Kompyuter (ing computer — hisoblayman), ehm

70%
10%
20%

---

Kompyuterning Qo’shimcha Qurilmalari.
Manitor 
Korpus
Klaviatura
Va
sichqoncha
(keyboard,mouse) 
DVD.RW(Дисковод)
Tovush Kalonkasi 
Quloqchin 
Printer 
Skaner 
UPS(ИБП) 

---

---

Personal kompyuter-korpuslarining turlari. 
ONA PLATA turlari 
(
motherboard,
Материнская плата)

---

KOMPYUTER O’lchov Birliklari
1 Bit = Binary Digit (eng kichik)
8 Bit = 1 Bayt
1024 Bayt = 1 KB (kilo bayt)
1024 KB = 1 MB (mega bayt)
1024 MB = 1 GB (giga bayt)
1024 GB = 1 TB (terra bayt)
 1024 TB = 1 PB (peta bayt)
1024 PB = 1 EB (ekza bayt)
1024 EB = 1 ZB (zetta bayt)
1024 ZB = 1 YB (yotta bayt)
1024 YB = 1 Bronto Bayt
1024 Bronto Bayt = 1 Geop Bayt
Geop Bayt - eng yuqori xotiradir.
Manitor(ekran) Dyum bilan O’lchanadi
1dyum-2,54cm 
Blok Ptaniya(quvvat blogi)
WATT-larda O’lchanadi

---

 
1 
2 
3 
4 
6 
5 
7 
8 
9 
10 
1.
Sichqoncha 
2.
Klaviatura 
3.
Usb 2.0 
4.
DVI(grafik port) 
5.
VGA(grafik port) 
6.
HDMI(HD grafik) 
7.
USB 3.0 
8.
Tarmoq(RG45) 
9.
Mikrofon 
10. Audio 

---

Kompyueter simlari nomlanilishi 

---

---

PROTSESSORLAR TURLANISHI
 
 
Ishlab chiqaruvchi 
Protsessor nomi 
Avlodi 
SERIYASI 
Hisoblash(ishlash)Tezligi 

---

---

MS Windows
 
7-8-10
 
 
Pusk+E - 
Kompyuter Bo’limini Ochish 
(C/D disklar bolimini ochish) 
Pusk+D - 
Barcha Oynalarni pasga tushirish 
Pusk+E -
Operatsion Tizim Bosh Oynasiga Chiqish
(Qulflash-zablakirovat) 
Pusk+1,2,3...-
Aktiv Oynadan boshqa aktiv oyna
o’tish(1-uslubi) 
Pusk+Tab - 
Oynadan-Oynaga O’tish (2-uslubi) 
Alt+Tab -
Oynadan-Oynaga O’tish (3-uslubi) 
Pusk+ 
-
 
 
Pusk+HOME -
Aktiv Oynadan Tashqari Barcha
Oynalarni Pastga Tushuradi. 
 

 
TEZKOR KLAVISHALAR
Aktiv Oynani Boshqarish

(kattalashtish,pastga,chapga va o’nga harakatlantirish)
Ushbu Amalni Sichqoncha Yordamidaham 
bajarish mumkun: 
--Belgilangan Oynani Chapga-O’ngga Silkit-
ish Yordamida. 

---

 
Alt+F4 - 
Aktiv Oynani Yopish 
Alt+Enter - 
Fayl va papkalar Xususiyatini
Ko’rish(
свойства
 ) 
Ctrl+Enter-
Belgilangan Papkadan Yangi Oyna Ochish 
 Shift+Delete - 
Belgilangan Faylni Korzinada Qoldir-
masdan O’chirish 
Ctrl+N - 
Aktiv Oynani Ko’paytirish 
Ctrl+Shift+N - 
Yangi Papka Yaratish 
Ctrl+A -
Barcha Fayl Va Papkalarni Belgilash 
Ctrl+C -
Nusxa Olish (Tekst,fayl va Papkalardan) 
Ctrl+V -
Olingan Nusxani Belgilangan Joyga Qo’yish 
Ctrl+X -
Qirqib Olish (Tekst,fayl va Papkalardan) 
Alt+Shift -
Matn Tilini O’zgartirish(RU/EN/UZ) 
Alt+Ctrl+Delete -
Operatsion Tizim Bosh oynasidagi 
Sozlamalariga Kirish 
F2 -
Qayta Nomlash(papka va Faylni) 
Pusk+(+-) – 
Ekran lupasini ishga tushirish.

