Komilov Diyorbek vaziyat

Komilov Diyorbek
VAZIYAT
Soliq siyosatining asosiy yo’nalishlaridan biri, bu – resurs va mol-mulklardan samarali foydalanish maqsadida ularni davlat byudjeti daromadlaridagi salmog’ini oshirishdan iboratdir. Buning asosiy sababi mamlakatimizda mavjud bo’lgan tabiiy resurslardan ularning qayta tiklanmasligini hisobga olgan holda va to’plangan molmulkdan o’z o’rnida foydalanishni ko’zda tutadi. Ozirgi yillarda belgilangan byudjet-soliq siyosatining muhim jihatlaridan biri – yer va suv resurslaridan tejamli va samarali foydalanishni yanada rag’batlantirishga qaratilganligidir.
SAVOLLAR:
1. Sizning fikringizcha resurs to’lovlari va mol-mulk solig’ini Davlat byudjet daromadlarida tutgan o’rni qanday?
2. Resurs to’lovlari va mol-mulk solig’idan kelib tushadigan daromadlarni davlat byudjeti ulushini ko’paytirish yo’llari bormi?
TOPSHIRIQ:
Resurs to’lovlari va mol-mulk solig’ini Davlat byudjrti daromadlari tarkibidagi, to’g’ri soliqlar tarkibidagi ulushini soliq turlari bo’yicha tahlil qiling (oxirgi 3 yil uchun).

Bajarish:

1. 
   Soliqlarinig barchasi davlat byudjetini to’ldirishga xizmat qiladi albatta. Mol-mulk soligʻi - mahalliy soliqlarning bir turi, yuridik va jismoniy shaxslardan undiriladi. Jahondagi deyarli barcha mamlakatlarda mavjud.
   

Resurs to’lovlari va mol-mmulk solig’ini byudjetdagi hissasi keying yillarda oshib bormoqda. Mol-mulk solig’I asosan mahalliy byudjetga yo’naltirilga bo’lib, mahalliy byudjet xarajatlarini qoplashga xizmat qiladi. Agarda mol- mulkdan tushgan tushumlar mahlliy byudjetlar xarajatlarini qoplamasa, resursdan tushgan tushumlarning ham bir qismi mahalliy byudjetlarga yo’naltiriladi.

2. 
   Keying yillarda mamlakatimizdagi olib borilayotgan islohatlar tufayli soliq tizimidan bir qancha o’zgarishlar yuz berdi. Soliq tushumlarini ko’paytirish chun avvalambor fuqarolarda soliq imunitetini oshirish kerak. Ulr davlatga nima uchun soliqto’layotganliklari va davlat ushbu soliqlardan qay maqsadda foydalanayotganliklarini bilishlari kerak.
   

Mamlakatimizda soliq tushumlarini oshirish maqsadida mol-mulk va resurs soliqlarida ham o’zgarishlar yuz berdi.
Soliq stavkalari tushurilib, soliq bazasi oshirildi.
Jismoniy shaxslar uchun 2020 yilda amalda bo‘lgan soliq stavkalari 1,15 baravariga indeksasiya qilindi. Ushbu, jismoniy shaxslar uchun soliqqa tortish obyektlarining (soliq bazasi) ko‘chmas mulk obyektiga bo‘lgan huquq davlat ro‘yxatidan o‘tkazuvchi organi tomonidan 2018 yilda belgilangan kadastr qiymati miqdori saqlab qolinishi bilan izohlanadi.
Bunda, 2021-yilda jismoniy shaxslar uchun 2018 yilda belgilangan kadastr qiymati asosida hisoblangan soliq summasi, 2020-yilda hisoblangan soliq summasiga nisbatan 30 foizdan ko‘p oshirilishi mumkin emas.
Turistik zonalarda joylashgan sanotoriy-kurort ob’ektlari bo‘yicha soliq imtiyozlari bekor qilinmoqda. Bunda, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi va viloyatlar xalq deputatlari Kengashlari tomonidan turistik zonalarda joylashgan sanatoriy-kurort obyektlari egallagan yerlar uchun mol-mulk solig‘ini kamaytirilgan stavkalarini qo‘llash yoki ushbu soliqlarni to‘lashdan ozod qilish vakolati berildi. Ko‘p kvartirali uylariga bevosita bog‘liq bo‘lgan avtomashina turar joylari jismoniy shaxslarnining mol-mulkiga solinadigan soliq ob’ektiga kiritilmoqda. Bunday ob’ekt soliq bazasiga nisbatan 0,23 foiz miqdoridagi soliq stavkasida soliqqa tortiladi.