Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti qarshi filiali

АТМ режимининг моҳияти 
АТМ режимининг моҳияти
, қачонки турли фойдаланувчилардан келаѐтган ячейкалар 
оқими ягона рақамли трактда асинхрон мультиплексорланса, ҳар хил турдаги 
ахборотларни белгиланган узунликдаги пакетларда (ячейкаларда) транспортлашдан 
иборатдир, АТМда протокол бирлиги сифатида, ўзига сарлавҳа (5 октет) ва ахборот 
майдон (48 октет)ларини киритувчи белгиланган узунликдаги пакет қабул қилинган. 
Қисқа пакетларни қўлланилиши (53 октет), коммутацияда бажарилувчи функцияларни 
камайишига, замонавий технологияларда элемент базани ишлатишга эришишга олиб 
келди.
Мультимедияли трафикга тармоқ коммутаторлари биринчи марта ҳизмат кўрсатганда, 
унинг пакетлари 155 Мбит/с тезликдаги ва 53 байтга тенг узунликдаги пакетларни узатиш 
вақтида ҳам, камида 3 мкс кутиш вақтини талаб қилади. Пакетда 5 байтга тенг кичик 
сарлавҳа бор. Булардан 3 байти, АТМ тармоғи доирасида ноѐб бўлган виртуал уланиш 
рақамига берилади. Қолган 48 байт эса, рақамли овозни 6 разрядига ѐки ҳисоблаш 
тармоғини 6 байтли маълумотига эга бўлиши мумкин. Катта бўлмаган белгиланган 
узунликдаги пакетлар, синхрон трафикни узатишда узилишлар кам бўлишини 
кафолатлайди.
АТМ ячейкаси структураси
АТМ технологиясининг асослари, тармоқ орқали овоз, видео ва маълумотларни 
узатиш 
АТМ тармоғи телефон тармоғи структурасига ўхшаш структурага эга. Бунда охирги 
станциялар қуйи даражали коммутаторлар билан уланади, булар эса ўз навбатида юқори 
даражали коммутаторлар билан уланадилар. АТМ коммутаторлари, коммутаторлар 
тармоғида трафикни маршрутизация қилиш учун охирги тугунлар манзилини ишлатади. 
Оператор тармоғида овоз, видео ва маълумотлар адаптация функцияси ѐрдамида 
ячейкаларга ўзгартирилади. Оператор барча узатиш ва имконийлик функцияларини 
бажаради, хар бир қурилма учун эса АТМ тармоғига кириш учун алохида линия керак 
бўлади. 
Локал хисоблаш тармоқлари (ЛХТ), овоз ва видео қурилмалар АТМни локал 
коммутаторига трафикни ячейкаларга ўзгартириш учун уланади. Оператор тармоғига 
кириш учун, трафикни барча оқимларини бирданига узатадиган ягона линия ишлатилади. 
Оператор тармоғи трафикни маршрутизациясини таъминлайди. Бу жуда қулайдир ва 

---

168 
фойдаланувчилар учун ―АТМни хусусий тармоқлари‖ни ташкил қилиш учун ишлатилиши 
мумкин. 
Қурилма ўзининг АТМ интерфейслари билан жихозланади. Битта имконийлик 
қурилмаси бутун фойдаланувчи трафигини, оператор тармоғи билан уланган бир 
томонлама линияда бирлаштиришни таъминлайди. Бу холатда фойдаланувчи томонидан 
ўзига тегишли АТМ қурилмаси ўрнатилади. Бу эса ўз навбатида магистрал ЛХТларни 
қуриш ѐки станцияларни улашда ишлатиш мумкин.