---

Microsoft Office Dasturlarida Eng Ko'p 
Qo'llaniladigon
 
TEZKOR KLAVISHALAR: 
CTRL+C--Belgilangan Qismni Buferga (kom.xot)Nusxalash
CTRL+V--Buferga Nusxalangan Malumotni Qo'yish
CTRL+X--Belgilangan Qismni Buferga Qirqib Olish
CTRL+Z--Oxirgi Amalni Bekor Qilish
CTRL+Y--Oxirgi Bekor Qilingan Amalni Qaytarish
CTRL+A--Hammasini Belgilash (barcha so'z va Belgilarni)
Shift+F12--Hujjatni Saqlash(Ctrl+S ham shu amalni bajaradi)
F12--Hujjatni Nusxalash (kopiyasini Saqlash)soxranit Kak
CTRL+P--Chop Etish Oynasini Ochish (pechat) 
Alt+Sichqoncha g’ildiragini harakatlantirish yordamida 
Sahifani yaqinlashtirish va uzoqlashrish mumkin. 
 
Yuqorida Ko’rsatilgan tezkor klavishalar 
MS office dasturlarida doimiy qo’llaniladigonlari hisoblanadi. 

---

 
ADOBE PHOTOSHOP
TEZKOR KLAVISHALARI: 
Shift + Ctrl + N -
Yangi qavat(слои) yaratmoq 
Ctrl + J – 
Yangi qavatga Nusxalamoq 
Shift + Ctrl + J – Yangi qavatga kesib olmoq 
Shift + Ctrl + E – Barcha qavatlarni Birlashtirmoq 
Ctrl + E – Belgilangan qavatlarni birlashtirmoq 
Shift + Ctrl +
 ]
 -
Tanlangan qavatni eng yuqoriga olmoq 
Shift + Ctrl + 
[ -
Tanlangan qatlamni eng pastga 
tushurmoq 
Ctrl + 
 ] - 
Tanlangan qavatni bir darajaga ko'tarmoq
Ctrl + 
 [ - 
Tanlangan qavatni bir darajaga tushurmoq 
Ctrl + L – Darajalar «Уровни» oynasini ochmoq 
Ctrl + M – Egri shiziqlar «Кривые» oynasini ochmoq 
Ctrl + B – Ranglar muvozanati
«Цветовой баланс» 
oynasini ochmoq 
 
Qavat(СЛОИ)
Rasmni o‘zgartish(Коррекция изображений) 

---

 
Ctrl + U – Ranglar shaffofligi «Цветовой тон» 
oynasini ochmoq 
Ctrl + Alt + I - Rasm hajmi «Размер изображения» 
oynasini ochmoq 
Ctrl + T – «Tрансформирования» Rejimiga o’tish 
Shift + Ctrl + U - Belgilangan maydonni rangsizlashtirish 
Shift + Ctrl + L – Avtotondan foydalanmoq 
Alt + Shift + Ctrl + L - Avtomatik kontrast rejimiga 
o‘tmoq 
Shift + Ctrl + B – Avtomatik ranglar rejimimi qo‘llamoq 
Ctrl + Alt + G - Kesish niqobini yaratmoq yoki bekor 
qilmoq
 
Ctrl + Alt + 0 - Rasmni 100% masshtabda ko'rish 
 
Ctrl + 0 - Tasvir o'lchamini oyna hajmiga moslamoq 
Ctrl + «+» - Tasvirni kattalashtirish 
Ctrl + «-» - Tasvirni kichraytirmoq 
 
Masshtabni boshqarish 
(Управление масштабом)

