalanamiz.

select LoWer('yandex taxi')

Agar bizga berilgan qiymatlarni yaxlit lamoqchi bo’lsak round funksiyasidan foydalanamiz

select round('8.6')

6.Bizga takrorlanuvchi viloyatlardan faqat bitadan moni qolishi kerak bo’lsa, odatda DISTINCT kalit so’zidan foydalanamiz. Misol uchun:
select DISTINCT viloyati from taxixizmati

7. AND, OR,NOT mantiqiy standart so’zlaridan foydalanish
select *from taxixizmati
Where taxichi_fish='Keldibekov Islom' or viloyati='Jizzax'

8. select *from taxixizmati

WHERE viloyati='Samarqand'

9. Bu yerda talabalar jadvalidan D harfi bilan tugaydigan FISH egalarini topadi
select viloyati from taxixizmati
where viloyati like '%d';

10. Bu yerda in funksiyasi kursatilgan manzilni ajratib olyabdi so’ralayapti

select *from taxixizmati
where Viloyati IN ('Samarqand','Surxandaryo');

11. "BETWEEN" operatori

Bazida AND operatori ishlatganda yozilgan kod bayonotini BETWEEN operatori orqali qisqaroq va tushunarliroq yozishimiz mumkin. Ayniqsa, bir xil ustunni AND kod bayonotlarining turli qismlari uchun ishlatganda to‘g‘ri keladi. Avvalgi videolavhamizda BETWEEN operatori ishlatishimiz kerak edi.
select *from taxixizmati
WHERE mashina_num BETWEEN 350 AND 520

12. Kalit so'z yozuvlarni sukut bo'yicha ORDER BYo'sish tartibida tartiblaydi. 
select *from taxixizmati
order by viloyati='Jizzax'

13  Yozuvlarni kamayish tartibida saralash uchun DESCkalit so'zdan foydalaning.
select *from taxixizmati
order by viloyati='Jizzax'desc

14. Quyidagi SQL bayonotida har bir Viloyotda taxi mijoz soni yuqoridan pastgacha tartiblangan (Faqat 1 dan ortiq mijozlari bo'lgan viloyotlar kiradi):
SELECT COUNT(id), viloyati
FROM taxixizmati
GROUP BY viloyati
HAVING COUNT(id) > 1;

15- Agar ba'zi mijozlar yoki yetkazib beruvchilar bir xil shaharga ega bo'lsa, har bir shahar faqat bir marta ro'yxatga olinadi, chunki UNIONfaqat alohida qiymatlarni tanlaydi. 

select *from taxixizmati
UNION
select *from uztaxi2023

16- INTERSECT Bu kalit so’zi orqali aynan bir xil qiymatga ega bo’lgan ma’lumolarni olishimiz mumkin.
select *from taxixizmati
INTERSECT
select *from uztaxi2023

17- MINUS(EXCEPT)).(Ayirma) Bu birinchi jadvalda bor ammo ikkinchi jadvalda yo’q bo’lgan qiymatlarni ajratib beruvchi kalit so’z.

select *from taxixizmati

EXCEPT
select *from uztaxi2023

18-Natija jadvalni chop eting