---

Ctrl + D – Belgilashni yakunlamoq 
Shift + Ctrl + D – Belgilashni qaytarmoq 
Shift + Ctrl + I - Belgilanganni yashirmoq 
Ctrl + Alt + A – Barcha Qavatlarni tanlash 
Alt + «.» - Yuqori qavatni tanlamoq 
Alt + «,» - Pastgi qavatni tanlamoq 
 
[
 
- Cho'tka hajmini kamaytirish
]
 
- Cho'tka hajmini oshirish
{ 
- Cho’tka Shaffofligini kamaytirmoq 
} 
–Cho’tka shaffofligini oshirmoq 
Shift + Ctrl + C – Matnni markazga tekislamoq 
Shift + Ctrl + L – Matnni chapga tomonga tekislamoq 
Shift + Ctrl + R – Matnni o’ng tomonga tekislamoq 
Shift + Ctrl + «>» - Matn hajmini oshirmoq 
Tanlash 
(Выделение)
Cho'tkalar(КИСТИ) 
Matnni Tahrirlash(
Редактирование текста
) 

---

Shift + Ctrl + «<» - Matn hajmini kamaytirmoq 
 
Ctrl + N –Yangi hujjat yaratmoq 
Ctrl + O – Saqlabgan hujjatni ochmoq 
Ctrl + S – Hujjatni PSD formatda saqlamoq 
Shift + Ctrl + Alt + S – Hujjatni WEB formatda saqlamoq 
Ctrl + Z – Oxirgi amalni bekor qilmoq 
Ctrl+ Alt +Z – Amallarni bekor qilmoq(ko’proq) 
Ctrl+ Shift +Z – Bekor qilingan amallarni qaytarmoq 
Ctrl + P – Chop etish 
Qo’shimchalar 
Dasturlarda Ishlash Davomida Tezkor klavishalardan
foydalanish tavfsiya etiladi! 
Dominant Study o’quv markazi.Abdullaev O. 

---

BIOS
(Asosiy Kirish Chiqish tizimi) 
Asosiy Kirish Chiqish tizimidan
 
iborat bo'lgan BIOS, anakartdagi kichik
 
xotira 
kartasida saqlanadi. Qurilmaning qanday ishlashini o'zgartirish yoki muammo-
larni bartaraf etishda yordam berish uchun BIOS-ga kirishingiz mumkin.
 
BIOS, kompyuterni yuklash va klaviatura nazorati kabi bir qator asosiy funktsiyalarni bajarish 
haqida ma'lumot beradi.
BIOS shuningdek, 
qattiq disk , floppy disk , optik haydovchi , protsessor , xotira va h.k. kabi 
qo'shimcha qurilmalarni 
aniqlash va sozlash uchun ishlatiladi.
Barcha zamonaviy kompyuter anakartlarda BIOS dasturiy ta'minoti mavjud.
Kompyuter tizimlarida BIOSga kirish va konfiguratsiya har qanday operatsion tiz-
imga bog'liq emas, chunki BIOS anakart apparatining bir qismi. Kompyuter oper-
atsion tizimi muhiti tashqari barcha BIOS funktsiyalarida Windows 10 , Windows 8 , 
Windows 7 , Windows Vista , Windows XP , Linux, Unix yoki hech qanday oper-
atsion tizimni ishlayotganligi ahamiyatga ega emas. 
1990-yillarga qadar BIOS-Setup Utility (BIOS 
konfiguratsion yordam
dasturi yoki 
BCU deb nomlanuvchi) keng tarqalgan amaliyotga aylangan.
Biroq, bugungi kunda BIOS sekinlik bilan UEFI (Unified Extensible Firmware Inter-
face) tomonidan yangi kompyuterlar bilan almashtirildi, bu esa yaxshi foydalanuvchi 
interfeysi va Internetga kirish uchun o'rnatilgan, oldindan ishlaydigan OS platformasi 
kabi afzalliklarga ega.
Ommaviy BIOS ishlab chiqaruvchilari
Quyidagilardan ba'zilari ko'proq mashhur BIOS sotuvchisi:

Feniks Texnologiyalari

IBM

Dell

Gateway

BYOSOFT

Amerika Megatrends (AMI)

Insyde dasturiy ta'minot
Eslatma: Award Software, General Software va Microid Research Feniks Technolo-
gies tomonidan sotib olingan BIOS sotuvchisi bo'ldi. 
 

---

 
Personal Kompyuterlar Bios va Boot menyulariga Kirish 
 
 
Ona plata
Материнская плата 
Версия BIOS 
Kirish tug-
malari 
Qanday menyu ochiladi
 
Acer
Del 
Enter Setup 
 
F12 
Boot Menu 
ASRock
AMI 
F2 or DEL 
run Setup 
 
F6 
Instant Flash 
 
F11 
Boot Menu 
 
TAB 
switch Screen 
Asus
Phoenix-Award 
DEL 
BIOS Setup 
 
TAB 
Display BIOS POST Message 
 
F8 
Boot Menu 
 
Alt + F2 
Asus EZ Flash 2 
 
F4 
Asus Core Unlocker 
BioStar
Phoenix-Award 
F8 
Enable System Configuration 
 
F9 
Select Booting Device after POST 
 
DEL 
Enter SETUP 
ChainTech
Award 
DEL 
Enter SETUP 
 
ALT+F2 
Enter AWDFLASH 
ECS (EliteGrour)
AMI 
DEL 
Enter SETUP 
 
F11 
BBS POPUP 
FoxConn (WinFast)
TAB 
POST Screen 
 
DEL 
SETUP 
 
ESC 
Boot Menu 
GigaByte
Award 
ESC 
Skip memory test 
 
DEL 
Enter SETUP/Q-Flash 
 
F9 
Xpress Recovery Xpress Recovery 
2 
 
F12 
Boot Menu 
Intel
AMI 
F2 
Enter SETUP 

---

 Noutbooklar
(laptop)
Bios va Boot menyulariga Kirish
Noutbook ishlab 
chiqaruvchi 
Версия BIOS 
Kirish tugmalari 
Qanday menyu ochiladi
 
Acer
Phoenix 
F2 
Enter Setup 
 
F12 
Boot Menu (Change Boot Device,Multi 
Boot Selection Menu) 
 
Alt+F10 
D2D Recovery (disk-to-disk system re-
covery) 
Asus
AMI 
F2 
Enter Setup 
 
ESC 
Popup Menu 
 
F4 
Easy Flash 
 
Phoenix-Award 
DEL 
BIOS Setup 
 
F8 
Boot Menu 
Benq
Phoenix 
F2 
BIOS Setup 
Dell
Phoenix,Aptio 
F2 
Setup 
 
F12 
Boot Menu 
eMachines (Acer)
Phoenix 
F12 
Boot Menu 
Fujitsu Siemens
AMI 
F2 
BIOS Setup 
 
F12 
Boot Menu 
Gateway (Acer)
Phoenix 
Click mouse or Enter Menu 
 
F2 
BIOS Settings 
 
F10 
Boot Menu 
 
F12 
PXE Boot 
HP (Hewlett-Packard)/ 
Compaq
Insyde 
ESC 
Startup Menu 
 
F1 
System Information 
 
F2 
System Diagnostics 
 
F9 
Boot Device Options 
 
F10 
BIOS Setup 
 
F11 
System Recovery 
 
Enter 
Continue Startup 
Next
F1 
Вызов Boot-Menu 
 
F2 
Настройка BIOS 
Lenovo (IBM)
Phoenix 
SecureCore Tiano 
F2 
Setup 
 
F12 
MultiBoot Menu 
MSI (Micro Star)
DEL 
Setup 
 
F11 
Boot Menu 
 
TAB 
Show POST screen 
 
F3 
Recovery 
Packard Bell (Acer)
Phoenix 
F2 
Setup 
 
F12 
Boot Menu 
Toshiba
Phoenix 
Esc,F1,F2 
Enter Setup 
Toshiba Satellite A300
F12 
Bios 

---

Bill Gates 
William Henry Gates III (talaffuzi: Uilyam 
Henri Geyts Uchinchi; 
1955
-yil, 
28-
oktabrda
 tug‘ilgan) yoki Bill Gates 
(talaffuzi: Bill Geyts) amerikalik 
ishbilarmon
 va 
filantropdir
. Gates 
Paul 
Allen
 bilan birgalikda hozirda jahonning 
eng yirik komputer 
software
 kompaniyasi 
boʻlmish 
Microsoft
'ga asos solgan va 
bugunda uning raisidir. U 
dunyoning eng 
badavlat kishilari
 roʻyxatida koʻp yillar 
davomida birinchi boʻlib turgan. Gates 
qoʻlida Microsoft ulushining 6,4 foizi 
mavjud. U shuningdek bir necha kitoblar 
muallifi hamdir.
Shaxsiy komputer inqilobining
 yirik arboblaridan biri boʻlgan Gates 
monopoliyada
 ayblanib 
tanqid etilgan
. Shu bilan birgalikda Gates 
koʻplab ehsonlar qilgan: 2000-yilda rafiqasi bilan tuzgan 
Bill & Melinda 
Gates Foundation
 jamgʻarmasi orqali tibbiy va ilmiy tadqiqotlarga 
$
36 
milliarddan oshiq xayriya ulashgan.
Gates 2000-yil yanvarida Microsoft bosh ijrochi direktori lavozimidan 
voz kechib, raislikka oʻtdi. 2006-yil iyunida u Bill & Melinda Gates 
Foundation jamgʻarmasida ishlashini eʼlon qildi. 2008-yil 27-iyunida 
Gates Micorosoft'dagi oxirgi toʻliq ish kuniga chiqdi. Hozirda u 
kompaniya ishlariga deyarli aralashmaydi.
Turmush oʻrtogʻi 
Melinda Gates
'ga 1994-yili uylangan. Uch farzandi 
bor: qizlari Jennifer Katharine (1996-yil t.) va Phoebe Adele (2002-yil 
t.) hamda oʻgʻli Rory John (1999-yil t.). Bill Gates dindor emas, oʻzini 
agnostik
 deb taʼriflaydi.Hozirgi kunda boyligi bo'yicha "Amazon" 
yetakchisi Jeff Bezosdan keyin 2-o'rinda turadi.Malu'motlarga 
qaraganda Bill Geyts har daqiqada 6659$ ishlab topar ekan (2006-yil) 
Umumiy boyligi 88.9 mlrd $ ni tashkil qiladi (2017-yil) Faqatgina 
dunyoning 18ta davlatining boyligi Bill Geytsning boyligidan ko'proq 
ekan

---

 Steve Jobs
Steven Paul Jobs
(talaffuzi: 
Stiven Pol Jobs
) yoki 
Stiv Jobs
(24-fevral, 1955 — 5-
oktabr, 2011) - amerikalik muhandis va tadbirkor, Apple Inc. korporatsiyasi 
asoschisi va direktori boʻlgan. Stiv Jobs ham koʻp ishni bajara oladigan, ham 
oʻziga tortadigan ishlamli mahsulotlarni chiqarishda bir qator yangiliklarni 
kiritgan. Uni koʻpincha biznes tarixidagi eng muvaffaqiyatli va boshqalarga oʻrnak 
boʻla oladigan tadbirkor deb atashadi. 
 
Biografiyasi 
Stiv Jobs 1955-yil 24-fevralda Kaliforniya shtatidagi Mountain View 
shaharchasida tugʻilgan. Uning yoshlik va oʻsmirlik yillari shu yerda oʻtgan. 
Jobsning haqiqiy ota-onasi yosh talabalar boʻlgani va oila qurmagani uchun 
goʻdakni boqib olish uchun berib yuborishadi. Pol va Klara Jobslar esa uni 
boqib oladi.
Bolaning asl otasi Abdulfattoh Jon Jandaliy, Suriyalik musulmon, asl onasi 
Joanna Simpson esa amerikalik. Ular keyinchalik oila quradi va Jandaliy 
siyosiy fanlar, Simpson esa tilshunoslik sohasida faoliyat yuritadi. Mona 
Simpson, ularning qizi va Stiv Jobsning singlisi, bugun taniqli adiba. Stiv 
Jobsning ular bilan munosabati yaxshi edi.

---

 2003-yil Stiv Jobsning 
oshqozonosti bezida
 
rak
 paydo boʻladi. 
Davolanganidan keyin avvaliga oʻzini ancha yaxshi his qiladi, lekin butunlay 
tuzalib ketmaydi. 2009-yil jigarini transplantatsiya qildiradi. Ammo sogʻligʻi 
hech yaxshilanmagach 2011-yil avgust oyida Eplning bosh direktorli (CEO) 
lavozimidan tushadi va boshqaruv komitetining yetakchisi qilib tayinlanadi. 
Stiv Jobs 2011-yil 5-oktabrda 56 yoshda undagi rakning jalalashi (metastazi) 
tufayli nafasi toʻxtab dunyodan koʻz yumdi.
 
Ish faoliyati:
1974-yil Steve Jobs maktab davrida tanishgan doʻsti 
Steve Wozniak bilan yana uchrashadi va unga birga 
biznes ochishni taklif qiladi. Stiv Vozniak oʻsha paytda 
HP (Hewlett-Packard) kompaniyasida ishlardi. 1976-yil 
Jobsning Folksvagen minibusini va Vozniakning 
programmalasa boʻladigan kalkulyatorini sotib, ikki 
oʻsmir Jobsning uyidagi garajda mantiqiy plata (logic 
board) yasashadi va uni Apple I deb atashadi. Stiv Jobs 
birinchilardan boʻlib komputerlardan faqat olimlar va korxonalar emas, balki 
har qanday inson foydalansa boʻladi degan fikrni olgʻa surgan.
1977-yil ikki doʻst Apple II komputerini yasashadi va unga klaviatura bilan 
koʻrkam quti qoʻshishadi. Oʻsha yili Stiv hamkorlardan mablagʻ toʻplaydi va 
Apple Computer kompaniyasiga asos soladi. Apple II juda muvaffaqiyatli 
mahsulot edi: 1982-yil Apple bir yilda 1 milliard dollardan oshiq savdo 
qilgan tarixda birinchi koputer kompaniyasi boʻldi. 1983-yil Apple 
Computer oldin koʻrilmagan tezlik bilan AQShning eng yuqori 500 
kompaniyalari roʻyxati boʻlgan Fortune 500 safiga kiradi.
1983-yil Apple Lisa deb nomlangan, asosan bizneslar uchun moʻljallangan 
komputerni savdoga chiqaradi. Lisada birinchilardan boʻlib ekranda kursorni 
boshqaradigan „sichqon“ bor edi. Keyinroq keng ommaga moʻljallangan 
Macintosh kuchli komputeri chiqadi. Macintoshda foydalanuvchining grafik 
interfeysi (Graphical user interface, GUI) texnologiyasidan qoʻllanilgan.
2011- 21-dekabrda Steve Jobs 
bugungi 
kunning 
eng 
buyuk 
allomalaridan bir boʻlgani uchun 
Budapeshtda
uning xotirasiga ilk 
bronza haykal oʻrnatildi.
«DOM
INA
NT 
S
TU
DY
»
 
«DOM
INA
NT 
S
TU
DY
»
 
O‘
q
u
v 
M
ar
k
a
zi_K
om
p
yu
te
r 
k
u
rs
la
ri
_____
-
O
y u
ch
un T
o’l
ov
___
___
___
___
___
___
so
’m 
to
’la
n
d
i 
O’
q
u
vc
h
i:__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
___
__
__
__
__
__
_
Oq
itu
vc
h
i: Ob
id
jo
n
Ab
d
u
llae
v __
__
__
__
__
__
__
«D
O
MI
NANT S
TU
D
Y»
 
«DOM
INA
NT 
S
TU
DY
»
 
O‘
q
u
v 
M
ar
ka
zi_K
om
p
yu
te
r k
u
rs
la
ri
_____
-
O
y u
ch
un T
o’l
ov
___
___
___
___
___
___
so
’m 
to
’la
n
d
i 
O’
q
u
vc
h
i:__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
___
__
__
__
__
__
_
Oq
itu
vc
h
i: Ob
id
jo
n
Ab
d
u
llae
v __
__
__
__
__
__
__